|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:DOD:2014:13
(2014) 1 ΑΑΔ 2086
25 Σεπτεμβρίου, 2014
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π., ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ/στές]
ΜΑΚΗΣ ΣΑΒΒΙΔΗΣ,
Εφεσείων-Καθ'ου η αίτηση,
v.
ΑΥΓΗΣ Π. ΜΑΘΗΚΟΛΩΝΗ ΠΟΥΡΓΟΥΡΙΔΟΥ,
Εφεσίβλητης-Αιτήτριας.
(Έφεση Αρ. 12/2012)
Έφεση ― Αίτηση τροποποίησης τίτλου Ειδοποίησης έφεσης εναντίον αποφάσεως Οικογενειακού Δικαστηρίου, η οποία καταχωρήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο και όχι στο Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο ― Απορριπτική κατάληξη ― Η πάγια νομολογημένη θέση περί της μη εγκυρότητας τέτοιας έφεσης, προδιέγραφε και την κατάληξη αίτησης προς τροποποίηση της.
Έφεση ― Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο ― Δικαιοδοσία ― Κατά πόσον κέκτηται εξουσίας όταν έφεση η οποία εμπίπτει στη δικαιοδοσία του, καταχωρείται με Αναφορά στην Ειδοποίηση Έφεσης ως απευθυντέα στο Ανώτατο Δικαστήριο ― Δεν ενεργοποιείται η δικαιοδοσία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου λόγω μη ύπαρξης έγκυρης έφεσης.
Ο εφεσείων/αιτητής προώθησε ενδιάμεση αίτηση στο πλαίσιο της παρούσας έφεσης, με την οποία αιτείτο την τροποποίηση του τίτλου της Ειδοποίησης Έφεσης με την προσθήκη, μετά την αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο, των λέξεων «Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο».
Παράλληλα, επιδιώχθηκε η έκδοση διατάγματος με το οποίο να καθίστατο δυνατή η συνέχιση της διαδικασίας και η εκδίκαση της ουσίας της έφεσης.
Με επίκληση τις υποθέσεις P. Georghiou (Catering) Ltd v. Δημοκρατίας κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 323 και Κάκουλου ν. Πουχουζούρη κ.ά. (Αρ. 2) (1992) 1 Α.Α.Δ. 1503, οι συνήγοροι των αιτητών εισηγήθηκαν απόκλιση από το λόγο (ratio) των αποφάσεων Θεοδώρου, Χριστοδούλου, Νεοφύτου και Πετρούδη (πιο κάτω).
Περαιτέρω επισημαίνοντας την απουσία νομοθετικής πρόνοιας αλλά και Διαδικαστικού Κανονισμού που να προβλέπουν συγκεκριμένο τύπο Ειδοποίησης Έφεσης ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, παρέπεμψαν στις πρόνοιες του Κανονισμού 3 της Διαταγής 35 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, ως τις πρόνοιες που ρυθμίζουν το συγκεκριμένο θέμα, όπως και στον Τύπο 28 που ρυθμίζει πολιτικές εφέσεις.
Υποστήριξαν ότι, η καταχωρηθείσα Ειδοποίηση Έφεσης δεν θα έπρεπε να θεωρηθεί άκυρη· αλλά και άκυρη να θεωρείτο, αυτή δεν θα πρέπει να απορριφθεί αυτόματα.
Η Ειδοποίηση Έφεσης δύνατο να τροποποιηθεί, σύμφωνα με τους συνηγόρους, εάν το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο, ενώπιον του οποίου η έφεση έχει ευθύς εξ' αρχής αχθεί, κρίνει ότι κάτι τέτοιο θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της δικαιοσύνης και θα εναρμόνιζε την περίπτωση με τις πρόνοιες της συνταγματικής επιταγής του Άρθρου 30 και τις αντίστοιχες πρόνοιες του Άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Προάσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Οι αρχές που διέπουν τη δυνατότητα απόκλισης από τη νομολογία έχουν πλέον νομολογιακά παγιωθεί. Τέτοια δυνατότητα παρέχεται στο Δικαστήριο εφόσον διαπιστώνεται ότι η προηγούμενη δικαστική απόφαση είναι εσφαλμένη.
2. Η δικαιοδοσία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου ενεργοποιείται μόνο με την Ειδοποίηση Έφεσης στο Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο, που είναι το ένδικο μέσο για την αναθεώρηση απόφασης ή διατάγματος Πρωτοβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου.
3. Επομένως, αν η Ειδοποίηση Έφεσης, αντί να απευθύνεται στο Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο το οποίο συστάθηκε με το Νόμο 23/90 και έχει αποκλειστική δικαιοδοσία να επιλαμβάνεται εφέσεων εναντίον αποφάσεων του Οικογενειακού Δικαστηρίου, απευθύνεται, όπως είναι η παρούσα περίπτωση, στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο, η δικαιοδοσία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί και συνεπώς, το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο δεν έχει αρμοδιότητα να εξετάσει την έφεση. Κοντολογίς, ενώπιον του δεν υπάρχει έγκυρη έφεση.
4. Ως εκ των πιο πάνω, δεν παρεχόταν δυνατότητα εξέτασης της αίτησης για τροποποίηση της Ειδοποίησης Έφεσης. Το Δικαστήριο δεν έχει τέτοια δικαιοδοσία.
Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Θεοδώρου ν. Θεοδώρου (1995) 1 Α.Α.Δ. 200,
Χριστοδούλου ν. Χριστοδούλου (1996) 1 Α.Α.Δ. 1224,
Θεοδώρου ν. Νεοφύτου (2013) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2139,
Πετρούδη ν. Αντωνίου (2014) 1 Α.Α.Δ. 1133, ECLI:CY:DOD:2014:10,
P. Georghiou (Catering) Ltd v. Δημοκρατίας κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 323,
Κάκουλου ν. Πουχουζούρη κ.ά. (Αρ. 2) (1992) 1 Α.Α.Δ. 1503,
Μαυρογένης ν. Βουλής των Αντιπροσώπων κ.ά. (Αρ. 3) (1996) 1 Α.Α.Δ. 315,
A. Panayides Constr. Ltd. v. Charalambous (2004) 1 Α.Α.Δ. 416.
Έφεση.
Έφεση από τον Καθ' ου η αίτηση εναντίον της απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Κωνσταντίνου, Δ.), (Αίτηση Αρ. 265/06), ημερομηνίας 7/3/2012.
Ν. Πιριλλίδης με Κ. Καρατσή, για τον Εφεσείοντα-Καθ'ου η αίτηση.
Λ. Βραχίμης με Α. Παπαδοπούλου (κα), για την Εφεσίβλητη-Αιτήτρια.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Α. Πασχαλίδης.
ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.: Μετά που δόθηκαν οδηγίες και καταχωρήθηκαν τα εκατέρωθεν περιγράμματα, το Πρωτοκολλητείο όρισε την παρούσα έφεση για ακρόαση. Κατά την ημέρα της ακρόασης επεσύραμε την προσοχή των συνηγόρων του εφεσείοντα στο γεγονός ότι στην Ειδοποίηση Έφεσης, στο χώρο που παρέχεται για σκοπούς αναφοράς στο Δικαστήριο στο οποίο καταχωρείται η έφεση, αντί να γίνεται αναφορά στο Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο, το οποίο είναι και το Δικαστήριο που κέκτηται δικαιοδοσίας να εκδικάσει την έφεση, γίνεται αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Επειδή το ζήτημα που εγείρεται είναι, σύμφωνα με τη νομολογία* συνυφασμένο με το παραδεκτό της έφεσης και συνεπώς με την ανάληψη δικαιοδοσίας από το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο να εκδικάσει την έφεση, κι' αυτό, ενόψει των προνοιών του περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία και την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικού Κανονισμού του 1996, ζητήσαμε τις απόψεις των συνηγόρων των εμπλεκόμενων μερών.
Το Εφετείο, ανταποκρινόμενο θετικά σε αίτημα των συνηγόρων του εφεσείοντα για αναβολή της έφεσης με σκοπό τη μελέτη του εγερθέντος ζητήματος, ανέβαλε την έφεση για μνεία. Στο διάστημα που μεσολάβησε καταχωρήθηκε η παρούσα ενδιάμεση αίτηση, με την οποία ο εφεσείων ζητά διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να τροποποιείται ο τίτλος της Ειδοποίησης Έφεσης με την προσθήκη, μετά την αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο, των λέξεων «Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο». Παράλληλα, επιδιώκεται η έκδοση διατάγματος με το οποίο να καθίσταται δυνατή η συνέχιση της διαδικασίας, έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η εκδίκαση της ουσίας της έφεσης.
Με αιχμή του δόρατος τους τις υποθέσεις P. Georghiou (Catering) Ltd v. Δημοκρατίας κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 323 και Κάκουλου ν. Πουχουζούρη κ.ά. (Αρ. 2) (1992) 1 Α.Α.Δ. 1503, οι ευπαίδευτοι συνήγοροι του εφεσείοντα εισηγήθηκαν απόκλιση από το λόγο (ratio) των αποφάσεων Θεοδώρου, Χριστοδούλου, Νεοφύτου και Πετρούδη (πιο πάνω).
Οι συνήγοροι επισημαίνοντας την απουσία νομοθετικής πρόνοιας αλλά και Διαδικαστικού Κανονισμού που να προβλέπουν συγκεκριμένο τύπο Ειδοποίησης Έφεσης ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, παρέπεμψαν στις πρόνοιες του Κανονισμού 3 της Διαταγής 35 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, ως τις πρόνοιες που ρυθμίζουν το συγκεκριμένο θέμα, όπως και στον Τύπο 28 που ρυθμίζει πολιτικές εφέσεις. Υποστήριξαν ότι, η καταχωρηθείσα Ειδοποίηση Έφεσης δεν θα πρέπει να θεωρηθεί άκυρη∙ αλλά και άκυρη να θεωρηθεί, αυτή δεν θα πρέπει να απορριφθεί αυτόματα. Η Ειδοποίηση Έφεσης δύναται να τροποποιηθεί, σύμφωνα με τους συνηγόρους, εάν το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο, ενώπιον του οποίου η έφεση έχει ευθύς εξ' αρχής αχθεί, κρίνει ότι κάτι τέτοιο θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της δικαιοσύνης και θα εναρμόνιζε την περίπτωση με τις πρόνοιες της συνταγματικής επιταγής του Άρθρου 30 και τις αντίστοιχες πρόνοιες του Άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Προάσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Προς ενίσχυση της πιο πάνω θέσης τους, οι συνήγοροι παρέπεμψαν επίσης στη διαδικασία που προηγήθηκε της 11/3/2014, ημερομηνία κατά την οποία υπενθυμίζουμε επισύραμε την προσοχή των συνηγόρων στη σχετική αναφορά στην Ειδοποίηση Έφεσης. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη διαδικασία της 14/5/2013 κατά την οποία το Δικαστήριο έδωσε οδηγίες για ετοιμασία και καταχώριση περιγραμμάτων αγόρευσης, γεγονός που σύμφωνα με τους συνηγόρους υποδηλοί την ανάληψη δικαιοδοσίας, από πλευράς του Δικαστηρίου.
Τις αντίθετες απόψεις εξέφρασε η πλευρά της εφεσίβλητης, οι συνήγοροι της οποίας υποστήριξαν ότι η παρούσα αίτηση θα πρέπει να απορριφθεί εφόσον «το Ανώτατο Δικαστήριο και το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο είναι δύο διαφορετικά Δικαστήρια και μια διαδικασία δεν μπορεί να εκκρεμεί ταυτόχρονα και στα δύο αυτά Δικαστήρια».
Οι αρχές που διέπουν τη δυνατότητα απόκλισης από τη νομολογία έχουν πλέον νομολογιακά παγιωθεί. Τέτοια δυνατότητα παρέχεται στο Δικαστήριο εφόσον διαπιστώνεται ότι η προηγούμενη δικαστική απόφαση είναι εσφαλμένη (Μαυρογένης ν. Βουλής των Αντιπροσώπων κ.ά. (Αρ. 3) (1996) 1 Α.Α.Δ. 315 και A. Panayides Constr. Ltd. v. Charalambous (2004) 1 Α.Α.Δ. 416).
Η επιχειρηματολογία των ευπαίδευτων συνηγόρων της εφεσίβλητης, σε ένα μεγάλο βαθμό συμπίπτει με την επιχειρηματολογία των συνηγόρων της εφεσείουσας στην υπόθεση Πετρούδη (πιο πάνω). Όπως έχουμε επισημάνει σε εκείνη την υπόθεση, επισήμανση η οποία είναι διάχυτη στη σχετική νομολογία, «Η δικαιοδοσία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου ενεργοποιείται μόνο με την Ειδοποίηση Έφεσης στο Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο, που είναι το ένδικο μέσο για την αναθεώρηση απόφασης ή διατάγματος Πρωτοβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου». Επομένως, αν η Ειδοποίηση Έφεσης, αντί να απευθύνεται στο Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο το οποίο συστάθηκε με το Νόμο 23/90 και έχει αποκλειστική δικαιοδοσία να επιλαμβάνεται εφέσεων εναντίον αποφάσεων του Οικογενειακού Δικαστηρίου, απευθύνεται, όπως είναι η παρούσα περίπτωση, στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο, η δικαιοδοσία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί και συνεπώς, το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο δεν έχει αρμοδιότητα να εξετάσει την έφεση. Κοντολογίς, ενώπιον του δεν υπάρχει έγκυρη έφεση. Όπως έχουμε επίσης, στην υπόθεση Πετρούδη, υποδείξει, «Το γεγονός ότι οι εφέσεις καταχωρήθηκαν στο Πρωτοκολλητείο του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που έκδωσε και τις πρωτόδικες εκκαλούμενες αποφάσεις, όπως και το γεγονός ότι στο χρησιμοποιηθέν έντυπο Τύπος 28 που προβλέπεται από τους Θεσμούς, αναγράφεται Ανώτατο Δικαστήριο, δεν αλλάζει την κατάσταση και δεν ενεργοποιεί τη δικαιοδοσία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, έτσι ώστε να δικαιολογείται η απόκλιση μας ή όπως έχουν εισηγηθεί οι συνήγοροι της εφεσείουσας, διαφοροποίηση μας από τη νομολογία». Ούτε και το γεγονός ότι δόθηκαν οδηγίες για καταχώριση περιγραμμάτων αλλάζει την κατάσταση, εφόσον δεν μπορεί να δοθεί δικαιοδοσία εκεί που δεν υπάρχει.
Οι υποθέσεις P. Georghiou (Catering) Ltd και Κάκουλου (πιο πάνω), στις οποίες μας έχουν παραπέμψει οι συνήγοροι του εφεσείοντα, ουδόλως βοηθούν την υπόθεση τους. Είναι αρκετό να αναφερθεί πως και στις δύο αυτές υποθέσεις το ζήτημα που είχε εγερθεί δεν αφορούσε στη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου ενώπιον του οποίου η υπόθεση είχε αχθεί, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση. Στη μεν πρώτη υπόθεση, το ζήτημα που απασχόλησε το Δικαστήριο, του οποίου η δικαιοδοσία να εκδικάσει την ουσία της υπόθεσης είχε ενεργοποιηθεί, αφορούσε στη δυνατότητα αναβίωσης άκυρου διαδικαστικού μέτρου βάσει της Δ.64, στη δυνατότητα αναδρομικής εφαρμογής των προνοιών της εν λόγω Διαταγής και στη δυνατότητα εφαρμογής τους σε αναθεωρητικές εφέσεις, θέματα τα οποία ουδόλως εγείρονται στην παρούσα περίπτωση, στη δε δεύτερη υπόθεση, στην οποία και πάλι η δικαιοδοσία του Δικαστηρίου να εκδικάσει την ουσία της υπόθεσης είχε ενεργοποιηθεί, αφορούσε στην παράλειψη της εφεσείουσας να επισυνάψει στην αίτηση της - έφεση εναντίον απόφασης του Διευθυντή του Κτηματολογίου, την ειδοποίηση της απόφασης του Διευθυντή και να εκθέσει τα γεγονότα στα οποία βασιζόταν, σε ένορκη δήλωση, στοιχεία που σύμφωνα με τον εφεσίβλητο καθιστούσαν την αίτηση - έφεση άκυρη.
Ως εκ των πιο πάνω, δεν παρέχεται δυνατότητα εξέτασης της παρούσας αίτησης για τροποποίηση της Ειδοποίησης Έφεσης, για τους λόγους που έχουμε αναφέρει. Το Δικαστήριο δεν έχει τέτοια δικαιοδοσία. Ως εκ τούτου, η παρούσα αίτηση είναι καταδικασμένη σε απόρριψη.
Η παρούσα αίτηση απορρίπτεται, με έξοδα όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο, σε βάρος του εφεσείοντα.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.