|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2006) 1 ΑΑΔ 1134
1 Νοεμβρίου, 2006
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
MASS PACK TRADING LTD,
Εφεσείοντες,
v.
ΑΝΤΩΝΗ ΙΩΑΝΝΟΥ,
Εφεσιβλήτου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11890)
Αμέλεια ― Εργατικό ατύχημα ― Ενάγων, ενώ ασχολείτο με την εγκατάσταση ανελκυστήρα σε ανεγειρόμενη οικοδομή, στην προσπάθειά του να βγει από τον κλωβό του ανελκυστήρα στο δεύτερο όροφο για να πάρει κάποιο εξάρτημα που βρισκόταν στο ισόγειο, πάτησε σε ξύλινη σανίδα η οποία υποχώρησε υπό το βάρος του και έπεσε από ύψος 11.5 μέτρων στο πυθμένα του χώρου διαδρομής του ανελκυστήρα ― Απόδοση αποκλειστικής ευθύνης στους εργοδότες ― Κατ' έφεση αποδόθηκε 20% συντρέχουσα αμέλεια στον ενάγοντα ― Διαφοροποίηση της παρούσας υπόθεσης από την υπόθεση Fysco Constructing Co. Ltd v. Χριστάκη Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1014.
Αποζημιώσεις ― Γενικές αποζημιώσεις ― Σωματικές βλάβες ― Νέος ηλικίας 27 ετών είχε υποστεί σοβαρά κατάγματα στις πτέρνες και των δύο ποδιών και συμπιεστικό κάταγμα του δωδέκατου θωρακικού σπονδύλου ― Υπεβλήθη σε χειρουργική επέμβαση η οποία συνίστατο σε ανάταξη και ακινητοποίηση του κατάγματος της δεξιάς πτέρνας με εξωτερική οστεοσύνθεση ενώ το κάταγμα της αριστερής πτέρνας τοποθετήθηκε σε γύψινο επίδεσμο ― Μόνιμα κατάλοιπα: Παραμόρφωση των ποδιών και αρνητικός επηρεασμός σε μεγάλο βαθμό της λειτουργικότητάς τους, κύφωση και ανάπτυξη οστεαρθριτικών αλλοιώσεων ― Επιδικασθείσες γενικές αποζημιώσεις £70.000 επί πλήρους ευθύνης ― Δεν κρίθηκαν έκδηλα υπερβολικές.
Αποζημιώσεις ― Γενικές αποζημιώσεις ― Απώλεια μελλοντικών απολαβών ― Νέος ηλικίας 27 ετών τραυματίστηκε σοβαρά από πτώση κατά την τοποθέτηση ανελκυστήρα σε πενταόροφη οικοδομή ― Επιδίκαση £74.757 ως αποζημίωση για μελλοντικές απώλειες, επί πλήρους ευθύνης.
Ο εφεσίβλητος - ενάγων τραυματίστηκε σοβαρά στα κάτω άκρα και την σπονδυλική στήλη κατά την εγκατάσταση ανελκυστήρα σε υπό ανέγερση πενταόροφη οικοδομή. Το ατύχημα έλαβε χώραν στη διάρκεια εργοδότησης του εφεσίβλητου από τους εφεσείοντες-εναγόμενους όταν αυτός έπεσε από ύψος 11.5 μέτρων στο πυθμένα του «πηγαδιού», δηλαδή στο χώρο διαδρομής του ανελκυστήρα. Το κύριο επίδικο θέμα, όσον αφορά την ευθύνη, ήταν το κατά πόσο οι εφεσείοντες παρείχαν στον εφεσίβλητο ασφαλή τρόπο πρόσβασης από και προς το χώρο όπου εργαζόταν. Το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε, αξιολογόντας τη μαρτυρία, ότι οι εφεσείοντες δεν μερίμνησαν για την εξασφάλιση ασφαλούς πρόσβασης και εξόδου από το χώρο εργασίας του εφεσίβλητου, αλλά επέτρεψαν ή και ενεθάρρυναν ανασφαλή πρακτική για τα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Το Δικαστήριο αποδέχθηκε επίσης, ως αξιόπιστη, μαρτυρία σύμφωνα με την ύπαρξη ασφαλούς τρόπου εισόδου και εξόδου στον κλωβό με τη χρήση κινητής σκάλας από τους εργοδοτούμενους, τον οποίο όμως οι εφεσείοντες δεν υιοθέτησαν.
Από την πτώση του ο εφεσίβλητος υπέστη κατάγματα στις πτέρνες και των δύο ποδιών και συμπιεστικό κάταγμα του δωδέκατου θωρακικού σπονδύλου. Για το τελευταίο τραύμα παρέμεινε κλινήρης και υποβαλλόταν σε συντηρητική θεραπεία ενώ για τα άλλα τραύματα υπεβλήθη σε χειρουργική επέμβαση η οποία συνίστατο σε ανάταξη και ακινητοποίηση του κατάγματος της δεξιάς πτέρνας με εξωτερική οστεοσύνθεση ενώ το κάταγμα της αριστερής πτέρνας τοποθετήθηκε σε γύψινο επίδεσμο. Διακινείτο με τροχοκάθισμα για 4 μήνες και για περίπου τρία χρόνια περπατούσε με τη χρήση βακτηρίων μασχάλης και ακολούθως με μπαστούνι για αρκετές βδομάδες. Οι σοβαροί τραυματισμοί του εφεσίβλητου προκάλεσαν αλλοίωση στην ανατομία και το σχήμα των ποδιών του με αποτέλεσμα να επηρεαστεί μόνιμα και αρνητικά σε μεγάλο βαθμό η λειτουργικότητά τους ενώ παρουσιάζονται και παραμορφωμένα. Σαν αποτέλεσμα ο εφεσίβλητος χωλαίνει και στερείται της δυνατότητας χρησιμοποίησης των κάτω άκρων του σε δραστηριότητες που απαιτούν έστω και μέτρια χρήση. Μόνιμη παραμόρφωση υπέστη και ο δωδέκατος θωρακικός σπόνδυλος με αποτέλεσμα την πρόκληση πόνου, μεγάλης δυσκαμψίας στην οσφύ καθώς και κύφωση. Η κατάσταση αυτή αναμένεται να χειροτερεύει με την ανάπτυξη οστεοαρθριτικών αλλοιώσεων στους παρακείμενους σπονδύλους. Χειροτέρευση αναμένεται σε σχέση με τα κατάγματα των ποδιών λόγω της ανάπτυξης οστεοαρθριτικών αλλοιώσεων στις υπαστραγαλικές αρθρώσεις. Η μόνη θεραπεία που ενδείκνυται σε σχέση με τα πόδια είναι η τριπλή αρθρώδεση.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε τους εφεσείοντες αποκλειστικά υπεύθυνους για το ατύχημα. Επιδίκασε στον εφεσίβλητο Λ.Κ.£70.000 ως γενικές αποζημιώσεις με τόκο προς 6% ετησίως από 30/5/96 και ακολούθως προς 8% ετησίως από 29/11/96 μέχρις εξοφλήσεως, Λ.Κ.£48.546 με τόκο, ως ειδικές αποζημιώσεις για απώλεια απολαβών, Λ.Κ.£74.757 ως αποζημίωση για μελλοντικές απώλειες και Λ.Κ.£2.356 ως ειδικές αποζημιώσεις για διάφορες δαπάνες με τόκο. Το σύνολο του επιδικασθέντος ποσού είναι Λ.Κ.£195.659 πλέον οι αναλογούντες τόκοι. Η απόφαση εκδόθηκε υπό τον όρο ότι θα διενεργηθεί τροποποίηση της έκθεσης απαίτησης ώστε να συμπεριληφθεί σ' αυτήν απαίτηση για 14ο μισθό όπως υποδείχθηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Οι εφεσείοντες αμφισβητούν με την παρούσα έφεση τα ευρήματα αξιοπιστίας του πρωτόδικου Δικαστηρίου, την κατάληξη του ότι αυτοί ευθύνονται αποκλειστικά για το ατύχημα, την εφαρμογή της απόφασης Fysco Constructing Co. Ltd v. Χριστάκη Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1014, το συμπέρασμα περί παραβάσεως του θέσμιου καθήκοντός τους για παροχή ασφαλούς μέσου προσπέλασης από και προς το χώρο εργασίας του εφεσίβλητου, τις γενικές αποζημιώσεις και την ορθότητα της ενδιάμεσης απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου να επιτρέψει σε μάρτυρα του ενάγοντος να δώσει μαρτυρία σε σχέση με σωματικές βλάβες του ενάγοντος που, κατ' ισχυρισμόν, δεν καλυπτόταν από τα δικόγραφα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο αποδέχθηκε μόνο τον λόγο έφεσης σε σχέση με την απόδοση αποκλειστικής ευθύνης στους εφεσείοντες, κατέληξε ότι η ευθύνη θα έπρεπε να ήταν 80% εις βάρος των εφεσειόντων και 20% εις βάρος του εφεσίβλητου, διέταξε όπως το συνολικό επιδικασθέν ποσό πλέον οι αναλογούντες τόκοι μειωθεί κατά 20%, και στη βάση του πιο πάνω επιμερισμού ευθύνης επιδίκασε το ποσό των Λ.Κ.£156.528, πλέον τους αναλογούντες τόκους υπέρ του εφεσίβλητου.
Η έφεση επιτράπηκε ως ανωτέρω. Δεν εκδόθηκε διαταγή εξόδων.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Fysco Constructing Co. Ltd v. Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1014.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Υπ. Αρ. 4116/96), ημερ. 7/10/03.
Θ. Ιωαννίδης με Γ. Γεωργίου, για τους Εφεσείοντες.
Α. Γιωρκάτζης με Μ. Λαμάρη, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Νικολάτος.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Την 21.11.1994 ο εφεσίβλητος-ενάγοντας ηλικίας τότε 27 χρόνων είχε ατύχημα ενώ εκτελούσε την εργασία του στο πλαίσιο της εργοδότησης του από τους εφεσείοντες-εναγόμενους, και υπέστη σοβαρούς τραυματισμούς στα κάτω άκρα και την σπονδυλική στήλη. Στην αγωγή του εναντίον των εργοδοτών του ισχυρίστηκε πως οι εργοδότες του υπήρξαν αμελείς και/ή ότι παρέβησαν το σχετικό κανονισμό ασφαλείας σε ανεγειρόμενη οικοδομή ένεκα της παράλειψης τους να του παράσχουν ασφαλές μέσο πρόσβασης από και προς το χώρο εργασίας του.
Έντεκα περίπου ημέρες πριν από το ατύχημα ο εφεσίβλητος, κατόπιν ανάθεσης του καθήκοντος αυτού από τους εφεσείοντες και σύμφωνα με τις οδηγίες του υπευθύνου του τεχνικού τμήματος των εφεσειόντων, ασχολείτο με την εγκατάσταση ανελκυστήρα σε υπό ανέγερση πενταόροφη οικοδομή. Οι εργασίες διεξάγονταν μέσα στο «πηγάδι», δηλαδή στο χώρο διαδρομής του ανελκυστήρα. Είχαν τοποθετηθεί οι οδηγοί και το δάπεδο του κλωβού, το αντίβαρο με τα συρματόσχοινα και τα μηχανήματα του ανελκυστήρα είχαν εγκατασταθεί στο μηχανοστάσιο και την οροφή της οικοδομής. Την 21.11.94 ο εφεσίβλητος εργαζόταν στο δάπεδο του κλωβού του ανελκυστήρα. Ενώ ο κλωβός βρισκόταν σε ύψος 1.5 μέτρου από το δάπεδο του δευτέρου ορόφου ο εφεσίβλητος χρειάστηκε κάποιο εργαλείο ή εξάρτημα που βρισκόταν στο ισόγειο. Έτσι απεφάσισε να βγεί από τον κλωβό και να πάει να το βρει εφόσον ο βοηθός του δεν μπορούσε να το εντοπίσει. Τοποθέτησε το σώμα του σε βαθύ κάθισμα και αφού έβαλε τα χέρια του στο δάπεδο του κλωβού και κάθησε σ' αυτό άπλωσε το αριστερό του πόδι και πάτησε πάνω σε ξύλινη σανίδα διαστάσεων 1.20 μ. Χ 0.15 μ. Χ 0.02 μ., που ήταν τοποθετημένη και στερεωμένη οριζόντια στην είσοδο του «πηγαδιού» και απείχε περί τα 55 εκατοστά από το δάπεδο του δευτέρου ορόφου. Πρόθεση του ήταν να πατήσει με το δεξί του πόδι στο δάπεδο του δευτέρου ορόφου και να βγει από τον κλωβό. Δεν πρόλαβε όμως να πραγματοποιήσει την πρόθεση του διότι όταν άρχισε να κάμνει την τελευταία κίνηση η σανίδα υποχώρησε από το βάρος του εφεσίβλητου. Παρά την προσπάθεια του να πιαστεί από το δάπεδο του ορόφου δεν τα κατάφερε και έπεσε από ύψος 11.5 μέτρων στον πυθμένα του «πηγαδιού» και τραυματίστηκε σοβαρά. Ο εφεσίβλητος έχει ύψος 1.85 μ. και το βάρος του όταν συνέβηκε το ατύχημα ήταν 80 κιλά.
Ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής παρατήρησε ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο οι εφεσείοντες ήταν οι εργοδότες του εφεσίβλητου και ότι το ατύχημα συνέβηκε στο πλαίσιο της εργοδότησης του και κατά τη διεξαγωγή της εργασίας του. Αυτό το συμπέρασμα δεν αμφισβητείται. Εκείνο που αποτέλεσε το κύριο επίδικο θέμα, όσον αφορά την ευθύνη, ήταν το κατά πόσο οι εφεσείοντες παρείχαν στον εφεσίβλητο ασφαλή τρόπο πρόσβασης από και προς το χώρο όπου εργαζόταν, δηλαδή από το δάπεδο του κλωβού προς το δάπεδο του ορόφου και αντιστρόφως. Ήταν η θέση των εφεσειόντων ότι παρείχαν στον εφεσίβλητο ασφαλή πρόσβαση και έξοδο από το χώρο εργασίας του. Αυτό το εξασφάλιζαν οι εφεσείοντες, σύμφωνα με τη μαρτυρία που πρόσφεραν, με την τοποθέτηση συγκεκριμένου υπαλλήλου τους ο οποίος βρισκόταν στο μηχανοστάσιο και ο οποίος δια της περιστροφής με το ένα χέρι μιας τροχαλίας και δια της αφαιρέσεως κάποιου φρένου με το άλλο χέρι προέβαινε στην κατάβαση και την ανάβαση του κλωβού, ανάλογα με τις οδηγίες του εφεσίβλητου. Η θέση του εφεσίβλητου ήταν εντελώς διαφορετική. Επειδή ο προαναφερόμενος τρόπος ανάβασης και κατάβασης του κλωβού ήταν δύσκολος και χρονοβόρος δεν ακολουθείτο στην πράξη και εκείνο που έκαναν όλοι οι εργοδοτούμενοι των εφεσειόντων περιλαμβανομένου και του εφεσίβλητου ήταν να χρησιμοποιούν κάποιο βαρέλι ή στιβάδα από τούβλα, όπως τους είχε υποδείξει και ο επιστάτης των εφεσειόντων, να πατούν σ' αυτά και να εξέρχονται από τον κλωβό στο δάπεδο του πλησιέστερου ορόφου. Ο εφεσίβλητος ανέφερε συγκεκριμένα πως οι εργοδοτούμενοι των εφεσειόντων πατούσαν σε οτιδήποτε εύρισκαν που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως (ενδιάμεσο) σκαλοπάτι, για τον προαναφερόμενο σκοπό. Τα μέσα όμως που χρησιμοποιούσαν δεν ήσαν καθόλου ασφαλή.
Ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής αφού αξιολόγησε προσεκτικά την ενώπιόν του μαρτυρία απέρριψε την εκδοχή των εφεσειόντων και δέχθηκε την εκδοχή του εφεσιβλήτου σύμφωνα με την οποία οι εφεσείοντες δεν μερίμνησαν για την εξασφάλιση ασφαλούς πρόσβασης και εξόδου από το χώρο εργασίας του εφεσίβλητου αλλά επέτρεψαν ή και ενθάρρυναν πρακτική εξόδου και εισόδου στον κλωβό που δεν ήταν ασφαλής για τα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Το πρωτόδικο δικαστήριο δέχθηκε επίσης, ως αξιόπιστη, μαρτυρία σύμφωνα με την οποία ένας ασφαλής τρόπος εξόδου και εισόδου στον κλωβό θα ήταν με τη χρήση κινητής σκάλας από τους εργοδοτουμένους, όμως οι εφεσείοντες απέτυχαν να προμηθεύσουν με τέτοιες σκάλες τους εργοδοτούμενους τους, περιλαμβανομένου και του εφεσίβλητου.
Με βάση τα προαναφερόμενα ευρήματα το πρωτόδικο δικαστήριο καταλόγισε το 100% της ευθύνης εις βάρος των εφεσειόντων και αφού έλαβε υπόψη τους σοβαρούς τραυματισμούς του εφεσίβλητου εξέδωσε απόφαση υπέρ του και εις βάρος των εφεσειόντων για ποσό Λ.Κ. 70.000 ως γενικές αποζημιώσεις με τόκο προς 6% ετησίως από 30.5.96 και ακολούθως με 8% ετησίως από 29.11.96 μέχρις εξοφλήσεως, Λ.Κ. 48.546, με τόκο, ως ειδικές αποζημιώσεις για απώλεια απολαβών του εφεσίβλητου Λ.Κ. 74.757 ως αποζημίωση για μελλοντικές απώλειες και Λ.Κ. 2.356 ως ειδικές αποζημιώσεις για διάφορες δαπάνες, με τόκο. Το σύνολο του επιδικασθέντος ποσού είναι Λ.Κ. 195.659 πλέον οι αναλογούντες τόκοι. Η απόφαση εκδόθηκε υπό τον όρο ότι θα διενεργηθεί τροποποίηση της έκθεσης απαίτησης ώστε να συμπεριληφθεί σ' αυτήν απαίτηση για 14ο μισθό όπως υποδείχθηκε από το πρωτόδικο δικαστήριο.
Οι λόγοι εφέσεως περιλαμβάνουν αμφισβήτηση των ευρημάτων αξιοπιστίας του πρωτοδίκου δικαστηρίου (λόγοι 1 και 9), αμφισβήτηση της κατάληξης του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι οι εφεσείοντες ευθύνονται αποκλειστικά για το ατύχημα (λόγοι 2, 4 και 6), αμφισβήτηση της ορθότητας της εφαρμογής της απόφασης Fysco Constructing Co Ltd v. Χριστάκη Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1014 (λόγος 3), αμφισβήτηση του συμπεράσματος του πρωτοδίκου δικαστηρίου ότι οι εφεσείοντες παρέβησαν το θέσμιο καθήκον που είχαν για παροχή ασφαλούς μέσου προσπέλασης από και προς το χώρο εργασίας του εφεσίβλητου (λόγος 5), αμφισβήτηση του ύψους των γενικών αποζημιώσεων ως έκδηλα υπερβολικού (λόγος 7) και αμφισβήτηση της ορθότητας της ενδιάμεσης απόφασης του πρωτοδίκου δικαστηρίου να επιτρέψει σε μάρτυρα του ενάγοντα και ειδικά το γιατρό Σπύρου να δώσει μαρτυρία σε σχέση με σωματικές βλάβες του εφεσίβλητου που (κατά τον ισχυρισμό των εφεσειόντων) δεν καλυπτόταν από τα δικόγραφα (λόγος 8).
Εξετάσαμε με προσοχή όλα τα ενώπιόν μας στοιχεία και καταλήξαμε στο συμπέρασμα πως τα ευρήματα αξιοπιστίας των μαρτύρων στα οποία προέβηκε το πρωτόδικο δικαστήριο είναι απόλυτα δικαιολογημένα και αιτιολογημένα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος επέμβασης του Εφετείου στα ευρήματα αυτά.
Ως προς το ζήτημα του καταμερισμού της ευθύνης θεωρούμε πως η κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι οι εφεσείοντες απέτυχαν να καθιερώσουν, στην πράξη, ασφαλές σύστημα πρόσβασης και εξόδου του εφεσίβλητου στο χώρο εργασίας του, είναι ορθό και επομένως το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για το ατύχημα βαραίνει τους εφεσείοντες. Διαφωνούμε όμως με τον ευπαίδευτο πρωτόδικο Δικαστή ότι οι εφεσείοντες φέρουν εξ ολοκλήρου την ευθύνη για το ατύχημα τις βλάβες και τις ζημιές που υπέστη ο εφεσίβλητος. Κρίνουμε πως ο εφεσίβλητος έχει συντρέχουσα αμέλεια σε ποσοστό 20% διότι ενώ οι οδηγίες του επιστάτη των εφεσειόντων αλλά και η πρακτική που ακολουθούσαν οι άλλοι εργοδοτούμενοι των εφεσειόντων ήταν να χρησιμοποιούν αντικείμενα όπως βαρέλια ή στιβάδες τούβλων ως ενδιάμεσο σκαλοπάτι στο οποίο πατούσαν για να κατεβούν από τον κλωβό του ανελκυστήρα στον αμέσως επόμενο όροφο, στην προκείμενη περίπτωση ο εφεσίβλητος επέλεξε να χρησιμοποιήσει το ξύλο που υπήρχε σε άνοιγμα του «πηγαδιού» όχι για να χρησιμοποιείται ως σκαλοπάτι αλλά προφανώς για να κλείει το άνοιγμα του «πηγαδιού» στο σημείο εκείνο και να προστατεύει τους διερχόμενους από πιθανή πτώση μέσα στο «πηγάδι» του ανελκυστήρα. Είναι προφανές, κατά την εκτίμηση μας, ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ ενός βαρελιού και μιας στιβάδας τούβλων από τη μια και ενός κομματιού ξύλου των προαναφερομένων διαστάσεων από την άλλη. Ο εφεσίβλητος ήταν έμπειρος εργάτης και θα έπρεπε να είχε αντιληφθεί ότι ήταν πολύ επικίνδυνο άνθρωπος του δικού του ύψους και βάρους να πατήσει πάνω σε κομμάτι ξύλου των προαναφερομένων διαστάσεων και να στηριχθεί σ' αυτό. Ως εκ τούτου καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι εφεσείοντες είναι υπόλογοι για αμέλεια σε ποσοστό 80% για το ατύχημα τις βλάβες και τις ζημιές που υπέστη ο εφεσίβλητος ενώ ο ίδιος ο εφεσίβλητος είναι υπόλογος για συντρέχουσα αμέλεια σε ποσοστό 20%.
Ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής θεώρησε την απόφαση στην υπόθεση Fysco (ανωτέρω) ως απόλυτα σχετική με την παρούσα υπόθεση γι' αυτό και συμπέρανε πως οι εφεσείοντες στην προκείμενη περίπτωση ευθύνονταν εξ ολοκλήρου για το ατύχημα ενώ ο εφεσίβλητος δεν ευθυνόταν καθόλου γι' αυτό. Η προαναφερόμενη απόφαση όμως είναι ουσιωδώς διαφορετική από την παρούσα δεδομένου ότι η επιλογή του εφεσίβλητου στην υπόθεση εκείνη ήταν ή να εκτελέσει την εργασία του με το σύστημα και τα μέσα που του παρείχαν οι εφεσείοντες ή να χάσει τη δουλειά του. Στην προκείμενη περίπτωση ο εφεσίβλητος είχε επιλογή να χρησιμοποιήσει κάτι πιο σταθερό από το ξύλο που χρησιμοποίησε αλλά επέλεξε να χρησιμοποιήσει το ξύλο με όλους του κινδύνους που αυτό συνεπαγόταν.
Συμφωνούμε με το πρωτόδικο δικαστήριο ότι οι εφεσείοντες εκτός από αμελώς ενήργησαν και κατά παράβαση του σχετικού θεσμίου καθήκοντος που είχαν για παροχή ασφαλούς μέσου προσπέλασης προς και από το χώρο εργασίας του εφεσίβλητου.
Ως προς το ύψος των γενικών αποζημιώσεων θεωρούμε πως αυτό δεν είναι υπερβολικό υπό τις περιστάσεις εξαιτίας των σοβαρών τραυματισμών του εφεσίβλητου. Σημειώνουμε συναφώς πως ο εφεσίβλητος υπέστη κατάγματα στις πτέρνες και των δύο ποδιών και συμπιεστικό κάταγμα του δωδέκατου θωρακικού σπονδύλου. Για το τελευταίο τραύμα ο εφεσίβλητος παρέμεινε κλινήρης και υποβαλλόταν σε συντηρητική θεραπεία ενώ για τα άλλα τραύματα υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση στις 28.11.94 η οποία συνίστατο σε ανάταξη και ακινητοποίηση του κατάγματος της δεξιάς πτέρνας με εξωτερική οστεοσύνθεση ενώ το κάταγμα της αριστερής πτέρνας τοποθετήθηκε σε γύψινο επίδεσμο. Ο εφεσίβλητος παρέμεινε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας μέχρι τις 30.11.94 οπότε κατόπιν δικής του επιθυμίας μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο Λεμεσού για συνέχιση της θεραπείας του εκεί. Στις 2.12.94 ενώ ο εφεσίβλητος τελούσε υπό γενική αναισθησία αφαιρέθηκε η οστεοσύνθεση από το δεξί του πόδι και τοποθετήθηκε και στα δύο πόδια γύψινος νάρθηκας. Ο εφεσίβλητος εξακολούθησε να παραμένει κλινήρης και άρχισε να υποβάλλεται σε φυσιοθεραπεία. Σε μια βδομάδα αφαιρέθηκαν και οι νάρθηκες και στις 10.12.94 εξήλθε από το Νοσοκομείο ευρισκόμενος σε τροχοκάθισμα με το οποίο διακινείτο για τους επόμενους 4 μήνες, οπότε άρχισε να περπατά με τη χρήση βακτηρίων μασχάλης για μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου 3 χρόνων και ακολούθως με μπαστούνι για αρκετές βδομάδες. Τρία χρόνια αργότερα η κατάσταση του εφεσίβλητου χαρακτηρίστηκε ως μόνιμη. Όσον αφορά τα κατάγματα στις πτέρνες και κυρίως στη δεξιά πτέρνα, λόγω της συντριπτικότητας των καταγμάτων αλλά κυρίως λόγω της καταστροφής των υπαστραγαλικών αρθρώσεων προκλήθηκε αλλοίωση στην ανατομία και το σχήμα των ποδιών με αποτέλεσμα να επηρεαστεί μόνιμα και αρνητικά σε μεγάλο βαθμό η λειτουργικότητα τους ενώ παρουσιάζονται και παραμορφωμένα. Σαν αποτέλεσμα ο εφεσίβλητος χωλαίνει και δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα κάτω άκρα του σε δραστηριότητες που απαιτούν έστω και μέτρια χρήση. Όσον αφορά το δωδέκατο θωρακικό σπόνδυλο, αυτός έχει υποστεί μόνιμη παραμόρφωση σφινοειδώς με αποτέλεσμα να προκαλεί στον εφεσίβλητο πόνο και μεγάλη δυσκαμψία στην οσφύ καθώς και κύφωση. Η κατάσταση αυτή αναμένεται να χειροτερεύει με την ανάπτυξη οστεοαρθριτικών αλλοιώσεων στους παρακείμενους σπονδύλους. Χειροτέρευση αναμένεται και σε σχέση με τα κατάγματα των ποδιών λόγω της ανάπτυξης οστεοαρθριτικών αλλοιώσεων στις υπαστραγαλικές αρθρώσεις. Η μόνη θεραπεία που ενδείκνυται σε σχέση με τα πόδια είναι η τριπλή αρθρώδεση. Σ' αυτό το σημείο ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής θεώρησε ότι η προαναφερόμενη επέμβαση είναι επιβεβλημένη και για τα δύο πόδια ενώ ο μάρτυρας Δρ. Κεντώνης είχε πει ότι μιλούσε κυρίως για το δεξιό πόδι. Δεν θεωρούμε αυτό το λάθος ως σοβαρό και κρίνουμε πως ενόψει όλων των τραυμάτων και των βλαβών που υπέστη ο εφεσίβλητος το ποσό των Λ.Κ. 70.000 ως αποζημιώσεις δεν είναι υπό τις περιστάσεις υπερβολικό.
Όσον αφορά την υποτιθέμενη μαρτυρία εκτός δικογράφων του Δρα. Σπύρου την οποία ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής επέτρεψε, παρατηρούμε πως η μαρτυρία εκείνη αφορούσε στις λειτουργίες των οργάνων της λεκάνης οι οποίες περιλαμβάνονται στις λεπτομέρειες σωματικών βλαβών της έκθεσης απαίτησης. Δεν θεωρούμε την πρακτική που ακολούθησε το πρωτόδικο δικαστήριο, σύμφωνα με την οποία επέτρεψε μαρτυρία για εξειδικευμένα ιατρικά θέματα για να μπορέσει να αποφανθεί κατά πόσο αυτά περιλαμβάνονταν στις λεπτομέρειες σωματικών βλαβών της έκθεσης απαίτησης, ως λανθασμένη. Εδώ ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής δεν παρέλειψε να αποφασίσει σχετικά με ένσταση ως προς τη δεκτότητα μαρτυρίας, πράγμα που θα ήταν ανεπίτρεπτο.
Για τους προαναφερόμενους λόγους καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι κανένας από τους λόγους εφέσεως δεν ευσταθεί εκτός από το ζήτημα του καταμερισμού της ευθύνης για το επίδικο δυστύχημα και τις συνέπειες του στον εφεσίβλητο που θα έπρεπε να ήταν 80% εις βάρος των εφεσειόντων και 20% εις βάρος του εφεσίβλητου ενώ το πρωτόδικο δικαστήριο καταμέρισε την ευθύνη εξ ολοκλήρου εις βάρος των εφεσειόντων.
Κατά συνέπεια η έφεση γίνεται δεκτή μόνον ως προς αυτό το θέμα και η πρωτόδικη απόφαση με την οποία επιδικάστηκε συνολικό ποσό Λ.Κ. 195.659.- πλέον οι αναλογούντες τόκοι υπέρ του εφεσίβλητου τροποποιείται με τη μείωση του προαναφερόμενου ποσού κατά 20% ώστε να ληφθεί υπόψη η συντρέχουσα αμέλεια του 20% η οποία βαρύνει τον εφεσίβλητο. Το ποσόν αυτό (Λ.Κ. 195.659.- μείον 20% πλέον οι αναλογούντες τόκοι, δηλαδή Λ.Κ. 156.528.- πλέον οι αναλογούντες τόκοι, εκτός αριθμητικού λάθους), θεωρούμε πως συνιστά ορθή και δίκαιη αποζημίωση για τον εφεσίβλητο και σε σχέση με την προαναφερόμενη παράβαση του θεσμίου καθήκοντος των εφεσιβλήτων.
Υπό τις περιστάσεις κρίνουμε ορθό και δίκαιο να μη δώσουμε οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα. Η κάθε πλευρά να επιβαρυνθεί με τα δικά της έξοδα.
Η έφεση επιτρέπεται ως ανωτέρω.
Δεν εκδίδεται διαταγή εξόδων.