|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2016:D221
(2016) 1 ΑΑΔ 1045
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 36/2016
26 Απριλίου, 2016
[M. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ Γ. Π. ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 12/02/2016 ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΑΝ ΜΟΝΟΜΕΡΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΕ ΜΟΝΟΜΕΡΗ ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 10/02/2016 ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΩΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΟΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΜΕ ΑΡ. ΑΙΤ: 238/15
..........
M. Βορκάς με Μ. Θρασυβούλου (κα), για τον αιτητή
Λ. Βραχίμης, για την καθ΄ ης η αίτηση
......
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Στις 26.2.2016 δόθηκε άδεια (στο εξής η Άδεια) για καταχώριση αίτησης της φύσης Certiorari προς ακύρωση επτά (7) ενδιάμεσων διαταγμάτων που εκδόθηκαν από το Oικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας στο πλαίσιο της Γονικής Αίτησης 238/15 καθότι, όπως κρίθηκε, τα παράπονα του αιτητή αποκάλυπταν «εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση που άπτονται θεμάτων υπέρβασης δικαιοδοσίας και μη τήρησης των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης».
Κατ΄ ακολουθία της Άδειας, ο αιτητής καταχώρισε την παρούσα αίτηση επικαλούμενος ουσιαστικά τα ίδια γεγονότα/ισχυρισμούς που είχε προβάλει και στην αίτηση για Άδεια. Τα επαναλαμβάνω ώστε να δοθεί η πλήρης εικόνα και για τους σκοπούς της παρούσας.
Στις 3.6.15, ο αιτητής καταχώρισε στο Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας την υπ΄ αρ. 238/15 αίτηση Γονικής Μέριμνας, με την οποία ζητούσε να του ανατεθεί η επιμέλεια της ανήλικης θυγατέρας του. Ταυτόχρονα δε καταχώρισε και μονομερή αίτηση για έκδοση αντίστοιχου ενδιάμεσου διατάγματος.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού εξέτασε το περιεχόμενο της ένορκης δήλωσης που συνόδευε την αίτηση, αποφάνθηκε πως θα έπρεπε να έχει και τις θέσεις της (εν διαστάσει) συζύγου του (στο εξής η μητέρα), η οποία με την επίδοση της αίτησης καταχώρισε ένσταση στις 19.6.15 και έκτοτε η ακρόαση της (ενδιάμεσης) αίτησης του αιτητή αναβαλλόταν από μήνα σε μήνα.
Εκκρεμούσης της προαναφερθείσας αίτησης για ακρόαση, η πρωτόδικος Δικαστής απέστειλε στις 5.1.16 επιστολή στον Αρχηγό της Αστυνομίας ζητώντας να της κοινοποιηθεί «εμπιστευτικά και κατεπειγόντως» το πόρισμα της αστυνομίας αναφορικά με καταγγελία της μητέρας για σεξουαλική παρενόχληση της ανήλικης, θέμα για το οποίο απευθύνθηκε στην αστυνομία και ο δικηγόρος του αιτητή με επιστολή του ημερ. 21.1.16 και η απάντηση που έλαβε στις 9.2.16 ήταν πως ο Γενικός Εισαγγελέας είχε αποφανθεί στις 18.1.16 ότι «. με βάση το μαρτυρικό υλικό δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί η διάπραξη ποινικού αδικήματος».
Το γεγονός ότι η αστυνομία διερευνούσε καταγγελία της μητέρας για σεξουαλική παρενόχληση της ανήλικης, αναφέρεται και σε ένορκη δήλωση της μητέρας ημερ. 10.2.16, η οποία συνόδευε εξ πάρτε αίτηση της για έκδοση δύο προσωρινών διαταγμάτων. Το πρώτο, να της ανατεθεί η φύλαξη και η φροντίδα της ανήλικης και να καθοριστεί ως τόπος διαμονής της ανήλικης η κατοικία της μητέρας της και, το δεύτερο, να απαγορευτεί στον αιτητή να έρχεται σε άμεση επικοινωνία ή επαφή με την ανήλικη χωρίς την άδεια του Δικαστηρίου.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού εξέτασε την αίτηση της μητέρας και τη συνοδευτική ένορκη δήλωση της, ικανοποιήθηκε ότι συνέτρεχαν λόγοι για ικανοποίηση του αιτήματος και στις 12.2.16 εξέδωσε επτά - αντί των δύο που ζητούνταν - προσωρινά διατάγματα με τα οποία:-
1. Ανάθετε τη φύλαξη και φροντίδα της ανήλικης στη μητέρα,
2. Καθόριζε την επικοινωνία του αιτητή με την ανήλικη δύο φορές - κάθε Δευτέρα και Τετάρτη από τις 16:00 μέχρι 20:00, αρχής γενομένης την 15.2 και 17.2.16 αντιστοίχως - για την 1η και 3η εβδομάδα και τρεις φορές - κάθε Δευτέρα και Τετάρτη, από τις 16:00 μέχρι 20:00 της 22.2. και 24.2.16 αντιστοίχως και για διανυκτέρευση από τις 10:00 του Σαββάτου μέχρι τις 19:00 της Κυριακής από 27.2.16 - για τη 2η και 4η εβδομάδα.
3. Έθετε ως όρο στον αιτητή όπως η επικοινωνία του με την ανήλικη να γίνεται πάντοτε στην παρουσία μιας από τις ενήλικες θυγατέρες του από τον πρώτο του γάμο,
4. Απαγόρευε στον αιτητή να αναλαμβάνει οποιαδήποτε προσωπική περιποίηση της ανήλικης (μπάνιο και τουαλέτα) και να κοιμάται στο ίδιο δωμάτιο μαζί της,
5. Δέσμευε τον αιτητή να παραλαμβάνει και να παραδίδει την ανήλικη στη μητέρα της μαζί με μία από τις ενήλικες θυγατέρας του από τον πρώτο του γάμο,
6. Διέτασσε τη μητέρα να παραδίδει και παραλαμβάνει την ανήλικη από τον πατέρα της εφόσον αυτός συνοδευόταν από μία από τις ενήλικες θυγατέρες του και
7. Διέτασσε αμφότερους τους γονείς να μην αναρτούν σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης οποιεσδήποτε φωτογραφίες ή πληροφορίες που αφορούν την ανήλικη.
Η (παρούσα) αίτηση προσέκρουσε σε πέντε (5) λόγους ένστασης οι οποίοι υποστηρίζονται από μακροσκελή ένορκη δήλωση της μητέρας/καθ΄ ης η αίτηση.
Ο πρώτος, ότι ο αιτητής στην αίτηση του για Άδεια δεν προέβη σε πλήρη και ειλικρινή αποκάλυψη όλων των ουσιωδών γεγονότων, αλλά αποκρύβοντας τα παραπλάνησε σκοπίμως το Δικαστήριο.
Του καταλογίζει επί του προκειμένου αυθαίρετες και απαράδεκτες ενέργειες σε βάρος της ανήλικης που είχαν αρνητικές επιπτώσεις στη ψυχοσωματική της υγεία. Συγκεκριμένα του καταλογίζει πως στις 3.2.16 μετέβη στο σχολείο της ανήλικης και την εξανάγκασε να τον ακολουθήσει στο σπίτι του όπου την κατακράτησε μέχρι 6.2.16, στις 10.2.16 την παρέλαβε από το σχολείο στις 11:30 π.μ. για να τη μεταφέρει δήθεν σε οδοντίατρο και αντ΄ αυτού την κατακράτησε και το βράδυ και στις 12.2.16 δεν την πήρε σχολείο με την πρόφαση ότι είχε πονοκέφαλο.
Τα πιο πάνω γεγονότα - τα οποία να σημειωθεί παραθέτω επιγραμματικά - συνιστούν σύμφωνα με τη μητέρα σκόπιμη απόκρυψη από τον αιτητή ουσιωδών γεγονότων και είναι στη βάση αυτών που ορθώς το Οικογενειακό Δικαστήριο εξέδωσε τα επίδικα διατάγματα αφού συνεκτίμησε και την καταγγελία για σεξουαλική κακοποίηση της ανήλικης από τον πατέρα της. Τονίζει επί του προκειμένου ότι η ανήλικη έδωσε στην αστυνομία οπτικογραφημένες συνεντεύξεις και ετοιμάστηκε σχετική έκθεση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, για τις οποίες όμως οι δικηγόροι των διαδίκων δεν είχαν σχετική ενημέρωση από τη Δικαστή. Δίδοντας δε ιδιαίτερη έμφαση στην εν λόγω καταγγελία, διατυπώνει - μετά από νομική συμβουλή που έλαβε - τη θέση ότι ανεξαρτήτως της τύχης που θα έχει η καταγγελία της μητέρας, με το μαρτυρικό υλικό που θα τεθεί ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου δεν αποκλείεται το Δικαστήριο αυτό να καταλήξει ότι πράγματι η ανήλικη κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τον αιτητή.
Ο δεύτερος λόγος ένστασης αφορά την εναλλακτική θεραπεία που σύμφωνα με την καθ΄ ης η αίτηση έχει ο αιτητής και η οποία συνίσταται στην καταχώριση ένστασης στην αίτηση βάσει της οποίας εκδόθηκαν τα επίδικα διατάγματα και σ΄ ό,τι αφορά τους υπόλοιπους τρεις λόγους προβάλλεται πως το Οικογενειακό Δικαστήριο είχε δικαιοδοσία να εκδώσει μονομερώς τα επίδικα διατάγματα και, περαιτέρω, τα ζητήματα που επικαλείται ο αιτητής δεν άπτονται της νομιμότητας των διαταγμάτων και η προώθηση της παρούσας διαδικασίας είναι καταχρηστική.
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των διαδίκων ανέπτυξαν και δια ζώσης τις θέσεις τους κατά την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση της αίτησης, τις οποίες βεβαίως διεξήλθα με την επιβαλλόμενη προσοχή στη βάση των νομικών αρχών που εφαρμόζονται σε αιτήσεις τις εξεταζόμενης φύσεως. Ειδικά, έχοντας υπόψη ότι στο παρόν στάδιο οι μόνοι λόγοι που μπορεί να εξεταστούν είναι εκείνοι για τους οποίους δόθηκε Άδεια (βλ. Ευθυμίου (1990) 1 Α.Α.Δ. 1 και Θεοδούλου (Αρ.2) 1990 1 Α.Α.Δ. 756). Δηλαδή για υπέρβαση εξουσίας και μη τήρησης των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης από το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Το ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο είχε δικαιοδοσία να εκδώσει ex parte διάταγμα με το οποίο να ανάθετε προσωρινά τη φύλαξη και φροντίδα της ανήλικης στη μητέρα και να απαγόρευε στον πατέρα να έρχεται σε άμεση επικοινωνία ή επαφή μαζί της χωρίς την άδεια του Δικαστήριου - όπως ήταν και το αιτητικό της αίτησης - είναι εκτός συζήτησης εάν αυτό επέβαλλαν τα ιδιαίτερα περιστατικά της υπόθεσης. Το κατά πόσο βεβαίως η έκδοση τέτοιου διατάγματος θα ήταν ορθή ή όχι άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, είναι θέμα το οποίο θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί από τον αιτητή με την καταχώριση ένστασης και, εν τέλει, με έφεση. Κατά συνέπεια, αν όντως έτσι είχαν τα πράγματα, η προσφυγή στη χρήση του προνομιακού εντάλματος Certiorari θα ήταν αδικαιολόγητη γιατί θα συνιστούσε υποκατάστατο άλλου παρεχόμενου ένδικου μέσου (βλ. Αναφορικά με το Γενικό Εισαγγελέα (Αρ.3) (1993) 1 Α.Α.Δ. 42 και Αναφορικά με την αίτηση της Global Consolidator Public Ltd (2006) 1 A.A.Δ. 464). Όμως το Οικογενειακό Δικαστήριο στην παρούσα περίπτωση δεν περιορίστηκε στο να ικανοποιήσει μονομερώς ό,τι αιτήθηκε η μητέρα. Αντ΄ αυτού προχώρησε σε έκδοση πέντε (5) επιπλέον ενδιάμεσων διαταγμάτων, με τα οποία καθόριζε και την επικοινωνία του αιτητή με την ανήλικη και μάλιστα εμπλέκοντας και τις θυγατέρες του από το πρώτο του γάμο που κατά τη γνώμη μου συνιστά έκδηλη υπέρβαση δικαιοδοσίας. Και αυτό, προφανώς, στη βάση των ισχυρισμών της μητέρας για σεξουαλική κακοποίηση της ανήλικης οι οποίοι - με ό,τι είχε τεθεί ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου - δεν υπερέβαιναν τα όρια μιας καταγγελίας η οποία σύμφωνα με τους ανακριτές δεν στοιχειοθετούσαν οποιαδήποτε ποινική υπόθεση εναντίον του αιτητή. Δεν θα ΄ταν όμως χωρίς σημασία επί του προκειμένου να συμμεριστώ τον προβληματισμό αμφοτέρων των δικηγόρων των διαδίκων για την πρωτοβουλία της πρωτόδικης Δικαστού να απευθυνθεί στον Αρχηγό της Αστυνομίας και στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων για το ζήτημα και μάλιστα να μην τους αποκαλύψει το σύνολο των όσων σχετικώς οι εν λόγω φορείς την εφοδίασαν.
Πέραν όμως των πιο πάνω, η απλή παράθεση των γεγονότων αναδεικνύει και παραβίαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης, υπό την έννοια ότι για το ίδιο ζήτημα τα δικαστικά διαβήματα των διαδίκων δεν έτυχαν ίσης αντιμετώπισης. Και αυτό γιατί ενώ ορθώς το Οικογενειακό Δικαστήριο έκρινε πως η ex parte αίτηση του αιτητή για προσωρινή φύλαξη και φροντίδα της ανήλικης θα έπρεπε να επιδοθεί και στη μητέρα ώστε να έχει και τις θέσεις της επί του ζητήματος και παρόλο που επανειλημμένως αναβλήθηκε η ακρόαση της εν λόγω αίτησης, εντούτοις δεν τήρησε την ίδια στάση όταν και η μητέρα έθεσε ενώπιον της το ίδιο (μονομερώς) αίτημα για προσωρινή φύλαξη και φροντίδα της ανήλικης. Προφανώς και πάλι λόγω των ισχυρισμών της για σεξουαλική κακοποίηση της ανήλικης που λόγω ακριβώς της φύσεως των εν λόγω ισχυρισμών και της πληροφόρησης που είχε το Δικαστήριο ότι «. με βάση το μαρτυρικό υλικό δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί η διάπραξη ποινικού αδικήματος» θα έπρεπε να ακούσει και την άλλη πλευρά.
Ενόψει των πιο πάνω η αίτηση επιτυγχάνει και εκδίδεται διάταγμα Certiorari με το οποίο ακυρώνονται τα εκδοθέντα από το Οικογενειακό Δικαστήριο ενδιάμεσα διατάγματα, με την παρότρυνση όπως το θέμα της επιμέλειας και φροντίδας της ανήλικης εκδικαστεί το συντομότερο δυνατό ώστε - για να δανειστώ μια φράση του κ. Βραχίμη - να παύσει η ανήλικη να χρησιμοποιείται ως «μπαλάκι».
Τα έξοδα της αίτησης να ακολουθήσουν το αποτέλεσμα της πρωτόδικης διαδικασίας.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ