|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2008) 1 ΑΑΔ 463
17 Απριλίου, 2008
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στές]
1. ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΙΔΕΡΑΣ,
2. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΤΩΡΙΔΟΥ,
Εφεσείοντες - Εναγόμενοι,
ν.
ANDROS TRYFONOS CONSTRUCTIONS CO LTD,
Εφεσιβλήτων - Εναγόντων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 360/2006)
Αποφάσεις και διατάγματα ― Απαγορευτικό διάταγμα αποξένωσης ή πώλησης ακινήτου το οποίο εκδόθηκε μονομερώς και στη συνέχεια οριστικοποιήθηκε ― Έφεση εναντίον απόφασης για οριστικοποίησή του ― Απόρριψη έφεσης, συνέτρεχαν οι προβλεπόμενες από το νόμο προϋποθέσεις για την έκδοση του απαγορευτικού διατάγματος.
Έξοδα ― Ο γενικός κανόνας είναι ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα της δίκης, κανόνας που ισχύει και σε ενδιάμεσες αιτήσεις.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, κατόπιν ακρόασης, οριστικοποίησε προσωρινό διάταγμα με το οποίο απαγορεύθηκε στους εφεσείοντες - εναγόμενους να αποξενώσουν ακίνητο και οικία στον Άγιο Αθανάσιο Λεμεσού και/ή να μεταβάλουν την υφιστάμενη κατάσταση της εν λόγω οικίας, μέχρι τελικής εκδίκασης της αγωγής που είχε καταχωρηθεί εναντίον τους από τους εφεσίβλητους - ενάγοντες.
Η αγωγή των εφεσιβλήτων - εναγόντων στηρίχθηκε σε πωλητήριο έγγραφο ημερ.16.4.02 που υπογράφηκε μεταξύ των ιδίων, της εταιρείας KONTOVADIA ESTATES LTD και των εφεσειόντων - εναγομένων, με το οποίο οι τελευταίοι αγόρασαν από τους εφεσίβλητους - ενάγοντες το ½ μερίδιο οικοπέδου επί του οποίου οι εφεσίβλητοι - ενάγοντες ανέλαβαν να ανεγείρουν μια κατοικία. Η προαναφερθείσα εταιρεία ήταν ιδιοκτήτρια όλου του οικοπέδου κατά το χρόνο υπογραφής της συμφωνίας, το οποίο όμως πώλησε προς τους εφεσίβλητους - ενάγοντες, εκπληρώνοντας έτσι την υποχρέωσή της, γι' αυτό και δεν έχει καταστεί διάδικος. Οι εφεσείοντες - εναγόμενοι δεν εκπλήρωσαν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις σε σχέση με την καταβολή του υπολοίπου του τιμήματος πώλησης, που ανερχόταν στις £46.099,47 πλέον τόκους, ούτως ώστε να γίνει και η μεταβίβαση του ακινήτου ταυτόχρονα, ενώ οι εφεσίβλητοι - ενάγοντες ήσαν έτοιμοι να το πράξουν. Οι τελευταίοι τερμάτισαν το προαναφερθέν πωλητήριο έγγραφο και στη συνέχεια ήγειραν την παρούσα αγωγή αξιώνοντας (α) δήλωση ότι ο τερματισμός είναι νόμιμος, (β) διάταγμα που να διατάσσει την απόσυρση του πωλητηρίου εγγράφου από το Κτηματολόγιο, (γ) διάταγμα με το οποίο οι εφεσείοντες να διατάσσονται όπως εκκενώσουν την κατοικία και παραδώσουν αυτήν στους εφεσείοντες και (δ) αποζημιώσεις.
Οι εφεσείοντες - εναγόμενοι αμφισβητούν την ορθότητα της απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου να εκδώσει το προαναφερθέν απαγορευτικό διάταγμα και με την παρούσα έφεση επιδιώκουν τον παραμερισμό της. Υποστηρίζουν ότι (α) εσφαλμένα κρίθηκε ότι ικανοποιούνταν οι προϋποθέσεις του Άρθρου 32 του Ν.14/60 και (β) εσφαλμένα τους διέταξε το Δικαστήριο να πληρώσουν τα έξοδα της αίτησης αφού «σύρθηκαν σε μια διαδικασία την οποία δεν είχαν οι ίδιοι επιλέξει». Ο συνήγορος των εφεσειόντων - εναγομένων εισηγήθηκε ότι, εφόσον το ακίνητο είναι στο όνομα των εφεσιβλήτων, δεν υπάρχει κίνδυνος αποξένωσής του, όπως δεν είναι δυνατή και η πρόκληση μετατροπών στην οικία. Οι εφεσείοντες - εναγόμενοι υποστηρίζουν επίσης ότι εσφαλμένα διατάχθηκαν να πληρώσουν τα έξοδα της αίτησης διότι κακώς οι εφεσίβλητοι - ενάγοντες αποτάθηκαν για προσωρινό διάταγμα αφού ήσαν εξασφαλισμένοι.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Τα γεγονότα ενώπιον του Δικαστηρίου αποδεικνύουν ότι ικανοποιούνταν και οι 3 προϋποθέσεις που καθιέρωσε η νομολογία για την έκδοση προσωρινών διαταγμάτων, ήτοι ότι υπήρχε (α) σοβαρό ζήτημα προς εκδίκαση, (β) ορατή πιθανότητα επιτυχίας της αγωγής, και (γ) ότι αν δεν εκδίδετο το προσωρινό διάταγμα θα ήταν δύσκολο ή αδύνατο για το δικαστήριο να αποδώσει πλήρη δικαιοσύνη στο τέλος της υπόθεσης. Επίσης και με βάση το κριτήριο σε ποιο θα προκληθεί περισσότερη ταλαιπωρία, οι εφεσείοντες απέτυχαν να δείξουν ότι το προσωρινό διάταγμα τους προκαλεί οποιαδήποτε ταλαιπωρία. Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι οι εφεσείοντες δεν μπορούν να πωλήσουν το ακίνητο, ο συνήγορος παραγνωρίζει ότι νομικά μπορούν να πωλήσουν το δικαίωμά τους με βάση το πωλητήριο έγγραφο. Σύμφωνα με το νόμο (βλ. Άρθρο 5 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου Κεφ.6) ένας εναγόμενος μπορεί να εμποδιστεί από του να αποξενώσει όχι μόνο ακίνητη ιδιοκτησία που είναι εγγεγραμμένη στο όνομά του αλλά και ιδιοκτησία που σύμφωνα με το νόμο δικαιούται να εγγραφεί ως ιδιοκτήτης. Περαιτέρω το προσωρινό διάταγμα στην παρούσα υπόθεση δεν περιορίζεται μόνο σε μη αποξένωση αλλά και σε μη μεταβολή της υφιστάμενης κατάστασης της οικίας. Έπεται λοιπόν ότι το πρωτόδικο δικαστήριο άσκησε ορθά τη διακριτική του ευχέρεια.
2. Η διαταγή εξόδων είναι ορθή ενόψει του γενικού κανόνα ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα της δίκης, κανόνας που ισχύει και σε ενδιάμεσες αιτήσεις.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Δημοκρατία v. Milouca Trading Co. Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 630.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Μαυρονικόλας, Α.Ε.Δ.), (Αγωγή Αρ. 4718/05), ημερομ. 5.9.06.
Α. Γιωρκάτζιης, για τους Εφεσείοντες.
Σ. Μ. Πατσαλίδης, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Φωτίου.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Η παρούσα έφεση στρέφεται κατά της απόφασης δικαστή του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού που εκδόθηκε στις 5/9/06 στην αγωγή αρ. 4718/05 με την οποία εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα εναντίον των εφεσειόντων/εναγομένων με το οποίο ουσιαστικά οι τελευταίοι εμποδίζονται από του να πωλήσουν το ακίνητο και οικία με αρ. εγγραφής 0/13595 Φ/Σχ. 54.43, τεμ. 1897 που βρίσκεται στον Άγιο Αθανάσιο Λεμεσού και/ή να προβούν σε οποιεσδήποτε μετατροπές, προσθήκες ή αφαιρέσεις στην εν λόγω οικία, μέχρι τελικής εκδίκασης της αγωγής.
TΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ Η ΠΡΩΤΟΔΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
Με πωλητήριο έγγραφο ημερ. 16/4/02 που υπογράφηκε μεταξύ εφεσιβλήτων (εναγόντων), της εταιρείας KONTOVADIA ESTATES LTD. (που δεν είναι διάδικος) και των εφεσειόντων (εναγομένων), οι τελευταίοι αγόρασαν από τους εφεσίβλητους το ½ μερίδιο ενός οικοπέδου επί του οποίου οι εφεσίβλητοι (ενάγοντες) ανάλαβαν να ανεγείρουν για τους εφεσείοντες μια κατοικία σύμφωνα με αρχιτεκτονικά σχέδια τα οποία αποτέλεσαν μέρος της προαναφερθείσας συμφωνίας. Διευκρινίσθηκε ότι η προαναφερθείσα εταιρεία KONTOVADIA ESTATES LTD κατέστη συμβαλλόμενο μέρος για το λόγο ότι, κατά το χρόνο υπογραφής της συμφωνίας, αυτή ήταν ιδιοκτήτρια όλου του οικοπέδου, το οποίο όμως πώλησε προς τους εφεσίβλητους και έχει εκπληρώσει την υποχρέωση της γιαυτό και δεν κατέστη διάδικος.
Σύμφωνα με τους όρους της προαναφερθείσας συμφωνίας, το τίμημα πώλησης καθορίστηκε στις £124.000 το οποίο ήταν πληρωτέο ως ακολούθως: £2.000 είχαν ήδη πληρωθεί πριν την υπογραφή της συμφωνίας, £26.000 ταυτόχρονα με την υπογραφή της συμφωνίας, £18.000 ταυτόχρονα με τη συμπλήρωση του σκελετού της οικίας, £22.000 ταυτόχρονα με τη συμπλήρωση των επιχρισμάτων, £56.000 ταυτόχρονα με την μεταβίβαση. Οι εφεσίβλητοι ανέλαβαν να αποπερατώσουν την οικία μέχρι τις 30/4/03. Ήταν, πρωτόδικα, ισχυρισμός των εφεσιβλήτων ότι αποπεράτωσαν την οικία και οι εφεσείοντες πήραν κατοχή αυτής από το Δεκέμβριο του 2003, ενώ ώφειλαν ακόμα £46.099,47 πλέον τόκους. Με επιστολή του δικηγόρου του ημερ. 22/2/05, οι εφεσίβλητοι πληροφόρησαν τους εφεσείοντες ότι ο τίτλος του μεριδίου του οικοπέδου «συμπεριλαμβανομένης και της εν αυτώ ανεγερθείσας οικίας» είχε εκδοθεί και «ευρίσκετο εις χείρας τους» και καλούντο όπως εμφανισθούν στο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λεμεσού στις 10 Μαρτίου 2005, ώρα 11.00 π.μ. και, αφού καταβάλουν το υπόλοιπο του τιμήματος, που ανερχόταν στις £46.099,47 πλέον τόκους, να γίνει ταυτόχρονα και η μεταβίβαση. Ενόψει του ότι οι εφεσείοντες αρνήθηκαν να ανταποκριθούν, με δεύτερη επιστολή του δικηγόρου τους ημερ. 29/6/05, οι εφεσίβλητοι τερμάτισαν το προαναφερθεν πωλητήριο έγγραφο και στη συνέχεια ήγειραν την παρούσα αγωγή αξιώνοντας (α) δήλωση ότι ο τερματισμός είναι νόμιμος, (β) διάταγμα που να διατάσσει την απόσυρση του πωλητηρίου εγγράφου από το Κτηματολόγιο, (γ) διάταγμα με το οποίο οι εφεσείοντες να διατάσσονται όπως εκκενώσουν την κατοικία και παραδώσουν αυτήν στους εφεσείοντες και (δ) αποζημιώσεις.
Στις 16/9/05 οι εφεσίβλητοι καταχώρησαν και μονομερή αίτηση για έκδοση προσωρινού διατάγματος. Αφού δόθηκε η ευκαιρία στους εφεσείοντες να ακουστούν, το πρωτόδικο διαστήριο εξέδωσε προσωρινό διάταγμα ως ανωτέρω, αφού ικανοποιήθηκε ότι πληρούνταν όλες οι προϋποθέσεις που διέπουν την έκδοση προσωρινών διαταγμάτων.
Οι εφεσείοντες(εναγόμενοι) με την παρούσα έφεση που βασίζουν σε δυο λόγους ισχυρίζονται (α) ότι εσφαλμένα κρίθηκε πρωτόδικα ότι ικανοποιούνταν οι προϋποθέσεις του Άρθρου 32 του Ν. 14/60 και (β) ότι εσφαλμένα τους διέταξε το Δικαστήριο να πληρώσουν τα έξοδα της αίτησης αφού «σύρθηκαν σε μια διαδικασία την οποία δεν είχαν οι ίδιοι επιλέξει».
ΕΞΕΤΑΣΗ ΛΟΓΩΝ ΕΦΕΣΗΣ
Από τα περιγράμματα αγόρευσης, αλλά και την ενώπιον μας προφορική ανάπτυξη των λόγων έφεσης, προκύπτει ότι η θέση των εφεσειόντων ότι δεν ικανοποιούνταν οι σχετικές προϋποθέσεις για την έκδοση του προσωρινού διατάγματος στηρίζεται στους εξής ισχυρισμούς:
Εσφαλμένα έκρινε το πρωτόδικο δικαστήριο ότι «οι ενάγοντες ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το πωλητήριο έγγραφο ημερ. 16/4/02» αφού κατά την 10/3/05 που κλήθηκαν οι εφεσείοντες να παρουσιαστούν στο Κτημαλόγιο «ούτε ξεχωριστοί τίτλοι ιδιοκτησίας οικοπέδων υπό του κτηματολογίου είχαν εκδοθεί, ούτε ξεχωριστός τίτλος ιδιοκτησίας για το πωλούμενο οικοπεδο και πιστοποιητικό έγκρισης για την κατοικία εξασφαλίστηκαν». Ισχυρίζονται οι εφεσείοντες, ότι, μετά από σχετική έρευνα, διαπίστωσαν ότι στις 10/3/05 η κατάσταση στο Κτηματολόγιο εμφάνιζε απλώς την ύπαρξη ενός ακινήτου έκτασης 1336 τ.μ. εγγεγραμμένο ως ακολούθως:
(α) 280/1336 μερίδια στην Αστέρω Ανδρέα Παπαϊωάννου από τη Λεμεσό,
(β) 320/1336 μερίδια στον Μενέλαο Ανδρέα Οδυσσέως από τη Λεμεσό,
(γ) 736/1336 μερίδια ANDROS TRYFONOS CONSTRUCTION CO. LTD, από τη Λεμεσό.
Τα 736/1336 μερίδια της Andros Tryfonos Construction Co. Ltd είναι βεβαρυμένα με τα πωλητήρια έγγραφα ΠΩΕ658/02 με αγοραστές τους εφεσείοντες και ΠΩΕ659/02 με αγοραστή την Ιωάννα Κρίστη.
Είναι η εισήγηση του κ. Γιωρκάτζιη ότι, εφόσον το ακίνητο είναι στο όνομα των εφεσιβλήτων, δεν υπάρχει κίνδυνος αποξένωσης του, όπως δεν είναι δυνατή και η πρόκληση μετατροπών στην οικία.
Εξετάσαμε τους ισχυρισμούς του ευπαιδεύτου συνηγόρου των εφεσειόντων και καταλήγουμε ότι αυτοί δεν ευσταθούν. Όπως ήταν τα γεγονότα ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου, ικανοποιούνταν και οι 3 προϋποθέσεις που καθιέρωσε η νομολογία για την έκδοση προσωρινών διαταγμάτων. Από τη στιγμή που κλήθηκαν οι εφεσείοντες να παρουσιαστούν στο Κτηματολόγιο για να τους γίνει η μεταβίβαση, ώφειλαν να το πράξουν και αν οι εφεσίβλητοι αδυνατούσαν να προβούν σε μεταβίβαση αυτό ήταν θέμα που θα επηρέαζε δυσμενώς τη θέση των εφεσιβλήτων. Βέβαια εδώ δεν δικάζεται η ουσία της αγωγής. Θεωρούμε ότι τα ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου γεγονότα αποδείκνυαν ότι υπήρχε (α) σοβαρό ζήτημα προς εκδίκαση, (β) ορατή πιθανότητα επιτυχίας της αγωγής, και (γ) ότι αν δεν εκδίδετο το προσωρινό διάταγμα θα ήταν δύσκολο ή αδύνατο για το δικαστήριο να αποδώσει πλήρη δικαιοσύνη στο τέλος της υπόθεσης. Επίσης και με βάση το κριτήριο σε ποιο θα προκληθεί περισσότερη ταλαιπωρία, οι εφεσείοντες απέτυχαν να δείξουν ότι το προσωρινό διάταγμα τους προκαλεί οποιαδήποτε ταλαιπωρία. Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι οι εφεσείοντες δεν μπορούν να πωλήσουν το ακίνητο, ο ευπαίδευτος συνήγορος παραγνωρίζει ότι νομικά μπορούν να πωλήσουν το δικαίωμα τους με βάση το πωλητήριο έγγραφο. Σύμφωνα με το νόμο (βλ. Άρθρο 5 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου Κεφ. 6) ένας εναγόμενος μπορεί να εμποδιστεί από του να αποξενώσει όχι μόνο ακίνητη ιδιοκτησία που είναι εγγεγραμμένη στο όνομά του αλλά και ιδιοκτησία που σύμφωνα με το νόμο δικαιούται να εγγραφεί ως ιδιοκτήτης. Περαιτέρω το προσωρινό διάταγμα στην παρούσα υπόθεση δεν περιορίζεται μόνο σε μη αποξένωση αλλά και σε μη μεταβολή της υφιστάμενης καταστασης της οικίας. Καταλήγουμε λοιπόν ότι το πρωτόδικο δικαστήριο άσκησε ορθά τη διακριτική του ευχέρεια, με αποτέλεσμα την απόρριψη της έφεσης.
Ο δεύτερος λόγος έφεσης αφορά τα έξοδα. Είναι ο ισχυρισμός των εφεσειόντων ότι εσφαλμένα διατάχθηκαν να πληρώσουν τα έξοδα της αίτησης διότι κακώς οι εφεσίβλητοι αποτάθηκαν για προσωρινό διάταγμα αφού ήταν εξασφαλισμένοι. Συνδέεται δηλαδή ο ισχυρισμός τους με την ορθότητα ή μη της έκδοσης του προσωρινού διατάγματος. Εφόσον πρωτόδικα η αίτηση είχε επιτύχει, ορθά το πρωτόδικο δικαστήριο, ενεργώντας με βάση το γενικό κανόνα ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα, κανόνας που ισχύει και σε ενδιάμεσες αιτήσεις (βλ. μεταξύ άλλων Δημοκρατία ν. Milouca Trading Co. Ltd. (2000) 1 A.A.Δ. 630) έδωσε έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων, όπως θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.