|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Pόπας άλλως Iερόθεος Xριστοδούλου (2008) 1 ΑΑΔ 43
Tσαγγαρίδου Aντρούλλα (Aρ. 2) (2008) 1 ΑΑΔ 1004
Aλκιβιάδους Ηρόδοτος (2013) 1 ΑΑΔ 1540
KALIA ν. LAMBROU (1985) 2 CLR 217
Hogg ν. Παπαδοπούλου (1992) 2 ΑΑΔ 36
Xαραλαμπίδης Mιχάλης ν. Nικόλαου Kωμοδρόμου (2002) 2 ΑΑΔ 522
Παναγιώτου Νεόφυτος ν. Σάββα Ευαγγέλου (2014) 2 ΑΑΔ 846, ECLI:CY:AD:2014:B917
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.434
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2019:D191
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 67/2019
21 Μαΐου , 2019
[Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155(4) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018 (5/2018)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxxx ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΥΠΟΥ MANDAMUS
KAI
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ THN AΡNHΣH KAI/H ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΝΑ ΛΑΒΕΙ ΟΛΑ ΤΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ/Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ/Η ΝΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΙ ΠΟΙΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΚΑΙ/Η ΛΗΨΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΟΔΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ. 96 ΚΑΙ/Η ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1972
**************************
΄Αντης Γεωργίου, για Μάριος Γεωργίου Δ.Ε.Π.Ε., για τον Αιτητή
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα αίτηση ο αιτητής ζητά τα εξής:
«Α. Άδεια για καταχώρηση αίτησης με την οποία να ζητείται η έκδοση προνομιακού διατάγματος τύπου MANDAMUS, με το οποίο να διατάσσεται ο καθ' ου η αίτηση Δήμος Λευκωσίας όπως λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα και/αναγκαία δικαστικά μέτρα και/ή όπως καταχωρήσει ποινική υπόθεση και/ή όπως λάβει όλα τα ενδεδειγμένα διοικητικά μέτρα για παράβαση του περί Ρύθμισης Οδών και Οικοδομών Νόμου Κεφ. 96 και/ή για παράβαση του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο του 1972 εναντίον των κ.κ. Ε. και Εφ. Παλάλα και/ή Α. Σπύρου, για παράβαση των όρων της άδειας οικοδομής xx73/2018 που παραχωρήθηκε από το Δήμο Λευκωσίας στον Α. Σπύρου, η οποία άδεια οικοδομής βασίζεται στην πολεοδομική άδεια xx16 που παραχωρήθηκε από το Δήμο Λευκωσίας προς Ε. και Εφ. Παλάλα.
Β. Έξοδα και/ή κατάλληλη διαταγή για έξοδα, πλέον ΦΠΑ.»
Σύμφωνα με την Έκθεση και την Ένορκη Δήλωση του αιτητή που συνοδεύει την αίτηση, ο αιτητής είναι ο διαχειριστής της περιουσίας του αποβιώσαντα xxxx Παπαϊωάννου, ο οποίος ήταν ιδιοκτήτης του διαμερίσματος xxx στην πολυκατοικία xxxx, xxxx x, xxxx στη Λευκωσία.
Στις 29/3/2017 υποβλήθηκε προς το Δήμο Λευκωσίας από μέρους των Εφ. και Ε. Παλάλα αίτηση για ενοποίηση δύο καταστημάτων και αλλαγής της χρήσης τους σε γραφείο, στο ισόγειο της κοινόκτητης πολυκατοικίας «xxxx». Η Πολεοδομική Αρχή και ο Δήμος Λευκωσίας εξέδωσαν την πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής αντίστοιχα η νομιμότητα των οποίων έχει προσβληθεί με προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, ο Δήμος Λευκωσίας έχει προβεί επανειλημμένα σε γραπτές ψευδείς δηλώσεις προς το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως προς το σκοπό εξασφάλισης της πολεοδομικής άδειας, αγνοώντας τους συνιδιοκτήτες της πολυκατοικίας. Παρά την αναγνώριση από πλευράς του Δήμου Λευκωσίας ότι δεν θα μπορούσε να ληφθεί η συναίνεση απ' όλους τους συνιδιοκτήτες έθεσε γραπτό όρο για το μη επηρεασμό των όψεων της πολυκατοικίας. Ο όρος αυτός δεν τηρήθηκε και ο Δήμος Λευκωσίας δεν έλαβε διορθωτικά μέτρα και ούτε ανταποκρίθηκε στις γραπτές και προφορικές καταγγελίες.
Στις 28/3/2017 οι κ.κ. Ε. και Εφ. Παλάλα επ' ονόματι των οποίων εκδόθηκε η πολεοδομική άδεια, πώλησαν τα δύο καταστήματα τους στον xxxx Σπύρου. Στις 17/5/2017 η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Λευκωσίας ετοίμασε έγγραφο αξιολόγησης σε σχέση με την αίτηση για πολεοδομική άδεια στο οποίο αναφέρετο ότι θα ετίθετο όρος για μη επηρεασμό των όψεων. Στις 10/10/2017 η Πολεοδομική Επιτροπή αποφάσισε τη χορήγηση της πολεοδομικής άδειας στη βάση του όρου ότι «οι εξωτερικές επιφάνειες των τοίχων και τα κουφώματα της νέας ανάπτυξης να είναι πανομοιότυπου με τα υφιστάμενα». Στις 23/5/2017 η Πολεοδομική Επιτροπή ομόφωνα αποφάσισε όπως υποβληθούν τροποποιητικά σχέδια ώστε να μην επηρεάζοντο οι όψεις της οικοδομής. Εκδόθηκε στη συνέχεια η Πολεοδομική Άδεια Αρ. xx16 στις 7/11/2017 με τον πιο πάνω όρο και η άδεια οικοδομής με αρ. xx73/18 στην οποίαν περιέχετο όρος ότι «η άδεια εκδίδεται υπό την προϋπόθεση και/ή υπό τον όρο της τήρησης των όρων που περιέχονται στην Πολεοδομική Άδεια με αριθμό xx16 ημερομηνίας 7/11/2017». Είναι η θέση του Αιτητή ότι οι όψεις έχουν αλλάξει ριζικά και παρά την σχετική ενημέρωση του προς το Δήμο Λευκωσίας ο τελευταίος ουδέν έπραξε.
Στις 23/4/2019 οι δικηγόροι του Αιτητή έλαβαν επιστολή ημερ. 18/4/2019 από το Δήμο Λευκωσίας με την οποία τους πληροφορούσε ότι εκκρεμούν δύο προσφυγές στο Διοικητικό Δικαστήριο για ακύρωση τόσο της πολεοδομικής άδειας όσο και της άδειας οικοδομής που καταχωρήθηκαν από τον Αιτητή και ότι οι αλλαγές στις όψεις προβλέπονται από τα εγκριθέντα σχέδια των αδειών. Όπως εξηγούσε στην επιστολή, μετά την αρχική απόφαση για μη επέμβαση στις όψεις «δεδομένου ότι η αίτηση αφορούσε μόνο σε συνιδιοκτησία με χωριστό τίτλο ιδιοκτησίας χωρίς επηρεασμό των Νόμιμων ιδιοκτησιακών συμφερόντων των υπόλοιπων συνιδιοκτητών, μέσα στα πλαίσια εφαρμογής της διαδικασίας του άρθρου 90 του περί Πολεοδομίας Νόμου λήφθηκε η τελική απόφαση και εγκρίθηκαν οι αλλαγές στις όψεις». Είναι εισήγηση του Αιτητή ότι ο Δήμος Λευκωσίας με την απραξία του ενθάρρυνε τις αυθαίρετες ενέργειες του ιδιοκτήτη των δύο καταστημάτων που αφορούσαν οι άδειες. Καταλήγοντας εισηγείται ότι πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις για την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσης mandamus, εφόσον έχει συζητήσιμη υπόθεση και παραβιάζονται πρόνοιες του Συντάγματος, οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης, της χρηστής διοίκησης και του απαραβίαστου της ιδιωτικής περιουσίας.
Ο δικηγόρος του αιτητή στην προφορική του αγόρευση προς υποστήριξη της αίτησης, με αναφορά σε νομολογία, εισηγήθηκε ότι η περίπτωση είναι κατάλληλη για παραχώρηση άδειας καταχώρησης αίτησης για έκδοση εντάλματος της φύσης mandamus. Σε σχετική ερώτηση του Δικαστηρίου διευκρίνισε ότι οι δύο προσφυγές του Αιτητή στο Διοικητικό Δικαστήριο που προσβάλλουν τη νομιμότητα της πολεοδομικής άδειας και της άδειας οικοδομής εξακολουθούν να εκκρεμούν.
Το ένταλμα Μandamus συνήθως απευθύνεται εναντίον των κατώτερων Δικαστηρίων, μπορεί όμως να εξασφαλιστεί και για σκοπούς εξαναγκασμού άλλων Αρχών, Οργάνων ή Προσώπων, τα οποία ασκούν δημόσια εξουσία και οφείλουν να εκτελέσουν δημόσιο καθήκον. Το αίτημα για εφαρμογή του Νόμου συνιστά προϋπόθεση για την χρήση του διατάγματος αυτού. (Βλ. Basu, Commentary on the Constitution of India, 5η Έκδοση, Τόμος 3, σελ. 479). Η εμβέλεια του εντάλματος Μandamus είναι πολύ ευρεία και το όλο θέμα έχει εξεταστεί ως προς τις παραμέτρους εφαρμογής του στην υπόθεση Τσαγγαρίδου (Αρ.2) για άδεια καταχώρισης αίτησης για έκδοση εντάλματος Μandamus, (2008) 1 Α.Α.Δ. 1004.
Αποτελεί επίσης προϋπόθεση για την παραχώρηση της θεραπείας να δικαιούται ο αιτητής να ζητήσει την εκτέλεση του συγκεκριμένου καθήκοντος. Το γενικό ενδιαφέρον που μπορεί κάποιος να έχει στην εκτέλεση νομικού καθήκοντος δεν του παρέχει αυτόματα locus standi. Η νομιμοποίηση οποιουδήποτε αιτητή εξαρτάται από το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που ο ίδιος έχει στην εφαρμογή του Νόμου, το οποίο πρέπει να είναι μεγαλύτερο και πέραν του ενδιαφέροντος της κοινότητας σαν τέτοιας να υποστηρίξει την αίτηση του (βλ. Προνομιακά Εντάλματα Πέτρου Αρτέμη, παράγρ. 6.06, σελ. 250). Δεν υπάρχει δικαιοδοσία για έκδοση προνομιακού εντάλματος για διοικητικές πράξεις που εμπίπτουν κατ' αποκλειστικότητα στη σφαίρα της δικαιοδοσίας του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Όμως προνομιακό ένταλμα μπορεί να εκδοθεί αν το καθήκον δημοσίας αρχής αφορά σε θέμα ιδιωτικού δικαίου και όχι δημοσίου. (βλ. Αίτηση Ηρόδοτου Αλκιβιάδους (2013) 1Β ΑΑΔ 1540).
Στο παρόν στάδιο δεν αρμόζει η εξέταση της ουσίας της τελικής θεραπείας γι΄ αυτό και δεν θα υπεισέλθω στην ουσία των θεμάτων που εγείρονται στην υπόθεση.
Στην Αίτηση του Ιερόθεου Χριστοδούλου, άλλως Ρόπα (2008) 1 ΑΑΔ 43 αναφέρονται τα εξής για το ένταλμα Μandamus:
«Συνήθως η θεραπεία με το προνομιακό ένταλμα Mandamus, χρησιμοποιείται για να διαταχθεί κατώτερο Δικαστήριο να ασκήσει συγκεκριμένη εξουσία, μέσα στα πλαίσια της αρμοδιότητάς του. Όμως η θεραπεία μπορεί να εξασφαλιστεί για να εξαναγκάσει και άλλες αρχές ή όργανα ή πρόσωπα τα οποία ασκούν δημόσια εξουσία, για να εκτελέσουν δημόσιο καθήκον το οποίο επιβάλλει ο Νόμος. Όπως είναι γνωστό, προνομιακά εντάλματα εκδίδονται με βάση την αποκλειστική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Όπως έχει νομολογηθεί, δεν χωρεί η έκδοση προνομιακού εντάλματος για αναθεώρηση διοικητικής απόφασης, εφόσον η δικαιοδοσία του Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος είναι διαφορετική. Ο διαχωρισμός των δύο, δεν είναι πάντα εύκολος, αλλά η φύση της απόφασης είναι συνήθως πιο καθοριστική της πράξης, παρά το όργανο που την εξέδωσε. Προϋπόθεση για την παραχώρηση της θεραπείας, είναι ο Αιτητής να έχει δικαίωμα να ζητήσει την εκτέλεση του συγκεκριμένου καθήκοντος. Επίσης, ο Αιτητής θα πρέπει προτού αποταθεί στο Δικαστήριο για άδεια, να έχει αιτηθεί από το δημόσιο όργανο την εκτέλεση του καθήκοντός του, αλλά αυτό να έχει αρνηθεί να συμμορφωθεί.»
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας, όπως σε όλα τα προνομιακά εντάλματα, είναι η αποκάλυψη εκ πρώτης όψεως υπόθεσης και κατά πόσο προβλέπεται ή όχι άλλο ένδικο μέσο.
Στην παρούσα περίπτωση από το μαρτυρικό υλικό που τέθηκε ενώπιον μου με την ένορκη δήλωση του Αιτητή, η αίτηση αποσκοπεί ουσιαστικά σε αμφισβήτηση της νομιμότητας της πολεοδομικής άδειας και της άδειας οικοδομής που εκδόθηκαν από την Πολεοδομική Αρχή και το Δήμο Λευκωσίας αντίστοιχα, με τις οποίες είχε εγκριθεί η αλλαγή στις όψεις της πολυκατοικίας, γεγονός που ο Δήμος Λευκωσίας ενημέρωσε τους δικηγόρους του αιτητή με την επιστολή του ημερ. 18/4/2019 (Τεκμήριο 17 στην Ένορκη Δήλωση). Μάλιστα στην επιστολή ο Δήμος Λευκωσίας εξηγούσε γιατί υπήρξε αλλαγή στην αρχική απόφαση του Δήμου να τίθετο όρος για μη επέμβαση στις όψεις. Το σχετικό απόσπασμα από την επιστολή ανάφερα πιο πάνω κατά την παράθεση των ισχυρισμών του αιτητή στην ένορκη του δήλωση.
Καταλήγοντας στην επιστολή, ο Δήμος Λευκωσίας αναφέρει ότι η πλειονότητα των αναφορών του αιτητή θα εξεταστούν από το Διοικητικό Δικαστήριο στα πλαίσια των προσφυγών.
Ενόψει των πιο πάνω, εφόσον η πολεοδομική άδεια και η άδεια οικοδομής στις οποίες γίνεται αναφορά στην επιστολή του Δήμου Λευκωσίας, (Τεκμήριο 17) εξακολουθούν να ισχύουν και οι αλλαγές στις όψεις των καταστημάτων προβλέπονται από τα εγκριθέντα σχέδια των υπό αμφισβήτηση αδειών και νοουμένου ότι εκκρεμούν οι δύο προσφυγές για ακύρωση των αδειών αυτών ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, ο αιτητής απέτυχε να καταδείξει ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμο θέμα. Σημειώνεται επίσης και το εξής παράδοξο. Ο Αιτητής προσβάλλει την εγκυρότητα της πολεοδομικής άδειας και της άδειας οικοδομής στο Διοικητικό Δικαστήριο ενώ με την παρούσα αίτηση επιζητεί θεραπεία στη βάση ακριβώς των εν λόγω αδειών.
Ο Αιτητής απέτυχε επίσης να καταδείξει ότι δεν υπάρχει άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία ή ακόμη και η ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων που να καθιστούν αναγκαία την παρέκκλιση από τον κανόνα. Αντίθετα έχει καταδειχθεί ότι ήδη εκκρεμεί άλλο ένδικο μέσο, δηλαδή οι δύο προσφυγές στο Διοικητικό Δικαστήριο που προσβάλλουν την εγκυρότητα της πολεοδομικής άδειας και άδειας οικοδομής. Υπάρχει επίσης και η δυνατότητα καταχώρησης από τον ίδιο τον αιτητή ιδιωτικής ποινικής υπόθεσης εναντίον του νέου ιδιοκτήτη των δύο καταστημάτων, ο οποίος προβαίνει στις διάφορες κατ' ισχυρισμόν οικοδομικές εργασίες αλλαγής των όψεων, οι οποίες κατ' ισχυρισμό παραβαίνουν όρους των αδειών και συνακόλουθα των διατάξεων που περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου ή άλλου Νόμου.
Στην υπόθεση Νεόφυτος Παναγιώτου ν. Σάββα Ευαγγέλου, Ποινική Έφεση 194/2013 ημερ. 2/12/2014, ECLI:CY:AD:2014:B917 αντικείμενο εξέτασης υπήρξε η δυνατότητα καταχώρησης ιδιωτικής ποινικής υπόθεσης.
Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα:
«Ο δικαστικός λόγος της υπόθεσης Ttofinis (ανωτέρω) υιοθετήθηκε και αναλύθηκε στην πιο πρόσφατη επί του θέματος απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κλεάνθης Δημοσθένους ν. Τύχωνα Τύχωνος, Ποιν. Εφ. Αρ. 153/2011, ημερ. 16.1. 2013. Κρίνεται επιβεβλημένη η παράθεση του σχετικού αποσπάσματος:
«Η ουσία του παραπόνου του (του εφεσείοντα) είναι ότι η κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι ο Εφεσείων δεν είχε «έννομο συμφέρον» να εγείρει την επίδικη ιδιωτική ποινική υπόθεση, είναι εσφαλμένη. Το δικαίωμα ενός πολίτη να εγείρει ποινική δίωξη, ξεκαθάρισε στην Ttofinis v. Theocarides κ.ά., ανωτέρω, ότι πηγάζει από το
αγγλικό κοινοδίκαιο το οποίο εφαρμόζεται στο δικό μας δικαιϊκό σύστημα, με βάση το άρθρο 29(1)(γ) του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/1960. Τονίστηκε ότι καμιά πρόνοια του Συντάγματος δεν έχει εξουδετερώσει τα ισχύοντα στο κοινοδίκαιο για το δικαίωμα του πολίτη να εγείρει ιδιωτική ποινική. Όπως εξηγήθηκε από τον Πική, Δ., όπως ήταν τότε, το δικαίωμα δεν το έχει κάθε πολίτης, αλλά μόνο όταν τα δικαιώματα του επηρεάζονται από μια παράνομη πράξη. Στην απόφαση υιοθετούνται τα όσα ανέφερε ο Λόρδος Diplock στην υπόθεση Gourier v. Union of Post Office Workers and Others (1977) 3 All ER 70, 97 (HL), ότι η ποινική δίωξη αποτελεί «χρήσιμη συνταγματική εγγύηση εναντίον της αυθαίρετης διεφθαρμένης ή μεροληπτικής παράλειψης ή άρνησης των αρμοδίων αρχών να διώξουν αδικοπραγούντες». Στην υπόθεση Ttofinis το Δικαστήριο ανέφερε στη σελίδα 369 της απόφασης, τα πιο κάτω σε σχέση με το Κεφ. 96, στο οποίο αφορούσε η υπόθεση:-
«By allowing the appeal it must not be assumed that we decide that a citizen, however affected by the violations of the provisions of Cap. 96 or regulations made thereunder, has a right to prosecute the offender. On the contrary, as explained in this judgment, the right to prosecute vests only in the victim of crime. Only where the rights of an individual are directly affected, as in this case where, allegedly, the illegal structure was erected upon his land, a right to prosecute accrues. In other words, there must be direct encroachment upon one's rights in order to sustain a private prosecution. In every other case the body entrusted by law for its enforcement, is the appropriate authority. In consequence, the owner of adjoining property does not have a right per se to move the machinery of the law whenever his neighbour builds on his own land in violation of the provisions of Cap. 96.» (H έμφαση είναι δική μας)
Το δικαίωμα του πολίτη, όπως διατυπώθηκε στη Gourier και στην Ttofinis, ανωτέρω, να προβεί σε ποινική δίωξη, επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια από την πλειοψηφία στην υπόθεση Χαραλαμπίδης ν. Κωμοδρόμος (2002) 2 ΑΑΔ 522, η οποία εκδικάστηκε από διευρυμένη σύνθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, και δεν χωρεί παρερμηνεία. Όπως νομολογήθηκε, το δικαίωμα ενυπάρχει όπου διαπιστώνεται βλάβη στα δικαιώματα του θύματος από ποινική πράξη. Όπως εξηγήθηκε με αναφορά στη Ttofinis, «ιδιωτικό δικαίωμα δίωξης συμβολίζει το κοινό συμφέρον των παθόντων να καταφύγουν στην ποινική διαδικασία για την αυτοπροστασία τους.».
Η χρήση των λέξεων «directly affected», η οποία έγινε σε σχέση με περιοίκους και το Κεφ. 96, φαίνεται να δημιούργησε στη συνέχεια κάποια σύγχυση. Τα νομολογηθέντα στην Ttofinis v. Theocharides, ανωτέρω, επιβεβαιώθηκαν στην Αίπεια Λτδ ν. Sirocco Estates Co Ltd, ανωτέρω. Αυτή τη φορά επαναλήφθηκε, χωρίς αναφορά στους περιοίκους και στο Κεφ. 96, ότι το δικαίωμα άσκησης ιδιωτικής υπόθεσης ενυπάρχει μόνο όταν τα δικαιώματα του θύματος επηρεάζονται «άμεσα» από την παράνομη πράξη. Το δικαστήριο δεν επεξηγεί τι εννοεί με τη λέξη «άμεσa», προφανώς, όμως, η αντίληψή του, συναρτά τον όρο προς το «directly affected». Όμως η χρήση της λέξης, φαίνεται ότι συνέτεινε στη συνέχιση της ασάφειας, ιδιαίτερα σε πρωτόδικες αποφάσεις, όπως η υπό έφεση, όπου η αναφορά μετετράπη σε «άμεσο συμφέρον»».
Ο άμεσος επηρεασμός, ως προϋπόθεση για νομιμοποίηση στην καταχώρηση ιδιωτικής ποινικής δίωξης, δεν ταυτίζεται με την πιθανολόγηση έννομου συμφέροντος μέσα στα πλαίσια του ΄Αρθρου 146.2 του Συντάγματος. Θα πρέπει εννοιολογικά να αντικρισθεί υπό το φως των λόγων ύπαρξης του δικαιώματος άσκησης ιδιωτικής ποινικής δίωξης, του εντοπισμού δηλαδή βλάβης στα δικαιώματα του θύματος από ποινική πράξη. Υπό αυτές τις συνθήκες ο άμεσος επηρεασμός έχει την έννοια ότι με συγκεκριμένη παράνομη πράξη τα δικαιώματα κάποιου, του παρανομούντος, εκτείνονται εις βάρος τρίτων προσώπων κατά τρόπο που να παρατηρείται πλέον σφετερισμός και οικειοποίηση των νόμιμων δικαιωμάτων των τρίτων αυτών προσώπων.
Η νομική έννοια του όρου «encroachment» αποτυπώνεται ως εξής:
«The act of extending one's own rights at the expense of others, particularly by taking in adjoining land to make it appear part of one's own.»
(«A dictionary of Law» - 3rd Edition (Oxford Reference))
«An unlawful gaining on the possession of another.»
(Mozley & Whiteley's «Law Dictionary», Eleventh Edition)
«ENCROACH. To enter by gradual steps or stealth into the possessions or rights of another; to trespass; intrude.»
(«Black's Law Dictionary», Revised Fourth Edition)
«Where a person attempts to extend a right possessed by him, as where a tenant of land takes in or adds to it other land adjoining or near to it, so as to make the added land appear to be part of his original holding.»
(Jowitt's «Dictionary of English Law», Second Edition)
Είναι ακριβώς κάτω από αυτή την εννοιολογική διάσταση του όρου που το Ανώτατο Δικαστήριο σε σειρά αποφάσεών του έκρινε ότι εντοπιζόταν, υπό το φως των γεγονότων τους, άμεση επέμβαση στα περιουσιακά δικαιώματα των παραπονούμενων και που νομιμοποιούσε στην έγερση ιδιωτικής ποινικής δίωξης κατ΄ ακολουθία των λεχθέντων στην απόφαση Tfofinis (ανωτέρω). Ετσι, και μετά από την Tfofinis - όπου αφορούσε κατ΄ ισχυρισμό παράνομη ανέγερση οικοδομής στη γη του ιδιώτη κατήγορου στην Kalia v. Lambrou and Another (1985) 2 CLR 217, καταχωρήθηκε ιδιωτική ποινική υπόθεση σε σχέση με ανέγερση οικοδομής - γκαράζ κατά παράβαση διατάξεων του Κεφ. 96, το οποίο επηρέαζε υφιστάμενο δικαίωμα διόδου της παραπονούμενης. Ακολούθως, στην υπόθεση Hogg v. Παπαδοπούλου (1992) 2 ΑΑΔ 36, ο ιδιώτης κατήγορος ήταν συνιδιοκτήτης ακινήτου με την κατηγορούμενη, επί του οποίου βρισκόταν η οικοδομή, την οποία η κατηγορούμενη δεν κατεδάφιζε παρακούοντας διάταγμα του δικαστηρίου. Αποφασίστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο ότι η συνιδιοκτησία νομιμοποιεί οποιοδήποτε των συνιδιοκτητών να εγείρει υπόθεση εναντίον των υπολοίπων εφόσον εντοπίζεται παράβαση στα δικαιώματα των συνιδιοκτητών που απορρέουν από τη συνιδιοκτησία. Κρίθηκε ότι οι παράνομες πράξεις της συνιδιοκτήτριας επί της συνιδιόκτητης περιουσίας έθιγαν άμεσα τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του ιδιώτη κατήγορου. Τέλος στην υπόθεση Αιπεία Λτδ ν. Sirocco Estates Co Ltd κ.ά. (1997) 2 AAΔ.434, ιδιώτης κατήγορος ήταν ο ιδιοκτήτης οικοδομής στην οροφή της οποίας οι ενοικιαστές - κατηγορούμενοι τοποθέτησαν μεγάλη φωτεινή πινακίδα χωρίς άδεια από την αρμόδια αρχή. Το Ανώτατο Δικαστήριο υιοθετώντας την Kalia (ανωτέρω), ανέτρεψε την πρωτόδικη απόφαση, διαπιστώνοντας ότι το μόνο σημαντικό γεγονός ήταν το δικαίωμα της κατηγορούσας εταιρείας επί του συγκεκριμένου ακινήτου. Ετσι, η επέμβαση που έγινε χωρίς τη συγκατάθεσή της θεωρήθηκε επέμβαση στα περιουσιακά της δικαιώματα που της παρείχε κάθε δικαίωμα άσκησης ποινικής δίωξης.
Ενόψει όλων των πιο πάνω η αίτηση δεν μπορεί να πετύχει και απορρίπτεται.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/Α.Λ.Ο.