|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
KEM (TAXI) LIMITED ν. ANASTASSIS TRYPHONOS (1969) 1 CLR 52
PATIKKIS ν. N'SIA M'PAL C'TTEE (1988) 1 CLR 103
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2006) 1 ΑΑΔ 1227
20 Νοεμβρίου, 2006
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στές]
ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ.,
Εφεσείουσα-Καθ' ης η αίτηση,
v.
ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΓΙΑ,
Εφεσιβλήτου-Αιτητή.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 12088)
Εργοδότης και εργοδοτούμενος ― Τερματισμός απασχολήσεως εργοδοτούμενου χωρίς προειδοποίηση λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς ― Άρθρο 5(ε) του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, αρ. 24/67 (όπως τροποποιήθηκε) ― Κατά πόσο η συμπεριφορά του εργοδοτούμενου δικαιολογούσε την άμεση απόλυσή του.
Ο εφεσίβλητος εργαζόταν ως αθλητικός συντάκτης στην εφημερίδα «Σημερινή» την οποία εξέδιδε η εφεσείουσα, ενώ ταυτόχρονα προσέφερε τις υπηρεσίες του και σε ραδιοσταθμό ο οποίος επίσης ανήκε στην εφεσείουσα.
Στις 25/8/2003 η εφεσείουσα τερμάτισε τις υπηρεσίες του εφεσίβλητου, λόγω «ανάρμοστης συμπεριφοράς». Η συμπεριφορά αυτή έγκειτο στην λογομαχία που ανταλλάχτηκε μεταξύ του εφεσίβλητου και κάποιου αθλητικογράφου λίγες ημέρες προηγουμένως, η οποία κατέληξε σε κτύπημα στο στόμα του εφεσίβλητου από τον τελευταίο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού αποδέχθηκε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου και αυτόπτη μάρτυρα ο οποίος ήταν παρών κατά τη διάρκεια του επεισοδίου και αφού έκρινε ότι η απόλυση του εφεσίβλητου ήταν παράνομη, του επιδίκασε ποσό £23.263,76 υπό τύπο αποζημιώσεων, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 3(2) του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου (αρ. 24/67).
Η εφεσείουσα εφεσίβαλε την απόφαση. Οι λόγοι έφεσης, επικεντρώνονται στις εισηγήσεις ότι η απόλυση του εφεσίβλητου ήταν δικαιολογημένη και ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε την εκδοχή του εφεσίβλητου και απέρριψε την εκδοχή της εφεσείουσας.
Το βασικό ερώτημα το οποίο εγείρεται είναι κατά πόσο η συμπεριφορά του εφεσίβλητου ισοδυναμούσε με συμπεριφορά η οποία θα δικαιολογούσε την απόλυσή του, χωρίς το δικαίωμα αποζημίωσης.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το Άρθρο 5(ε) του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, αρ. 24/67 (όπως τροποποιήθηκε) προνοεί ότι ο τερματισμός της απασχόλησης ενός εργοδοτούμενου δεν παρέχει δικαίωμα αποζημίωσης «όταν ο εργοδοτούμενος επιδεικνύει τοιαύτην διαγωγήν ώστε να καθιστά εαυτόν υποκείμενον εις απόλυσιν άνευ προειδοποιήσεως».
2. Τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης διαφοροποιούνται από εκείνα της KEM (TAXI) LTD v. Tryphonos (1969) 1 C.L.R. 52, στην οποία κρίθηκε κατ' έφεση ότι οι περιστάσεις της υπόθεσης εκείνης, δικαιολογούσαν τον τερματισμό των υπηρεσιών του εργοδοτούμενου χωρίς προειδοποίηση. Τα λόγια που λέχθηκαν στην παρούσα υπόθεση από τον εφεσίβλητο για τον αθλητικογράφο αν και ήταν μειωτικά γι' αυτόν και μπορούσαν να θεωρηθούν ως πρόκληση, εν τούτοις δεν ισοδυναμούσαν με συμπεριφορά η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στην άμεση απόλυση του εφεσίβλητου.
3. Δεν έχει αποδειχθεί οτιδήποτε που να δικαιολογεί την επέμβαση του Εφετείου σε σχέση με την αποδοχή της εκδοχής του εφεσίβλητου, ότι το πρόσωπο το οποίο του επιτέθηκε και χειροδίκησε ήταν ο αθλητικογράφος και όχι ο εφεσίβλητος.
4. Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η απόλυση του εφεσίβλητου δεν ήταν δικαιολογημένη, είναι ορθή.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα εναντίον της εφεσείουσας.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
KEM (TAXI) LTD v. Tryphonos (1969) 1 C.L.R. 52,
Patikkis v. Nicosia Municipal Committee (1988) 1 C.L.R. 103,
Κασάπη v. Technoplastics Ltd (1992) 1 Α.Α.Δ. 919,
Kanika Developments Ltd v. Λουκά (2004) 1 Α.Α.Δ. 603.
Έφεση.
Έφεση από την εφεσείουσα εναντίον της απόφασης του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών (Υπ.�Αρ. 567/03), ημερ. 28/5/04.
Α. Σ. Αγγελίδης με Αλ. Αγρότη, για τους Εφεσείοντες.
Ελ. Πατέρα, για Σκορδή & Παπαπέτρου, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ. Ηλιάδης.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.:
(α) Τα γεγονότα και η πρωτόδικη απόφαση.
Ο Γιώργος Κόγιας (ο εφεσίβλητος) είχε προσληφθεί από τον Εκδοτικό Οίκο ΔΙΑΣ ΛΤΔ (η εφεσείουσα) ως αθλητικός συντάκτης στην εφημερίδα "Σημερινή" την οποία εξέδιδε η εφεσείουσα, ενώ ταυτόχρονα προσέφερε τις υπηρεσίες του και στο ραδιοφωνικό σταθμό "Ράδιο Πρώτο" ο οποίος ανήκε και αυτός στην εφεσείουσα. Από τις αρχές του 1990 ο εφεσίβλητος είχε προαχθεί στη θέση του προϊστάμενου του αθλητικού τμήματος του "Ράδιο Πρώτο" και του τηλεοπτικού σταθμού "Sigma", έχοντας επτά αθλητικογράφους κάτω από τις οδηγίες του.
Στις 21/8/2003 γύρω στις 5.00 μ.μ. ο Διευθυντής Ειδήσεων της εφεσείουσας ζήτησε από τον εφεσίβλητο να ετοιμάσει ένα αθλητικό πρόγραμμα που αφορούσε τη β΄ κατηγορία του ιταλικού ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος, για να προβληθεί την ίδια μέρα από το τηλεοπτικό σταθμό του "Sigma". Ο εφεσίβλητος έδωσε οδηγίες στον αθλητικογράφο Ανδρέα Πιτυρή του τμήματος του να ετοιμάσει το πρόγραμμα και ταυτόχρονα έδωσε οδηγίες σε ένα άλλο υφιστάμενο του, τον Θεόδωρο Καυκαρίδη να βοηθήσει τον Ανδρέα Πιτυρή. Ο Ανδρέας Πιτυρής όταν άκουσε τις οδηγίες του εφεσίβλητου αντέδρασε λέγοντας στον εφεσίβλητο "Ασχολούμαστε με έτσι θέματα και δεν ασχολούμαστε με πιο σοβαρά". Ακολούθησε μια λογομαχία, με τον Ανδρέα Πιτυρή να λέει στον εφεσίβλητο ότι δεν κάμνει καλά τη δουλειά του, ότι δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του, ότι δεν στήνει πόδι εκεί που πρέπει και ότι ενώ αυτός (ο Πιτυρής) έτρεχε έξω για να βρει θέματα, ο εφεσίβλητος καθόταν πίσω από το γραφείο του χωρίς να κάμνει τίποτε και έπαιζε πιλόττα. Ακολούθησε η πιο κάτω στιχομυθία μεταξύ του εφεσίβλητου και του Πιτυρή:
"Εφεσίβλητος: Μα ποιος νομίζεις ότι είσαι ρε Πιτυρή εσύ;
Πιτυρής: Καλύτερα να μην με μάθεις περισσότερο.
Εφεσίβλητος: Επειδή δεν έχεις αρχίδια και είσαι ένα μουνί."
Ο Πιτυρής ακολούθως βγήκε έξω από το γραφείο του εφεσίβλητου και επέστρεψε αμέσως μετά για να ακολουθήσει η πιο κάτω στιχομυθία:
"Πιτυρής: Τι είμαι ρε;
Εφεσίβλητος: Ναι ρε είσαι ένα μουνί."
Τότε ο Πιτυρής επιτέθηκε και κτύπησε τον εφεσίβλητο στο στόμα. Ο Θεόδωρος Καυκαρίδης, ο οποίος ήταν παρών στη σκηνή, προσπάθησε να συγκρατήσει τον Πιτυρή για να μην ξανακτυπήσει τον εφεσίβλητο και έτσι έπεσαν και οι τρεις στο δάπεδο. Η διένεξη τερματίστηκε με την είσοδο του Χρίστου Παπαστυλιανού, ο οποίος τράβηξε έξω από το γραφείο τον Πιτυρή. Ο τελευταίος φεύγοντας ανέφερε στον εφεσίβλητο "Σήμερα είναι το τέλος σου, όπου και αν πας είσαι τελειωμένος".
Μετά τη λήξη του επεισοδίου ο εφεσίβλητος μετέβη στο Νοσοκομείο και ακολούθως επέστρεψε στο γραφείο του. Την επομένη ο αρχισυντάκτης της εφεσείουσας Ζαχαρίας Κυριάκου του τηλεφώνησε και του ανακοίνωσε την άμεση απόλυση του και ότι δεν χρειαζόταν να προσέλθει στην εργασία του το Σαββατοκυρίακο. Ο Ζαχαρίας Κυριάκου τον πληροφόρησε επίσης ότι στις 25/8/2003 είχε διευθετηθεί συνάντηση με το Διευθυντή Προσωπικού της εφεσείουσας Π. Ζαχαριάδη, για να του δοθεί επίσημα η επιστολή της απόλυσής του. Στις 25/8/2003 ο εφεσίβλητος μετέβη στο γραφείο του Διευθυντή Προσωπικού κ. Πέτρου Ζαχαριάδη, ο οποίος του επέδωσε επιστολή ημερομηνίας 25/8/2003 στην οποία αναφερόταν ότι,
"Με την παρούσα σας πληροφορούμε ότι οι υπηρεσίες σας τερματίζονται από σήμερα 25/8/2003 λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς.
Π.Δ. Ζαχαριάδης
Διευθυντής Προσωπικού."
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού αποδέχθηκε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου και του αυτόπτη μάρτυρα Θεόδωρου Καυκαρίδη, ο οποίος ήταν παρών κατά τη διάρκεια του επεισοδίου και αφού έκρινε ότι η απόλυση του εφεσίβλητου ήταν παράνομη, του επιδίκασε ποσό £23.263,76 υπό τύπο αποζημιώσεων, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 3(2) του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου (αρ. 24/67).
(β) Η έφεση.
Η εφεσείουσα προσβάλλει με εννέα λόγους την εγκυρότητα της πρωτόδικης απόφασης. Οι λόγοι της έφεσης επικεντρώνονται στις εισηγήσεις ότι η απόλυση του εφεσίβλητου ήταν δικαιολογημένη και ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε την εκδοχή του εφεσίβλητου και απέρριψε την εκδοχή της εφεσείουσας.
Το βασικό ερώτημα το οποίο εγείρεται είναι κατά πόσο η συμπεριφορά του εφεσίβλητου ισοδυναμούσε με συμπεριφορά η οποία θα δικαιολογούσε την απόλυσή του, χωρίς δικαίωμα αποζημίωσης.
Το άρθρο 5(ε) του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, αρ. 24/67 (όπως τροποποιήθηκε) προνοεί ότι ο τερματισμός της απασχόλησης ενός εργοδοτούμενου δεν παρέχει δικαίωμα αποζημίωσης "όταν ο εργοδοτούμενος επιδεικνύει τοιαύτην διαγωγήν ώστε να καθιστά εαυτόν υποκείμενον εις απόλυσιν άνευ προειδοποιήσεως."
Οι προεκτάσεις του πιο πάνω άρθρου έχουν εξεταστεί σε αριθμό υποθέσεων από τα κυπριακά Δικαστήρια. Στην υπόθεση ΚΕΜ (ΤΑΧΙ) LTD v. Tryphonos (1969) 1 C.L.R. 52, ο εφεσίβλητος εργαζόταν ως οδηγός ταξί της εφεσείουσας εταιρείας. Κατά τη διάρκεια διαδρομής από τη Λευκωσία στη Λεμεσό, το ταξί που οδηγούσε μεταφέροντας τουρίστες για να επιβιβασθούν σε πλοίο για να αναχωρήσουν από την Κύπρο, υπέστη μηχανική βλάβη και ακινητοποιήθηκε. Ο εφεσίβλητος το επιδιόρθωσε και στην προσπάθεια του να μεταφέρει τους τουρίστες έγκαιρα για να μην χάσουν το πλοίο, υπερέβη το όριο ταχύτητας και καταγγέλθηκε από την Αστυνομία. Μετά τη μεταφορά των τουριστών στο λιμάνι ο εφεσίβλητος μετέβη στα γραφεία της εταιρείας στη Λεμεσό, όπου μέσα στο γραφείο της εταιρείας και στην παρουσία τρίτων προσώπων μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν και γυναίκες ανέφερε δυνατά,
"Γαμώ το Θεόν σας, γαμώ την Παναγία σας. Τα αυτοκίνητα ας μείνουν μαύρα και σκοτεινά που την κελλέν τους για αυτοκίνητα ........ Εγώ για να πάω δουλειάν άλλην φοράν πρέπει να μου δώσουν άλλο αυτοκίνητο."
Το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών αποφάνθηκε ότι ο τερματισμός των υπηρεσιών του εφεσίβλητου ήταν αδικαιολόγητος. Στην έφεση που ασκήθηκε το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την πρωτόδικη απόφαση, σημειώνοντας ότι η συμπεριφορά του εφεσίβλητου μέσα στο χώρο αναμονής των επιβατών της εφεσείουσας, άφηνε να νοηθεί ότι τα οχήματα της εταιρείας ήταν ανασφαλή και σε συνδυασμό με τη χυδαία (vulgar) γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε, δικαιολογούσαν τον τερματισμό των υπηρεσιών του χωρίς προειδοποίηση.
Το ίδιο θέμα εξετάστηκε και σε άλλες υποθέσεις στις οποίες τονίστηκε ότι το μέτρο της άμεσης απόλυσης είναι ένα ιδιαίτερα δραστικό μέτρο και θα πρέπει να επιστρατεύεται μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις. (Βλ. Patikkis v. Nicosia Municipal Committee (1988) 1 C.L.R. 103, Κασάπη ν. Technoplastics Ltd (1992) 1 Α.Α.Δ. 919 και KANIKA DEVELOPMENTS LTD. v. ΛΟΥΚΑ (2004) 1 Α.Α.Δ. 603).
Τα γεγονότα στην παρούσα περίπτωση διαφοροποιούνται από εκείνα της απόφασης ΚΕΜ (ΤΑΧΙ) LTD v. Tryphonos (πιο πάνω). Και τούτο γιατί ο εφεσίβλητος εκτελώντας εντολές ενός ανωτέρου είχε μεταφέρει τις πιο πάνω εντολές στον υφιστάμενο του Α. Πιτυρή. Ο τελευταίος αρνήθηκε να τις εκτελέσει και ως αποτέλεσμα της στιχομυθίας που επακολούθησε, ο Α. Πιτυρής επιτέθηκε και κτύπησε τον εφεσίβλητο. Σημειώνουμε ότι το επεισόδιο έλαβε χώρα μέσα στο γραφείο του εφεσίβλητου ενώπιον ενός μόνο συναδέλφου. Χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι τα λόγια που λέχθηκαν από τον εφεσίβλητο ήταν μειωτικά για τον Α. Πιτυρή και μπορούσαν να θεωρηθούν ως πρόκληση, εντούτοις δεν ισοδυναμούσαν με συμπεριφορά η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στην άμεση απόλυση του εφεσίβλητου.
Αναφορικά με την εισήγηση ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε την εκδοχή του εφεσίβλητου, ότι το πρόσωπο το οποίο επιτέθηκε και χειροδίκησε ήταν ο Α. Πιτυρής και όχι ο εφεσίβλητος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι έχουμε εξετάσει την εισήγηση μέσα στα πλαίσια της αξιολόγησης της μαρτυρίας που έχει δοθεί και δεν έχουμε πεισθεί ότι συντρέχει λόγος επέμβασής μας.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια κρίνουμε ότι η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η απόλυση του εφεσίβλητου δεν ήταν δικαιολογημένη, είναι ορθή.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον της εφεσείουσας.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον της εφεσείουσας.