|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2009) 1 ΑΑΔ 1275
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 93/2006)
16 Οκτωβρίου, 2009
[ΚΡΑΜΒΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στές]
1. ΒΕΡΕΓΓΑΡΙΑ Π. ΠΑΠΑΚΟΚΚΙΝΟΥ,
2. ΑΛΕΚΑ Π. ΠΑΠΑΚΟΚΚΙΝΟΥ,
Εφεσείουσες,
v.
1. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ ΛΤΔ,
2. ΕΛΕΝΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΥ ΑΥΤΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
ΑΛΛΩΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗ Χ. ΠΕΛΕΚΑΝΟΥ,
Εφεσιβλήτων.
― ― ― ― ―
Α. Παπακόκκινου, για τις Εφεσείουσες.
Ντ. Καλλής, για τους Εφεσίβλητους.
― ― ― ― ―
Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δώσει ο Δικαστής Κραμβής.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι εφεσείουσες με αγωγή που καταχώρησαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας αξίωσαν αποζημιώσεις από τους εφεσίβλητους για αιτίες απορρέουσες κυρίως από παραβάσεις ενός πωλητηρίου εγγράφου ημερομηνίας 3.1.1996 δυνάμει του οποίου οι εφεσείουσες αγόρασαν από τους εφεσίβλητους το διαμέρισμα που περιγράφεται στο εν λόγω πωλητήριο έγγραφο.
Η ακρόαση της υπόθεσης άρχισε με την κατάθεση του κ. Μάτσα και συνεχίστηκε στις 8.6.2005 με την αντεξέταση του εν λόγω μάρτυρα από το δικηγόρο των εφεσιβλήτων. Η αντεξέταση του κ. Μάτσα δεν ολοκληρώθηκε κατά την πιο πάνω ημερομηνία και η ακρόαση της υπόθεσης αναβλήθηκε εκ νέου για συνέχιση της αντεξέτασης του. Σχετικό είναι το πιο κάτω πρακτικό του δικαστηρίου που αφορά στην αναβολή:
«Ημερομηνία: 8 Ιουνίου, 2005.
Ωρα: 11:30π.μ.-1.55μ.μ.
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ:
Για τις Ενάγουσες: Η κα Αλ. Παπακόκκινου.
Για τους Εναγόμενους: Ο κ. Ντ. Καλλής.
Ενάγουσες: Παρούσες.
Ο κ. Γ. Πελεκάνος (εκ μέρους των Εναγομένων): Παρών.
Ο κ. Σ. Μάτσας (μάρτυρας των Εναγουσών): Παρών.
-------------
..........................................................................
Δικαστήριο: Σε αυτό το στάδιο θα διακόψουμε, η ώρα είναι 1:55 μ.μ. Θα συνεχίσουμε στις 22 Ιουνίου, 2005.
Ο κ. Καλλής: Δεν μπορώ, έχω οκτώ ακροάσεις.
Η κα Παπακόκκινου: Εγώ μπορώ. Τι εμποδίζει τον κ. Καλλή;
Δικαστήριο: Στις 29 Ιουνίου 2005 μπορείτε;
Η κα Παπακόκκινου: Όχι.
Δικαστήριο: Στις 30 Ιουνίου, 2005;
Η κα Παπακόκκινου: Ναι. Είναι συνεχιζόμενη, μετά αρχίζουν οι δικαστικές διακοπές.
Ο κ. Καλλής: Εντάξει.
Δικαστήριο: Θα δώσουμε και άλλες ημερομηνίες. Στις 4 Ιουλίου, 2005, η ώρα 11:00π.μ.
Ο κ. Καλλής: Εγώ μπορώ.
Η κα Παπακόκκινου: Όχι, έχω κάτι άλλο. Γιατί δεν μπορεί ο συνάδελφος στις 22 Ιουνίου, 2005;
Δικαστήριο: Στις 5 Ιουλίου, 2005, η ώρα 11:00π.μ.;
Η κα Παπακόκκινου: Εγώ δεν μπορώ.
Ο κ. Καλλής. Εγώ μπορώ.
Δικαστήριο: Στις 6 Ιουλίου, 2005;
Η κα Παπακόκκινου: Μπορώ.
Ο κ. Καλλής: Και εγώ μπορώ.
Δικαστήριο: Στις 7 Ιουλίου, 2005;
Η κα Παπακόκκινου: Μπορώ.
Ο κ. Καλλής: Και εγώ μπορώ.
Δικαστήριο: Ορίζεται για συνέχιση της ακρόασης στις 30 Ιουνίου, 2005, η ώρα 11:00 π.μ., στις 6 Ιουλίου, 2005, η ώρα 11:00 π.μ. και στις 7 Ιουλίου, η ώρα 11:00 π.μ.
Ο Μ.Ε.1 - Φώτος Μάτσας να είναι παρών στο Δικαστήριο.
(Υπ.) .........
Ε. Εφραίμ, Ε.Δ.»
Στις 30.6.2005 εμφανίστηκαν ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου οι δικηγόροι των εναγομένων κ. Ντ. Καλλής και κ. Λουκά και εκ των εναγομένων, ο κ. Γ. Πελεκάνος. Παρών επίσης ήταν ο κ. Μάτσας, μάρτυρας των εναγουσών. Οι ενάγουσες ήταν απούσες. Η εκ των εναγουσών κα Αλέκα Παπακόκκινου, δικηγόρος, εμφανιζόταν προσωπικά και ως δικηγόρος της κας Βερεγγάριας Παπακόκκινου. Ο,τι ακολούθησε, ενόψει της απουσίας των εναγουσών, διαλαμβάνεται στο πιο κάτω πρακτικό του πρωτόδικου δικαστηρίου:
«Ημερομηνία: 30 Ιουνίου, 2005.
Ωρα: 11:35π.μ.
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ:
Για τις Ενάγουσες: Ουδεμία εμφάνιση.
Για τους Εναγόμενους: Ο κ. Ντ. Καλλής με τον κ. Λουκά.
Ο κ. Γ. Πελεκάνος (εκ μέρους των Εναγομένων): Παρών.
Ο κ. Σ. Μάτσας (μάρτυρας των Εναγουσών): Παρών.
-------------
Δικαστήριο: Τα πρακτικά λαμβάνονται από το Δικαστήριο.
Ο κ. Καλλής: Στο παρόν στάδιο ζητώ την απόρριψη της υπόθεσης λόγω μη προώθησης. Η υπόθεση ήταν ορισμένη για ακρόαση η ώρα 11:00 π.μ., οι Ενάγουσες φωνάχθησαν δύο φορές και ελλείψει προώθησης της υπόθεσης ζητώ όπως απορριφθεί. Εγώ δε θα προσφέρω μαρτυρία για τους Εναγόμενους. Επειδή δόθηκε κάποια μαρτυρία, η οποία ήταν στο μέσο αντεξέτασης και ο μάρτυρας δεν αντεξετάστηκε πλήρως, το Δικαστήριο δε μπορεί να βγάλει συμπεράσματα όσον αφορά την αξιοπιστία και εμπειρογνωμοσύνη του. Όμως, από την έκθεση του ως Τεκμήριο, φαίνεται ότι ο κ. Μάτσας παρουσιάζει τον εαυτό του ως επιμετρητή ποσοτήτων, πράγμα το οποίο δεν είναι. Ούτε είναι εγγεγραμμένος στο Ε.Τ.Ε.Κ. σύμφωνα με το Νόμο.
Σύμφωνα με το άρθρο 25 του Ν.224/90, (διαβάζει): ....
Αν ο κ. Μάτσας δεν εξασφάλισε άδεια, που δεν έχει, τότε είναι ένοχος ποινικού αδικήματος. Ακόμα και αν επαγγέλλεται με επωνυμία που δίνει την εντύπωση ότι λειτουργεί δυνάμει του Νόμου, όπως φέρεται στην έκθεση του, ως επιμετρητής ποσοτήτων και με λογότυπο, πάλι δημιουργείται το ποινικό αδίκημα.
Ευσεβάστως, καταλήγω ότι δε μπορείτε να κρίνεται το μάρτυρα ειδικό και αξιόπιστο, και αιτούμαι την απόρριψη της αγωγής με έξοδα υπέρ των Εναγομένων και εις βάρος των Εναγουσών όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Δικαστήριο: Η παρούσα αγωγή ήταν ορισμένη για ακρόαση, δηλαδή της συνέχισης της ακροαματικής διαδικασίας, και ειδικότερα της αντεξέτασης του πρώτου μάρτυρα των Εναγουσών στις 11:00 π.μ.
Η ώρα τώρα είναι 11:45 π.μ., οι Ενάγουσες και η δικηγόρος τους/Ενάγουσα 2, φωνάχθηκαν δύο φορές, και δεν εμφανίστηκαν στο Δικαστήριο, παρόλο που ο δικός τους μάρτυρας είναι παρών, καθώς επίσης εκπρόσωπος των Εναγομένων και οι δικηγόροι τους.
Ενόψει της μη εμφάνισης εκ μέρους των Εναγουσών, η παρούσα διαδικασία δε συνεχίζεται ούτε προωθείται από πλευράς τους σήμερα. Επομένως, έχει ολοκληρωθεί.
Επιπλέον, ενώπιον του Δικαστηρίου έχει παρουσιαστεί μαρτυρία με την κατάθεση τεκμηρίων και τεκμηρίων για αναγνώριση, και η προφορική μαρτυρία του πρώτου μάρτυρα των Εναγουσών βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της συνέχισης της αντεξέτασης και δεν έχει ολοκληρωθεί.
Ενόψει τούτου, το Δικαστήριο αδυνατεί να προβεί σε οποιαδήποτε ευρήματα αναφορικά με την ειδικότητα του μάρτυρα (εφόσον προέκυψε και το θέμα του σχετικού Νόμου), και κυρίως σε οποιαδήποτε ευρήματα αναφορικά με την αξιοπιστία του μάρτυρα και κατ΄ επέκταση τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Περαιτέρω, το Δικαστήριο αδυνατεί να καταλήξει σε συμπεράσματα προς απόδειξη των δικογραφημένων αξιώσεων και ισχυρισμών.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται πιο πάνω, η παρούσα αγωγή απορρίπτεται.
Επιδικάζονται έξοδα υπέρ των Εναγομένων και εις βάρος των Εναγουσών όπως θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.
Οι ημερομηνίες 6.7.2005 και 7.7.2005 ακυρώνονται.
(Υπ.) .........
Ε. Εφραίμ, Ε.Δ.»
Οι εφεσείουσες καταχώρησαν αίτηση ημερ. 4.7.2005 δυνάμει της Δ.33, θ. 1, 4 και 5 προς ακύρωση της απόφασης ημερ. 30.6.2005 (ανωτέρω) και επαναφορά της αγωγής τους. Οι εφεσίβλητοι υπέβαλαν ένσταση. Κατόπιν ακρόασης, το δικαστήριο αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης. Η απορριπτική αυτή απόφαση ημερ. 23.2.2006 είναι το αντικείμενο της υπό κρίση έφεσης. Προβλήθηκαν 34 λόγοι έφεσης με τους οποίους αμφισβητείται η ορθότητα της εκκαλούμενης απόφασης. Δεν θα ενδιατρίψουμε στον κάθε λόγο έφεσης χωριστά. Θα επικεντρωθούμε στην ουσία της υπόθεσης, έχοντας προς τούτο υπόψη τις εκατέρωθεν θέσεις και επιχειρηματολογία των διαδίκων καθώς και τα πρακτικά του δικαστηρίου τα οποία αποτελούν τη μόνη αυθεντική και έγκυρη πηγή γνώσης των διαδραματισθέντων στη δίκη. Συνοπτικά, οι εφεσείουσες εισηγούνται ότι κακώς απορρίφθηκε η αγωγή τους και ότι, έχουν στερηθεί του δικαιώματος να ακουστεί η υπόθεσή τους, κατά παράβαση του άρθρου 30 του Συντάγματος και του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (Κυρωτικός Νόμος Ν. 33/1962). Οι εφεσείουσες ισχυρίστηκαν πρωτοδίκως ότι στις 8.6.05 κατά την αναβολή της υπόθεσης για περαιτέρω ακρόαση, άκουσαν την δικαστή να ορίζει ως νέες δικασίμους τις 6 και 7.7.2005. Δεν άκουσαν ούτε αντιλήφθηκαν ότι η υπόθεση ορίστηκε και στις 30.6.2005. Αυτός ακριβώς ήταν και ο λόγος που δεν εμφανίστηκαν στο δικαστήριο στις 30.6.2005.
Στις 8.6.2005 το πρωτόδικο δικαστήριο όρισε τρεις νέες δικασίμους ήτοι, 30.6.2005 και 6-7.7.2005, για συνέχιση της ακρόασης της υπόθεσης. Το γεγονός ότι το δικαστήριο ανέβαλε την υπόθεση για συνέχιση της ακρόασης στις προαναφερόμενες ημερομηνίες δεν επιδέχεται αμφισβήτησης αφού αυτό προκύπτει από το πρακτικό του δικαστηρίου. Τούτο εξάλλου συνάγεται και από το γεγονός ότι στις 30.6.2005 είχαν προσέλθει στο δικαστήριο για την υπόθεση ο μάρτυρας των εφεσειουσών κ. Μάτσας, ο ένας εκ των εφεσιβλήτων και οι δικηγόροι των εφεσιβλήτων. Η κα Αλ. Παπακόκκινου αγορεύοντας ενώπιόν μας, επανέλαβε ό,τι περίπου ισχυρίστηκαν οι εφεσείουσες και πρωτοδίκως, ότι δηλαδή, κατά τη στιγμή που η δικαστής όριζε τις νέες δικασίμους, το πρόσωπό της ήταν στραμμένο όχι προς τη δική τους κατεύθυνση και ότι, λόγω του θορύβου που προκαλούσε η λειτουργία του κλιματιστικού, δεν άκουσαν την πρώτη δοθείσα ημερομηνία. Κατ΄ εκείνη την ημερομηνία (30.6.2005) οι εφεσείουσες εμφανίστηκαν ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου για άλλη εκκρεμούσα υπόθεσή τους. Είναι η θέση τους ότι η μη εμφάνισή τους στο δικαστηρίου οφειλόταν αποκλειστικά στο γεγονός ότι δεν άκουσαν τη δοθείσα ημερομηνία και όχι σε άλλο λόγο ή σκοπιμότητα. Η επιδίωξή τους ήταν να συνεχιστεί και να συμπληρωθεί η ακρόαση της υπόθεσης, προσδοκώντας στην αναγνώριση και δίκαιη ικανοποίηση των απαιτήσεων τους. Είναι περαιτέρω η θέση τους ότι έχουν καλή υπόθεση με σοβαρή πιθανότητα επιτυχίας.
Από πλευράς εφεσιβλήτων, προβλήθηκε ότι οι εφεσείουσες δεν έδειξαν οποιοδήποτε σοβαρό λόγο για να δικαιολογήσουν τη μη εμφάνισή τους στο δικαστήριο και ότι το δικαίωμα που κατοχυρώνεται από το άρθρο 30 του Συντάγματος ασκείται μόνο στα πλαίσια της δικαστικής λειτουργίας από τα οποία, εκφεύγει η αδικαιολόγητη απουσία των εφεσειουσών κατά την ορισθείσα δικάσιμο. Οι εφεσίβλητοι λέγουν επίσης ότι η αγωγή απορρίφθηκε αφού ακούστηκε μαρτυρία η οποία αξιολογήθηκε από το δικαστήριο και ενόψει τούτου το μόνο ένδικο μέσο που προσφερόταν για τον παραμερισμό της απόφασης και την επαναφορά της υπόθεσης ήταν η έφεση και όχι η αίτηση για επαναφορά της αγωγής.
Στην Mesolongitis v. Koutas (1986) 1 CLR 161 αποφασίστηκε ότι η επαναφορά αγωγής η οποία απορρίφθηκε λόγω μη προώθησής της και χωρίς αναφορά στην ουσία της, μπορεί να γίνει δυνάμει της Διαταγής 33, θ.5, μόνο από το ίδιο το δικαστήριο που την απέρριψε μετά από αίτημα του διαδίκου ο οποίος επηρεάστηκε από την απορριπτική απόφαση. Ανάλογη ήταν και η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Evagorou v. Christodoulou and another (1982) 1 CLR 771 αναφορικά με την ερμηνεία της Διαταγής 26, θ. 14 η οποία διέπει την επαναφορά αγωγής η οποία απορρίφθηκε, ερήμην της άλλης πλευράς, όχι επί της ουσίας, αλλά λόγω παράλειψης διαδίκου να πράξει τα δέοντα. Βλ. επίσης Toumbouros Est. Ltd v. Ιωαννίδου κα (1997) (Γ)1 ΑΑΔ 1512.
Στην προκείμενη περίπτωση, η απόφαση ημερ. 30.6.2005 δεν εκδόθηκε επί της ουσίας της διαφοράς. Το δικαστήριο, απορρίπτοντας την αγωγή, δεν αξιολόγησε μαρτυρία ούτε προέβη σε διαπιστώσεις επί νομικών ή πραγματικών ζητημάτων αναφορικά με την ουσία της διαφοράς. Προδήλως, η αγωγή απορρίφθηκε ερήμην των εφεσειουσών επειδή αυτές παρέλειψαν να εμφανιστούν κατά την ορισθείσα δικάσιμο και να προωθήσουν την υπόθεσή τους. Θεωρούμε ότι αυτό που η ευπαίδευτη δικαστής αναφέρει στην εκκαλούμενη απόφαση, ότι δηλαδή, προέβη σε αξιολόγηση της ενώπιόν της μαρτυρίας για να καταλήξει στο τελικό συμπέρασμα, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα αφού δεν φαίνεται ότι έγινε μια τέτοια διαδικασία. Αντιθέτως αυτό που προκύπτει από το πρακτικό είναι ότι η απόρριψη της αγωγής έγινε χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε αξιολόγηση του μαρτυρικού υλικού και χωρίς να καταγράφονται οποιεσδήποτε διαπιστώσεις ή ευρήματα που αφορούν στην ουσία της διαφοράς.
Μετά την πιο πάνω κατάληξη το δικαστήριο για σκοπούς πληρότητας, όπως αναφέρει, προχώρησε σε περαιτέρω εξέταση της αίτησης παρά το ότι έκρινε ότι η αίτηση δεν συνιστούσε την ενδεδειγμένη διαδικασία η οποία έπρεπε να είχε ακολουθηθεί. Σημειώνεται στην απόφαση ότι αβίαστα προκύπτει από το πρακτικό ημερ. 8.6.2005 ότι η ενάγουσα 2 η οποία εκπροσωπούσε και την ενάγουσα 1, η οποία ήταν επίσης παρούσα, ρωτήθηκε κατά πόσο μπορούσε να εμφανιστεί στο δικαστήριο στις 30.6.2005 και ότι αυτή έδωσε καταφατική απάντηση στην πιο πάνω ερώτηση κάνοντας μάλιστα και σχόλιο. Η στάση αυτή της κας Παπακόκκινου υπήρξε καταλυτική ως προς το αποτέλεσμα. Ο ισχυρισμός των εφεσειουσών ότι δεν ρωτήθηκε ούτε άκουσε η κα Αλ. Παπακόκκινου για την αναβολή της υπόθεσης στις 30.6.05 προφανώς δεν έγινε πιστευτός από το πρωτόδικο δικαστήριο γεγονός που οδήγησε στην απόρριψη της αίτησης. Συναφής είναι και η παρατήρηση του δικαστηρίου ότι οι ενάγουσες δεν ήγειραν εξ αρχής τον προαναφερόμενο ισχυρισμό τους στην ένορκη δήλωσή τους για να δικαιολογήσουν γιατί δεν άκουσαν την ημερομηνία της 30.6.05 και αντί αυτού ανέμεναν να τον προβάλουν μετά την καταχώρηση της ένστασης των εναγομένων και της ένορκης δήλωσης του κ. Πελεκάνου.
Η κατάληξη ότι το πρακτικό διαψεύδει τον προαναφερόμενο ισχυρισμό των εφεσειουσών θεωρούμε ότι συνιστά προϊόν ορθής εκτίμησης της μαρτυρίας αναφορικά με το επίδικο θέμα. Το δικαστήριο δεν είχε άλλη επιλογή παρά να απορρίψει την αίτηση. Αν συνέβαινε το αντίθετο, αυτό θα αντέκρουε το πρακτικό το οποίο άλλα επιμαρτυρεί. Τέτοια όμως προσέγγιση σίγουρα δεν θα ήταν ορθή.
Ενόψει των λεχθέντων η εκκαλούμενη απόφαση κρίνεται λανθασμένη στην έκταση που αυτή αφορά στη διαπίστωση ότι η έφεση ήταν υπό τις περιστάσεις το κατάλληλο ένδικο μέσο για παραμερισμό της απόφασης και επαναφορά της αγωγής. Κατά τα λοιπά, το αποτέλεσμα της απόφασης είναι ορθό για τους λόγους που έχουν ήδη εξηγηθεί.
Η έφεση απορρίπτεται με €1500 έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.
Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.
ΣΦ.