ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2013) 1 ΑΑΔ 1702
31 Ιουλίου, 2013
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟΝ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟΝ 3 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ 33/1964 ΩΣ
ΕΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗ,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΔΡ. ΕΥΑΓΟΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ, ΔΙ΄ ΑΔΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΙ΄ ΕΚΔΟΣΙΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ CERTIORARI,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΥΠ΄ ΑΡ. 318/2011 ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 13.6.2013.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 145/2013)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Αίτηση για άδεια προς καταχώρηση αίτησης για έκδοση διατάγματος Certiorari, με στόχο την ακύρωση ενδιάμεσης απόφασης Οικογενειακού Δικαστηρίου η οποία σύμφωνα με τον αιτητή, εμπόδισε την πλευρά του να αντεξετάσει μάρτυρα αντιδίκου ― Άρνηση άδειας επί τω ότι, δεν προέκυπτε συμπέρασμα ότι ο αιτητής στερήθηκε του δικαιώματος αντεξέτασης ― Απουσία εξαιρετικών περιστάσεων και ύπαρξη εναλλακτικού ένδικου μέσου.
Ο αιτητής αιτήθηκε άδεια για καταχώρηση αίτησης προς έκδοση διατάγματος Certiorari, με στόχο την ακύρωση ενδιάμεσης απόφασης Οικογενειακού Δικαστηρίου με την οποία - όπως ισχυρίστηκε - δεν του επετράπη να αντεξετάσει μάρτυρα της άλλης πλευράς.
Σύμφωνα με τα γεγονότα που περιέχονταν στην έκθεση και ένορκο δήλωση, ο αιτητής είναι καθ' ου η αίτηση σε αίτηση διατροφής Οικογενειακού Δικαστηρίου.
Η εκδίκαση της κυρίως αίτησης άρχισε στις 23.9.2011 και αφού κατέθεσε η αιτήτρια και ένας ακόμη μάρτυρας, κλήθηκε για να καταθέσει προς όφελος της, ο τρίτος στη σειρά μάρτυρας.
Η κυρίως εξέταση του ΜΑ3 ολοκληρώθηκε και η υπόθεση συνεχίστηκε για σκοπούς αντεξέτασης στην επόμενη δικάσιμο.
Αφού δε ο δικηγόρος του αιτητή υπέβαλε στο μάρτυρα αριθμό ερωτήσεων, δέχθηκε παρατήρηση του Δικαστηρίου αναφορικά με τον τρόπο που αντεξέταζε και σύμφωνα με την τοποθέτηση αυτή, η αντεξέταση θα έπρεπε να περιοριστεί στα γεγονότα στα οποία ο μάρτυρας αναφέρθηκε στην κυρίως εξέταση του.
Ακολούθως, ο δικηγόρος του αιτητή προέβαλε τη θέση ότι εμποδιζόταν να συνεχίσει την αντεξέταση, δεσμευόμενος από το εν λόγω ruling του Δικαστηρίου.
Παρά την προτροπή του Δικαστηρίου που ακολούθησε στη συνέχεια, όπως ο δικηγόρος συνεχίσει και ότι το Δικαστήριο θα αποφάσιζε ανάλογα, ο τελευταίος αρνήθηκε να το πράξει επαναλαμβάνοντας τη θέση του.
Η αίτηση για προνομιακό ένταλμα στηρίχθηκε στους κάτωθι λόγους:
α) Οι σχετικές παρεμβάσεις του Δικαστηρίου, αποκάλυπταν έκδηλο νομικό σφάλμα επί του πρακτικού, το οποίο συνίστατο εις το ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο, ενήργησε καθ' υπέρβαση εξουσίας.
β) Διά της ρηθείσης απόφασης του στην ουσία επεμβαίνει και/ή ερμηνεύει και/ή εφαρμόζει λανθασμένα τους θεσμούς της Πολιτικής Δικονομίας και/ή το Νόμο.
γ) Θα έπρεπε να δοθεί η αιτούμενη άδεια, ώστε μαζί με την αντίδικη πλευρά ο δικηγόρος του αιτητή να επανεμφανίζονταν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου για τη συμπλήρωση της αντεξέτασης του ΜΑ3. Διαφορετικά, δεν θα δινόταν η ευκαιρία επανατοποθέτησης της υπόθεσης στις ορθές ράγες και ένεκα του ότι εκτροχιάστηκε η διαδικασία, δεν ήταν θέμα έφεσης.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Στο ερώτημα κατά πόσον με βάση τις νομολογημένες αρχές, τα όσα τέθηκαν ενώπιόν του Δικαστηρίου καταδείκνυαν συζητήσιμη υπόθεση, η απάντηση ήταν καταφατική.
2. Όμως το ουσιώδες ήταν αν ο αιτητής στερήθηκε του δικαιώματος της αντεξέτασης και, αν ναι, κατά πόσο η αποστέρηση κατεδείκνυε συζητήσιμη υπόθεση.
3. Η απάντηση εδώ ήταν αρνητική, αφού στο τέλος της δεύτερης παρέμβασης, το Δικαστήριο ευθαρσώς κάλεσε το δικηγόρο του αιτητή να συνεχίσει την αντεξέταση και «. θα αποφάσιζε ανάλογα αν θα επέτρεπε την ερώτηση», όπως ανέφερε.
4. Αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει και αν στη συνέχεια το Δικαστήριο δεν επέτρεπε σχετική ή σχετικές για την υπόθεση ερωτήσεις, τότε το παράπονο του αιτητή θα είχε πράγματι έρεισμα.
5. Όμως δεν ήταν τέτοια η περίπτωση και οι υπό κρίση δύο παρεμβάσεις του Δικαστηρίου, όσο και αν κρίνονταν ατυχείς, δεν μπορούσαν να οδηγήσουν σε εκ πρώτης όψεως συμπέρασμα ότι ο αιτητής στερήθηκε του δικαιώματος αντεξέτασης.
6. Αλλά και στην περίπτωση κατάληξης για εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και πάλιν δεν θα ασκείτο η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου για χορήγηση της αιτούμενης άδειας, για τον επιπρόσθετο λόγο ότι το παράπονο του θα μπορούσε να προωθηθεί με λόγο έφεσης ότι δεν έτυχε δίκαιης δίκης.
7. Και αυτό, βεβαίως, στην περίπτωση που η απόφαση που θα εξέδιδε το Οικογενειακό Δικαστήριο στην αίτηση διατροφής, δεν θα τον ικανοποιούσε.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Frederickou Schoοls Co Ltd κ.ά. ν. Acuac Inc (2002) 1 ΑΑΔ 1527,
Θεοδούλου (Αρ. 1) (1990) 1 Α.Α.Δ. 438,
Κωνσταντινίδου κ.ά. (1992) 1 Α.Α.Δ. 853,
Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41,
Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 3) (1993) 1 Α.Α.Δ. 42,
Global Consolidator Public Ltd (2006) 1 A.Α.Δ. 464,
Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 A.A.Δ. 116,
Κωνσταντινίδης (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298,
Περέλλα (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692.
Αίτηση.
Χρ. Τριανταφυλλίδης, για τον Αιτητή.
Cur. adv. vult.
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Ο αιτητής ζητά άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση διατάγματος Certiorari, με στόχο την ακύρωση της απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ημερ. 13.6.2013 στην αίτηση 318/2011 με την οποία - όπως διατείνεται - δεν του επετράπη να αντεξετάσει μάρτυρα της άλλης πλευράς.
Σύμφωνα με τα γεγονότα που περιέχονται στην Έκθεση και ένορκο δήλωση, ο αιτητής είναι καθ' ου η αίτηση στην αίτηση διατροφής υπ' αρ. 318/2011 του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας.
Αιτήτρια στην προαναφερθείσα αίτηση είναι η τέως σύζυγος του, η οποία διεκδικεί σημαντικό ποσό ως διατροφή για το ανήλικο τέκνο τους. Μάλιστα, στο πλαίσιο της κυρίως αίτησης, εκδόθηκε και ενδιάμεσο διάταγμα βάσει του οποίου διατάσσεται ο αιτητής να καταβάλλει το ποσό των €500 μηνιαίως ως διατροφή του παιδιού τους μέχρι την εκδίκαση της κυρίως αίτησης.
Η εκδίκαση της κυρίως αίτησης άρχισε στις 23.9.2011 και αφού κατάθεσε η αιτήτρια και ένας ακόμη μάρτυρας, κλήθηκε για να καταθέσει προς όφελος της ο τρίτος στη σειρά μάρτυρας που ήταν ο πατέρας της (ΜΑ3).
Η κυρίως εξέταση του ΜΑ3 ολοκληρώθηκε στις 22.5.2013 και για σκοπούς αντεξέτασης, η υπόθεση αναβλήθηκε για τις 13.6.2013, οπόταν πράγματι άρχισε και η αντεξέτασή του. Αφού δε ο δικηγόρος του αιτητή υπέβαλε στο μάρτυρα αριθμό ερωτήσεων δέχθηκε την ακόλουθη παρατήρηση του Δικαστηρίου:
«Δικαστήριο:
Κύριε Τριανταφυλλίδη, ο μάρτυρας αντεξετάζεται στη μαρτυρία που έδωσε στις 22.5.2013 κατά την κυρίως εξέταση του. Δεν θα μας πει οτιδήποτε γνωρίζει για τους διαδίκους. Περιορίστε την αντεξέταση στα γεγονότα που κατέθεσε στην κυρίως εξέταση του.
κ. Τριανταφυλλίδης:
Αντεξετάζεται, δεν επανεξετάζεται για να περιοριστώ στη μαρτυρία που έδωσε στην κυρίως εξέταση.
κος Χ"Πέτρου:
Να σημειωθεί ότι συμφωνώ με το συνάδελφο, δεν περιορίζεται στην κυρίως εξέταση.
Δικαστήριο:
Αυτή είναι η θέση του Δικαστηρίου. Δεν σας ζητήθηκε η άποψη σας κ. Χ"Πέτρου. Συνεχίστε κ. Τριανταφυλλίδη.»
Ακολούθησε η υποβολή προς το μάρτυρα και άλλων ερωτήσεων ως και νέα παρέμβαση του Δικαστηρίου, η οποία οδήγησε το δικηγόρο του αιτητή να παραπονεθεί ότι δεν μπορεί να συνεχίσει την αντεξέταση και, σεβόμενος όπως είπε το ruling του Δικαστηρίου, δήλωσε ότι τερματίζει την αντεξέταση. Μεταφέρω επί του προκειμένου αυτούσια τα διαμειφθέντα από το σχετικό μέρος των πρακτικών:
«Δικαστήριο:
Θα επαναλάβω ότι ο μάρτυρας αντεξετάζεται στα γεγονότα που κατέθεσε με τη μαρτυρία του κατά την κυρίως εξέταση του στις 22.5.2013. Δεν θα επιτρέψω να προβείτε σε κυρίως εξέταση του μάρτυρα. Δεν ήσασταν παρών στη δικάσιμο της 22.5.2013 κ. Τριανταφυλλίδη, αλλά αυτό δεν έχει σημασία. Επέτρεψα να υποβάλετε μέσα από την αντεξέταση του μάρτυρα τη θέση του καθ' ου η αίτηση, τονίζω όμως ότι πρέπει να περιοριστείτε στις αναγκαίες ερωτήσεις που είναι απαραίτητες για την προβολή της θέσης του καθ' ου η αίτηση.
Ε. Σας υποβάλλω ότι τα χρήματα που ζητά η Αθηνά Ξενίδου για διατροφή, είναι παράλογα και υπερβολικά για τη διατροφή του Αλέξανδρου Οικονομίδη, συμφωνείτε ή διαφωνείτε;
Α. Διαφωνώ, ούτε ξέρω τι ζήτησε.
κος Τριανταφυλλίδης:
Ενόψει του ruling του Δικαστηρίου, το οποίο είναι βεβαίως απόλυτα σεβαστό, το οποίο διαφωνώ, αισθάνομαι ότι εμποδίζομαι, επομένως δεν μπορώ να συνεχίσω.
Δικαστήριο:
Εννοείτε κύριε Τριανταφυλλίδη ότι θέλετε να προβείτε σε περαιτέρω αντεξέταση;
Συνεχίστε. Έχω κάνει μια επισήμανση, συνεχίστε με την αντεξέταση του μάρτυρα και θα αποφασίσω ανάλογα αν θα επιτρέψω την ερώτηση.
κος Τριανταφυλλίδης:
Δεν μπορώ να συνεχίσω την αντεξέταση του μάρτυρα ενόψει του ruling, το οποίο είναι σεβαστό και με δεσμεύει και επομένως είμαι υποχρεωμένος να τερματίσω την αντεξέταση του μάρτυρα, διαφωνώ με το ruling αλλά με δεσμεύει και το σέβομαι, έχω πολλή αντεξέταση αλλά λόγω του ruling δεν μπορώ να την κάνω.»
Οι πιο πάνω παρεμβάσεις του Δικαστηρίου, αναφέρει ο αιτητής στην αίτησή του, αποκαλύπτουν:
«.. έκδηλο νομικό σφάλμα επί του πρακτικού και/ή του κειμένου της απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ημερομηνίας 13/6/2011 (Παράρτημα Α της παρούσης) (error of Law on the face of the Record), το οποίο συνίσταται εις το ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας ενήργησε καθ' υπέρβαση εξουσίας καθ' ότι διά της ρηθείσης απόφασης του εις την ουσία επεμβαίνει και/ή ερμηνεύει και/ή εφαρμόζει λανθασμένα τους θεσμούς της Πολιτικής Δικονομίας και/ή το Νόμο αναφορικά με τον τρόπο διεξαγωγής της διαδικασίας της αντεξέτασης και/ή τις δυνατότητες και/ή το εύρος του δικαιώματος υποβολής ερωτήσεων κατά τη διαδικασία της αντεξέτασης και/ή επεμβαίνει και/ή περιορίζει παρανόμως τη δυνατότητα του Αιτητού να παρουσιάσει την υπόθεση του ενώπιον του Δικαστηρίου.»
Οι πιο πάνω λόγοι αναπτύχθηκαν από τον κ. Τριανταφυλλίδη και διά ζώσης, με αναφορά σε συγγράμματα και αυθεντίες που πραγματεύονται τον σκοπό, την έκταση αλλά και τη μεγάλη αξία της αντεξέτασης στο δικαιϊκό μας σύστημα («Η Απόδειξη» του Αειμν. Γ. Κακογιάννη, σελ. 175 και 176, «Το Δίκαιο της Απόδειξης», του αειμν. Δικαστή Τ. Ηλιάδη, σελ. 212 και Frederickou Schoοls Co Ltd κ.ά. ν. Acuac Inc (2002) 1 Α.Α.Δ. 1527). Και αυτό, για προώθηση της θέσης ότι θα πρέπει να δοθεί η αιτούμενη άδεια, ώστε μαζί με τον (αντίδικο) συνάδελφο του να επανεμφανισθούν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου για τη συμπλήρωση της αντεξέτασης του ΜΑ3. Διαφορετικά, εισηγήθηκε, δεν θα δοθεί η ευκαιρία επανατοποθέτησης της υπόθεσης στις ορθές ράγες και ένεκα του ότι εκτροχιάστηκε η διαδικασία δεν είναι θέμα έφεσης.
Έχω διεξέλθει τα όσα έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου ο αιτητής και προτού εκφέρω την ετυμηγορία μου επί του αιτήματος θάταν χρήσιμο να υπενθυμίσω τις νομικές αρχές που διέπουν τα προνομιακά εντάλματα. Αναπτύσσονται λεπτομερώς στο σύγγραμμα του τέως Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου Π. Αρτέμη «Προνομιακά Εντάλματα», σελ. 122 και επόμενα και μπορούν να διατυπωθούν ως ακολούθως:-
Η παροχή άδειας για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari ή Prohibition - όπως και η έκδοση τέτοιων ενταλμάτων - εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου. (Θεοδούλου (Αρ. 1) (1990) 1 Α.Α.Δ. 438) η οποία, όταν προβλέπεται άλλο ένδικο μέσο και ειδικά έφεση, πολύ σπάνια και σε εξαιρετικές περιπτώσεις ασκείται θετικά. (Βλ. Κωνσταντινίδου κ.ά. (1992) 1 Α.Α.Δ. 853). Ακόμα και αν ο αιτητής ικανοποιήσει το δικαστήριο ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση (Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41). Κι αυτό καθότι η διαδικασία έκδοσης προνομιακού εντάλματος δεν συνιστά υποκατάστατο του ενδίκου μέσου της έφεσης (Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 3) (1993) 1 Α.Α.Δ. 42 και Global Consolidator Public Ltd (2006) 1 A.Α.Δ. 464), ούτε στοχεύει στον έλεγχο της ορθότητας της πρωτόδικης απόφασης αλλά στη νομιμότητα της απόφασης (Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 A.A.Δ. 116). Γενικά, θα μπορούσε να λεχθεί ότι το δικαστήριο μπορεί να ασκήσει θετικά τη διακριτική του ευχέρεια για χορήγηση άδειας της εξεταζόμενης φύσεως όπου αποκαλύπτεται εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και διαφαίνεται από το τηρηθέν πρακτικό του (πρωτόδικου) δικαστηρίου έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, έκδηλη νομική πλάνη, δόλος, προκατάληψη και μη τήρηση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης (Κωνσταντινίδης (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298, Περέλλα (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692).
Έχοντας κατά νουν τις προαναφερθείσες αρχές εξέτασα, ως πρώτο ζήτημα, κατά πόσο τα όσα τέθηκαν ενώπιόν μου καταδεικνύουν συζητήσιμη υπόθεση. Η απάντηση κατά την άποψή μου θα ήταν θετική αν το όλο ζήτημα αφορούσε την ορθότητα της θέσης του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η αντεξέταση ενός μάρτυρα περιορίζεται στα όσα ισχυρίστηκε κατά την κυρίως εξέτασή του, ή στην ξενίζουσα φράση «Δεν θα επιτρέψω να προβείτε σε κυρίως εξέταση του μάρτυρα» ενώ αυτός τελούσε υπό καθεστώς αντεξέτασης. (Βλ. σχετικά για το σκοπό της αντεξέτασης, την αξία της και σε ποιες περιπτώσεις επεμβαίνει το Δικαστήριο στα συγγράμματα και αυθεντίες που παρέπεμψε ο κ. Τριανταφυλλίδης, ανωτέρω.) Όμως το όλο ζήτημα δεν θα πρέπει κατά την άποψή μου να αντικρισθεί με αυτό τον τρόπο. Το ουσιώδες είναι αν ο αιτητής στερήθηκε του δικαιώματος της αντεξέτασης και, αν ναι, κατά πόσο η αποστέρηση καταδεικνύει συζητήσιμη υπόθεση. Η απάντηση κατά την άποψή μου σ' αυτό το ερώτημα είναι αρνητική, αφού στο τέλος της δεύτερης παρέμβασης το Δικαστήριο ευθαρσώς κάλεσε τον κ. Τριανταφυλλίδη να συνεχίσει την αντεξέταση και «. θα αποφάσιζε ανάλογα αν θα επέτρεπε την ερώτηση». Αυτό θα έπρεπε να γίνει και αν στη συνέχεια το Δικαστήριο δεν επέτρεπε σχετική ή σχετικές για την υπόθεση ερωτήσεις, τότε το παράπονο του αιτητή θα είχε πράγματι έρεισμα. Όμως δεν είναι τέτοια η περίπτωση και οι υπό κρίση δύο παρεμβάσεις του Δικαστηρίου, όσο και αν κρίνονται ατυχείς, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε εκ πρώτης όψεως συμπέρασμα ότι ο αιτητής στερήθηκε του δικαιώματος αντεξέτασης. Αλλά και στην περίπτωση που κατέληγα ότι ο αιτητής έχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και πάλιν δεν θα ασκούσα τη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου για χορήγηση της αιτούμενης άδειας, για τον επιπρόσθετο λόγο ότι το παράπονο του θα μπορούσε να προωθηθεί με λόγο έφεσης ότι δεν έτυχε δίκαιης δίκης. Και αυτό, βεβαίως, στην περίπτωση που η απόφαση που θα εκδώσει το Οικογενειακό Δικαστήριο στην αίτηση διατροφής - η εκδίκαση της οποίας παρεμπιπτόντως φαίνεται να είναι στο τελικό στάδιο μετά την έναρξη της ακρόασης πριν από δύο ολόκληρα χρόνια - δεν τον ικανοποιήσει.
Κατ' ακολουθία των πιο πάνω η αίτηση για παροχή άδειας καταχώρισης αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.