ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:A885
(2014) 1 ΑΑΔ 2549
21 Νοεμβρίου 2014
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στές]
ΜΕΛΑΝΗ ΓΕΝΑΓΡΙΤΗ,
Εφεσείουσα,
v.
ΕΡΓΟΛΑΒΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΝΑΓΗ
(ΛΥΣΙΩΤΗΣ) ΛΤΔ,
Εφεσιβλήτων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 416/2012)
Πολιτική Δικονομία ― Αίτηση αναστολής εκτέλεσης δικαστικής απόφασης ― Διάταξη 35 Θ.18. ― Αίτηση ενώπιον του Εφετείου για αναστολή εκτέλεσης απόφασης Επαρχιακού Δικαστηρίου με την οποία δεν διατάχθηκε απομάκρυνση διαιτητή από διαδικασία διαιτησίας και απορρίφθηκε σχετική προς τούτο αίτηση ― Απορριπτική κατάληξη ― Απουσία δικαιοδοσίας αναστολής σε περιπτώσεις όπως η παρούσα ― Η Δ.35 Θ. 18 δεν τυγχάνει εφαρμογής επί αρνητικών η απορριπτικών αποφάσεων ― Νομολογιακή επισκόπηση.
Πολιτική Δικονομία ― Αίτηση αναστολής εκτέλεσης δικαστικής απόφασης ― Έχει νομολογηθεί, ότι η Δ.35 Θ. 18 δεν αποτελεί μέσο για αναστολή της διαδικασίας ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου ή την παρεμπόδιση της συνέχισης της μέχρι την ακρόαση της έφεσης.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας εξέδωσε απορριπτική απόφαση σε σχετική αίτηση με αιτούμενη θεραπεία την παύση διαιτητή και τερματισμό της περαιτέρω διαδικασίας διαιτησίας. Η εναγομένη εφεσίβαλε την πιο πάνω απόφαση με ειδοποίηση έφεσης που καταχωρήθηκε στη συνέχεια. Λίγο αργότερα, υπεβλήθη από την εφεσείουσα αίτημα στο Επαρχιακό Δικαστήριο για αναστολή της όλης διαδικασίας της διαιτησίας μέχρι την εκδίκαση της έφεσης. Το αίτημα απορρίφθηκε με απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου και η εφεσείουσα υπέβαλε αίτηση ενώπιον του Εφετείου δυνάμει της Δ.35 θ.19 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, επιδιώκοντας την αναστολή εκτέλεσης της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου με την οποία δεν διατάχθηκε η απομάκρυνση του διαιτητή.
Η αίτηση στηρίχθηκε κυρίως στην επιχειρηματολογία ότι η συνέχιση της διαιτητικής διαδικασίας και η ολοκλήρωση της, θα καθίστατο άχρηστη σε περίπτωση επιτυχίας της έφεσης με αποτέλεσμα την σπατάλη δικαστικού χρόνου και εξόδων με τη διαιτητική διαδικασία να καθίσταται αλυσιτελής.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το ερώτημα που εδώ αναδύετο προς επίλυση, έγκειτο στο κατά πόσον ήταν δυνατή η αναστολή της σχετικής απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Η βάση της αίτησης για αναστολή της συνέχισης της διαιτησίας είναι η Δ.35 Θ.18. Έχει ερμηνευθεί μέσα από τη νομολογία ότι αντικείμενο της δικαιοδοσίας για αναστολή είναι η επιβληθείσα από τη δικαστική απόφαση, θετική υποχρέωση.
2. Δεν αποτελεί αντικείμενο της αίτησης αναστολής, η παγοποίηση ή ο προσωρινός παραμερισμός της ίδιας της απόφασης.
3. Έχει νομολογηθεί, ότι η Δ.35 Θ. 18 δεν αποτελεί μέσο για αναστολή της διαδικασίας ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου ή την παρεμπόδιση της συνέχισης της μέχρι την ακρόαση της έφεσης.
4. Η Διάταξη δεν τυγχάνει εφαρμογής επί αρνητικών η απορριπτικών αποφάσεων. Και αυτό διότι δεν είναι δυνατή η αναστολή άρνησης χορήγησης θεραπείας στο κατώτερο Δικαστήριο, εφόσον δεν επιβάλλεται οτιδήποτε και δεν υπάρχει οτιδήποτε προς εκτέλεση. Έπεται ότι δεν καλείται είτε το κατώτερο Δικαστήριο, είτε το Ανώτατο Δικαστήριο να ασκήσει διακριτική ευχέρεια εξισορρόπησης των διαφόρων παραγόντων που παραπέμπουν στο να μην αποστερείται ο επιτυχών διάδικος τους καρπούς της απόφασης και από την άλλη να μην καθίσταται ατελέσφορη και αναποτελεσματική η διαδικασία της έφεσης σε περίπτωση επιτυχίας της.
5. Ούτε το επιχείρημα περί αυτοτέλειας της διαιτητικής διαδικασίας έχει έρεισμα εφόσον αυτή διέρχεται, εξ ανάγκης, από τον έλεγχο της δικαστικής διαδικασίας.
Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Τράπεζα Κύπρου Λτδ ν. Dynacon Ltd (1999) 1 Α.Α.Δ. 717,
Αναφορικά με τη Διαιτησία μεταξύ της Τσιμεντοποιΐας Βασιλικού Λτδ ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (2001) 1 Α.Α.Δ. 23,
Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα (Χρηματοδοτήσεις Λτδ ν. Λύρα (Αρ. 1) (1997) 1 Α.Α.Δ. 1384,
In re E.S. (an infant) (1986) 1 C.L.R. 119,
Aftomata Elaiourgia Lydrodonta Ltd v. Holy Monastery of Machera (1986) 1 C.L.R. 524,
Fotiou v. Petrolina Ltd (1984) 1 C.L.R. 708,
Εμπεδοκλής (Αρ. 2) (2009) 1 Α.Α.Δ. 986,
Εμπεδοκλής κ.ά. (Αρ. 3) (2009) 1 Α.Α.Δ. 529,
Θαλασσινός (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 290,
The Governor and the Company of the Bank of Scotland v. Του Πλοίου S.S. Sapphire Seas (2001) 1 Α.Α.Δ. 955,
Χαραλάμπους ν. A. Panayides Contracting Ltd (2001) 1 Α.Α.Δ. 1978,
Merck & Co Inc. κ.ά. ν. Medochemie Ltd (1998) 1 Α.Α.Δ. 2184.
Έφεση.
Έφεση από την εφεσείουσα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Καπετάνιου, Α.Ε.Δ.), (Αίτηση Αρ. 3647/04), ημερομηνίας 20/3/2012.
Αν. Γεωργιάδης, για την Αιτήτρια-Εφεσείουσα.
Π. Χατζηχριστοφή, για τους Καθ' ων η αίτηση-Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Δικαστή Ναθαναήλ.
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Στις 14.9.2012, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας εξέδωσε απόφαση με την οποία σχετική αίτηση ημερ. 11.2.2011 για παύση του διαιτητή και τερματισμό της περαιτέρω διαδικασίας διαιτησίας, απορρίφθηκε με έξοδα εναντίον της αιτήτριας-εναγομένης στην υπόθεση υπ' αρ. 3647/2004. Η εναγομένη εφεσίβαλε την πιο πάνω απόφαση με ειδοποίηση έφεσης που καταχωρήθηκε στις 25.9.2012. Στις 8.11.2012, υπεβλήθη από την εφεσείουσα αίτημα στο Επαρχιακό Δικαστήριο για αναστολή της όλης διαδικασίας της διαιτησίας μέχρι την εκδίκαση της έφεσης. Το αίτημα απερρίφθη με απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ημερ. 8.3.2013. Και πάλι με έξοδα εναντίον της εφεσείουσας.
Η εφεσείουσα υπέβαλε στις 22.5.2013 νέα αίτηση ενώπιον του Εφετείου δυνάμει της Δ.35 θ.19 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, επιδιώκοντας την αναστολή της εκτέλεσης της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου με την οποία δεν διατάχθηκε η απομάκρυνση του διαιτητή. Βασική αιτιολογία είναι ότι η συνέχιση της διαιτητικής διαδικασίας και η ολοκλήρωση της θα καταστεί άχρηστη σε περίπτωση επιτυχίας της έφεσης με αποτέλεσμα την σπατάλη δικαστικού χρόνου και εξόδων με τη διαιτητική διαδικασία να καθίσταται αλυσιτελής. Η αίτηση συνάντησε την ένσταση των εφεσιβλήτων με κύριο λόγο ότι η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου ημερ. 14.9.2012 δεν υπόκειται σε αναστολή ενόψει του ότι δεν επέβαλλε θετικές υποχρεώσεις στην εφεσείουσα. Περαιτέρω, η υπό κρίση αίτηση λανθασμένα και παραπλανητικά αναφέρει ότι με την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου αποφασίστηκε η συνέχιση της διαιτητικής διαδικασίας, ενώ αυτό που είχε στην ουσία αποφασιστεί ήταν η απόρριψη του αιτήματος για παύση του διαιτητή και τερματισμό της διαιτητικής διαδικασίας. Πρόσθετα υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην όλη επίλυση της διαφοράς των διαδίκων της τάξης των εννέα ετών, έγκριση δε του αιτήματος θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση.
Επί της νομικής πτυχής, ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκε εν εκτάσει στις περιπτώσεις εκείνες που αφενός δικαιολογείται η απομάκρυνση διαιτητή λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς, αλλά και αφετέρου στο δικαίωμα αναστολής της υπάρχουσας στο Επαρχιακό Δικαστήριο διαδικασίας, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του δικαιώματος για άσκηση έφεσης. Από την άλλη, έγινε αναφορά από τον κ. Χατζηχριστοφή στη νομολογία που δεν επιτρέπει την αναστολή αρνητικής στην ουσία απόφασης, στη βάση του ότι η Δ.35 θ.18 δεν αποτελεί μέσο για αναστολή διαδικασίας ενώπιον του πρωτοδίκου Δικαστηρίου ή την παρεμπόδιση της συνέχισης διαδικασίας πρωτοδίκως μέχρι την ακρόαση της έφεσης. Εκείνο το οποίο υπόκειται σε εξέταση ως αντικείμενο της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει της Δ.35 θ.18, είναι η εξέταση αναστολής θετικής υποχρέωσης ή καθήκοντος που επιβάλλεται επί του διαδίκου με την πρωτόδικη απόφαση.
Οι αρχές που έχουν σταθεροποιηθεί σε σχέση με τη δυνατότητα απομάκρυνσης διαιτητή, όπως αναπτύχθηκαν από τη νομολογία, δεν τελούν βεβαίως υπό αμφισβήτηση. Έχουν εξηγηθεί σε υποθέσεις όπως τις Τράπεζα Κύπρου Λτδ ν. Dynacon Ltd (1999) 1 Α.Α.Δ. 717 και Αναφορικά με τη Διαιτησία μεταξύ της Τσιμεντοποιΐας Βασιλικού Λτδ ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (2001) 1 Α.Α.Δ. 23, ώστε η απομάκρυνση διαιτητή για ανάρμοστη συμπεριφορά («misconduct»), να είναι δυνατή κατά ευρεία ερμηνεία της προβληματικής συμπεριφοράς, κατ' αναλογία προς τα λαμβανόμενα στο αντίστοιχο Άρθρο 23(1) του Arbitration Act 1950, της Αγγλίας.
Δεν είναι όμως αυτό το ζητούμενο στην υπό κρίση περίπτωση. Το ερώτημα που εδώ αναδύεται προς επίλυση είναι κατά πόσο είναι δυνατή η αναστολή της σχετικής απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Η βάση της αίτησης για αναστολή της συνέχισης της διαιτησίας είναι η Δ.35 Ο.18. Έχει ερμηνευθεί μέσα από τη νομολογία ότι αντικείμενο της δικαιοδοσίας για αναστολή είναι η επιβληθείσα από τη δικαστική απόφαση, θετική υποχρέωση. Δεν αποτελεί αντικείμενο της αίτησης αναστολής, η παγοποίηση ή ο προσωρινός παραμερισμός της ίδιας της απόφασης, (Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα (Χρηματοδοτήσεις) Λτδ ν. Λύρα (Αρ. 1) (1997) 1 Α.Α.Δ. 1384, In re E.S. (an infant) (1986) 1 C.L.R. 119, Aftomata Elaiourgia Lydrodonta Ltd v. Holy Monastery of Machera (1986) 1 C.L.R. 524, Fotiou v. Petrolina Ltd (1984) 1 C.L.R. 708, κ.ά.).
Η Δ.35 θ. 18 έτυχε ανάλυσης και επιβεβαίωσης ως προς την ερμηνευτική της εμβέλεια και πιο πρόσφατα στις υποθέσεις Εμπεδοκλής (Αρ. 2) (2009) 1 Α.Α.Δ. 986 και Εμπεδοκλής κ.ά. (Αρ. 3) (2009) 1 Α.Α.Δ. 529. Πρόκειται για νομολογία (μαζί με άλλες), που προέκυψε μετά από αίτημα των αρμοδίων αρχών των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής για λήψη μαρτυρίας από τον πιο πάνω αιτητή στην Κύπρο, δυνάμει των προνοιών της Σύμβασης της Χάγης, Νόμος αρ. 67/872. Διορίστηκε ως εξεταστής Δικαστής του Επαρχιακού δικαστηρίου Λευκωσίας δυνάμει διατάγματος που εξέδωσε Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, στη βάση του Κεφαλαίου 12. Οι διαδικασίες που ακολούθησαν έτυχαν αμφισβήτησης με κάθε δυνατό τρόπο και σε κάθε δυνατό επίπεδο από τον αιτητή. Μεταξύ των διαδικασιών που απασχόλησαν το Ανώτατο Δικαστήριο ήταν και αιτήματα για αναστολή της διαδικασίας εξέτασης της μαρτυρίας μέχρι την τελεσφόρηση της έφεσης.
Στην πρώτη των πιο πάνω υποθέσεων, με αναφορά στις αυθεντίες που ήδη μνημονεύθηκαν προηγουμένως, λέχθηκε στην υποβληθείσα αίτηση αναστολής της διαβίβασης της ληφθείσας μαρτυρίας στις Η.Π.Α. μέχρι την εξέταση της έφεσης, ότι η Δ.35 θ. 18 δεν αποτελεί μέσο για αναστολή της διαδικασίας ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου ή την παρεμπόδιση της συνέχισης της μέχρι την ακρόαση της έφεσης. Στη δεύτερη, σε συνάρτηση με διαδικασία εφέσεως επί προνομιακού εντάλματος που ζητήθηκε προς αναστολή της διαδικασίας ενώπιον της εξεταστού το οποίο και απερρίφθη, αναλύθηκε η όλη προηγούμενη διϊστάμενη νομολογία επί αναστολής διαδικασίας έκδοσης προνομιακών ενταλμάτων. Αποφασίστηκε ότι η δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης, εκτός του ότι εμπίπτει πάντοτε στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ώστε να μην εξουδετερώνεται η εφεσιβαλλόμενη απόφαση, τελεί και υπό την αίρεση ότι η Δ.35 θ. 18, εν πάση περιπτώσει δεν μπορεί να τυγχάνει εφαρμογής σε απορριπτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ακυρώσει με certiorari κατώτερα Διατάγματα, (σχετική επίσης η Θαλασσινός (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 290).
Προκύπτει επομένως ότι η Δ.35 θ. 18 δεν τυγχάνει εφαρμογής επί αρνητικών η απορριπτικών αποφάσεων. Και αυτό διότι δεν είναι δυνατή η αναστολή άρνησης χορήγησης θεραπείας στο κατώτερο Δικαστήριο, εφόσον δεν επιβάλλεται οτιδήποτε και δεν υπάρχει οτιδήποτε προς εκτέλεση. Έπεται ότι δεν καλείται είτε το κατώτερο Δικαστήριο, είτε το Ανώτατο Δικαστήριο να ασκήσει διακριτική ευχέρεια εξισορρόπησης των διαφόρων παραγόντων που παραπέμπουν στο να μην αποστερείται ο επιτυχών διάδικος τους καρπούς της απόφασης και από την άλλη να μην καθίσταται ατελέσφορη και αναποτελεσματική η διαδικασία της έφεσης σε περίπτωση επιτυχίας της. Αυτές είναι οι αρχές στις οποίες βασίστηκε ο κ. Γεωργιάδης προωθώντας την αίτηση αναστολής, (The Governor and the Company of the Bank of Scotland v. Του Πλοίου S.S. Sapphire Seas (2001) 1 Α.Α.Δ. 955, Χαραλάμπους ν. A. Panayides Contracting Ltd (2001) 1 Α.Α.Δ. 1978, Merck & Co Inc. κ.ά. ν. Medochemie Ltd (1998) 1 Α.Α.Δ. 2184 κ.ά.). Τονίζοντας περαιτέρω ότι η διαιτητική διαδικασία, εκπορεύεται αυτοτελώς από τη δικαστική διαδικασία.
Όμως, εδώ προεξάρχον είναι το ζήτημα κατά πόσο υπάρχει εν πάση περιπτώσει δικαιοδοσία αναστολής σε περιπτώσεις όπως η παρούσα. Η διαπίστωση έχει ήδη γίνει ανωτέρω , ότι δεν παρέχεται τέτοια δυνατότητα. Επομένως ούτε το επιχείρημα περί αυτοτέλειας της διαιτητικής διαδικασίας έχει έρεισμα εφόσον αυτή διέρχεται, εξ ανάγκης, από τον έλεγχο της δικαστικής διαδικασίας.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον της εφεσείουσας και υπέρ των εφεσιβλήτων, όπως θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.