ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2019:A363
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 348/2012)
13 Σεπτεμβρίου, 2019
[ΠΑΝΑΓΗ, ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στές]
xxx ΦΙΛΙΠΠΟΥ,
Εφεσείων-Αιτητής,
ν.
xxx ΚΥΡΙΑΚΟΥ,
Εφεσίβλητου-Καθ' ου η Αίτηση.
________________________
Πέτρος Μιχαήλ, για Πέτρος Α. Μιχαήλ Δ.Ε.Π.Ε., για τον Εφεσείοντα.
Ρέβη Προδρόμου, για Αιμίλιο Μίτσιγκα, για τον Εφεσίβλητο.
________________________
ΠΑΝΑΓΗ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα
δώσει ο Δικαστής Γ.Ν. Γιασεμής.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Η παρούσα έφεση στρέφεται κατά της απόφασης Δικαστού του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, στην αίτηση πτώχευσης αρ. 131/2012, (η αίτηση), με την οποία απορρίφθηκε αίτημα του εφεσείοντα για έκδοση διατάγματος παραλαβής της περιουσίας του εφεσίβλητου. Πρωτόδικα, δεν ηγέρθη οποιοδήποτε ζήτημα σε σχέση με την εφαρμογή, στη συγκεκριμένη υπόθεση, των σχετικών προνοιών του περί Πτώχευσης Νόμου, Κεφ. 5, (ο «Νόμος»). Για την ακρίβεια, το Δικαστήριο διαπίστωσε, στη βάση της μαρτυρίας που είχε τεθεί ενώπιόν του, ότι πληρούντο οι πρόνοιες του άρθρου 6(2)[1] του Νόμου. Πλην, όμως, αυτό δεν εξέδωσε το αιτηθέν διάταγμα παραλαβής. Διαπίστωσε, αποδεχόμενο συγκεκριμένη ένσταση του εφεσίβλητου, ότι η αίτηση ήταν καταχρηστική. Βασίστηκε, προς τούτο, στις απαντήσεις τις οποίες ο εφεσείων, ως πιστωτής που είχε λάβει το συγκεκριμένο δικαστικό μέτρο, έδωσε κατά την αντεξέτασή του στη διάρκεια της ακρόασης της υπόθεσης, καθώς, επίσης, στη διατήρηση σε ισχύ τεσσάρων ποινικών υποθέσεων για καταδολίευση πιστωτή. Ο εφεσείων καταχώρισε εναντίον της πιο πάνω απόφασης την υπό εξέταση έφεση.
Τα γεγονότα τα οποία αφορούν στη συγκεκριμένη πτυχή της υπόθεσης είναι αδιαμφισβήτητα, έχουν δε ως εξής: Κατά τον ουσιώδη χρόνο, ο εφεσίβλητος όφειλε στον εφεσείοντα ποσό €413.18, ως δεδουλευμένους τόκους, καθώς, επίσης, ποσό €2.254.44, το οποίο αποτελούσε το άθροισμα των επιδικασθέντων σε βάρος του δικηγορικών εξόδων σε τέσσερις διαφορετικές αγωγές. Προς το σκοπό είσπραξης του συνόλου των εν λόγω ποσών, εκδόθηκε εναντίον του εφεσίβλητου ανάλογος αριθμός διαταγμάτων για μηνιαίες δόσεις. Λόγω της παράλειψής του, όμως, να συμμορφωθεί με αυτά, ο εφεσείων καταχώρισε εναντίον του ισάριθμες ποινικές υποθέσεις για καταδολίευση πιστωτή, οι οποίες, κατά το χρόνο καταχώρισης της αίτησης, εκκρεμούσαν ακόμα. Τέλος, ο εφεσείων, όπως ο ίδιος δήλωσε, δε γνώριζε κατά πόσο ο εφεσίβλητος διέθετε οποιαδήποτε περιουσία, αφού αυτός δε διεξήγαγε οποιαδήποτε έρευνα, σχετικά.
Το Δικαστήριο, στο πλαίσιο της εξέτασης της πτυχής στην οποία αφορούσε η προαναφερθείσα ένσταση του εφεσίβλητου, προσέδωσε ιδιαίτερη σημασία στις απαντήσεις τις οποίες ο εφεσείων έδωσε κατά την αντεξέτασή του, ερωτηθείς για το σκοπό της ανάληψης, εκ μέρους του, της πτωχευτικής διαδικασίας εναντίον του εφεσίβλητου. ΄Οπως σημείωσε: «Η απάντηση του πιστωτή υπήρξε σαφής και καθαρή». Την παρέθεσε δε αυτούσια. Είχε ως εξής: «΄Εχουμε προχωρήσει στη διαδικασία τούτη γιατί πιστεύουμε ότι ο xxx Κυριάκου (ο εφεσίβλητος) δεν μπορεί να πληρώσει τα υπόλοιπα και προχωρήσαμε στη διαδικασία αυτή για να εξασφαλίσουμε διάταγμα για να μπορέσουμε με τα περιουσιακά στοιχεία του να εξασφαλίσουμε τα υπόλοιπα . Προχωρήσαμε στη διαδικασία αυτή για να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε από την περιουσία του xxx Κυριάκου αυτά που εκκρεμούν.» Στη συνέχεια, όπως αυτό, επίσης, επεσήμανε, ο εφεσείων, τεθείς αντιμέτωπος με τη θέση ότι η ανάληψη της πτωχευτικής διαδικασίας ήταν, εν προκειμένω, αθέμιτη και καταπιεστική, έδωσε την εξής σαφή, όπως το ίδιο έκρινε, απάντηση: «Δεν είχαμε πειστεί ότι ο xxx Κυριάκου μπορεί να εξοφλήσει και έτσι προχωρήσαμε για να λάβουμε τα υπόλοιπα μέσα από τη διαδικασία της πτώχευσης . Προχωρήσαμε, όπως έχω ξαναπεί, για να εξασφαλίσουμε τα εκκρεμούντα.»
Ακολούθως, το Δικαστήριο αναφέρθηκε στη σχετική επί του θέματος νομολογία και, συγκεκριμένα, στις υποθέσεις London Clubs Ltd κ.ά. ν. Παπαδόπουλου (2002) 1 Α.Α.Δ. 1699, Μερκής ν. Intertobacco (Cyprus) Ltd (2006) 1 A.A.Δ. 788 και Πετράκης ν. Κίμωνος (2006) 1 Α.Α.Δ. 1311. Κατέληξε δε, επί του θέματος, ως εξής:-
«Εξετάζοντας τις δηλώσεις του πιστωτή (εφεσείοντα) ενώπιον του Δικαστηρίου, ., εντοπίζω, πράγματι, στοιχεία καταχρηστικής και κακόπιστης συμπεριφοράς εκ μέρους του. Εντοπίζω στοιχεία από τα οποία προκύπτει συμπεριφορά η οποία τείνει στην αθέμιτη εξασφάλιση χρημάτων ή πλεονεκτημάτων προς όφελος του και εις βάρος του χρεώστη ή άλλων πιστωτών. Οι απερίφραστες και επαναλαμβανόμενες δηλώσεις του πιστωτή πως ό,τι επιδιώκει με την προκείμενη πτωχευτική διαδικασία είναι να λάβει τα επίδικα οφειλόμενα ποσά των τόκων και των δικηγορικών εξόδων δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για την πραγματική πρόθεση του. Πραγματική πρόθεση του πιστωτή είναι να εκτελέσει τις τελικές αποφάσεις στις τέσσερεις (4) προαναφερθείσες αγωγές. Εξ ου και διατηρεί σε εκκρεμότητα τις τέσσερις ποινικές υποθέσεις για καταδολίευση πιστωτή. ...»
Το Δικαστήριο, συνεχίζοντας, διαπίστωσε, τέλος, πως: «Ο πιστωτής (εφεσείων) δεν σκοπεύει στην προστασία της περιουσίας του χρεώστη προς όφελος όλων των πιστωτών του και ούτε σκοπεύει στη δίκαιη διανομή της περιουσίας του χρεώστη μεταξύ των πιστωτών του». Για το λόγο δε αυτό, απέρριψε την αίτηση.
Ο εφεσείων, με έξι λόγους έφεσης, προσβάλλει την ορθότητα της πιο πάνω συλλογιστικής και κατάληξης του Δικαστηρίου, με ξεχωριστή παραπομπή σε κάθε συστατικό της στοιχείο. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα και μοναδικό λόγο, με τον οποίο προσβάλλεται ως λανθασμένη, από κάθε άποψη, ειδικά, η εκτίμηση, ανωτέρω, του Δικαστηρίου όσον αφορά τις απαντήσεις τις οποίες αυτός έδωσε κατά την αντεξέτασή του. Η εισήγηση, σχετικά, του συνηγόρου του είναι πως, από τα γεγονότα της υπόθεσης, στο σύνολό τους, περιλαμβανομένων και των όσων ο ίδιος κατέθεσε στις απαντήσεις του, ανωτέρω, δεν προκύπτει οποιαδήποτε κατάχρηση στην υπό αναφορά πτωχευτική διαδικασία. ΄Οπως είναι, περαιτέρω, η εισήγηση, σημασία έχει ο κατά το νόμο σκοπός της και το αποτέλεσμά της. Γίνεται δε, συναφώς, παραπομπή σε νομολογία, προς ενίσχυση των πιο πάνω εισηγήσεων.
Είναι γεγονός πως ο εφεσείων, στις απαντήσεις που έδωσε, ερωτηθείς ως προς τις επιδιώξεις του από την καταχώριση της αίτησης, ανέφερε ό,τι ο ίδιος, πράγματι, επιθυμεί· βασικά, την είσπραξη του λαβείν του. Τα όσα είπε, όμως, δεν καθορίζουν το σκοπό και τις συνέπειες από την έκδοση ενός διατάγματος παραλαβής, που προβλέπονται στο Νόμο. ΄Οπως ελέχθη στην υπόθεση Μερκής ν. Intertobacco (Cyprus) Ltd, ανωτέρω, στη σελίδα 792: «Δεν ασκείται έλεγχος εσωτερικών ελατηρίων και δεν είναι με αναφορά σε τέτοια αλλά στον τρόπο χρησιμοποίησης των διαδικασιών που παραπέμπει η πιο πάνω απόφαση». Η αναφορά είναι στην υπόθεση London Clubs Ltd κ.ά. ν. Παπαδόπουλου, ανωτέρω. H «πραγματική πρόθεση», όπως το έθεσε το Δικαστήριο, του εφεσείοντος δεν καταργεί, επομένως, το σκοπό και τις συνέπειες της αναληφθείσας, ως ανωτέρω, πτωχευτικής διαδικασίας. Προκειμένου δε να διαπιστωθεί κατάχρηση από την ανάληψή της, αυτή πρέπει να καταμαρτυρείται από τη χρήση της, όπως συνέβη στην υπόθεση London Clubs Ltd κ.ά. ν. Παπαδόπουλου.
Στην περίπτωση εκείνη, αποφασίστηκε, πρωτόδικα και κατ' έφεση, ότι η χρήση, εκ δευτέρου, της πτωχευτικής διαδικασίας εναντίον του εφεσίβλητου, όταν η πρώτη τέτοια καταχωρηθείσα διαδικασία αποσύρθηκε, μετά που αυτός δέχτηκε διάταγμα να πληρώνει αυξημένο ποσό δόσης, ήτοι €300,00, αντί €200,00 μηνιαίως, ήταν καταπιεστική. Σε σχέση με την κατάληξη αυτή, λήφθηκε, επίσης, υπόψη η παράλειψη του εφεσείοντος να προωθήσει, στην περίπτωση εκείνη, τη διαδικασία εκτέλεσης διατάγματος για πληρωμή με το μήνα.
Η παρούσα περίπτωση δεν είναι, ασφαλώς, τέτοια. Ο εφεσείων, όταν ο εφεσίβλητος παρέλειψε να συμμορφωθεί με τα διατάγματα για πληρωμή του εξ αποφάσεως χρέους με μηνιαίες δόσεις, έλαβε περαιτέρω μέτρα εναντίον του. Συγκεκριμένα, καταχώρισε εναντίον του τις προαναφερθείσες ποινικές υποθέσεις. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται σε εξ αποφάσεως πιστωτή από τον περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμο, Κεφ. 6, στο άρθρο 91Β. Η πιο πάνω διαδικασία δεν έχει ευθεία σχέση με τη διαδικασία είσπραξης του εξ αποφάσεως χρέους. Με αυτήν, επιδιώκεται η τιμωρία, πλέον, του εξ αποφάσεως χρεώστη, στη βάση ότι αυτός προβαίνει σε πράξη καταδολίευσης πιστωτή.
Για τους πιο πάνω λόγους, λοιπόν, η έφεση επιτυγχάνει. Συνακόλουθα, εκδίδεται διάταγμα παραλαβής της περιουσίας του εφεσίβλητου, ως η αίτηση. Να ειδοποιηθεί, σχετικά, ο Επίσημος Παραλήπτης, ο οποίος και διορίζεται ως Προσωρινός Παραλήπτης της περιουσίας του εφεσίβλητου.
Τέλος, επιδικάζονται έξοδα υπέρ του εφεσείοντος και εναντίον του εφεσίβλητου, συν Φ.Π.Α., τόσο κατ' έφεση όσο και πρωτόδικα, τα οποία να υπολογιστούν, σε κάθε περίπτωση, από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή και να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Π. Παναγή, Δ.
Δ. Μιχαηλίδου, Δ.
Γ.Ν. Γιασεμής, Δ.
/ΣΓεωργίου, ΜΠ
[1] 6. - (2) Κατά την ακρόαση της αίτησης, το Δικαστήριο θα απαιτεί απόδειξη του χρέους που οφείλεται προς τον αιτούντα πιστωτή, της επίδοσης της αίτησης, και της πράξης πτώχευσης, ή, αν στην αίτηση προβάλλεται ισχυρισμός για τέλεση περισσότερων από μιας πράξεις πτώχευσης, μιας από τις ισχυριζόμενες πράξεις πτώχευσης και το Δικαστήριο αν ικανοποιηθεί με τέτοια απόδειξη, θα εκδίδει διάταγμα παραλαβής σύμφωνα με την αίτηση.