|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Χριστόδουλου Χριστοδούλου κ.α., Πολιτική αίτηση αρ.1/18, 10/1/2018, ECLI:CY:AD:2018:D2
ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΤΕΡΕΚ ΝΤΑΓΚΛΑΣ ΕΚ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ, Αίτηση αρ. 1/18, 26/4/2018, ECLI:CY:AD:2018:D200
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2018:D239
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική αίτηση αρ.32/18
18 Μαϊου, 2018
[Τ.ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ]
Αναφορικά με το Άρθρο 155.4 του Συντάγματος και τα Άρθρα 3 και 9 του Περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου του 1964 όπως τροποποιήθηκε
και
Αναφορικά με τα άρθρα ΙΑ, 11,12,15,16,17,30 και 35 του Συντάγματος, τα άρθρα 5, 6 και 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων και Ελευθεριών, τα άρθρα 7,8,11,52 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της
Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Οδηγία 2002/52/ΕΚ, η οποία τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2009/136/ΕΚ
και
Αναφορικά με τον Περί Διατήρησης Τηλεπικοινωνιακών Δεδομένων Νόμο 183(Ι)/07, τον Περί Προστασίας του Απόρρητου της Ιδιωτικής Επικοινωνίας Νόμο 92(Ι)/96, τον Περί Επεξεργασίας
Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Νόμο 138(Ι)/2001 και τον Περί Προστασίας του Απόρρητου της Ιδιωτικής Επικοινωνίας (Παρακολούθηση Συνδιαλέξεων και Πρόσβαση σε Καταγεγραμμένο Περιεχόμενο Ιδιωτικής Επικοινωνίας) Νόμος του 1996 (Ν. 92(Ι)/1996)
και
Αναφορικά με την Αίτηση των κυρίων Ιωάννη Χατζηιωάννου με Α.Δ.Τ. 697471 και George Longkrits με Α.Δ.Τ. 655221, για παραχώρηση άδειας για καταχώρηση αίτησης για ένταλμα της φύσεως Certiorari
και
Αναφορικά με το Διάταγμα Αποκάλυψης Τηλεπικοινωνιακών Δεδομένων που εξεδόθη από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας την 15/11/ 2017 στην Αίτηση 244/2017
------------------
ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΑΙΤΗΣΗ (EX PARTE) των Αιτητών Ιωάννη Χατζηιωάννου και George Longkrits
------------------
Α.Πελεκάνος για Πελεκάνο και Πελεκάνου ΔΕΠΕ, για τους αιτητές
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: Οι αιτητές με την παρούσα αίτηση ζητούν άδεια του Δικαστηρίου για την καταχώρηση Αίτησης δια κλήσεως για την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari για να τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου ώστε να ακυρώσει το Διάταγμα αποκάλυψης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων ημερομηνίας 15/11/2017 που εξεδόθη από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας στην αίτηση αρ.244/2017 και που αφορά τους αιτητές.
Σύμφωνα με τους αιτητές, το επίδικο διάταγμα πάσχει ή/και έχει εκδοθεί καθ' υπέρβαση δικαιοδοσίας ή/και καθ' έκδηλη πλάνη Νόμου, έκδηλη από την όψη των στοιχείων, ή/και καθ' υπέρβαση του άρθρου 17 του Συντάγματος στον βαθμό και την έκταση που εκδόθηκε διάταγμα πρόσβασης σε τηλεπικοινωνιακά δεδομένα για αδικήματα που προβλέπουν μέγιστη προβλεπόμενη ποινή, κάτω των 5 ετών φυλάκισης. Συνωμοσία προς διάπραξη πλημμελήματος, άρθρο 372 του Κεφ. 154. (ταξινομείται ως πλημμέλημα και τιμωρείται με μέγιστη προβλεπόμενη ποινή 2 έτη φυλάκιση), αδικήματα κατά παράβαση του άρθρου 14Β του Νόμου για Πνευματική Ιδιοκτησία, Ν. 59/76, (τιμωρείται με μέγιστη προβλεπόμενη ποινή 3 έτη φυλάκιση) και αδικήματα κατά παράβαση του άρθρου 4 του περί της Σύμβασης για τη Νομική Προστασία των Υπηρεσιών που βασίζονται ή συνίστανται στην Παροχή Πρόσβασης υπό Όρους (Κυρωτικός) Νόμος του 2002, Ν.24(III)/2002 (τιμωρείται με μέγιστη προβλεπόμενη ποινή 12 μήνες φυλάκιση). Παρά το ότι η αίτηση περιλάμβανε και αδικήματα τιμωρούμενα με φυλάκιση άνω των 5 ετών, σύμφωνα με τους αιτητές, όφειλε το Δικαστήριο να προβεί σε αιτιολογημένη κρίση, ή/και τουλάχιστον είχε υποχρέωση και καθήκον να διαχωρίσει τα αδικήματα για τα οποία είχε Συνταγματική εξουσία να εκδώσει το προσβαλλόμενο διάταγμα, από τα αδικήματα για τα οποία δεν είχε συνταγματική εξουσιοδότηση.
Ακόμα προβάλλονται άλλα νομικά θέματα που αφορούν την εγκυρότητα του διατάγματος αυτού καθ΄εαυτού, αλλά και σε συνάρτηση με το πραγματικό υπόβαθρο της αίτησης που έγινε προς το Δικαστήριο, δηλαδή την ένορκη δήλωση του αστυνομικού ειδικά ως προς το ότι τίθεται ψευδώς, σύμφωνα με την πλευρά των αιτητών, η θέση ότι υπήρξε καταγγελία της εταιρείας Nova Ελλάδος ως προς τα διερευνόμενα αδικήματα που αφορούσαν και ενέπλεκαν τους αιτητές.
Σύμφωνα πάντα με τους αιτητές, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας στερείτο δικαιοδοσίας και/ή εξουσίας να εκδώσει το επίδικο διάταγμα δεδομένου ότι τα στοιχεία της ένορκης δήλωσης που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου ήταν γενικά, αόριστα ή/και ανεπαρκή ή/και δεν ήταν με κανένα τρόπο ικανά για να δημιουργηθεί «εύλογη υποψία» για την διάπραξη των κατ' ισχυρισμό αδικημάτων που καταγράφονται στην αίτηση. Το Δικαστήριο δεν φαίνεται να προέβη το ίδιο σε εκτίμηση του υλικού που τέθηκε ενώπιον του, προκειμένου να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα για το αν δημιουργείτο η απαιτούμενη από το Νόμο, «εύλογη υποψία» ή/και το διάταγμα του Δικαστηρίου στερείται πάσης και/ή της δέουσας αιτιολογίας ή/και δεν τήρησε την αρχή της αναλογικότητας ή/και αναγκαιότητας ως το ίδιο το άρθρο 17 του Συντάγματος απαιτεί ή/και δέχτηκε ως «Rubber stamp» τη θέση της Αστυνομίας. Επίσης το Δικαστήριο στερείτο δικαιοδοσίας και/ή εξουσίας να εκδώσει το επίδικο ή/και προσβαλλόμενο διάταγμα δεδομένου ότι η μαρτυρία ή/και στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του, και αποτελούσαν ουσιαστικούς ισχυρισμούς ή/και την βάση του αιτήματος της Αστυνομίας, (fruit of a poison tree) ή/και προϊόν μαρτυρίας παράνομης ή/και μαρτυρίας ληφθείσας κατά παράβαση ή/και κατά καταστρατήγηση των προνοιών του Συντάγματος.
Δεν κρίνω αναγκαίο να υπεισέλθω περαιτέρω, πέραν της περιγραφικής αναφοράς που γίνεται πιο πάνω σε σχέση με την έκδηλη παρανομία που οι αιτητές εισηγούνται ως υπόβαθρο για να δοθεί η αιτουμένη άδεια.
Εν πάση περιπτώσει, ο κ.Πελεκάνος στην αναλυτική αγόρευση του, τόνισε ότι οι σημαντικότεροι λόγοι που συνηγορούν στην αιτούμενη θεραπεία είναι οι νομικοί λόγοι 7 και 9 της ΄Εκθεσης Γεγονότων. Ότι δηλαδή το επίδικο διάταγμα εξεδόθη άνευ δικαιοδοσίας, δεδομένου ότι στηρίχθηκε στον περί Διατήρησης Τηλεπικοινωνιακών Δεδομένων με Σκοπό τη Διερεύνηση Σοβαρών Ποινικών Αδικημάτων Νόμο του 2007, Ν.183(Ι)/2007, ο οποίος συγκρούεται με το εφαρμοστέο ευρωπαϊκό δίκαιο (βλ. την Οδηγία 2002/58/ΕΚ ως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2009/136/ΕΚ και τις αρχές που έθεσε το ΔΕΕ στην υπόθεση Tele2 Sverige AB και Secretary of State for the Home Department C-203/15 και C-698/15 ημερ. 21.12.16).
Προς επίρρωση δε της θέσεως του ο κ.Πελεκάνος στηρίχθηκε και στην προσφάτως εκδοθείσα υπόθεση της Ολομέλειας Αρτέμης Κκολός, Πολ.Εφ.26/2017, ημερ. 26.4.2018, ECLI:CY:AD:2018:A202, ιδιαίτερα επί του θέματος της απουσίας του ενδίκου μέσου της έφεσης στο Νόμο 183(Ι)/2007.
Kατά την ακρόαση της αίτησης, ερωτηθείς σχετικά ο κ.Πελεκάνος ανέφερε ότι μέχρι τώρα, εν πάση περιπτώσει, δεν καταχωρήθηκε ποινική υπόθεση εναντίον των πελατών του.
Εκείνο που πρέπει να απασχολήσει πρωταρχικά - και ετέθη σχετικό ερώτημα στους ευπαιδεύτους συνηγόρους των αιτητών - είναι εάν με δεδομένη την ημερομηνία έκδοσης του διατάγματος δηλαδή την 15.11.2017 τίθεται θέμα καθυστερημένου διαβήματος της πλευράς των αιτητών, ώστε να αποκλείεται ως προκαταρκτικό θέμα η απόδοση θεραπείας με βάση την αίτηση, χωρίς το Δικαστήριο να υπεισέλθει στην ουσία των προβαλλομένων ισχυρισμών.
΄Εχει επανειλημμένα τονιστεί η σημασία του χρόνου ως προς αιτούμενες θεραπείες τέτοιου τύπου, που αφορούν την αφετηρία της διαδικασίας προνομιακών ενταλμάτων, δηλαδή ενταλμάτων που ως εκ της φύσεως τους πρέπει να αποδίδονται με φειδώ και περίσκεψη.
Οι αιτητές συναισθανόμενοι ακριβώς τη σημασία του θέματος έθεσαν ενώπιον μου μια σειρά από γεγονότα τα οποία κατά τη θεώρηση τους εμπόδισαν αυτούς να προσφύγουν στο Δικαστήριο ενωρίτερα. Ορθώς βεβαίως οι αιτητές προσπάθησαν να εξηγήσουν την ανενέργεια τους στο χρονικό διάστημα μεταξύ της 15.11.2017, της ημερομηνίας έκδοσης του επίδικου διατάγματος και της ημερομηνίας καταχώρησης της παρούσας αίτησης, τον Απρίλη του 2018.
΄Εχω εξετάσει με μεγάλη προσοχή τα γεγονότα που προβάλλονται «ως εμπόδια» ουσιαστικά στην προσφυγή ενώπιον του Δικαστηρίου.
Παρατηρώ τα ακόλουθα:
Οι αιτητές συνελήφθησαν από την Αστυνομία για τα εν λόγω, αδικήματα στις 9.1.2018 και την επομένη οδηγήθηκαν για προσωποκράτηση στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας. Υπήρξε εκπροσώπηση τους από δικηγόρο (τον κ.Τούμπα). Εξεδόθη το πρώτο διάταγμα προσωποκράτησης καθώς και δεύτερο ημερ. 18.1.2018 με εκπροσώπηση των αιτητών και από τον κ.Στεφάνου. Υπήρχε απόσυρση του κ.Τούμπα σε μικρό χρονικό διάστημα μετά. Μετά την αποφυλάκιση και των δύο αιτητών, σε συνάντηση που είχαν με τον έτερο δικηγόρο τους, τον κ.Στεφάνου, τους ετέθη ότι θα έπρεπε να αξιολογηθεί η πιθανότητα προσβολής της νομιμότητας των διαταγμάτων. Αυτό έγινε στις 23.1.2018, ημερομηνία κατά την οποία οι αιτητές εξέφρασαν ρητά την πρόθεση τους στο δικηγόρο τους ώστε να προβεί στα δέοντα ένδικα μέσα για ακύρωση του επίδικου διατάγματος (καθώς και άλλων μεταγενεστέρων). Ο κ.Στεφάνου είχε αποστείλει δε επιστολή στον αρμόδιο πρωτοκολλητή ο οποίος και του έδωσε με επιστολή 30.1.2018 πληροφορίες για τον αριθμό των αιτήσεων και των διαταγμάτων άρσης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων. (βλ. τεκμ.4).
Στη συνέχεια της ένορκης δήλωσης του αιτητή που συνοδεύει την παρούσα γίνεται αναφορά σε προβλήματα νομικής εκπροσώπησης αρχικά από τον κ.Στεφάνου ο οποίος και αποσύρθηκε από δικηγόρος τους, κατά τις αρχές του Φεβράρη του 2018 και μεταγενέστερα από τον κ.Σάββα Αγγελίδη, ο οποίος τελικά στις 9.2.2018 τους ανέφερε ότι δεν θα ασκεί δικηγορία ένεκα υπουργοποίησης του. Στον αμέσως επόμενο χρόνο, οι αιτητές επεδίωξαν το διορισμό εμπειρογνώμονα για να ετοιμαστεί η έκθεση επί τεχνικών θεμάτων, όσον αφορά τα σχετικά δεδομένα. Εν τέλει δε διόρισαν τον κ.Ανδρέα Πελεκάνο ως δικηγόρο τους, δικηγόρο που τους εκπροσωπεί και ενώπιον μου. Ο ορισμός αυτός έγινε «επισήμως» στις 16.3.2018, οπότε και ο κ.Πελεκάνος ζήτησε με επιστολή του όλα τα συναφή εντάλματα και διατάγματα που αφορούσαν την υπόθεση.
Στις 3.4.2018 κατόπιν σχετικής επικοινωνίας αποκαλύφθηκε από την Αστυνομία ότι εν τέλει υπάρχουν 3 διατάγματα άρσης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων και όχι 2. Εν πάση περιπτώσει, το παρόν διάταγμα ήταν σε γνώση της πλευράς των αιτητών, από προηγουμένως (τουλάχιστον από τις 18.1.2018). Τονίζεται όμως από τους αιτητές ότι είναι στις 4.4.2018 που το πρωτοκολλητείο τους προμήθευσε με την επίδικη αίτηση 244/17 και την ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει. (τεκμ.19).
Τα πιο πάνω θα πρέπει να αξιολογηθούν ως προς το ερώτημα που τίθεται, όπως ελέχθη πρωταρχικά στο Δικαστήριο για να απαντηθεί εάν οι αιτητές είχαν τιμήσει την υποχρέωση τους να προσφύγουν στο Δικαστήριο το συντομότερο δυνατό για την επιδιωκόμενη, δια της παρούσης, θεραπεία.
Παρά το γεγονός ότι τέθηκαν πληθώρα στοιχείων εκ μέρους των αιτητών για τα επιμέρους διαβήματα τους από το χρόνο της σύλληψης και μετά, κατά την κρίση μου, παρατηρείται κενό χρόνου και ενεργειών που δεν αιτιολογείται επαρκώς. Η εξήγηση που δίδεται δεν αποτελεί αιτιολογία. Με κανένα τρόπο δεν δύναται να δεχθώ ότι ενώ ήταν στη γνώση των αιτητών και των εκάστοτε συνηγόρων τους η ύπαρξη του επίδικου διατάγματος από την ημερομηνία της προσωποκράτησης δηλαδή τον Ιανουάριο του 2018, η παρέλευση σχεδόν 3 μηνών, χωρίς προσφυγή στο Δικαστήριο, δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία, έστω και αν οι συνήγοροι τους είχαν αλλάξει και επικράτησε προβληματισμός για το πρακτέον ή αν μεσολάβησαν σχετικά διαβήματα για εμπειρογνώμονα ή άλλα σχετικά.
Σημασία έχει - κατά την κρίση μου - ότι ο επίδικος χρόνος που οι αιτητές θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν για καταχώρηση τέτοιας αίτησης θα ήταν από τον Ιανουάριο του 2018. Δεν θα ήταν ορθό η παρούσα και το συγκεκριμένο διάταγμα δυνάμει συγκεκριμένης αίτησης να «συγχωνευθεί» μέσα σ΄άλλες ενέργειες και άλλα διατάγματα, αφού αυθύπαρκτα είχε τη σημασία του και οι αιτητές γνώριζαν για την ύπαρξη του.
Ειδικά αυτό έχει σημασία επειδή οι αιτητές επέλεξαν να ξεχωρίσουν το εν λόγω διάταγμα και να επιδιώξουν ξεχωριστή θεραπεία σε συνάρτηση με αυτό.
Στην Οdyssey Retriever, Πολ.Εφ. 59/16, 13.5.2017 τονίστηκε η σημασία της παρέλευσης του χρόνου ως όρος της επιδιωκόμενης θεραπείας σε διαδικασία certiorari. Πρόκειτο για παρέλευση 5 εβδομάδων που ορθά κρίθηκε πως - σε συσχετισμό με τα γεγονότα της υπόθεσης - ως αδικαιολόγητη καθυστέρηση (βλ. και τα σχόλια στη Νίκος Νικολάου Πολ.Εφ.117/2016, ECLI:CY:AD:2017:A188 25.5.2017 και στη Χριστόδουλος Χριστοδούλου Πολ.Αιτ.1/18, ημερ.10.1.2018).
Για τους λόγους που έχω εξηγήσει κρίνω ότι οι αιτητές παρέλειψαν να λάβουν τα κατάλληλα διαβήματα εντός ευλόγου χρόνου από τον Ιανουάριο του 2018. Η καταχώρηση της παρούσας τον Απρίλη του 2018 εκφεύγει του ευλόγου χρόνου και αποτελεί λόγο άρνησης έκδοσης της αιτούμενης θεραπείας (βλ. Ηalsbury's Laws of England, 4th ed. vol.1(1), para.170). Είναι αδιάφορο το γεγονός ότι οι αιτητές έλαβαν αντίγραφο της επίδικης αίτησης στις 4.4.2018. Θα μπορούσαν να το λάβουν με το κατάλληλο διάβημα από προηγουμένως - τουλάχιστον από τον Ιανουάριο του 2018.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Τ. Ψαρά-Μιλτιάδου, Δ.