|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Πολιτίδης Γεώργιος (1999) 1 ΑΑΔ 1256
Khlaief Essa Murad (Aρ. 1) (2003) 1 ΑΑΔ 1402
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2010) 1 ΑΑΔ 1797
15 Νοεμβρίου, 2010
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ANAΦOPIKA ME ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ MAHDY AL NAGAR CAZY,
Αιτητής,
KAI
ANAΦOPIKA ME ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ' ου η Αίτηση.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 104/2010)
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Διατάγματα κράτησης και απέλασης ― Αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus προς απελευθέρωση του αιτητή ο οποίος εκρατείτο για σκοπούς απέλασης, αφού είχε κηρυχθεί ως επικίνδυνο πρόσωπο δυνάμει του Άρθρου 6 (1)(ζ) του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105 ― Απόρριψη αίτησης λόγω μη δυνατότητας άσκησης δικαστικού ελέγχου της νομιμότητας κράτησης για σκοπούς απέλασης με ένταλμα Habeas Corpus ― Κατά πόσο η κράτηση του αιτητή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί παρατεταμένη.
Ο αιτητής, ο οποίος κατάγεται από την Παλαιστίνη και είχε κηρυχθεί ως επικίνδυνο πρόσωπο λόγω της διάπραξης ποινικού αδικήματος και της υπόλοιπης συμπεριφοράς του και εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα απέλασης και κράτησης, υπέβαλε αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus με το οποίο να διατάσσεται ο Υπουργός Εσωτερικών να ανακαλέσει το διάταγμα κράτησης που είχε εκδοθεί εναντίον του.
Ο δικηγόρος της Δημοκρατίας στην αγόρευσή του εισηγήθηκε ότι το ζήτημα της κράτησης ενός προσώπου για σκοπούς απέλασης, δεν εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, στο οποίο ανήκει το ένταλμα Habeas Corpus, αλλά στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Ως εκ τούτου, ανέφερε, το ζήτημα της κράτησης του αιτητή, θα μπορούσε να εξεταστεί μόνο στο πλαίσιο της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας βάσει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Ως εκ τούτου, εισηγήθηκε ότι το παρόν Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία με τη διαδικασία αίτησης για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus, να προβεί σε δικαστικό έλεγχο της νομιμότητας των πιο πάνω διαταγμάτων.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η κράτηση του αιτητή με σκοπό την απέλαση, έγινε δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105 και ως τέτοια, σύμφωνα με τη νομολογία, συνιστά διοικητική πράξη η οποία μπορεί να ελεγχθεί δικαστικά μέσω της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος και όχι δυνάμει της δικαιοδοσίας βάσει του Άρθρου 155.4. Στην παρούσα περίπτωση, όλα τα σχετικά διατάγματα κράτησης και απέλασης φαίνεται να επιδόθηκαν στον αιτητή νομότυπα και με τις διοικητικές πράξεις θεωρούνται ότι έχουν τελειοποιηθεί. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει αμφισβήτηση ότι αποτελούν διοικητικές πράξεις.
2. Αν και δεν τέθηκε ευθέως από τον αιτητή θέμα παρατεταμένης κράτησής του, η κράτησή του δεν μπορεί να χαρακτηριστεί παρατεταμένη. Αλλά και στην περίπτωση που αυτή εκρίνετο παρατεταμένη, θα μπορούσε να θεωρηθεί επιλήψιμη αν για το παρατεταμένο της ευθύνεται η διοίκηση. Στην προκειμένη περίπτωση, τόσο η διοίκηση όσο και η Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, συνεχίζουν τις προσπάθειες τους για εξεύρεση χώρας για να δεχτεί τον αιτητή.
Η αίτηση απορρίφθηκε. Δεν εκδόθηκε διαταγή εξόδων.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Oktru v. Δημοκρατίας (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 608,
Πολιτίδης v. Αστυνομίας (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 1256,
Khlaief v. Γενικού Εισαγγελέα κ.ά. (Αρ. 1) (2003) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1402,
Ριαλάς (1990) 1 A.A.Δ. 820,
Ali v. Δημοκρατίας (2004) 1 Α.Α.Δ. 1791,
Popa v. Δημοκρατίας, Αίτηση Αρ. 7/2000, ημερ. 14.1.2000.
Aίτηση.
Ο Αιτητής παρουσιάζεται αυτοπροσώπως.
Κ. Σταυρινός, για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Cur. adv. vult.
EPΩTOKPITOY, Δ.: Ο Αιτητής ζητά την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus με το οποίο να διατάσσεται ο Υπουργός Εσωτερικών να ανακαλέσει το διάταγμα κράτησης που έχει εκδοθεί εναντίον του.
Σύμφωνα με τα γεγονότα, ο Αιτητής, ο οποίος κατάγεται από την Παλαιστίνη, αμέσως μετά τη άφιξη του στην Κύπρο τον Μάρτιο του 2005, υπέβαλε αίτηση στην Υπηρεσία Ασύλου για αναγνώρισή του ως πρόσφυγα. Στις 17.10.2005 του χορηγήθηκε το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας.
Στις 13.1.2010 συνελήφθηκε από την Αστυνομία για το αδίκημα της απειλής βιαιοπραγίας κατά αστυνομικού οργάνου και στις 15.1.2010 του επιβλήθηκε ποινή, τριών μηνών φυλάκισης. Λόγω της σοβαρότητας του αδικήματος, κηρύχθηκε ανεπιθύμητος μετανάστης στη Δημοκρατία και στις 23.3.2010 εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης, δυνάμει του Αρθρου 6(1)(δ) του Κεφ. 105. Επειδή ο Αιτητής δεν μπορούσε να απελαθεί στα Παλαιστινιακά εδάφη, με αποτέλεσμα τα διατάγματα να μη μπορούν να εκτελεστούν, ο Υπουργός Εσωτερικών, αφού έλαβε υπόψη τόσο την καταδίκη του, όσο και την υπόλοιπη συμπεριφορά του,* τον κήρυξε ως επικίνδυνο πρόσωπο και δυνάμει του Αρθρου 6(1)(ζ) του Κεφ. 105, εξέδωσε εναντίον του νέα διατάγματα απέλασης και κράτησης. Έτσι, μετά την αποφυλάκισή του στις 24.3.2010, αντί να αφεθεί ελεύθερος, κρατήθηκε σε διάφορα κρατητήρια, μέχρι τις 3.6.2010 που μεταφέρθηκε στη πτέρυγα 10 των Κεντρικών Φυλακών στην οποία κρατείται μέχρι σήμερα.
Κατά τη διαδικασία που διεξήχθη μετά την επίδοση της αίτησης στους Καθ' ων η αίτηση, ο Αιτητής έπαυσε τη δικηγόρο του και χειρίστηκε μόνος του την υπόθεση. Αγορεύοντας εξήγησε τους λόγους που ήρθε στην Κύπρο, τα προβλήματα που είχε στην πατρίδα του και ισχυρίστηκε ότι η εμπλοκή του στο ποινικό αδίκημα στην Κύπρο, σχετίζεται με προβλήματα που είχε με συγκεκριμένη παραπονούμενη αστυνομικό, με την οποία διατηρούσε σχέσεις. Ζήτησε να αφεθεί ελεύθερος, χωρίς να αναφερθεί σε οποιοδήποτε νομικό λόγο που να ρίχνει φως στο νόμιμο ή όχι της κράτησής του.
Από την άλλη, ο δικηγόρος της Δημοκρατίας, στην αγόρευσή του, με αναφορά στην υπόθεση Emmanuel Oktru v. Δημοκρατίας (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 608, εισηγήθηκε ότι το ζήτημα της κράτησης ενός προσώπου για σκοπούς απέλασης, δεν εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, στο οποίο ανήκει το ένταλμα Habeas Corpus, αλλά στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Ως εκ τούτου, ανέφερε, το ζήτημα της κράτησης του Αιτητή, θα μπορούσε να εξεταστεί μόνο στο πλαίσιο της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας βάσει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Ως εκ τούτου, ο κ. Σταυρινός εισηγήθηκε ότι το παρόν Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία με τη διαδικασία αίτησης για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus, να προβεί σε δικαστικό έλεγχο της νομιμότητας των πιο πάνω διαταγμάτων. Σχετικές, είπε, είναι και οι υποθέσεις Πολιτίδης v. Αστυνομίας (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 1256 και Khlaief v. Γενικού Εισαγγελέα κ.ά. (Αρ. 1) (2003) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1402, στις οποίες επίσης έκανε αναφορά ο κ. Σταυρινός. Τέλος, ο κ. Σταυρινός ανέφερε ότι ο λόγος που συνεχίζει η κράτησή του, είναι επειδή δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί η απέλασή του στα Παλαιστινιακά εδάφη. Σε κάποιο στάδιο ο Αιτητής, γνωρίζοντας τις δυσκολίες, εκδήλωσε πρόθεση να επιστρέψει εθελοντικά ή να μεταβεί στην Ιορδανία, αλλά έθετε ως όρο να του πληρωθεί από τη Δημοκρατία το ποσό των €3.000. Στη συνέχεια όμως, διαφοροποίησε τη θέση του. Τόσο η διοίκηση όσο και το γραφείο της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, συνεχίζουν τις προσπάθειες τους για εξεύρεση άλλης χώρας η οποία να είναι διατεθειμένη να δεχθεί τον Αιτητή.
Η ελευθερία του ατόμου, αναγνωρίζεται από το Σύνταγμα ως θεμελιώδες δικαίωμα. Δεν είναι επιτρεπτή η αποστέρηση της έξω από τα πλαίσια που ορίζει το Σύνταγμα. Το ένταλμα Habeas Corpus είναι το ειδικό μέσο με το οποίο διασφαλίζεται το δικαίωμα της ελευθερίας. Εκδίδεται δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος, οποτεδήποτε διαπιστώνεται ότι ο αιτητής στερήθηκε της ελευθερίας του, έξω από τα πλαίσια του νόμου. Το ένταλμα εκδίδεται δικαιωματικά στον αιτητή, εφόσον βέβαια, διαπιστωθεί ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις, χωρίς το δικαστήριο να έχει διακριτική ευχέρεια (βλ. Re Μάριος Ριαλάς, Αίτηση Habeas Corpus (1990) 1 A.A.Δ. 820).
Στην προκειμένη περίπτωση, η κράτηση του Αιτητή με σκοπό την απέλαση, έγινε δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105 και ως τέτοια, σύμφωνα με τη νομολογία, συνιστά διοικητική πράξη η οποία μπορεί να ελεγχθεί δικαστικά μέσω της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος και όχι δυνάμει της δικαιοδοσίας βάσει του Άρθρου 155.4. Στην παρούσα περίπτωση, όλα τα σχετικά διατάγματα κράτησης και απέλασης φαίνεται να επιδόθηκαν στον Αιτητή νομότυπα και με τις διοικητικές πράξεις θεωρούνται ότι έχουν τελειοποιηθεί. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει αμφισβήτηση ότι αποτελούν διοικητικές πράξεις (βλ. Ali v. Δημοκρατίας (2004) 1 Α.Α.Δ. 1791, Oktru v. Δημοκρατίας, ανωτέρω, Popa v. Δημοκρατίας, Αίτηση Αρ. 7/2000, ημερ. 14.1.2000 και Πολιτίδης v. Αστυνομίας, ανωτέρω).
Είναι φανερό από τα πιο πάνω, ότι η κράτηση του Αιτητή για σκοπούς απέλασης, κάτω από τις περιστάσεις που έχω περιγράψει, δεν μπορεί να ελεγχθεί με ένταλμα Habeas Corpus και επομένως η αίτηση θα πρέπει να απορριφθεί.
Αν και ο Αιτητής δεν το έθεσε ευθέως, εντούτοις εξέτασα κατά πόσον εγείρεται θέμα παρατεταμένης κράτησης. Κατά την άποψή μου, η κράτησή του μέχρι σήμερα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί παρατεταμένη. Όμως και διαφορετική να ήταν η κατάληξή μου, η κράτηση θα μπορούσε να θεωρηθεί επιλήψιμη αν για το παρατεταμένο της ευθύνεται η διοίκηση. Στην προκειμένη περίπτωση, τόσο η διοίκηση όσο και η Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, συνεχίζουν τις προσπάθειες τους για εξεύρεση χώρας για να δεχτεί τον Αιτητή (βλ. Khlaief v. Δημοκρατίας (Aρ. 1) , ανωτέρω).
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς να εκδίδεται κανένα διάταγμα για τα έξοδα.
Η αίτηση απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται διαταγή εξόδων.
* Υπήρχαν εναντίον του υποθέσεις για κατοχή ναρκωτικών, συμμετοχή στα επεισόδια στο Τέμενος Ομεριέ, αντίθετα σε νόμιμες διαταγές, οδήγηση χωρίς νόμιμο πιστοποιητικό ασφάλειας και άλλων τροχαίων παραπτωμάτων.