|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2008) 1 ΑΑΔ 1235
17 Δεκεμβρίου, 2008
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., NIKOΛΑΤΟΣ, ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στές]
ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Εφεσείων,
ν.
ΑΥΙΑ ΝΑPΑ HΟΤΕLS LTD,
Εφεσιβλήτων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 244/2006)
Απόδειξη ― Αξιοπιστία μαρτύρων ― Ευρήματα πρωτόδικου Δικαστηρίου σε σχέση με την αξιοπιστία του ενάγοντος δεν εδικαιολογούντο από την ενώπιόν του αποδεκτή και αδιαμφισβήτητη μαρτυρία ― Το Εφετείο άσκησε την εξουσία που έχει να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα από τα πρωταρχικά γεγονότα ― Διατάχθηκε επανεκδίκαση.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αγωγή του εφεσείοντος - ενάγοντος εναντίον των εργοδοτών του, εφεσιβλήτων - εναγομένων, με την οποία αξίωνε αποζημιώσεις για σοβαρό τραύμα το οποίο είχε υποστεί στο δεξί του μάτι κατά τη διαδικασία καθαρισμού κρεβατιών θαλάσσης, στο ξενοδοχείο που αυτοί διατηρούν στην Αγία Νάπα, με τη χρήση μηχανής με πεπιεσμένο νερό η οποία του είχε δοθεί από τους εργοδότες του, κρίνοντας τη μαρτυρία του ως εντελώς αναξιόπιστη. Το Δικαστήριο δέχθηκε ότι ο εφεσείων είχε υποστεί τον προαναφερθέντα τραυματισμό. Το Δικαστήριο περαιτέρω σημείωσε ότι ο εφεσείων απέτυχε να πείσει το Δικαστήριο "πως ο τραυματισμός του έγινε κατά το χρόνο της εργασίας του".
Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου προβάλλοντας το παράπονο ότι ενώ το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στο εύρημα ότι η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς που υπέστη ήταν τραυματικής αιτιολογίας, χωρίς την ύπαρξη ή προβολή εισήγησης από τους εφεσείοντες για άλλο ατύχημα, δεν αποδέχεται τη δική του εκδοχή. Παραπονείται επίσης ο εφεσείων για τα αναγραφόμενα αίτια κρίσης της αξιοπιστίας του.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η μη αμφισβήτηση από τους εφεσίβλητους ουσιωδών στοιχείων της μαρτυρίας του εφεσείοντος, ενισχυμένη με την υπαλλακτική τοποθέτηση των εφεσιβλήτων, όπως αναγράφεται στην υπεράσπισή τους, που καταδεικνύει ότι οι τελευταίοι αποδέχονται ότι μπορεί να έγινε το ατύχημα, καθιστούν το παράπονο του εφεσείοντος βάσιμο.
2. Η θέση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο εφεσείων συνέχισε να εργάζεται μετά το συμβάν, δεν εντοπίζεται σε κανένα σημείο της μαρτυρίας του εφεσείοντος. Αντίθετα, είναι ορθός ο ισχυρισμός του συνηγόρου του ότι αυτός είχε υποβαθμισμένο ρόλο.
3. Το γεγονός ότι ο εφεσείων δεν αναζήτησε αμέσως ιατρική βοήθεια, που ήταν σημαντικό για την κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, απαντάται από την ίδια την ιατρική μαρτυρία που το Δικαστήριο δέκτηκε ως ορθή. Το είδος του τραυματισμού στο μάτι, προκαλεί αιμορραγία μετά παρέλευση ωρών. Αυτό ήταν άλλωστε και το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ότι δηλαδή η εκδοχή των γιατρών, «θα μπορούσε να συνάδει με όσα ανέφερε ο ενάγοντας για τις συνθήκες τραυματισμού του».
4. Το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι οι εφεσίβλητοι ήθελαν να βοηθήσουν τον εφεσείοντα, δεν υποστηρίζεται από τη μαρτυρία του διευθυντή του ξενοδοχείου.
5. Η μαρτυρία που παρουσιάστηκε σε σχέση με τη χρήση και ένταση του νερού πίεσης, που απέδιδε η συγκεκριμένη μηχανή καθαρισμού, δεν αξιολογείται από το Δικαστήριο, απλώς χαρακτηρίζεται ότι δεν είχε αποδεικτική αξία.
6. Το Εφετείο, έχοντας τη δυνατότητα να καταλήξει σε συμπεράσματα ως προς τα γεγονότα, βρίσκει ότι η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς που είχε υποστεί ο εφεσείων ήταν τραυματικής αιτιολογίας.
7. Λόγω απουσίας ευρήματος ως προς την αμέλεια, που αποτελεί το βασικό αγώγιμο δικαίωμα του εφεσείοντος, το Εφετείο δεν έχει άλλη επιλογή παρά να διατάξει επανεκδίκαση της υπόθεσης σε σχέση με το θέμα της αμέλειας και των αποζημιώσεων.
Η έφεση επιτράπηκε με έξοδα υπέρ του εφεσείοντος.
Διατάχθηκε επανεκδίκαση της υπόθεσης από άλλο δικαστή του ιδίου Δικαστηρίου. Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας θα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Νικήτας v. Medcon Construction Ltd κ.ά. (1997) 1(Β) Α.Α.Δ. 643,
Σολομωνίδη κ.ά. ν. Πετρίδου κ.ά. (2001) 1(Α) Α.Α.Δ. 632,
Σπετσιώτης v. Ιεράς Μονής Αγίου Ερμογένους (1996) 1 Α.Α.Δ. 549,
Στυλιανού v. Νικολάου (2000) 1 Α.Α.Δ. 434.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου (Οικονόμου, Α.Ε.Δ.), (Αγωγή Αρ. 511/03), ημερομ. 8.8.06.
Α. Ποιητής, για τον Εφεσείοντα.
N. Δαμιανού, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα αναγνώσει ο Δικαστής Παμπαλλής.
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Ο εφεσείων-ενάγων ήταν υπάλληλος στο ξενοδοχείο που διατηρούν οι εφεσίβλητοι-εναγόμενοι γνωστό ως Alion Beach Hotel στην Αγία Νάπα. Ο εφεσείων τραυματίστηκε στο δεξί μάτι και υπέστη αιμορραγία και αποκόλληση αμφιβληστροειδούς. Πρόβαλε τον ισχυρισμό ότι στις 12.5.2003, ενώ βρισκόταν στην εργασία του, υπέστη τον τραυματισμό στο δεξί του μάτι κατά τη διαδικασία καθαρισμού κρεβατιών θάλασσας, χρησιμοποιώντας μηχανή με πεπιεσμένο νερό. Η μηχανή αυτή του είχε δοθεί για χρήση από τους εργοδότες του.
Οι εφεσίβλητοι, πέραν από το γεγονός ότι αρνήθηκαν οποιαδήποτε ευθύνη για το ατύχημα, προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι το τραύμα του εφεσείοντα είχε παθολογική αιτία.
Ο εφεσείων διεκδίκησε αποζημιώσεις δικαστικώς με την αγωγή που καταχώρισε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου με Αριθμό 511/03. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχτηκε ότι ο εφεσείων είχε υποστεί αποκόλληση τραυματικής αιτιολογίας, όπως περιέγραψαν οι γιατροί του, απέρριψε όμως την αγωγή, κρίνοντας τη μαρτυρία του εφεσείοντα ως καθολικά αναξιόπιστη. Περαιτέρω, σημείωσε ότι ο ενάγων απέτυχε να πείσει το Δικαστήριο "πως ο τραυματισμός του έγινε κατά το χρόνο της εργασίας του".
Όπως ορθώς επισήμανε ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντα, κατά το στάδιο της προφορικής του αγόρευσης, το εφετείο δεν επεμβαίνει και δεν υποκαθιστά την κρίση του πρωτόδικου δικαστή, όσον αφορά την αξιοπιστία των μαρτύρων. Τούτο γίνεται μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις όταν υπάρχει διάσταση μεταξύ της προσαχθείσας μαρτυρίας και των ευρημάτων του Δικαστηρίου. (Νικήτας v. Medcon Construction Ltd κ.ά. (1997) 1(Β) A.A.Δ. 643 και Σολωμονίδη κ.ά. ν. Πετρίδου κ.ά. (2001) 1(Α) Α.Α.Δ. 632. Εδώ, όμως πρόσθεσε ο κ. Ποιητής η κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου, σε σχέση με την αξιοπιστία του εφεσείοντα, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με αποδεχτή και ταυτοχρόνως αδιαμφισβήτητη μαρτυρία.
Αντίθετη ήταν η εισήγηση του ευπαίδευτου συνήγορου για τους εφεσίβλητους, ο οποίος υπέβαλε ότι το βάρος απόδειξης του τρόπου και των συνθηκών που οδήγησαν στην πρόκληση της σωματικής βλάβης του εφεσείοντα δεν είχε αποσεισθεί. Έδωσε έμφαση ο κ. Δαμιανού στην ερμηνεία των λέξεων «τραυματική αιτιολογία» που χρησιμοποιήθηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο, για να εισηγηθεί ότι δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι προκλήθηκε από τραυματισμό.
Θα εξετάσουμε τις πιο πάνω εισηγήσεις του εφεσείοντα με γνώμονα τα δεδομένα που ο ευπαίδευτος πρωτόδικος δικαστής θεώρησε ως ενισχυτικά της κατάληξης του περί αναξιοπιστίας του εφεσείοντα, και συγκεκριμένα αν ο τραυματισμός έγινε κατά το χρόνο της εργασίας του.
Υπάρχει ένα σταθερό δεδομένο. Όπως αποφασίστηκε πρωτοδίκως, υιοθετώντας ως ορθή τη μαρτυρία των γιατρών Α. Χ"Κωστή και Ποταμίτη, η αποκόλληση που είχε υποστεί ο εφεσείων ήταν τραυματικής αιτιολογίας. Δεν μας βρίσκει σύμφωνους η ερμηνεία που προσπάθησε να δώσει ο συνήγορος των εφεσιβλήτων. Στο λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, η λέξη τραύμα εξηγείται ως:
«η σημαντική βλάβη από εξωτερικό παράγοντα που προκαλεί λύση της συνέχειας των ιστών του δέρματος και συνήθως προκαλεί αιμορραγία». «Τραυματικός» είναι «αυτός που σχετίζεται με τραύμα».
Πέραν από τη ξεκάθαρη ερμηνεία των πιο πάνω λέξεων, πουθενά δε φαίνεται, από την ανάλυση της μαρτυρίας των δύο γιατρών, να μπορούσε να εξαχθεί άλλο συμπέρασμα.
Στον τρίτο λόγο έφεσης, ο εφεσείων παραπονείται, ότι ενώ το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στο εύρημα ότι η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς που υπέστη ήταν τραυματικής αιτιολογίας, χωρίς την ύπαρξη ή προβολή εισήγησης από τους εφεσείοντες για άλλο ατύχημα, δεν αποδέχεται τη δική του εκδοχή.
Η εισήγηση αυτή είναι βάσιμη. Έχουμε μελετήσει το πρακτικό και ιδιαιτέρως το μέρος της μαρτυρίας του εφεσείοντα και σε κανένα σημείο δεν εντοπίσαμε ανάλογη υποβολή θέσης. Το μόνο που υπάρχει είναι μια εισήγηση στη σελίδα 137 των πρακτικών, ότι το περιστατικό με το νερό ουδέποτε έγινε.
Προσθέτοντας στο σημείο αυτό ότι η εμπλοκή του εφεσείοντα στη διαδικασία καθαρισμού των κρεβατιών θάλασσας, ως βοηθού του άλλου υπαλλήλου Θεωρή, όπως επίσης και η χρήση από τον τελευταίο μηχανής με πεπιεσμένο νερό, δεν αμφισβητήθηκαν. Το ότι έδωσε οδηγίες ο διευθυντής του ξενοδοχείου να γίνει η εργασία, είναι δεδομένο από τη μαρτυρία του τελευταίου. Αν είπε στον εφεσείοντα να συνεχίσει την εργασία του καθαρισμού, έστω και μόνος του, ή αν του είπε να φορέσει «ποδίνες», ο διευθυντής δεν αρνήθηκε ότι, ενδεχομένως, να του είπε.
Τα πιο πάνω, συνδυαζόμενα με το γεγονός ότι ο προβληθείς ισχυρισμός του εφεσείοντα, ότι κρατούσε σε κάποιο στάδιο τη μηχανή του πιεστικού που επίσης δεν αμφισβητήθηκε από τους εφεσίβλητους, ενισχύουν τη θέση που πρόβαλε ο κ. Ποιητής.
Το γεγονός ότι ο εφεσείων την ίδια νύχτα, δηλαδή 12.5.2003, τηλεφώνησε στο διευθυντή του ξενοδοχείου, παραπονούμενος για το μάτι του, δεν το αμφισβήτησε ο τελευταίος. Ταυτοχρόνως, στη γνωστοποίηση ατυχήματος, που υποβλήθηκε στο Γραφείο Εργασίας ημερ. 27.8.2003, με το έντυπο Τεκ.10 δηλώνεται ως είδος εργασίας «ο καθαρισμός πλαστικών επίπλων πισίνας με μηχανή πιέσεως νερού». Την ίδια εργασία περιγράφουν οι εφεσίβλητοι ως την αιτία τραυματισμού του εφεσείοντα στο μάτι, με την αίτηση για επίδομα σωματικής βλάβης ημερ. 8.9.2003 (τεκμ.8Α).
Τα πιο πάνω, ενισχυμένα με την υπαλλακτική τοποθέτηση των εφεσιβλήτων, όπως αναγράφεται στην Υπεράσπιση τους, που καταδεικνύει ότι οι τελευταίο αποδέχονται ότι μπορεί να έγινε το ατύχημα, καθιστούν το παράπονο του εφεσίβλητου βάσιμο.
Συνεπώς, βρίσκουμε ότι δεν ήταν ασφαλές το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου με βάση τα γεγονότα που αναλύσαμε πιο πάνω.
Ως προς τον τέταρτο λόγο έφεσης, με τον οποίο παραπονείται ο εφεσείων για τα αναγραφόμενα αίτια κρίσης της αναξιοπιστίας του, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι και αυτός είναι βάσιμος. Σε κανένα σημείο της μαρτυρίας του εφεσείοντα δεν εντοπίσαμε τη θετική ενέργεια της συνέχισης της εργασίας, που περιέγραψε το πρωτόδικο Δικαστήριο, ότι δηλαδή εξακολούθησε να εργάζεται μετά το συμβάν. Αντίθετα, θεωρούμε ορθό τον ισχυρισμό του κ. Ποιητή, ότι είχε υποβαθμισμένο ρόλο.
Το γεγονός ότι ο εφεσείων δεν αναζήτησε αμέσως ιατρική βοήθεια, που ήταν σημαντικό για την κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, απαντάται από την ιδία την ιατρική μαρτυρία που το Δικαστήριο δέκτηκε ως ορθή. Το είδος του τραυματισμού στο μάτι, προκαλεί αιμορραγία μετά παρέλευση ωρών. Αυτό ήταν άλλωστε και το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ότι δηλαδή η εκδοχή των γιατρών, «θα μπορούσε να συνάδει με όσα ανέφερε ο ενάγοντας για τις συνθήκες τραυματισμού του».
Η «αφύσικη συμπεριφορά» του εφεσείοντα μετά τη λήξη της εργασίας του, που επίσης κρίθηκε ως στοιχείο επιβαρυντικό γι΄αυτόν στην πρωτόδικη απόφαση, ουσιαστικά έχει δικαιολογηθεί από τη μαρτυρία του γιατρού Χ"Κωστή, της γιατρού Σουβάνη και του διευθυντή του ξενοδοχείου. Ενεργοποιήθηκε ο εφεσείων μετά την εκδήλωση αιμορραγίας, που όπως αναλύθηκε πιο πάνω, ήταν το εύρημα των γιατρών και έγινε αποδεχτό και από το Δικαστήριο.
Περαιτέρω, το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου για την ποσότητα του νερού δεν έχει έρεισμα, αφού θετική ήταν η απάντηση του εφεσείοντα σε ερώτηση αν η ποσότητα ήταν μεγάλη.
Συνακόλουθα βρίσκουμε ότι ο εφεσείων επιτυγχάνει και στον τέταρτο λόγο έφεσης.
Στον πέμπτο και έκτο λόγο έφεσης ο εφεσείων παραπονείται για τα συμπεράσματα του πρωτόδικου δικαστηρίου ως προς τη χρήση και ένταση του νερού πίεσης, που απέδιδε η συγκεκριμένη μηχανή καθαρισμού. Η περιγραφή που έγινε από το μάρτυρα Σωτηρίου, είχε ως επίκεντρο τη χρήση με κλειστό ή ανοιχτό το στόμιο εξαγωγής νερού. Δεν αξιολογείται από το Δικαστήριο, απλώς χαρακτηρίζεται ότι δεν είχε αποδεικτική αξία. Βρίσκουμε επομένως βάσιμο το παράπονο του εφεσείοντα. Τα ίδια ισχύουν και για τον έβδομο λόγο έφεσης.
Στον όγδοο λόγο έφεσης έγινε ευρεία αναφορά στον τρόπο αντιμετώπισης από το πρωτόδικο Δικαστήριο της γνωστοποίησης του ατυχήματος που υποβλήθηκε στο Γραφείο Εργασίας, και του συνακόλουθου επιδόματος για σωματική βλάβη. Έχουμε σχολιάσει μερικώς το θέμα στην αρχή της απόφασης μας, αλλά θα προσθέταμε ότι η μαρτυρία του διευθυντή του ξενοδοχείου, που παραδέχτηκε ότι υπέγραψε τα δυο έντυπα και την επιστολή διόρθωσης ημερ.8.8.2003, δεν δικαιολογούν το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Κρίνουμε το παράπονο βάσιμο, γιατί όντως δεν υπήρχε κοινή συνισταμένη ή αποδεχτό γεγονός ως προς τις συνθήκες υποβολής της πρώτης αίτησης για το επίδομα ασθενείας, όταν χωρίς αμφισβήτηση είπε ο εφεσείων ότι την υπέγραψε εν λευκώ. Τα παραδείγματα που έθεσε ο κ. Ποιητής στην αγόρευση του είναι εύστοχα. Ιδιαιτέρως το συμπέρασμα του Δικαστηρίου, που αναλύεται στον δέκατο λόγο έφεσης, ότι δηλαδή οι εφεσίβλητοι ήθελαν να βοηθήσουν τον εφεσείοντα. Δεν εντοπίσαμε κάτι τέτοιο στην ανάγνωση της μαρτυρίας του κ. Μιχαήλ, διευθυντή του ξενοδοχείου.
Με γνώμονα τα πιο πάνω βρίσκουμε ότι η έφεση πρέπει να επιτύχει.
Λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι το εφετείο είναι σε θέση να καταλήξει σε συμπεράσματα ως προς τα γεγονότα, βρίσκουμε ότι η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς που είχε υποστεί ο εφεσείων ήταν τραυματικής αιτιολογίας.
Ο τραυματισμός του έγινε στις 12.5.2003 όταν ασχολείτο με το καθάρισμα κρεβατιών θαλάσσης, χρησιμοποιώντας μηχανή καθαρισμού που λειτουργούσε με πεπιεσμένο νερό. Το νερό εξερχόμενο από το υφιστάμενο στόμιο κτύπησε σε ένα κρεβατάκι και στη συνέχεια κατέληξε στο δεξί μάτι του εφεσείοντα.
Επειδή δεν υπάρχει εύρημα ως προς την αμέλεια, που αποτελεί το βασικό αγώγιμο δικαίωμα του εφεσείοντα, ούτε μπορεί να υποκατασταθεί αυτή η εξουσία του πρωτόδικου δικαστηρίου, δεν έχει το παρόν Δικαστήριο άλλη επιλογή παρά να καταφύγει στην ανεπιθύμητη, αλλά στην προκείμενη περίπτωση αναπόφευκτη, λύση της επανεκδίκασης σε σχέση με το θέμα της αμέλειας και των αποζημιώσεων. (Σπετσιώτης ν. Ιεράς Μονής Αγίου Ερμογένους (1996) 1 Α.Α.Δ. 549 και Στυλιανού ν. Νικολάου (2000) 1 Α.Α.Δ. 434.
Η απόφαση παραμερίζεται. Διατάσσεται επανεκδίκαση από άλλο δικαστή του ίδιου Δικαστηρίου επί των εναπομείναντων θεμάτων, όπως αναλύθηκαν πιο πάνω. Τα έξοδα της έφεσης επιδικάζονται υπέρ του εφεσείοντα και εναντίον των εφεσιβλήτων, όπως θα υπολογιστούν από τον πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο. Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας να ακολουθήσουν το αποτέλεσμα.
Η έφεση επιτρέπεται με έξοδα υπέρ του εφεσείοντος. Διατάσσεται επανεκδίκαση της υπόθεσης από άλλο δικαστή του ιδίου Δικαστηρίου. Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας θα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα.