|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D918
(2014) 1 ΑΑΔ 2716
3 Δεκεμβρίου, 2014
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ANAΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ
ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ
ΤΟΥ 1964 (Ν. 33/64) ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ
Θ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ/ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ/ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΙΚΟΥ ΑΝΑΚΡΙΤΟΥ ΗΜΕΡ. 27/5/14 ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΡΙΣΗΣ ΑΡ. 127/12 ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΑΥΤΟΥ ΣΤΙΣ 26/5/14 ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΘΑΝΑΤΙΚΩΝ ΑΝΑΚΡΙΤΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ. 153 ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΑΡΘΡΑ 25, 28 ΚΑΙ 30,
ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟ ΤΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ Θ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 199/2014)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Θανατική ανάκριση ― Αίτηση για χορήγηση άδειας καταχώρισης αίτησης για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για ακύρωση πορίσματος θανατικού ανακριτή, με υποστηρικτική βάση ισχυρισμούς περί ύπαρξης παρανομίας ή έκδηλης πλάνης προς το νόμο ― Απορριπτική κατάληξη.
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Θανατική ανάκριση ― Η αμφισβήτηση της νομιμότητας διαδικασίας θανατικής ανάκρισης και του Πορίσματος ενός Θανατικού Ανακριτή, υπόκεινται σε αναθεώρηση με Certiorari, με βάση το κατάλοιπο της εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η Αιτήτρια αιτήθηκε άδεια του Δικαστηρίου για να καταχωρήσει αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari, για ακύρωση Πορίσματος Θανατικής Ανακρίτριας Επαρχιακού Δικαστηρίου με το οποίο εκρίθη ότι ο αποβιώσας Θεόδωρος Δημητρίου απέθανε στις 20.12.2012 «λόγω καρδιακής και αναπνευστικής ανεπάρκειας επί εδάφους πνευμονίας και καρκίνου της γλώσσας και οφείλετο σε φυσικά αίτια» ως επίσης και της απόφασης του Προέδρου του ιδίου Δικαστηρίου με την οποία ενεκρίθη το πιο πάνω Πόρισμα.
Όπως προέκυπτε από την έκθεση και ένορκη δήλωση που συνόδευαν την αίτηση για άδεια, η Αιτήτρια είναι η σύζυγος του θανόντος και συγκληρονόμος της περιουσίας του με τα δύο ενήλικα παιδιά της. Και οι τρεις έχουν συμφέρον στη διανομή της περιουσίας του θανόντος στην οποία περιλαμβάνεται και ποσό €100.000 για θάνατο από προσωπικό ατύχημα από ομαδική ασφάλεια ζωής.
Στόχος της προσπάθειας για εξασφάλιση άδειας για καταχώρηση Certiorari ήταν για να ακυρωθεί το πόρισμα ότι ο θάνατος οφείλετο σε «φυσικά αίτια» και να αντικατασταθεί με πόρισμα ότι ο θάνατος προήλθε από «ατύχημα από πτώση του θανόντος στις εσωτερικές σκάλες της οικίας του λόγω καρδιακής αναπνευστικής ανεπάρκειας και τραυμάτων επί εδάφους πνευμονίας και καρκίνου γλώσσας».
Στις 15.1.2013 διορίστηκε διαχειριστής της περιουσίας του θανόντος δικηγόρος. Στο μεταξύ καταχωρίστηκε η Θανατική Ανάκριση 127/12. Κατά τη διαδικασία της ακρόασης κατέθεσε η παθολογοανατόμος Δρ. Ελένη Αντωνίου, η οποία στην Ιατροδικαστική Έκθεσή της ανέφερε μεταξύ άλλων, ότι αιτία θανάτου του αποθανόντος ήταν η πνευμονία.
Ο δικηγόρος της Αιτήτριας, κατά την αντεξέταση της Δρος Αντωνίου, αμφισβήτησε τη μαρτυρία της. Της υπέδειξε την «Ιατροδικαστική Γνώμη» ημερ. 10.10.2013 του Δρ. Μ. Ματσάκη στην οποία αναφερόταν ότι στις 23.8.2013, δηλαδή εννέα μήνες μετά το θάνατο, έλαβε οδηγίες από την Αιτήτρια να διενεργήσει επιτόπιο αυτοψία στην οικία του θανόντος, η οποία έγινε στην παρουσία της Αιτήτριας και του δικηγόρου της. Στην Έκθεσή του καταλήγει ότι «η πτώση επέφερε το θάνατο και όχι ο θάνατος την πτώση».
Αντεξεταζόμενη η Δρ. Αντωνίου, εξήγησε ότι λόγω της βεβαρυμένης κατάστασης της υγείας του θανόντος, παρουσίασε πνευμονία, η οποία είναι θανατηφόρο νόσημα. Σύμφωνα με το Πόρισμα της Θανατικής Ανακρίτριας, η Δρ. Αντωνίου ανέφερε περαιτέρω ότι πιθανόν ο θανών να λιποθύμησε και να κύλησε στις σκάλες. Υπέδειξε όμως ότι δεν απεβίωσε λόγω της πτώσης.
Η αίτηση στηρίχθηκε στους κάτωθι λόγους:
α) Υπάρχει υπέρβαση και κατάχρηση εξουσίας καθότι η Θανατική Ανακρίτρια αγνόησε την Έκθεση του Δρ. Μ. Ματσάκη και δεν τον κλήτευσε, ως είχε εξουσία δυνάμει του Κεφ. 153, για να μαρτυρήσει κατά τη διάρκεια της Θανατικής Ανάκρισης.
β) Υπήρχε έκδηλη νομική πλάνη στην εφαρμογή των προνοιών του Κεφ. 153 και ειδικότερα των Άρθρων 2, 4, 14, 16 και 17 ως προς τον εξεταστικό χαρακτήρα της Θανατικής Ανάκρισης.
γ) Παρόλο ότι τηρήθηκαν πρακτικά τα οποία ήταν εμπεριστατωμένα και ακριβή, η Ανακρίτρια προχώρησε στην έκδοση του Πορίσματός της χωρίς να αναμένει την αποστενογράφησή τους με αποτέλεσμα να μην έχει την πλήρη εικόνα της μαρτυρίας που είχε παρουσιαστεί και ειδικότερα αυτή της Δρ. Ελένης Αντωνίου.
δ) Ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου εξέτασε το Πόρισμα για σκοπούς του Άρθρου 28 του Κεφ. 153 χωρίς να έχει στη διάθεσή του τα αποστενογραφημένα πρακτικά τα οποία τότε δεν είχαν ακόμα ετοιμαστεί. Πέραν τούτου, το πρακτικό του Προέδρου φέρει ημερομηνία 26.5.2014, η οποία είναι διορθωμένη. Ως εκ τούτου η εξέταση του Προέδρου ως προς την ορθότητα του δεν ήταν ικανοποιητική.
ε) Ο δικηγόρος της Αιτήτριας δεν ενημερώθηκε ότι θα δινόταν το Πόρισμα.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Από τη μελέτη των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, καθώς και τα όσα ανέπτυξε ο δικηγόρος της Αιτήτριας δεν προέκυπτε ότι είχε στοιχειοθετηθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση, ώστε να έπρεπε να δοθεί η αιτούμενη άδεια.
2. Ως προς τον τρόπο καταγραφής της μαρτυρίας, το Άρθρο 18 του περί Θανατικών Ανακριτών Νόμου, Κεφ. 153 δεν δεσμεύει τον Θανατικό Ανακριτή να αναμένει αποστενογράφηση των πρακτικών προτού εκδώσει το Πόρισμά του.
3. Διαφορετική ερμηνεία του άρθρου θα καθιστούσε τον Θανατικό Ανακριτή δέσμιο της αποστενογράφησης των πρακτικών. Δεν είχε αποδειχθεί οποιαδήποτε παρανομία ως προς το Πόρισμα, το οποίο φαινόταν να είναι καθ' όλα εμπεριστατωμένο, γεγονός που αποδείκνυε ότι η Θανατική Ανακρίτρια είχε στη διάθεσή της λεπτομερείς σημειώσεις.
4. Πέραν τούτου δεν είχε υποδειχθεί οποιοδήποτε σημείο του Πορίσματος το οποίο να ήταν αντίθετο με τα αποστενογραφημένα πρακτικά.
5. Ούτε ως προς τη Βεβαίωση του Προέδρου του Επαρχιακού Δικαστηρίου προέκυπτε οποιαδήποτε παρανομία. Το Άρθρο 28(2) του Κεφ. 153 προβλέπει ότι ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου «δύναται» να εξετάζει τα πρακτικά οποιασδήποτε τέτοιας διαδικασίας.
6. Πουθενά στο Άρθρο 28 δεν προβλέπεται, όπως άφησε να νοηθεί ο συνήγορος της Αιτήτριας, ότι ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου δεν μπορεί, χωρίς να έχει στη διάθεσή του τα αποστενογραφημένα πρακτικά, να προβεί σε Βεβαίωση του Πορίσματος με βάση το κείμενο του Πορίσματος του Θανατικού Ανακριτή και τα υπόλοιπα στοιχεία του φακέλου.
7. Ούτε σ' αυτή την περίπτωση έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει οποιαδήποτε παρανομία ή έκδηλη πλάνη ως προς τις πρόνοιες του Κεφ. 153. Ούτε ως προς το λανθασμένο της ημερομηνίας προέκυπτε οτιδήποτε, αφού εκείνο που έχει ύψιστη σημασία είναι το περιεχόμενο της Βεβαίωσης, το οποίο δεν άφηνε κανένα περιθώριο αμφιβολίας ως προς τα όσα βεβαιώνονται.
8. Ως προς τις εξουσίες του Θανατικού Ανακριτή να κλητεύει μάρτυρες, το Άρθρο 16 του Κεφ. 153 προβλέπει μεταξύ άλλων ότι ο Θανατικός ανακριτής που διεξάγει θανατική ανάκριση έχει και δύναται να ασκεί όλες τις εξουσίες επαρχιακού δικαστή ή πταισματοδίκη αναφορικά με την κλήτευση και τον εξαναγκασμό της παράστασης μαρτύρων και της απαίτησης όπως αυτοί δώσουν μαρτυρία.
9. Όπως φαίνεται από το Πόρισμα, αλλά και από τα πρακτικά της διαδικασίας, υπήρξε αμφισβήτηση της μαρτυρίας της Δρος. Ε. Αντωνίου ως προς τα αίτια του θανάτου.
10. Η Έκθεση του Δρος. Ματσάκη έγινε Τεκμήριο στη διαδικασία, περισσότερο για σκοπούς αναγνώρισης του εγγράφου επί του οποίου έγινε η αντεξέταση και όχι για αποδοχή του περιεχομένου της.
11. Η απλή κατάθεση μιας Έκθεσης με κανένα τρόπο δεν την μετατρέπει αυτόματα και σε αποδεχτή μαρτυρία, εφόσον υπήρχε αμφισβήτηση. Η Δρ. Αντωνίου κατέγραψε στην Έκθεσή της ως αιτία θανάτου την «πνευμονία», ενώ ο Δρ. Ματσάκης εξέφρασε τη γνώμη ότι ο θάνατος προήλθε από «πτώση».
12. Η διαφορά μεταξύ των δύο ιατροδικαστών είναι μεγάλη και αν η πλευρά της Αιτήτριας ήθελε να θέσει σοβαρά ενώπιον του Δικαστηρίου την εκδοχή Ματσάκη, όφειλε να τον καλούσε να καταθέσει, ζητώντας προς τούτο τη συνδρομή της Θανατικής Ανακρίτριας.
13. Το ενδεχόμενο κλήτευσης του Δρος Ματσάκη τέθηκε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
14. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν προέκυπτε οποιαδήποτε παρανομία ή έκδηλη πλάνη ως προς το νόμο, όπως εισηγήθηκε η πλευρά της Αιτήτριας.
15. Από τα στοιχεία ενώπιον της, η Θανατική Ανακρίτρια ασκώντας τη διακριτική της ευχέρεια άφησε το θέμα κλήτευσης του Δρος Ματσάκη στην πλευρά της Αιτήτριας, η οποία και επικαλείτο τη μαρτυρία του. Τελικά ο δικηγόρος της Αιτήτριας αποφάσισε να μην ζητήσει από τη Θανατική Ανακρίτρια να κλητεύσει τον Δρα Ματσάκη και επομένως δεν μπορούσε να παραπονείται ότι δεν κλητεύθηκε ο συγκεκριμένος μάρτυρας.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Re Stelel Catering Ltd (Aρ. 1) (2010) 1(Γ) A.A.Δ. 1708,
Περρέλλα (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692,
Re Κωνσταντινίδης (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298,
Re Άνθιμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41,
Re Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας (2014) 1 Α.Α.Δ. 709, ECLI:CY:AD:2014:D221,
Re Πιττάκη (1990) 1 Α.Α.Δ. 296,
Re Πιττάκη (1994) 1 Α.Α.Δ. 297.
Αίτηση.
Α. Ευτυχίου με Ν. Παπαμιλτιάδους, για την Αιτήτρια.
Cur. adv. vult.
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η Αιτήτρια ζητά άδεια του Δικαστηρίου για να καταχωρήσει αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για ακύρωση:- (α) του Πορίσματος ημερ. 27.5.2014 της Θανατικής Ανακρίτριας του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, στην Αίτηση Αρ. 175/12, με το οποίο βρήκε ότι ο αποβιώσας Θεόδωρος Δημητρίου απέθανε στις 20.12.2012 «λόγω καρδιακής και αναπνευστικής ανεπάρκειας επί εδάφους πνευμονίας και καρκίνου της γλώσσας και οφείλετο σε φυσικά αίτια» και (β) της απόφασης του Προέδρου του ιδίου Δικαστηρίου ημερ. 26.5.2014 με την οποία ενέκρινε το πιο πάνω Πόρισμα.
Όπως προκύπτει από την έκθεση και ένορκη δήλωση που συνοδεύουν την αίτηση για άδεια, η Αιτήτρια είναι η σύζυγος του θανόντος και συγκληρονόμος της περιουσίας του με τα δύο ενήλικα παιδιά της. Και οι τρεις έχουν συμφέρον στη διανομή της περιουσίας του θανόντος στην οποία περιλαμβάνεται και ποσό €100.000 για θάνατο από προσωπικό ατύχημα από ομαδική ασφάλεια ζωής. Στόχος της προσπάθειας για εξασφάλιση άδειας για καταχώρηση Certiorari είναι για να ακυρωθεί το πόρισμα ότι ο θάνατος οφείλετο σε «φυσικά αίτια» και να αντικατασταθεί με πόρισμα ότι ο θάνατος προήλθε από «ατύχημα από πτώση του θανόντος στις εσωτερικές σκάλες της οικίας του λόγω καρδιακής αναπνευστικής ανεπάρκειας και τραυμάτων επί εδάφους πνευμονίας και καρκίνου γλώσσας».
Σύμφωνα με τα γεγονότα που παρατίθενται, ο θανών Θεόδωρος Δημητρίου, 64 ετών, βρισκόταν με άδεια ασθενείας λόγω εγχειρίσεων καρκινωμάτων στη γλώσσα και στους λεμφαδένες. Το δωμάτιό του βρισκόταν στο ανώγειο της οικίας, το οποίο συνδέεται με εσωτερική σκάλα με το ισόγειο. Ως αποτέλεσμα των θεραπειών και εγχειρίσεων, αισθανόταν αδύνατος. Στις 20.11.2012 και ώρα 6.45 το πρωί, η σύζυγός του τον βρήκε πεσμένο στο πλατύσκαλο του ισογείου μπρούμυτα με το κεφάλι του στον τοίχο και τα πόδια του στα τελευταία σκαλοπάτια, με κτύπημα στο μέτωπο. Η νοσηλεύτρια που συνόδευε το ασθενοφόρο, μετά από εξέταση του θανόντος, διαπίστωσε το θάνατό του. Στη συνέχεια ανέλαβε η αστυνομία η οποία επισκέφθηκε την οικία και προέβη σε εξετάσεις, ενώ η ιατροδικαστής Δρ. Ε. Αντωνίου διενήργησε τη νενομισμένη νεκροψία και κατέγραψε τα ευρήματά της σε Έκθεση.
Στις 15.1.2013 διορίστηκε διαχειριστής της περιουσίας του θανόντος ο δικηγόρος Νεόφυτος Παπαμιλτιάδους. Στο μεταξύ καταχωρίστηκε η Θανατική Ανάκριση Αρ. 127/12. Κατά τη διαδικασία της ακρόασης κατέθεσε η παθολογοανατόμος Δρ. Ελένη Αντωνίου, η οποία στην Ιατροδικαστική Έκθεσή της αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:-
«ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ:
Διάταση καρδιακών διαμελισμάτων. Τα στεφανιαία αγγεία με αθηρωματικές πλάκες και στενώσεις.
ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ:
Οι πνεύμονες με έντονο οίδημα και συμφόρηση. Οι κάτω λοβοί των πνευμόνων υπόσκληροι και κατά τις διατομές τους εμφανίζεται εμπύεμα.
..........................
ΑΙΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ:
Πνευμονία.»
Ο δικηγόρος της Αιτήτριας, κατά την αντεξέταση της Δρ. Αντωνίου, αμφισβήτησε τη μαρτυρία της. Της υπέδειξε την «Ιατροδικαστική Γνώμη» ημερ. 10.10.2013 του Δρ. Μ. Ματσάκη (Τεκμήριο 2), στην οποία αναφέρει ότι στις 23.8.2013, δηλαδή εννέα μήνες μετά το θάνατο, έλαβε οδηγίες από την Αιτήτρια να διενεργήσει επιτόπιο αυτοψία στην οικία του θανόντος, η οποία έγινε στην παρουσία της Αιτήτριας και του δικηγόρου Νεόφυτου Παπαμιλτιάδους. Στην Έκθεσή του καταλήγει ότι «η πτώση επέφερε το θάνατο και όχι ο θάνατος την πτώση».
Αντεξεταζόμενη η Δρ. Αντωνίου, εξήγησε ότι λόγω της βεβαρυμένης κατάστασης της υγείας του θανόντος, παρουσίασε πνευμονία, η οποία είναι θανατηφόρο νόσημα. Σύμφωνα με το Πόρισμα της Θανατικής Ανακρίτριας, η Δρ. Αντωνίου ανέφερε περαιτέρω ότι πιθανόν ο θανών να λιποθύμησε και να κύλησε στις σκάλες. Υπέδειξε όμως ότι ο θανών δεν απεβίωσε λόγω της πτώσης.
Ως προς την καθυστέρηση που παρατηρείται στην καταχώρηση της παρούσας Αίτησης, η Αιτήτρια αναφέρει ότι ο δικηγόρος της δεν ενημερώθηκε για την έκδοση του Πορίσματος* και εν πάση περιπτώσει, μετά που περιήλθε σε γνώση του το Πόρισμα, ζήτησε τα πρακτικά της διαδικασίας τα οποία του δόθηκαν μόλις στις 10.11.2014 και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να προβεί πιο έγκαιρα στη λήψη δικαστικών μέτρων.
Τα παράπονα της Αιτήτριας είναι ότι:-
1. Υπάρχει υπέρβαση και κατάχρηση εξουσίας καθότι η Θανατική Ανακρίτρια αγνόησε την Έκθεση του Δρ. Μ. Ματσάκη και δεν τον κλήτευσε, ως είχε εξουσία δυνάμει του Κεφ. 153, για να μαρτυρήσει κατά τη διάρκεια της Θανατικής Ανάκρισης.
2. Υπάρχει έκδηλη νομική πλάνη στην εφαρμογή των προνοιών του Κεφ. 153 και ειδικότερα των Άρθρων 2, 4, 14, 16 και 17 ως προς τον εξεταστικό χαρακτήρα της Θανατικής Ανάκρισης για την εξακρίβωση της αιτίας του θανάτου του αποθανόντος, σε συνάρτηση με τις εξουσίες της Θανατικής Ανακρίτριας να δεχθεί ως επαρκές στοιχείο μαρτυρίας την ιατρική έκθεση του Δρ. Μ. Ματσάκη ή να δώσει οδηγίες για να κλητευθεί με σκοπό να υιοθετήσει και να εξηγήσει την Έκθεσή του.
3. Παρόλο ότι τηρήθηκαν πρακτικά τα οποία ήταν εμπεριστατωμένα και ακριβή, η Ανακρίτρια προχώρησε στην έκδοση του Πορίσματός της χωρίς να αναμένει την αποστενογράφησή τους με αποτέλεσμα να μην έχει την πλήρη εικόνα της μαρτυρίας που είχε παρουσιαστεί και ειδικότερα αυτή της Δρ. Ελένης Αντωνίου.
4. Ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου εξέτασε το Πόρισμα για σκοπούς του Άρθρου 28 του Κεφ. 153 χωρίς να έχει στη διάθεσή του τα αποστενογραφημένα πρακτικά τα οποία τότε δεν είχαν ακόμα ετοιμαστεί. Πέραν τούτου, το πρακτικό του Προέδρου φέρει ημερομηνία 26.5.2014, η οποία βέβαια είναι διορθωμένη, ενώ το Πόρισμα φέρει ημερομηνία 27.5.2014. Ως εκ τούτου η Αιτήτρια θεωρεί ότι η εξέταση του Προέδρου ως προς την ορθότητα του Πορίσματος δεν ήταν ικανοποιητική.
5. Ο δικηγόρος της Αιτήτριας δεν ενημερώθηκε ότι θα δινόταν το Πόρισμα.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για την Αιτήτρια υποστήριξε τις θέσεις της, με αναφορά στον περί Θανατικών Ανακριτών Νόμο, Κεφ. 153 και σε σχετική νομολογία. Εισηγήθηκε ότι η έκδοση του Πορίσματος και η επιβεβαίωσή του από τον Πρόεδρο του Επαρχιακού Δικαστηρίου, χωρίς τα στενογραφημένα πρακτικά να είναι στη διάθεσή του, καθώς και η μη κλήτευση αυτεπαγγέλτως από τη Θανατική Ανακρίτρια του Δρ. Μ. Ματσάκη, ισοδυναμούν με κατάχρηση εξουσίας και παρανομία.
Το Δικαστήριο για να χορηγήσει άδεια για έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσης Certiorari, θα πρέπει να ικανοποιηθεί ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση επί της ουσίας. Η διαπίστωση αυτή θα πρέπει να γίνει από τα πρακτικά του δικαστηρίου. Συζητήσιμη υπόθεση μπορεί να υπάρξει όπου διαπιστώνεται εκ πρώτης όψεως έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, παραβίαση συνταγματικής επιταγής, έκδηλη πλάνη περί το νόμο, προκατάληψη, δόλος, παράβαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης και άλλα (βλ. Re Stelel Catering Ltd (Aρ. 1) (2010) 1(Γ) A.A.Δ.1708). Το Δικαστήριο δεν χρειάζεται να εμβαθύνει στην υπόθεση, αλλά περιορίζεται στο υλικό που ο Αιτητής θέτει ενώπιον του (βλ. Περρέλλα (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692, στη σελ. 701, Re Κωνσταντινίδης (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298 και Σύγγραμμα Προνομιακά Εντάλματα, Αρχές και Υποθέσεις, Έκδ. 2004, Π. Αρτέμη, σελ. 160-165 και 195). Όπου υπάρχει εναλλακτικό ειδικό μέσο ή άλλη θεραπεία, το Δικαστήριο μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις παραχωρεί άδεια (βλ. Re Άνθιμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41). Θα πρέπει επίσης να λεχθεί ότι στις περιπτώσεις που το κατώτερο δικαστήριο κατά την έκδοση διατάγματος ή άλλης απόφασης του ενεργεί μέσα στα πλαίσια της διακριτικής του ευχέρειας, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν παραχωρεί άδεια (βλ. Re Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας (2014) 1 Α.Α.Δ. 709, ECLI:CY:AD:2014:D221).
Κατ' αρχάς θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η αμφισβήτηση της νομιμότητας της διαδικασίας της θανατικής ανάκρισης και του Πορίσματος ενός Θανατικού Ανακριτή, υπόκεινται σε αναθεώρηση με Certiorari, με βάση το κατάλοιπο της εξουσίας του Δικαστηρίου (βλ. Re Πιττάκη (1990) 1 Α.Α.Δ. 296 και Re Πιττάκη (1994) 1 Α.Α.Δ. 297).
Έχω μελετήσει όλα τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μου, καθώς και τα όσα ανέπτυξε ο δικηγόρος της Αιτήτριας κατά την προφορική του αγόρευση, αλλά δεν έχω πειστεί ότι έχει στοιχειοθετηθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση, ώστε να πρέπει να δοθεί η αιτούμενη άδεια.
Ως προς τον τρόπο καταγραφής της μαρτυρίας, το Άρθρο 18 του περί Θανατικών Ανακριτών Νόμου, Κεφ. 153 προβλέπει τα πιο κάτω:-
«18.—(1) Ο θανατικός ανακριτής καταγράφει τα πρακτικά της διαδικασίας και τις σημειώσεις της μαρτυρίας τα οποία υπογράφονται από αυτόν και φυλάσσονται ως πρακτικά της θανατικής ανάκρισης:
Νοείται ότι, αν ο θανατικός ανακριτής διατάσσει με τον τρόπο αυτό, τα πρακτικά αυτά και οι σημειώσεις δύνανται να λαμβάνονται στενογραφημένα και αποστενογράφηση αυτών των στενογραφημένων σημειώσεων θεωρείται ως το πρακτικό της θανατικής ανάκρισης.
(2) ................................»
Το Άρθρο 18 δεν δεσμεύει τον Θανατικό Ανακριτή να αναμένει αποστενογράφηση των πρακτικών προτού εκδώσει το Πόρισμά του. Τα πρακτικά της διαδικασίας δύνανται, σύμφωνα με το πιο πάνω άρθρο, να καταγράφονται από τον ίδιο τον Θανατικό Ανακριτή. Όμως, όπου υπάρχει δυνατότητα λήψης των πρακτικών από στενογράφο, τότε σύμφωνα με την επιφύλαξη του Άρθρου 18(1), τα αποστενογραφημένα πρακτικά θεωρούνται πρακτικά της διαδικασίας. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι χωρίς την αποστενογράφηση των πρακτικών δεν μπορεί ο Θανατικός Ανακριτής να προχωρήσει στην ετοιμασία και έκδοση του Πορίσματός του από τις δικές του σημειώσεις. Διαφορετική ερμηνεία θα καθιστούσε τον Θανατικό Ανακριτή δέσμιο της αποστενογράφησης των πρακτικών. Κατά την άποψή μου, δεν έχει αποδειχθεί οποιαδήποτε παρανομία ως προς το Πόρισμα, το οποίο φαίνεται να είναι καθ' όλα εμπεριστατωμένο, γεγονός που αποδεικνύει ότι η Θανατική Ανακρίτρια είχε στη διάθεσή της λεπτομερείς σημειώσεις. Πέραν τούτου δεν μου έχει υποδειχθεί οποιοδήποτε σημείο του Πορίσματος το οποίο να είναι αντίθετο με τα αποστενογραφημένα πρακτικά.
Ούτε ως προς τη Βεβαίωση του Προέδρου του Επαρχιακού Δικαστηρίου προκύπτει οποιαδήποτε παρανομία. Το Άρθρο 28(2) του Κεφ. 153 προβλέπει ότι ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου «δύναται» να εξετάζει τα πρακτικά οποιασδήποτε τέτοιας διαδικασίας για να ικανοποιηθεί ως προς την ορθότητα, νομιμότητα ή καταλληλότητα οποιουδήποτε ευρήματος ή ετυμηγορίας και ως προς την κανονικότητα της διαδικασίας αυτής. Πουθενά στο Άρθρο 28 δεν προβλέπεται, όπως άφησε να νοηθεί ο συνήγορος της Αιτήτριας, ότι ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου δεν μπορεί, χωρίς να έχει στη διάθεσή του τα αποστενογραφημένα πρακτικά, να προβεί σε Βεβαίωση του Πορίσματος με βάση το κείμενο του Πορίσματος του Θανατικού Ανακριτή και τα υπόλοιπα στοιχεία του φακέλου. Ούτε σ' αυτή την περίπτωση έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει οποιαδήποτε παρανομία ή έκδηλη πλάνη ως προς τις πρόνοιες του Κεφ. 153. Ούτε ως προς το λανθασμένο της ημερομηνίας προκύπτει οτιδήποτε, αφού εκείνο που έχει ύψιστη σημασία είναι το περιεχόμενο της Βεβαίωσης, το οποίο δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφιβολίας ως προς τα όσα βεβαιώνονται.
Έρχομαι τώρα στο τελευταίο παράπονο της Αιτήτριας που αφορά στη μη κλήτευση από τη Θανατική Ανακρίτρια του ιατροδικαστή Δρ. Μ. Ματσάκη. Ως προς τις εξουσίες του Θανατικού Ανακριτή να κλητεύει μάρτυρες, το Άρθρο 16 του Κεφ. 153 προβλέπει ότι:-
«16.—(1) Θανατικός ανακριτής που διεξάγει θανατική ανάκριση έχει και δύναται να ασκεί όλες τις εξουσίες επαρχιακού δικαστή ή πταισματοδίκη αναφορικά με την κλήτευση και τον εξαναγκασμό της παράστασης μαρτύρων και της απαίτησης όπως αυτοί δώσουν μαρτυρία, και αναφορικά με την προσαγωγή οποιουδήποτε εγγράφου ή πράγματος κατά τη θανατική ανάκριση.
(2) Κάθε κλήση και ένταλμα σύλληψης για προσαγωγή γίνεται γραπτώς με υπογραφή του δικαστικού ανακριτή.
............................»
Όπως φαίνεται από το Πόρισμα, αλλά και από τα πρακτικά της διαδικασίας, υπήρξε αμφισβήτηση της μαρτυρίας της Δρ. Ε. Αντωνίου ως προς τα αίτια του θανάτου. Η αμφισβήτηση τέθηκε κατά την αντεξέταση της μάρτυρος στην οποία υποδείχθηκε η Έκθεση του Δρ. Μ. Ματσάκη και ζητήθηκε από τη μάρτυρα να σχολιάσει τα ευρήματά του, πράγμα που έπραξε. Δεν προκύπτει, όπως εισηγείται η πλευρά της Αιτήτριας, ότι η Δρ. Αντωνίου συμφώνησε με τα ευρήματα του Δρ. Ματσάκη. Η Έκθεση του Δρ. Ματσάκη έγινε Τεκμήριο στη διαδικασία, περισσότερο για σκοπούς αναγνώρισης του εγγράφου επί του οποίου έγινε η αντεξέταση και όχι για αποδοχή του περιεχομένου της. Όμως, όπως και να έχουν τα πράγματα, η απλή κατάθεση μιας Έκθεσης με κανένα τρόπο δεν την μετατρέπει αυτόματα και σε αποδεχτή μαρτυρία, εφόσον υπήρχε αμφισβήτηση. Η Δρ. Αντωνίου κατέγραψε στην Έκθεσή της ως αιτία θανάτου την «πνευμονία», ενώ ο Δρ. Ματσάκης εξέφρασε τη γνώμη ότι ο θάνατος προήλθε από «πτώση». Το σχετικό απόσπασμα της Έκθεσής του, καταγράφεται στη σελίδα 3 του Πορίσματος και έχει ως ακολούθως:-
«Έχοντας υπόψιν τα ανωτέρω έχω τη γνώμη ότι, τα αίτια του θανάτου του Θεόδωρου Δημητρίου είναι τα εξής:
Καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια μετά από πτώση (στις σκάλες της οικίας του), επί εδάφους πνευμονίας και καρκίνου της γλώσσας (χειρουργική αφαίρεση και χημειοθεραπεία).
Πιστεύω ότι, παρόλον που ο Θεόδωρος Δημητρίου ασθενούσε σοβαρώς, ο καταλυτικός παράγοντας που οδήγησε τελικά στον θάνατο ήταν η πτώση στις σκάλες.
Δηλαδή, η πτώση επέφερε το θάνατο και όχι ο θάνατος την πτώση».
Η διαφορά μεταξύ των δύο ιατροδικαστών είναι μεγάλη και αν η πλευρά της Αιτήτριας ήθελε να θέσει σοβαρά ενώπιον του Δικαστηρίου την εκδοχή Ματσάκη, όφειλε να τον καλούσε να καταθέσει, ζητώντας προς τούτο τη συνδρομή της Θανατικής Ανακρίτριας. Το ενδεχόμενο κλήτευσης του Δρ. Ματσάκη τέθηκε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σύμφωνα με τα πρακτικά, διεξήχθη ο εξής διάλογος μεταξύ της Θανατικής Ανακρίτριας και του δικηγόρου της Αιτήτριας:-
«Θανατικός Ανακριτής:
Αντιλαμβάνομαι δεν θέλετε κάποιο άλλο μάρτυρα;
κ. Παπαμιλτιάδους: Αφού το κυριότερο που μας ενδιέφερε είναι η μάρτυρας η κα Αντωνίου, η θέση μου είναι σύμφωνη με τον κ. Ματσάκη με τα οποία συμφώνησε η κα Ελένη Αντωνίου, η πτώση από τα 12 σκαλιά προς το πλατύσκαλο επέφερε το θάνατο και όχι ο θάνατος την πτώση. Για εμάς και από τις καταθέσεις ήταν ένα άτομο παρόλο ότι είχε ανεπάρκεια, παρόλο που είχε πνευμονία και όχι ότι είχε καρκίνο της γλώσσας.
Θανατικός Ανακριτής:
Η έκθεση του κ. Ματσάκη έχει μπει Τεκμήριο, αλλά ο κ. Ματσάκης δεν έχει έρθει εδώ να μας εξηγήσει το περιεχόμενο, δεν θα τον φέρετε;
κ. Παπαμιλτιάδους: Επειδή αποδέχτηκε η κα Αντωνίου την έκθεση, για αποφυγή περαιτέρω εξόδων πιστεύω, έγινε αποδεχτή η έκθεση μας. Δυστυχώς ο κ. Ματσάκης σε έτσι περιπτώσεις ζητά υπέρογκα ποσά.
κα Αβρααμίδου: Ο κ. Ματσάκης απλά έκανε υποψία μετά το θάνατο, όχι υπό συνθήκες κάτω από τις οποίες αναβρέθηκε ο θανών, που βρέθηκε. Όπως φαίνεται και στην κατάθεση της συζύγου του κας Παναγιώτας Δημητρίου ότι μετά που ήρθε το ασθενοφόρο και παρέλαβε τον θανόντα τα οποιαδήποτε τεκμήρια τα εξάλειψε στο οποίο υπήρχε αίμα που σφουγγάρισε.
Πέραν τούτου, ο κ. Ματσάκης δεν φαίνεται να ήταν κατά την νεκροτομή και νεκροψία. Οπότε υπάρχει μια περιγραφή στην οποία να μπορεί να κάνει ευρήματα χωρίς να είναι παρών.
κ. Παπαμιλτιάδους: Έτσι όπως κάνει θα πρέπει να τον φέρω. Όμως το αποτέλεσμα το είχε αποδεχτεί η κα Αντωνίου. Αν το Δικαστήριο έχει αμφιβολία να τον φέρω.
Θανατικός Ανακριτής:
Είναι δικό σας θέμα κ. Παπαμιλτιάδους.
κ. Παπαμιλτιάδους: Δεν θα τον φέρω.
Θανατικός Ανακριτής:
Το πόρισμα επιφυλάσσεσται.»
Υπό αυτές τις συνθήκες δεν προκύπτει οποιαδήποτε παρανομία ή έκδηλη πλάνη ως προς το νόμο, όπως εισηγήθηκε ο συνήγορος της Αιτήτριας. Από τα στοιχεία ενώπιον της, η Θανατική Ανακρίτρια ασκώντας τη διακριτική της ευχέρεια άφησε το θέμα κλήτευσης του Δρ. Ματσάκη στην πλευρά της Αιτήτριας, η οποία και επικαλείτο τη μαρτυρία του. Τελικά ο δικηγόρος της Αιτήτριας αποφάσισε να μην ζητήσει από τη Θανατική Ανακρίτρια να κλητεύσει τον Δρ. Ματσάκη και επομένως δεν μπορεί τώρα να παραπονείται ότι δεν κλητεύθηκε ο συγκεκριμένος μάρτυρας.
Καμία παρανομία δεν διαπιστώνεται, έστω και εκ πρώτης όψεως, γι' αυτό και η αίτηση είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.