|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D758
(2015) 1 ΑΑΔ 2439
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αίτηση Αρ. 152/2015)
18 Νοεμβρίου, 2015
[K. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ Κ. ΣΩΤΗΡΗ ΠΙΤΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΜΕΣΟ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΩΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΥ CERTIORARI Η/ΚΑΙ PROHIBITION
KAI
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ/Η ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 23/09/2015 ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΑΡ. 2680/2014 Ε.Δ. ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ SAVEN ENTERPRISES LTD ΕΚ ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΩΝ ΠΑΡΘΕΝΩΝ ΝΗΣΩΝ.
- - - - - -
Α. Ερωτοκρίτου με Α. Κουάλη, για τον Αιτητή.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Με την υπό εξέταση αίτηση ζητείται άδεια του Δικαστηρίου για καταχώρηση αίτησης προς έκδοση διατάγματος τύπου Certiorari και/ή Prohibition, με το οποίο να ακυρώνεται το διάταγμα που εκδόθηκε στην Αγωγή 2680/2014 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ημερομηνίας 23.9.2015, καθώς και την αναστολή της διαδικασίας ενώπιον του Δικαστηρίου μέχρι την εκδίκαση της αίτησης για έκδοση διατάγματος τύπου Certiorari και/ή Prohibition.
Σύμφωνα με τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιόν μου, στα πλαίσια της Αγωγής 2680/2014 ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, εκδόθηκαν παρεμπίπτοντα διατάγματα, μεταξύ άλλων, και εναντίον του εναγόμενου 5 στην αγωγή, τα οποία ήταν επιστρεπτέα στις 11.6.2014. Ο αιτητής είναι δικηγόρος και διευθυντής στη δικηγορική εταιρεία Σωτήρης Πίττας & Σια ΔΕΠΕ, η οποία έλαβε οδηγίες από Ρώσους δικηγόρους όπως εμφανιστεί την ημέρα εκείνη για λογαριασμό των εναγομένων 2, 3, 4 και 5, με πλήρη επιφύλαξη των δικαιωμάτων αυτών και για τον αποκλειστικό σκοπό να αμφισβητηθεί η εγκυρότητα των μονομερώς εκδοθέντων ενδιαμέσων διαταγμάτων, που επηρέαζαν τους εν λόγω εναγομένους. Ο αιτητής απέστειλε επιστολή στους δικηγόρους των εναγόντων, με την οποία τους πληροφορούσε περί τούτου και, επίσης, επανέλαβε την ίδια θέση ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου, όταν εμφανίστηκε στις 11.6.2014.
Η γραπτή ένσταση που καταχωρήθηκε προς αντίκρουση των διαταγμάτων, συνοδεύεται από ένορκη δήλωση δικηγόρου από την Ρωσία, στην οποία υπογραμμίζεται ρητά ότι η εκ μέρους του εναγομένου 5, συμμετοχή στη δικαστική διαδικασία των ενδιάμεσων διαταγμάτων, ως και η καταχώρηση της γραπτής ένστασης εκ μέρους του, δεν αποτελούσε παραίτηση (waiver) από τα δικαιώματά του να του επιδοθούν όλα τα δικαστικά έγγραφα σύμφωνα με τις προβλεπόμενες και αναγκαίες διαδικασίες. Όπως επίσης τονίζεται στην ένορκη δήλωση, οι εναγόμενοι 2 - 5 εμφανίζοντο ενώπιον του Δικαστηρίου με πλήρη επιφύλαξη των δικαιωμάτων τους να αμφισβητήσουν τη δικαιοδοσία των Κυπριακών Δικαστηρίων.
Σύμφωνα πάντοτε με τη θέση του αιτητή, όλες οι οδηγίες που έλαβε αναφορικά με τον εναγόμενο 5 ήταν να εμφανιστεί εκ μέρους του στα πλαίσια της αίτησης για τα ενδιάμεσα διατάγματα, ως και για την καταχώρηση γραπτής ένστασης εκ μέρους του, προήλθαν από του Ρώσους δικηγόρους του, χωρίς καμία επικοινωνία με τον εναγόμενο 5, τον οποίο δεν γνωρίζει προσωπικά. Σε συνάρτηση με τους εναγομένους 1, 2 - 4 και 6 - 10 καταχώρησε, μετά από σχετικές οδηγίες, εμφάνιση υπό αίρεση (conditional appearance). Ουδέποτε, όμως, έλαβε οδηγίες να αποδεχθεί εκ μέρους του εναγομένου 5 επίδοση οποιωνδήποτε δικαστικών εγγράφων.
Στις 9.10.2015 επιδόθηκε στο γραφείο του αιτητή διάταγμα, ημερομηνίας 23.9.2015, που εκδόθηκε μονομερώς στην αγωγή και αντίγραφο μονομερούς αίτησης, ημερομηνίας 8.6.2015, καθώς και της ένορκης δήλωσης και των τεκμηρίων που την υποστηρίζουν για την υποκατάστατη επίδοση στον αιτητή της αγωγής για τον εναγόμενο 5, καθώς και δέσμη δικαστικών εγγράφων. Ακολούθως, έγινε προσωπική επίδοση στον ίδιο των ιδίων εγγράφων, στις 26.10.2015.
Στο διάταγμα δεν καθορίζεται οποιοσδήποτε χρόνος εντός του οποίου θα πρέπει να εμφανιστεί ο εναγόμενος 5 και ο αιτητής ισχυρίζεται ότι είναι σε πολύ δύσκολη θέση, γιατί αδυνατεί να επικοινωνήσει απευθείας με τον εναγομένο 5, για να τον πληροφορήσει για την επίδοση του διατάγματος και των άλλων δικαστικών εγγράφων, για να λάβει διαβήματα να προστατέψει τον εαυτό του και για να ακουστεί στην εν λόγω αγωγή.
Οι λόγοι για τους οποίους επιζητείται η ακύρωση της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ημερομηνίας 23.9.2015, καθορίζονται συνοπτικά στην αίτηση ως ακολούθως:
«(α) Το προσβαλλόμενο διάταγμα παραβιάζει τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης καθ΄ ότι εξεδόθη ερήμην του αιτητή κ. Σωτήρη Πίττα και του επέβαλε ευθύνη χωρίς να του παρασχεθεί το δικαίωμα ή η ευχέρεια να ακουσθεί ή να έχει δικαστική θεραπεία στη διαδικασία που εξεδόθη το προσβαλλόμενο με την παρούσα αίτηση διάταγμα.
(β) Το Δικαστήριο έθεσε τον αιτητή σε ανεπίτρεπτο δίλημμα κατά πόσον θα ενεργεί ως δικηγόρος άλλων διαδίκων (ήτοι των Εναγομένων Αρ. 1-4 και 6-10) στην Αγωγή Αρ. 2680/2014 Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ή αν θα πρέπει να υποβάλει αίτηση, με αμφίβολα αποτελέσματα, για να προστεθεί ως διάδικος στην αίτηση για να μπορέσει να υποβάλει αίτηση παραμερισμού της επίδοσης, οπότε στερείται ο ίδιος του δικαιώματος να εμφανίζεται ως δικηγόρος και οι διάδικοι στερούνται των υπηρεσιών του δικηγόρου της επιλογής αυτών κατά παραβίαση των συνταγματικών των δικαιωμάτων. Επιπρόσθετα παραβιάζεται το προνόμιο του απόρρητου της επικοινωνίας μεταξύ δικηγόρου και πελάτη αφού αναγκάζει τον αιτητή να αποκαλύψει την πηγή και έκταση των οδηγιών και της εξουσιοδότησης που έχει από τον πελάτη του όταν τον εκπροσωπεί σε συγκεκριμένη διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου.»
Άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος παρέχεται εκεί όπου αποκαλύπτεται εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και διαφαίνεται υπέρβαση ή έλλειψη δικαιοδοσίας, νομικό σφάλμα εμφανές στο πρακτικό, προκατάληψη ή συμφέρον από τα πρόσωπα που λαμβάνουν την απόφαση, δόλο ή ψευδορκία στη λήψη της απόφασης ή παραβίαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης (Βλ. Αίτηση του Αλέκου Κωνσταντινίδη (2003) 1 ΑΑΔ 1298, Τζεννάρο Περρέλα (Αρ. 2) (1995) 1 ΑΑΔ 692). Αποτελεί πάγια νομολογία ότι, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση, η άδεια δε δίδεται όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία, εκτός και αν καταδειχθούν επαρκώς εξαιρετικές περιστάσεις για παρέκκλιση από τον κανόνα. (Βλ. Hellenger Trading Ltd (2001) 1 ΑΑΔ 1965, Σ. Μαρκίδης (2004) 1 ΑΑΔ 552 Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 ΑΑΔ 1535).
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή με επιμέλεια ανέπτυξε τις θέσεις του προς υποστήριξη της αίτησης, κάνοντας αναφορά τόσο στον τρόπο που προσεγγίζεται το θέμα επίδοσης αγωγής σε δικηγόρο στην Κύπρο, όσο και στην Αγγλία τις οποίες εξέτασα. Το εγειρόμενο ζήτημα χαρακτηρίστηκε από τον κ. Ερωτοκρίτου ως τεχνικό, αλλά ουσιαστικό, καθώς η κατασταρατήγηση των κανόνων επίδοσης δεν είναι θεμιτή για τη σωστή απονομή της δικαιοσύνης.
Η επίδοση σε δικηγόρο στην Κύπρο γίνεται ως υποκατάστατος επίδοση με βάση τη Δ.5 και Δ.5Α των Διαδικαστικών Κανονισμών, καθώς δεν υπάρχει ρητή εξουσία επίδοσης αγωγής σε δικηγόρο. Αντίθετα, στην Αγγλία σήμερα η επίδοση αγωγής σε δικηγόρο ρυθμίζεται από ειδικό κανονιστικό πλαίσιο. Ο ευπαίδευτος συνήγορος προς υποστήριξη των θέσεων του παρέπεμψε, μεταξύ άλλων, σε δύο Αγγλικές υποθέσεις όπου εξετάστηκε θέμα επίδοσης σε δικηγόρο. Στην υπόθεση Mark Smith v. David Probyn, PGA European Tour Limited [2000] WLR 191146, αναφέρθηκε ότι ο δικηγόρος ο οποίος αποδέχεται επίδοση αγωγής, χωρίς τη ρητή εξουσιοδότηση του πελάτη του, παραβιάζει την επαγγελματική του ευθύνη προς τον πελάτη του. Στην υπόθεση Brown v. Innovatore Plc [2009] EWHC 1376 (Comm), τονίστηκε ότι επίδοση σε δικηγόρο επιτρέπεται μόνο όταν ο δικηγόρος έχει ρητή εξουσιοδότηση προς τούτο.
Ο κ. Ερωτοκρίτου εισηγήθηκε ότι υπήρξε παράβαση κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, καθότι με την επίδοση της αγωγής στον αιτητή δημιουργείται νομική ευθύνη, χωρίς να δίδεται στον αιτητή η ευκαιρία να ακουστεί, δικαίωμα που διασφαλίζεται από το Άρθρο 30(3)(β) και (γ) του Συντάγματος και πως, πριν γίνει επίδοση στον αιτητή, θα έπρεπε να ερωτηθεί εάν είχε ρητή εξουσιοδότηση να δεχθεί επίδοση.
Περαιτέρω, εισηγήθηκε ότι ο αιτητής δε δικαιούται να απευθυνθεί στο Επαρχιακό Δικαστήριο για ακύρωση του υπό κρίση διατάγματος, εκτός εάν καταστεί διάδικος με βάση τα αποφασισθέντα στην υπόθεση Heli-Air (Egypt) JSC v. Rienhard Drescher and another (1988) 1 CLR 234. Σε περίπτωση όμως που καταστεί διάδικος, δε θα μπορεί πλέον να ενεργεί ως δικηγόρος στην υπόθεση και αυτό αποτελεί καταπάτηση Συνταγματικών Δικαιωμάτων που προστατεύονται από τα Άρθρα 30, 25, 26 και 28.
Εξέτασα τόσο τα γεγονότα της υπόθεσης όσο και τα όσα ανέπτυξε ενώπιον μου ο ευπαίδευτος συνήγορος.
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω το Ανώτατο Δικαστήριο έχει εξουσία να εκδίδει προνομιακά διατάγματα σε περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται παράβαση των αρχών φυσικής δικαιοσύνης. Αποτελεί κλασική περίπτωση τέτοιας παράβασης η μη παροχή στον επηρεαζόμενο της ευκαιρίας να ακουστεί, όταν από τη φύση της διαδικασίας του αναγνωρίζεται αυτό το δικαίωμα.
Στην Κύπρο, όπως άλλωστε έχει αναφερθεί και από τον ευπαίδευτο συνήγορο, δεν υπάρχει διαδικαστικός κανονισμός που να ρυθμίζει θέμα επίδοσης σε δικηγόρο. Η επίδοση σε δικηγόρο γίνεται όπως θα γινόταν εναντίον οποιουδήποτε τρίτου προσώπου μέσω του οποίου, κατ΄ ισχυρισμό του ενάγοντα, το κλητήριο ένταλμα θα μπορούσε να τεθεί υπόψη του εναγομένου. Επί του προκειμένου, ο ενάγων στήριξε την αίτηση για υποκατάστατη επίδοση, μεταξύ άλλων, στο ότι ο αιτητής μετά την καταχώρηση της αγωγής και την έκδοση ενδιάμεσου διατάγματος εναντίον των εναγομένων 2, 3, 4 και 5 απέστειλε επιστολή στους δικηγόρους των εναγόντων, με την οποία τους πληροφορούσε ότι θα εμφανιζόταν εκ μέρους των εν λόγω εναγομένων κατά την ημερομηνία που ήταν επιστρεπτέο το ενδιάμεσο διάταγμα, πράγμα που έπραξε. Καταχώρησε, επίσης, εκ μέρους των ιδίων εναγομένων, ένσταση στα εν λόγω διατάγματα.
Αιτήσεις για υποκατάστατον επίδοση καταχωρούνται μονομερώς και δεν προκύπτει, είτε από τους διαδικαστικούς κανονισμούς, είτε από τη νομολογία των Κυπριακών Δικαστηρίων, υποχρέωση να ερωτηθεί το πρόσωπο προς το οποίο θα γίνει η επίδοση, ήτοι ο δικηγόρος επί του προκειμένου, κατά πόσο έχει ρητή εξουσιοδότηση να δεχθεί επίδοση. Ως εκ τούτου, δεν κρίνω ότι υπήρξε στην προκείμενη περίπτωση παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης για τους λόγους που επικαλείται ο αιτητής.
Το Δικαστήριο εξέδωσε το διάταγμα υποκαταστάτου επιδόσεως στη βάση μονομερούς αίτησης που καταχώρησε ο ενάγων. Το κατά πόσο θα μπορούσε να διαταχθεί υποκατάστατος επίδοση σε αυτήν την περίπτωση αποτελεί άσκηση διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, η οποία ενδεχόμενα να ασκήθηκε λανθασμένα, όμως είναι κάτι που δεν ελέγχεται με προνομιακό ένταλμα. Αυτό ισχύει και για τα άλλα προβλήματα που εντοπίζει ο αιτητής στο εκδοθέν διάταγμα, ότι δηλαδή οι ενάγοντες δεν έχουν αποδείξει την ύπαρξη των ιδιαίτερων περιστάσεων που θα δικαιολογούσαν την επίδοση σε δικηγόρο, παρά την έλλειψη ρητής εξουσιοδότησης, ότι οι ενάγοντες δεν έχουν ισχυριστεί ότι με την επίδοση στον αιτητή θα διαφαλιστεί ότι ο εναγόμενος θα λάβει γνώση της διαδικασίας ή ότι δεν είναι δυνατή η προσωπική επίδοση στον εναγόμενο. Ο εναγόμενος, ο οποίος είναι άμεσα επηρεαζόμενος από το εν λόγω διάταγμα, μπορεί να ζητήσει τον παραμερισμό του ή ακόμα να ασκήσει έφεση. Έχοντας δε υπόψη ότι ο εν λόγω διάδικος έδωσε, μέσω των Ρώσων δικηγόρων του, οδηγίες για υποβολή ένστασης στο ενδιάμεσο διάταγμα που είχε εκδοθεί στα πλαίσια της αγωγής εναντίον του, δε βλέπω λόγο γιατί να μην μπορεί να δώσει ανάλογες οδηγίες για παραμερισμό της επίδοσης που έγινε στον αιτητή και πάλι για λογαριασμό του.
Προτού τελειώσω, θεωρώ σκόπιμο να σημειώσω πως η απόφαση στην υπόθεση Αναφορικά με την αίτηση του Σωτήρη Πίττα, Αίτηση 75/2004, ημερομηνίας 9.6.2004, που με παρέπεμψε ο ευπαίδευτος συνήγορος, διαφοροποιείται ως προς τα γεγονότα και ως προς τη νομική βάση επί της οποίας στηρίχθηκε και δεν μπορώ να αντλήσω καθοδήγηση από αυτήν.
Για τους πιο πάνω λόγους θεωρώ ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για έκδοση της αιτούμενης θεραπείας.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Κ. Σταματίου,
Δ.
/ΧΤΘ