|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2017:D27
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 10/2017)
30 Ιανουαρίου, 2017
[ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3, 4 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 ΟΠΩΣ ΑΥΤΟΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΑ
ΚΑΙ
ΤΟ ΑΡΘΡΟ 8 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 2011 (19(I)/2011) ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ MANDAMUS
----------
Χ. Σαββίδης, για τον Αιτητή.
----------
Α Π Ο Φ Α Σ Η (Ε Χ - T E M P O R E)
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση ζητείται η ακόλουθη θεραπεία:
«Άδεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου για καταχώρηση αίτησης προς έκδοση προνομιακού εντάλματος φύσεως «Mandamus», δια του οποίου να διατάσσεται ο Υπουργός Άμυνας, υπό την ιδιότητα του ως διοικητική αρχή που έχει το δημόσιο καθήκον εφαρμογής του «Περί Εθνικής Φρουράς Νόμου του 2011 (19(Ι)/2011)», όπως ολοκληρώσει διά τελικής απόφασης του τον διαγωνισμό που προκηρύχθηκε με τη διαταγή ημερομηνίας 08/03/2016 Υπ΄ Αριθμό ΑΣ 535066/08 Μαρ 2016/ΓΕΕΦ/ΔΑΣΕΚΠ/2.»
Σύμφωνα με τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιόν μου με την έκθεση και την ένορκη δήλωση του αιτητή που συνοδεύουν την αίτηση, κατά ή περί τις 8.3.2016, το Υπουργείο Άμυνας (ΥΠΑΜ) προκήρυξε διαγωνισμό για φοίτηση ενός αξιωματικού της Εθνικής Φρουράς στο Διακλαδικό Κολλέγιο Άμυνας της Γαλλίας. Ο αιτητής, ο οποίος είναι Αξιωματικός Πεζικού της Εθνικής Φρουράς, κατέχει το βαθμό του Ταγματάρχη στο Πεζικό και εκτελεί καθήκοντα Διοικητή σε Τάγμα Πεζικού, δήλωσε συμμετοχή, υποβάλλοντας προσωπική αναφορά. Περί το τέλος Μαρτίου του 2016, ο αιτητής ενημερώθηκε τηλεφωνικά από αρμόδιο επιτελή του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς ότι περί τις 24.3.2016 το ΓΕΕΦ ενημέρωσε το ΥΠΑΜ για τα άτομα τα οποία δήλωσαν συμμετοχή και το όλο θέμα τέθηκε ενώπιον του Υπουργού Άμυνας, με στόχο την ολοκλήρωση της διαδικασίας και λήψη τελικής απόφασης για το διαγωνισμό.
Μετά την παρέλευση δέκα σχεδόν μηνών χωρίς να ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση, κατά ή περί τις 28.12.2016 ο αιτητής υπέβαλε προσωπική αναφορά, ζητώντας να τύχει ενημέρωσης επί του θέματος.
Κατά ή περί τις 4.1.2017, το ΓΕΕΦ, με επιστολή του, ζήτησε να ενημερωθεί για το θέμα από το ΥΠΑΜ, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι η φοίτηση στη Σχολή είναι προγραμματισμένη να αρχίσει το Φεβρουάριο του 2017. Λόγω του ότι ο αιτητής δεν έτυχε καμίας ενημέρωσης απέστειλε επιστολή, μέσω των δικηγόρων του, στον Υπουργό Άμυνας, ζητώντας από αυτόν να ολοκληρώσει δια τελικής απόφασης το διαγωνισμό, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει γίνει ο,τιδήποτε.
Με την παρούσα αίτηση ο αιτητής επιδιώκει όπως εξαναγκαστεί ο Υπουργός Άμυνας να εκτελέσει το δημόσιο καθήκον του, το οποίο κατ΄ ισχυρισμό απορρέει από τον περί Εθνικής Φρουράς Νόμου 2011, Ν. 19(Ι)/2011, και το οποίον ουδείς άλλος έχει δικαίωμα να ολοκληρώσει δια σχετικής απόφασης, ήτοι να αποφασίσει αν ο επίδικος διαγωνισμός ακυρωθεί, επαναπροκηρυχθεί ή αν υπάρχει κάποιος επιτυχόντας ή επιτυχόντες. Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι δεν νομιμοποιείται να καταχωρήσει προσφυγή εναντίον της παράλειψης του ΥΠΑΜ να ολοκληρώσει τον επίδικο διαγωνισμό, καθότι, στην παρούσα φάση του διαγωνισμού, το συμφέρον του δεν είναι ούτε άμεσο, ούτε προσωπικό και, ως εκ τούτου, τυχόν προσφυγή του στο Διοικητικό Δικαστήριο δεν θα μπορούσε να επιτύχει. Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι δεν χωρεί καταχώρηση προσφυγής για παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας εκ μέρους του Υπουργού Άμυνας, καθότι ο αιτητής δεν υπέβαλε οποιοδήποτε αίτηση για να αποφασίσει επ΄ αυτού ο Υπουργός Άμυνας. Ο αιτητής επικαλείται ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την εφαρμογή του Νόμου, καθότι μετά από την απόφαση του Υπουργού Άμυνας αυτός θα αποκτήσει άμεσο και προσωπικό συμφέρον και θα έχει τότε τη δυνατότητα, σε περίπτωση που θεωρήσει ότι αδικείται, να προσφύγει στο Δικαστήριο για να προστατεύσει τα συμφέροντά του.
Το προνομιακό ένταλμα Mandamus, όπως και τα άλλα προνομιακά εντάλματα, έχουν τις καταβολές τους στο Αγγλικό Δίκαιο. Στην Κύπρο, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος και των άρθρων 3 και 9 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμου, Ν.33/64, όπως έχει τροποποιηθεί, η έκδοση προνομιακού εντάλματος ανήκει αποκλειστικά στο Ανώτατο Δικαστήριο και οι αρχές που εφαρμόζονται είναι αντίστοιχες με τις Αγγλικές αρχές. Το ένταλμα Mandamus απευθύνεται, όχι μόνο σε κατώτερο δικαστήριο, αλλά και σε άλλες αρχές για να εκτελέσουν δημόσιο καθήκον. Ανάλυση του θέματος γίνεται στο σύγγραμμα του Πέτρου Αρτέμη, Προνομιακά Εντάλματα, στις σελίδες 248 - 252.
Διατάγματα τύπου Mandamus μπορούν να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς εξαναγκασμού, αρχών, οργάνων ή προσώπων, τα οποία ασκούν δημόσια εξουσία για να εκτελέσουν δημόσιο καθήκον, το οποίο τους επιβάλλει ο Νόμος (βλ. Ιερόθεος Χριστοδούλου, άλλως Ρόπας (2008) 1 ΑΑΔ 43).
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας είναι η αποκάλυψη εκ πρώτης όψεως υπόθεσης με την έννοια της συζητήσιμης υπόθεσης, χωρίς αναφορά προς ο,τιδήποτε θα μπορούσε να αντιταχθεί (βλ. In Re Kakos (1985) 1 CLR 250). Επίσης, εξετάζεται το κατά πόσο προβλέπεται ή όχι άλλο ένδικο μέσο.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή υποστήριξε το αίτημα, τόσο με γραπτή, όσο και με προφορική αγόρευση. Το καθήκον του Υπουργού Άμυνας απορρέει, σύμφωνα με το συνήγορο, από το άρθρο 8(1) και (2) του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου του 2011, Ν.19(Ι)/2011 («ο Νόμος»). Ο αιτητής, τόνισε ο συνήγορος, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, καθότι στη συνέχεια θα έχει τη δυνατότητα, αν θεωρείται ότι αδικείται, να προσφύγει ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου. Σε αυτό το στάδιο, διευκρίνισε, δε νομιμοποιείται να προσφύγει στο εν λόγω Δικαστήριο και η μόνη θεραπεία που έχει στη διάθεσή του είναι αυτή του προνομιακού εντάλματος Mandamus.
Εξέτασα την υποβληθείσα αίτηση και τα όσα αναφέρθηκαν από τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή, υπό το φως των αρχών που διέπουν το θέμα.
Το άρθρο 8 του Νόμου πραγματεύεται των εξουσιών του Υπουργού, μεταξύ των οποίων είναι και ότι ο Υπουργός δίδει γενικές οδηγίες προς τον Αρχηγό, αναφορικά με την εκπαίδευση. Δεν θεωρώ ότι με την εν λόγω νομοθετική πρόνοια προσδιορίζεται οποιοδήποτε δημόσιο καθήκον, παράβαση του οποίου θα έδιδε δικαίωμα στον αιτητή να ζητήσει τη θεραπεία προνομιακού εντάλματος τύπου Mandamus. Ο Νόμος προνοεί γενικά για τη δυνατότητα του Υπουργού να δίνει γενικές οδηγίες προς τον Αρχηγό σε συνάρτηση με την εκπαίδευση.
Αυτή η γενική εξουσία του Υπουργού δεν μπορεί να προσδώσει δικαίωμα στον αιτητή να τον υποχρεώσει να ολοκληρώσει διά τελικής απόφασης τον διαγωνισμό που προκήρυξε. Το μόνο στοιχείο που ενδεχόμενα να προκύπτει στην παρούσα περίπτωση είναι ότι ο αιτητής δεν έτυχε ενημέρωσης ως προς το αίτημά του, δηλαδή παρέλειψαν να του απαντήσουν σε σχετική επιστολή για φοίτηση στο Διακλαδικό Κολλέγιο της Γαλλίας, κάτι όμως που δεν μπορεί να επιτευχθεί με την έκδοση προνομιακού εντάλματος, παρά μόνο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας απάντησης, κατόπιν σχετικού αιτήματος.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Κ. Σταματίου,
Δ.
/ΧΤΘ