|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2016:D36
(2016) 1 ΑΑΔ 190
26 Ιανουαρίου, 2016
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡO 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ KAI
ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
(ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ TOY 1964 (ΑΡ. 33/64),
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ TΩΝ BEECHCROFT VENTURES
LIMITED, ΕΝΑΓΟΜΕΝΩΝ 1, ΦΙΛΙΠ ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ 2, ΚΑΙ ΜΑΡΙΟΥ ΜΙΧΑΗΛ, ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ 3 ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΩΣ ΑΙΤΗΣΕΩΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ
PROHIBITION,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΥΠ' ΑΡΙΘΜΟ 2950/2010
ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 163/2015)
Προνομιακά εντάλματα ― Prohibition ― Αίτηση για παραχώρηση άδειας καταχώρισης αίτησης προνομιακού εντάλματος της φύσεως Prohibition, με οποίο να απαγορευόταν η συνέχιση της εκδίκασης αγωγής από πρόεδρο Επαρχιακού Δικαστηρίου, ο οποίος εκδίκαζε την υπόθεση ― Επιτρεπτική κατάληξη.
Προνομιακά εντάλματα ― Prohibition ― Φυσική δικαιοσύνη ― H έκδοση διατάγματος Prohibition μπορεί να επιτευχθεί όχι μόνο στη βάση υπέρβασης ή έλλειψης δικαιοδοσίας, αλλά και στις περιπτώσεις όπου υπάρχει παραβίαση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης ― Μπορεί να διαπιστωθεί παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης εάν το Δικαστήριο δεν ενήργησε καλοπίστως ή απέφυγε να ακούσει και τις δύο πλευρές έτσι ώστε να δοθεί δυνατότητα σε αμφότερα τα μέρη, με βάση το ισχύον αντιπαραθετικό σύστημα, να παρουσιάσουν την υπόθεση τους και να στοιχειοθετήσουν ή να αντικρούσουν οποιοδήποτε θέμα έχει εγερθεί.
Με την αίτηση επιδιώχθηκε η παραχώρηση άδειας για την καταχώριση αιτήσεως προνομιακού εντάλματος της φύσεως Prohibition, ούτως ώστε να απαγορευόταν η συνέχιση της εκδίκασης αγωγής από πρόεδρο Επαρχιακού Δικαστηρίου, ο οποίος εκδίκαζε την υπόθεση.
Η αίτηση στηρίχθηκε κυρίως σε ισχυρισμούς περί απουσίας αμεροληψίας εκ μέρους του εκδικάζοντος Δικαστή. Υπήρξε ο ισχυρισμός εκ μέρους των αιτητών ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης ακρόασης της υπόθεσης, ο συγκεκριμένος Δικαστής επέτρεψε την κατάθεση τεκμηρίων χωρίς να περιέλθουν και στην κατοχή των αιτητών, απέρριψε ενστάσεις που υποβλήθηκαν χωρίς οποιαδήποτε αιτιολογία και περισσότερο, απετράπη από το ίδιο το Δικαστήριο στους συνηγόρους των αιτητών από του να αντεξετάσουν τον πρώτο μάρτυρα των εναγόντων στην εν λόγω υπόθεση.
Η αίτηση στηρίχθηκε και σε ένορκη δήλωση της δικηγόρου η οποία χειριζόταν την υπόθεση.
Αποφασίστηκε ότι:
1. H έκδοση διατάγματος Prohibition μπορεί να επιτευχθεί όχι μόνο στη βάση υπέρβασης ή έλλειψης δικαιοδοσίας, αλλά και στις περιπτώσεις όπου υπάρχει παραβίαση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης.
2. Μπορεί να διαπιστωθεί παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης εάν το Δικαστήριο δεν ενήργησε καλοπίστως ή απέφυγε να ακούσει και τις δύο πλευρές έτσι ώστε να δοθεί δυνατότητα σε αμφότερα τα μέρη, με βάση το ισχύον αντιπαραθετικό σύστημα, να παρουσιάσουν την υπόθεση τους και να στοιχειοθετήσουν ή να αντικρούσουν οποιοδήποτε θέμα έχει εγερθεί ενώπιον του Δικαστηρίου.
3. Η παραχώρηση αδείας για την καταχώριση προνομιακού εντάλματος Prohibition είναι θέμα διακριτικής ευχέρειας και το Δικαστήριο εξετάζει κατά πόσο, η υποβληθείσα αίτηση, έγινε από άτομο το οποίο έχει υποστεί την ισχυριζόμενη παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, επί του προκειμένου.
4. Η έκδοση εντάλματος Prohibition δεν συνιστά διαζευκτική θεραπεία προς οποιαδήποτε άλλη που μπορεί να χορηγηθεί στα πλαίσια εφέσεως ή συναφώς προς έφεση.
5. Στην υπόθεση A. Panayides Contracting Ltd. ν. Χαραλάμπους (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 416, η Ολομέλεια υπέδειξε ότι σε συνάρτηση με το δικαίωμα για δίκαιη δίκη, βρίσκεται και το δικαίωμα του κάθε διάδικου να αντεξετάσει τους μάρτυρες που καταθέτουν εναντίον του και αυτό είναι συνυφασμένο με την πεμπτουσία της απονομής της δικαιοσύνης.
6. Προέκυπτε από τη μελέτη των πρακτικών της δίκης τα οποία κατατέθηκαν ότι στο πλαίσιο της διαδικασίας που είχε διεξαχθεί, ο πρωτόδικος Δικαστής σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν επέτρεψε στο συνήγορο των εναγομένων-αιτητών να αντεξετάσουν το μάρτυρα των εναγόντων 1. Σε συγκεκριμένα σημεία, ο Δικαστής έδιδε οδηγίες στο μάρτυρα να μην προβεί σε απάντηση της υποβληθείσας ερώτησης και ο ίδιος προχωρούσε και επεξηγούσε τα ήδη κατατεθέντα ενώπιον του Δικαστηρίου τεκμήρια.
7. Οι αιτητές είχαν εκ πρώτης όψεως τεκμηριώσει το αίτημα τους για την αιτούμενη παραχώρηση αδείας.
8. Εκδόθηκε περαιτέρω διαταγή για την αναστολή της διαδικασίας στην αγωγή ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου, μέχρι την εκδίκαση της αίτησης.
Η αίτηση για άδεια επιτράπηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
The Republic v. Mozoras (1996) 3 Α.Α.Δ. 356,
A. Panayides Contracting Ltd. v. Χαραλάμπους (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 416.
Αίτηση.
Χρ. Νεοφύτου με Γ. Μιχαηλίδου (κα), για τον Εφεσείοντα.
Cur. adv. vult.
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Στο πλαίσιο της παρούσας αίτησης επιζητείται η παραχώρηση αδείας για την καταχώριση αιτήσεως προνομιακού εντάλματος της φύσεως Prohibition, έτσι ώστε να απαγορευθεί η συνέχιση της εκδίκασης της αγωγής υπ. αρ. 2950/2010 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας από τον Πρόεδρο Μ. Παπαμιχαήλ.
Ο κύριος λόγος, επί του οποίου στηρίζεται η αίτηση, είναι η απουσία αμεροληψίας εκ μέρους του εκδικάζοντος δικαστή. Υπήρξε ο ισχυρισμός εκ μέρους των αιτητών ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης ακρόασης της υπόθεσης στις 23 Νοεμβρίου 2015, ο συγκεκριμένος δικαστής επέτρεψε την κατάθεση τεκμηρίων χωρίς να περιέλθουν και στην κατοχή των αιτητών, απέρριψε ενστάσεις που υποβλήθηκαν χωρίς οποιαδήποτε αιτιολογία και περισσότερο, απετράπη από το ίδιο το δικαστήριο στους συνηγόρους των αιτητών από του να αντεξετάσουν τον πρώτο μάρτυρα των εναγόντων στην εν λόγω υπόθεση.
Η αίτηση στηρίζεται και σε ένορκη δήλωση της δικηγόρου η οποία χειριζόταν την υπόθεση. Η αίτηση ήρθη αρχικώς ενώπιον μου στις 2 Δεκεμβρίου 2009 και κατά την εν λόγω ημερομηνία η συνήγορος ζήτησε αναβολή έτσι ώστε να εξασφαλίσει τα πρακτικά για να τεκμηριώσει την αίτηση της. Η αναβολή δόθηκε καθότι τα πρακτικά από το επαρχιακό δικαστήριο δεν είχαν ετοιμαστεί εγκαίρως, παρόλο που είχαν προς τούτο ζητηθεί. Ούτε κατά την επόμενη εμφάνιση, που ήταν στις 15 Δεκεμβρίου 2015, δεν ήταν έτοιμα τα πρακτικά και έτσι αναγκαστικά η υπόθεση παρέμεινε για τις 8 Ιανουαρίου 2016. Στις 29 Δεκεμβρίου 2015 κατατέθηκε συμπληρωματική ένορκη δήλωση, ως οι οδηγίες του Δικαστηρίου, με την επισύναψη των πρακτικών της υπόθεσης.
Όπως αναφέρεται στο σύγγραμμα του Π. Αρτέμη, Προνομιακά Εντάλματα, βασιζόμενο και στην αναφορά που γίνεται στους Halsbury's Laws of England, 3rd Ed., Vol. 11, σελ. 114, η έκδοση διατάγματος Prohibition μπορεί να επιτευχθεί όχι μόνο βασιζόμενο στην υπέρβαση ή έλλειψη δικαιοδοσίας, αλλά και στις περιπτώσεις όπου υπάρχει παραβίαση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης. Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν εκδίδεται διάταγμα βασιζόμενο στον τρόπο εφαρμογής μίας πρακτικής, αλλά κατά πόσο έχει ένα κατώτερο δικαστήριο παραβεί τους κανόνες που αναφέρθησαν πιο πάνω. Περαιτέρω, τονίζεται ότι, μπορεί να διαπιστωθεί παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης εάν το δικαστήριο δεν ενήργησε καλοπίστως ή απέφυγε να ακούσει και τις δύο πλευρές έτσι ώστε να δοθεί δυνατότητα σε αμφότερα τα μέρη, με βάση το ισχύον αντιπαραθετικό σύστημα, να παρουσιάσουν την υπόθεση τους και να στοιχειοθετήσουν ή να αντικρούσουν οποιοδήποτε θέμα έχει εγερθεί ενώπιον του δικαστηρίου.
Η παραχώρηση αδείας για την καταχώριση προνομιακού εντάλματος Prohibition είναι θέμα διακριτικής ευχέρειας και το Δικαστήριο εξετάζει κατά πόσο, η υποβληθείσα αίτηση έγινε από άτομο το οποίο έχει υποστεί την ισχυριζόμενη παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, επί του προκειμένου. Η έκδοση εντάλματος Prohibition δεν συνιστά διαζευκτική θεραπεία προς οποιαδήποτε άλλη που μπορεί να χορηγηθεί στα πλαίσια εφέσεως ή συναφώς προς έφεση.
Το θέμα της παράβασης των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης έχει αναλυθεί στην υπόθεση The Republic v. Mozoras (1996) 3 Α.Α.Δ. 356, ιδιαιτέρως στις σελ. 399 και επόμενα. Το δικαστήριο στην εν λόγω υπόθεση ανέφερε ότι οι κανόνες φυσικής δικαιοσύνης εδράζονται σε δύο βασικούς κανόνες ήτοι, (α) κανείς δεν μπορεί να είναι κριτής της ιδίας αυτού υπόθεσης και (β) αμφότερες οι πλευρές έχουν το δικαίωμα να ακουστούν ή audi alteram partem. Και συνεχίζει το δικαστήριο στη σελ. 401 και 402:
″It will thus be seen that in applying the rules of natural justice there is no obligation on the tribunal to adopt the regular forms of judicial procedure; it is sufficient if the hearing is made in accordance with the principles of substantial justice, and the duty is discharged by hearing evidence viva voce or otherwise (see General Medical Council v. Spackman [1943] 2 All E.R. 337, per Viscount Simon L.C. at page 340. In short, it is not required of a tribunal to conduct itself as a court or to conduct a trial. Provided they act in good faith, they can obtain information in any way they think best, always giving a fair opportunity to those who are parties in the controversy for correcting or contradicting any relevant statement prejudicial to their view (per Lord Loreburn L.C., in Board of Education v. Rice [1911] A.C. 179 at page 182).″
Στο σύγγραμμα Modern Legal Studies (Natural Justice), 2η Έκδοση, σελ. 60 και επόμενες, οι συγγραφείς καταπιάνονται με το δικαίωμα ακρόασης που πρέπει να συνυπάρχει σε κάθε διαδικασία η οποία γίνεται με προφορική ακρόαση. Μεταξύ άλλων, είναι η δυνατότητα παραχώρησης του δικαιώματος για αντεξέταση. Βεβαίως, στη σελ. 73 του ιδίου συγγράμματος αναφέρεται ότι η έκταση του δικαιώματος αντεξέτασης θα εξαρτηθεί από τη φύση της διαδικασίας και τα θέματα τα οποία βρίσκονται υπό αμφισβήτηση.
Στην υπόθεση A. Panayides Contracting Ltd. v. Χαραλάμπους (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 416, στις σελ. 453 και 454 η Ολομέλεια ασχολείται με το θέμα του συνταγματικού δικαιώματος ακρόασης που διασφαλίζει το Άρθρο 30.2 του Συντάγματος και η, κατ' αντιστοιχία, εφαρμογή της ιδίας αρχής στο Άρθρο 6(1) και 6(3)(δ) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ν. 39/62) όπου διασφαλίζεται το γνωστό δικαίωμα για «δίκαιη δίκη». Στην ιδία υπόθεση και συγκεκριμένα στη σελ. 455, σημειώνεται ότι σε συνάρτηση με το δικαίωμα για δίκαιη δίκη βρίσκεται και το δικαίωμα του κάθε διάδικου να αντεξετάσει τους μάρτυρες που καταθέτουν εναντίον του και αυτό είναι συνυφασμένο με την πεμπτουσία της απονομής της δικαιοσύνης. Και σημειώνεται: «Χωρίς το όπλο αυτό, ο διάδικος στερείται των εχεγγύων της φυσικής δικαιοσύνης για την υπεράσπιση του. Το δικαίωμα αυτό εμπεριέχεται στην έννοια της δίκαιης δίκης και κατοχυρώνεται ευθέως σε κάθε δικαστική διαδικασία από τις πρόνοιες του Άρθρου 30.3(γ) του Συντάγματος».
Έχοντας μελετήσει τα πρακτικά της δίκης, τα οποία έχουν κατατεθεί ενώπιον μου, διαπιστώνω ότι στο πλαίσιο της διαδικασίας που είχε διεξαχθεί, ο πρωτόδικος δικαστής σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν επέτρεψε στο συνήγορο των εναγομένων-αιτητών να αντεξετάσουν το μάρτυρα των εναγόντων 1. Σε συγκεκριμένα σημεία ο δικαστής έδιδε οδηγίες στο μάρτυρα να μην προβεί σε απάντηση της υποβληθείσας ερώτησης και ο ίδιος προχωρούσε και επεξηγούσε τα ήδη κατατεθέντα ενώπιον του δικαστηρίου τεκμήρια.
Δεν θα προχωρήσω σε λεπτομερή καταγραφή και ανάλυση των συγκεκριμένων περιπτώσεων, καθότι έχω, από όσα εξέτασα μέχρι τώρα, πεισθεί ότι οι αιτητές έχουν εκ πρώτης όψεως τεκμηριώσει το αίτημα τους για την παραχώρηση αδείας. Συνεπώς, το θέμα θα με απασχολήσει σε μεταγενέστερο στάδιο, όταν η υπόθεση αρθεί εκ νέου ενώπιον μου.
Με βάση τα πιο πάνω, παραχωρείται άδεια για την καταχώριση προνομιακού εντάλματος Prohibition. Η αίτηση να καταχωρηθεί εντός επτά ημερών και ορίζεται για πρώτη εμφάνιση στις 10 Φεβρουαρίου 2016, στις 9 το πρωί.
Στο μεταξύ η διαδικασία ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακος, στο πλαίσιο της Αγωγής 2950/2010, αναστέλλεται μέχρι την εκδίκαση της αιτήσεως για Prohibition.
Η αίτηση για άδεια επιτρέπεται.