|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2007) 1 ΑΑΔ 431
4 Απριλίου, 2007
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στές]
ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΪΑ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΛΙΜΙΤΕΔ,
Εφεσείοντες - Ενάγοντες,
ν.
ΑΡΧΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
Εφεσιβλήτων - Εναγομένων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 209/2005)
Διοικητικό Δίκαιο ― Πράξεις νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου - Κατά πόσο ανάγονται στη σφαίρα του δημοσίου ή του ιδιωτικού δικαίου ― Το κριτήριο για την ταξινόμησή τους στον ένα ή στον άλλο τομέα είναι ο σκοπός για τον οποίο έγινε η πράξη ― Παραχώρηση από την Αρχή Λιμένων Κύπρου σε τρίτα πρόσωπα άδειας χρήσης υποστατικών στο λιμάνι Βασιλικού ― Κατά πόσο το Επαρχιακό Δικαστήριο είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει αγωγή των εναγόντων, οι οποίοι επικαλούντο συμφωνία μίσθωσης χώρου στο προαναφερθέν λιμάνι, και να εκδώσει διατάγματα απαγορευτικά της απόφασης της Αρχής Λιμένων Κύπρου ― Αρνητική η απάντηση στο ερώτημα, στη βάση των αρχών της απόφασης στην υπόθεση Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1992) 1 Α.Α.Δ. 882.
Οι εφεσείοντες καταχώρησαν αγωγή και αίτηση για έκδοση παρεμπίπτοντος διατάγματος, ενόψει της εκδηλωθείσας πρόθεσης των εφεσιβλήτων να χορηγήσουν άδεια χρήσης στο λιμάνι Βασιλικού σε τρίτα πρόσωπα. Επικαλέσθηκαν γραπτή συμφωνία μίσθωσης χώρου στο προαναφερθέν λιμάνι ημερομηνίας 14/8/87 μεταξύ των ιδίων και των εφεσιβλήτων.
Κατά την διαδικασία της αίτησης για το παρεμπίπτον διάταγμα, εγέρθηκε θέμα δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου. Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε πως, πράγματι, εστερείτο δικαιοδοσίας εκδίκασης της αγωγής, την οποία και απέρριψε. Το Δικαστήριο αναφέρθηκε συναφώς στον περί της Αρχής Λιμένων Κύπρου Νόμο του 1973 (Ν. 38/73), στις εξουσίες των εφεσιβλήτων σε σχέση με χώρους, όπως το λιμάνι Βασιλικού και στην υπόθεση Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων (1992) 1 Α.Α.Δ. 882 στην οποία κρίθηκε πως η πράξη παραχώρησης αποθήκης, προς ικανοποίηση δημόσιων αναγκών, συνιστούσε πράξη εξουσίας στο πλαίσιο του δημοσίου δικαίου.
Οι εφεσείοντες εφεσίβαλαν την απόφαση. Υποστήριξαν πως παρερμηνεύθηκε η φύση του επίδικου θέματος και επικαλέσθηκαν πρόνοια της σύμβασης για δική τους προτεραιότητα έναντι τρίτων. Ζήτησαν δε από το Δικαστήριο να διακρίνει την παρούσα υπόθεση από την Ναυτικός Όμιλος Πάφου (ανωτέρω).
Αποφασίστηκε ότι:
Η απόφαση για παραχώρηση χρήσης στην παρούσα υπόθεση, σαφώς εμπίπτει στο χώρο του δημοσίου δικαίου, εν όψει της διατήρησης της δημόσιας εξουσίας των εφεσιβλήτων, ως θέματος νόμου, η οποία όχι μόνο δεν αμφισβητήθηκε αλλά αποτελεί και όρο στη συμφωνία των μερών. Παρεμπιπτόντως δε, όπως δηλώθηκε, τέτοιο δικαίωμα χρήσης χώρου στο λιμάνι Βασιλικού που ήδη εκδόθηκε, προσβλήθηκε από τους ίδιους τους εφεσείοντες με προσφυγή κατά το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Ορθώς, λοιπόν, κρίθηκε πως δεν παρεχόταν δικαιοδοσία για παρέμβαση, στο πλαίσιο αγωγής, σε θέματα απτόμενα της νομιμότητας τέτοιας επιλογής των εφεσιβλήτων, όπως θα την έκαμναν κατά την ενάσκηση της δημόσιας εξουσίας τους.
Η έφεση απορρίφθηκε με £700 έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων (1992) 1 Α.Α.Δ. 882,
Κολακίδης και Συνεταίροι ν. Αρχής Λιμένων, Προσφυγή Αρ. 514/01, ημερομηνίας 25/11/02,
Zachariades Ltd v. Republic (1987) 3 C.L.R. 68,
Freeshops Ltd v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2081.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας (Υπόθ. Αρ. 937/05), ημερομ. 11.7.05.
Ιφ. Στυλιανίδου για Ε. Στυλιανίδη, για τους Εφεσείοντες.
Ν. Παπαευσταθίου, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Κωνσταντινίδης.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Οι εφεσείοντες, κατ' επίκληση γραπτής συμφωνίας ημερομηνίας 14.8.87, για μίσθωση όπως περιγράφεται, χώρου στο λιμάνι Βασιλικού, ενόψει εκδηλωθείσας πρόθεσης των εφεσιβλήτων - αντισυμβαλλομένων τους για χορήγηση άδειας χρήσης στο ίδιο λιμάνι σε τρίτους, επιδίωξαν, με αγωγή, δηλώσεις και διατάγματα προς απαγόρευση αυτής της εξέλιξης. Αποτέλεσμα που επιχείρησαν να επιτύχουν και εκκρεμούσας της αγωγής με αίτηση για παρεμπίπτον διάταγμα.
Είχε εγερθεί ζήτημα ως προς τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου και ρυθμίστηκε η συζήτησή του με αφορμή την αίτηση για το παρεμπίπτον διάταγμα. Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε πως, πράγματι, στερείτο δικαιοδοσίας εκδίκασης της αγωγής, την οποία και απέρριψε. Αντικείμενο της έφεσης είναι αυτή η κατάληξη.
Το δικαιοδοτικό πρόβλημα αφορούσε στη φύση της χορήγησης αδειών για χρήση στο λιμάνι Βασιλικού. Το πρωτόδικο δικαστήριο αναφέρθηκε συναφώς στον περί της Αρχής Λιμένων Κύπρου Νόμο του 1973 (Ν. 38/73) και, βεβαίως, στις εξουσίες των εφεσιβλήτων σε σχέση με χώρους, όπως το λιμάνι Βασιλικού. Στη συνέχεια, στην υπόθεση Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων (1992) 1 Α.Α.Δ. 882 στην οποία κρίθηκε, μετά από ανάλυση του θέματος, πως η πράξη παραχώρησης αποθήκης, προς ικανοποίηση δημόσιων αναγκών, συνιστούσε πράξη εξουσίας στο πλαίσιο του δημοσίου δικαίου.
Με δοσμένο, λοιπόν, τον σκοπό της Αρχής προς διαχείριση και εκμετάλλευση των λιμανιών που στην πιο πάνω υπόθεση επισημάνθηκε πως «συνιστά σημαντική κρατική λειτουργία συνυφασμένη με την κυριαρχία του κράτους στο χώρο της επικράτειας της Πολιτείας» αφού υπέδειξε και πως η ίδια η συμφωνία των μερών, στον όρο 10.00, αναφέρει ότι «η χρήση του λιμανιού του Βασιλικού από τρίτους στη διάρκεια της μίσθωσης θα ρυθμίζεται από την Αρχή», κατέληξε ως εξής:
«Συνεπώς, καταλήγω ότι η ενδεχόμενη απόφαση της Αρχής να παραχωρήσει άδεια χρήσης σε τρίτους του χώρου στο λιμάνι Βασιλικού τον οποίο διεκδικούν οι ενάγοντες θα είναι διοικητικής φύσεως απόφαση εμπίπτουσα στο πεδίο του δημοσίου δικαίου. Εφόσον η εν λόγω απόφαση της Αρχής καταστεί εκτελεστή όσων τα έννομα συμφέροντα θα έχουν επηρεαστεί συνεπεία αυτής, περιλαμβανομένων και των εναγόντων, θα δικαιούνται να προσφύγουν ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου με βάση το Άρθρο 146.1 του Συντάγματος επιζητώντας την ακύρωσή της. Η πιο πάνω δικαιοδοσία είναι αποκλειστική και το Επαρχιακό Δικαστήριο δεν έχει εξουσία σε τέτοια περίπτωση να επιληφθεί. Παρεμπιπτόντως, στο ίδιο αποτέλεσμα και για τον ίδιο λόγο είχαν καταλήξει και οι διαιτητές σε σχέση με την ενώπιόν τους διαδικασία. Και, βεβαίως, η έλλειψη εξουσίας στην προκείμενη περίπτωση αφορά στην ίδια την αγωγή και για κάθε δικονομικό μέτρο που λαμβάνεται στο πλαίσιο αυτής».
Οι εφεσείοντες θεωρούν πως παρερμηνεύτηκε η φύση του επίδικου θέματος και προτείνουν, ιδιαίτερα επικαλούμενοι την πρόνοια της σύμβασης για δική τους προτεραιότητα έναντι τρίτων, πως αυτή αφορούσε στην ερμηνεία και στην εκτέλεση της συμφωνίας. Με την προσθήκη πως και να ήταν η απόφαση της Αρχής για τη συμφωνία τους εκτελεστή διοικητική πράξη, αυτή είχε ήδη περατωθεί και το ζήτημα που ανεφύη εντασσόταν πλέον στο ιδιωτικό δίκαιο. Στο πλαίσιο αυτής της σκέψης θεωρούν πως η περίπτωση είναι όμοια με εκείνη στην Κολακίδης και Συνεταίροι ν. Αρχής Λιμένων, Προσφυγή Αρ. 514/01, ημερομηνίας 25.11.02. Επικαλούμενοι δε και τη Ζachariades Ltd v. Republic (1987) 3 C.L.R. 68 και την Freeshops Ltd v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2081, επιχείρησαν διάκριση της παρούσας από την Ναυτικός Όμιλος Πάφου (ανωτέρω) με την εισήγηση ότι «στην υπό εξέταση υπόθεση είναι η θέση μας ότι το κατά πόσο οφείλει ή όχι να δοθεί προτεραιότητα στους αιτητές είναι θέμα που καθαρά απορρέει από την ερμηνεία της σύμβασης μεταξύ των μερών», το οποίο «βρίσκει έρεισμα στα συμβατικά δικαιώματα των μερών».
Μελετήσαμε όλα τα δεδομένα και δεν μπορούμε να συμμεριστούμε τις απόψεις των εφεσειόντων. Στις υποθέσεις στις οποίες έγινε αναφορά δεν εξετάστηκε θέμα που να προσομοιάζει προς το θέμα της παρούσας ώστε να δικαιολογείται η εισήγηση πως, στη βάση τους, παρέχεται περιθώριο διάκρισης προς τις βασικές παραμέτρους του σκεπτικού στη Ναυτικός Όμιλος Πάφου (ανωτέρω).
Κάτω από το δεδομένο, αδιαμφισβήτητο όπως κρίνουμε, που μάλιστα διέπει ως όρος και τη συμφωνία των μερών ως προς τη διατήρηση, ως θέματος νόμου, της δημόσιας φύσης εξουσίας των εφεσιβλήτων να ρυθμίζουν τα της χρήσης των χώρων του λιμανιού, καταλήγουμε πως απόφαση για παραχώρηση χρήσης σαφώς εμπίπτει στο χώρο του δημοσίου δικαίου. Σημειώνουμε δε παρεμπιπτόντως ότι, όπως δηλώθηκε, τέτοιο δικαίωμα χρήσης χώρου στο λιμάνι Βασιλικού που ήδη εκδόθηκε προσβλήθηκε από τους ίδιους τους εφεσείοντες με προσφυγή κατά το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Ορθώς, λοιπόν, κρίθηκε πως δεν παρεχόταν δικαιοδοσία για παρέμβαση, στο πλαίσιο αγωγής, σε θέματα απτόμενα της νομιμότητας τέτοιας επιλογής των εφεσιβλήτων, όπως θα την έκαμναν κατά την ενάσκηση της δημόσιας εξουσίας τους.
Η έφεση απορρίπτεται, με £700 έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με £700 έξοδα.