|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2006) 1 ΑΑΔ 104
1 Φεβρουαρίου, 2006
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στές]
A. N. STASIS ESTATES LTD,
Εφεσείουσα-Εναγόμενη,
v.
1. JEAN GRIFFIN,
2. PAUL MILTON,
3. PETER W. MACKENZIE,
4. MAUREEN P. MACKENZIE,
Εφεσιβλήτων-Εναγόντων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11863)
Αστικά αδικήματα ― Ιδιωτική οχληρία ― Επηρεασμός ανέσεων με τη δημιουργία έντονης δυσοσμίας λόγω διοχέτευσης ακάθαρτων νερών, κινδύνου μόλυνσης, ακαθαρσίας και γενικά μη άνετου περιβάλλοντος ― Δημιουργία οχληρίας σε ήδη υφιστάμενη οχληρία που δημιουργείται από άλλες πηγές ― Εάν αποτελεί ουσιαστική προσθήκη στην όλη κατάσταση ενόχλησης και ταλαιπωρίας, τότε η ενόχληση αυτή συνιστά οχληρία.
Αποζημιώσεις ― Ιδιωτική οχληρία ― Επηρεασμός ανέσεων με τη δημιουργία έντονης δυσοσμίας, κινδύνου μόλυνσης και ακαθαρσίας και γενικά μη άνετου περιβάλλοντος ― Επιδίκαση αποζημιώσεων £2.500 στους ενάγοντες, επηρεασθέντες από την οχληρία κατόχους διαμερισμάτων ― Μειώθηκαν κατ' έφεση στις £1.000, ενόψει των λόγων που επικαλέσθηκε η εφεσείουσα, προς μετριασμό των αποζημιώσεων.
Αποζημιώσεις ― Ονομαστικές αποζημιώσεις ― Αμέλεια ― Παράλειψη λήψης επαρκών μέτρων ώστε να μη προκληθεί ιδιωτική οχληρία ― Επιδίκαση ποσού £50 ως ονομαστικές αποζημιώσεις ― Επικυρώθηκε κατ' έφεση.
Οι εφεσίβλητοι, κάτοχοι τριών διαμερισμάτων στο συγκρότημα Kings Park στην Κάτω Πάφο, καταχώρησαν αγωγή εναντίον της εφεσείουσας, ιδιοκτήτριας του ξενοδοχείου «Αυλίδα», που συνορεύει με το πιο πάνω συγκρότημα, για οχληρία και/ή αμέλεια και/ή παράβαση θεσμίων καθηκόντων της εφεσείουσας. Στην έκθεση απαιτήσεως οι εφεσίβλητοι ισχυρίστηκαν, αναφορικά με την οχληρία, ότι αυτή προκαλείτο από τη διοχέτευση ακάθαρτων νερών στη γη ή πλησίον της γης του Kings Park και τη σύνδεση των λάκκων και/ή των αποχετεύσεών του ξενοδοχείου «Αυλίδα» με αυτούς του Kings Park, με αποτέλεσμα να προκαλείται υπερχείλιση των λάκκων του Kings Park και, συνακόλουθα, να δημιουργούνται εστίες μόλυνσης, αλλά και παρέμβαση στην εύλογη χρήση και απόλαυση των διαμερισμάτων τους. Οι θεραπείες τις οποίες αξίωναν ήταν δήλωση ότι η εφεσείουσα δεν είχε δικαίωμα να διοχετεύει και/ή αποχετεύει ακάθαρτα και/ή άλλα νερά στη γη όπου ήταν τα διαμερίσματα των εφεσιβλήτων, δύο προστακτικά διατάγματα, ένα απαγορευτικό διάταγμα, γενικές και/ή ειδικές αποζημιώσεις, νόμιμους τόκους και έξοδα.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε ότι οι εφεσείοντες-εναγόμενοι μεταξύ του 1991-92 και του 2001 προξένησαν σοβαρή ιδιωτική οχληρία στους εφεσίβλητους-ενάγοντες. Η εν λόγω οχληρία συνίστατο σε επηρεασμό της άνεσής τους, ως κατόχων των προαναφερομένων διαμερισμάτων με την ύπαρξη έντονης δυσοσμίας, κινδύνου μόλυνσης, ακαθαρσίας και γενικά μη άνετου περιβάλλοντος. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η προσθήκη στη δυσοσμία και την ακαθαρσία που προξενούσε το ξενοδοχείο «Αυλίδα» ήταν ουσιαστική προσθήκη στην ήδη βεβαρυμένη κατάσταση ακαθαρσίας και δυσοσμίας που υπήρχε στο συγκρότημα των διαμερισμάτων των εναγόντων. Το Δικαστήριο επεδίκασε ως αποζημιώσεις £2.500 σε κάθε ένα από τους εφεσίβλητους 1 και 2 και £2.500 από κοινού στον τρίτο και τέταρτο εφεσίβλητο. Όσον αφορά τις υπόλοιπες θεραπείες προέβη στη δήλωση που ζητούσαν οι εφεσίβλητοι, δεν εξέδωσε, όμως, τα δύο προστακτικά και το ένα απαγορευτικό διάταγμα πάνω στη βάση ότι, σύμφωνα με τα ευρήματα του, η κατάσταση διορθώθηκε από το 2001 όταν η εφεσείουσα κατασκεύασε στεγανή δεξαμενή και, περιπλέον, με την ένωση του ξενοδοχείου Αυλίδα με το Αποχετευτικό Σύστημα Πάφου, δεν υπήρχε ουσιαστικό ενδεχόμενο επανάληψης της ιδιωτικής οχληρίας που προξενήθηκε στους εφεσίβλητους στο παρελθόν, ήτοι κατά τα έτη 1991 - 92 μέχρι το 2001.
Όσον αφορά το θέμα της αμέλειας το πρωτόδικο Δικαστήριο επεδίκασε ονομαστικές αποζημιώσεις από £50 στην πρώτη και δεύτερη εφεσίβλητη και £50 από κοινού στον τρίτο και τέταρτο εφεσίβλητο, αφού έκρινε ότι οι εφεσίβλητοι δεν απέδειξαν με αξιόπιστη μαρτυρία, οποιαδήποτε ζημιά εξαιτίας της αμέλειας.
Τέλος, όσον αφορά το αδίκημα της παράβασης του θέσμιου καθήκοντος, το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι οι εφεσίβλητοι απέτυχαν να το αποδείξουν.
Η εφεσείουσα εφεσίβαλε την απόφαση προσβάλλοντας τα ακόλουθα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ως μη υποστηριζόμενα από την μαρτυρία: (α) ότι η υπερχείλιση των λάκκων του ξενοδοχείου ήταν τέτοιας συχνότητας ώστε να θεωρείται ως κατά συνήθεια (habitual) παρέμβαση και, επομένως να συνιστά, σύμφωνα με το Άρθρο 46 του Κεφ. 148, το αστικό αδίκημα της ιδιωτικής οχληρίας, (β) ότι η παρέμβαση συνιστούσε ουσιαστική ή σοβαρή προσθήκη στην ήδη υφιστάμενη κατάσταση ενόχλησης και ταλαιπωρίας, ώστε να προκύπτει ευθύνη της εφεσείουσας για οχληρία και (γ) ότι η εφεσείουσα ευθύνεται για αμέλεια έναντι των εφεσιβλήτων. Με άλλο λόγο έφεσης, η εφεσείουσα υποστηρίζει ότι οι επιδικασθείσες αποζημιώσεις, είναι, ενόψει των περιστάσεων της υπόθεσης, υπερβολικές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο αποδέχθηκε το λόγο έφεσης σε σχέση με τις αποζημιώσεις, μόνο όσον αφορά το σκέλος που αναφέρεται στις αποζημιώσεις για οχληρία, όχι όμως όσον αφορά το σκέλος που αναφέρεται στις ονομαστικές αποζημιώσεις για αμέλεια, τις οποίες θεώρησε εύλογες. Το Ανώτατο Δικαστήριο μείωσε το ποσό των αποζημιώσεων για οχληρία στις £1.000 για τον κάθε κάτοχο διαμερίσματος, αφού έλαβε υπόψη τους λόγους που προβλήθηκαν από την εφεσείουσα μεταξύ των οποίων ήταν και ότι η οχληρία που προκαλούσε η εφεσείουσα συνιστούσε απλώς προσθήκη σε ήδη υφιστάμενη σοβαρή οχληρία από την υπερχείλιση των λάκκων των Blocks όπου βρίσκονταν τα διαμερίσματα των εφεσιβλήτων οι οποίοι δεν ενδιαφέρονταν για την εκκένωσή τους και επίσης ότι τα διαμερίσματα των εφεσιβλήτων, ήταν κατοικημένα από πρόσωπα άλλα από τους εφεσίβλητους και, επομένως, οι εφεσίβλητοι δεν υφίσταντο τις συνέπειες της οχληρίας.
Η έφεση επιτράπηκε μερικώς ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Polsue & Alfieri Ltd v. Rushmer [1907] A. C. 121,
HadjiChristodoulou v. Aristedou [1981] 1 C.L.R. 287,
Σαββιτζιήκκης - Καρπασίτης κ.ά. ν. Σιόκουρου (2002) 1 Α.Α.Δ. 472,
Araouzos a.o. v. Ioannou (1980) 1 C.L.R. 591,
Demetriou v. Aristodemou (1988) 1 C.L.R. 615.
Έφεση.
Έφεση από την εναγόμενη εταιρεία εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου (Υπ.�Αρ. 109/01), ημερ. 5/09/03, με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή της.
Α. Δημητριάδης, για την Εφεσείουσα.
Χρ. Γεωργιάδης, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γαβριηλίδης, Δ..
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Με αγωγή που καταχώρησαν στο Ε.Δ. Πάφου, στις 10.1.2001, οι εφεσίβλητοι, κάτοχοι τριών διαμερισμάτων στο συγκρότημα Kings Park, στην Κάτω Πάφο, αξίωσαν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η εφεσείουσα, ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου "Αυλίδα", που συνορεύει με το συγκρότημα Kings Park, δεν είχε δικαίωμα να διοχετεύει και/ή αποχετεύει ακάθαρτα και/ή άλλα νερά στη γη όπου τα διαμερίσματα των εφεσιβλήτων, δύο προστακτικά διατάγματα, ένα απαγορευτικό διάταγμα, γενικές και/ή ειδικές αποζημιώσεις, νόμιμους τόκους και έξοδα. Η αγωγή είχε ως νομική βάση οχληρία και/ή αμέλεια και/ή παράβαση θεσμίων καθηκόντων της εφεσείουσας.
Με την έκθεση απαιτήσεως οι εφεσίβλητοι ισχυρίστηκαν, αναφορικά με την οχληρία, ότι η εφεσείουσα και/ή οι αντιπρόσωποι και/ή υπηρέτες της, από το 1992 και/ή σε οποιοδήποτε ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, τοποθέτησαν και/ή διατηρούσαν σωλήνες με τις οποίες διοχέτευαν ακάθαρτα νερά και/ή άλλα υγρά στη γη ή πλησίον της γης του Kings Park και, περιπλέον, συνέδεσαν τους λάκκους και/ή τις αποχετεύσεις του ξενοδοχείου "Αυλίδα" με αυτούς του Kings Park, με αποτέλεσμα να προκαλείται υπερχείλιση των λάκκων του Kings Park και, συνακόλουθα, να δημιουργούνται εστίες μόλυνσης, αλλά και παρέμβαση στην εύλογη χρήση και απόλαυση των διαμερισμάτων τους. Αναφορικά με την αμέλεια, οι εφεσίβλητοι έδωσαν σχετικές λεπτομέρειες ενώ, για τις παραβάσεις θέσμιου καθήκοντος, ισχυρίστηκαν παράβαση του Κανονισμού 18(1) των περί Ξενοδοχείων και Τουριστικών Διαμερισμάτων (Γενικών Κανονισμών) του 1985 και σειράς άρθρων του περί Δήμων Νόμου 111/85, όπως τροποποιήθηκε, και συναφών Δημοτικών Κανονισμών του Δήμου Πάφου.
Με την υπεράσπισή της η εφεσείουσα παραδέχθηκε μόνο ότι οι εφεσίβλητοι εδικαιούντο να κατέχουν τα τρία διαμερίσματα στο συγκρότημα Kings Park και ότι εκείνη ήταν ιδιοκτήτρια και/ή κάτοχος του ξενοδοχείου "Αυλίδα" το οποίο συνόρευε με τη γη του Kings Park. Παραδέχθηκε, επίσης, ότι ήταν η πωλήτρια των διαμερισμάτων. Κατά τα λοιπά, η εφεσείουσα αρνήθηκε όλους τους ισχυρισμούς των εφεσιβλήτων.
Κατά την ακρόαση έδωσαν μαρτυρία επτά μάρτυρες για τους εφεσίβλητους και τρεις μάρτυρες για την εφεσείουσα. Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού αξιολόγησε την εκατέρωθεν μαρτυρία, προέβη στα ακόλουθα ευρήματα αναφορικά με τα ουσιώδη γεγονότα:
"Οι Ενάγοντες είναι κάτοχοι και δικαιούχοι σε εγγραφή διαμερισμάτων στο συγκρότημα Kings Park στην Πάφο και συγκεκριμένα η πρώτη Ενάγουσα είναι κάτοχος του διαμερίσματος 15 στο Block D, ο δεύτερος Ενάγοντας είναι κάτοχος του διαμερίσματος 10 στο Block D και οι Ενάγοντες 3 και 4 είναι κάτοχοι του διαμερίσματος 12 στο Block E. Το ξενοδοχείο Αυλίδα συνορεύει και βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το προαναφερόμενο συγκρότημα. Η Εναγόμενη Εταιρεία είναι ιδιοκτήτρια του προαναφερομένου ξενοδοχείου και είναι η Εταιρεία η οποία ανήγειρε το προαναφερόμενο συγκρότημα διαμερισμάτων. Τα διαμερίσματα (που αποτελούνται από τα Blocks A, B, C, D και Ε) ανεγέρθησαν το τέλος της δεκαετίας του 1980 και το ξενοδοχείο άρχισε τη λειτουργία του στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Από το 1991-92 αρκετές φορές λάκκοι αποχετεύσεων του ξενοδοχείου που βρίσκονταν σε χώρο πρασίνου, κοντά στα Blocks D και E του συγκροτήματος Kings Park, υπερχείλιζαν και ακάθαρτα νερά από τις αποχετεύσεις λίμναζαν στο χώρο εκείνο. Αυτό συνέβηκε αρκετές φορές και τα ακάθαρτα νερά προκαλούσαν πρόβλημα στην υγεία και άνεση των κατοίκων της περιοχής, υπήρχε έντονη δυσοσμία, κίνδυνος μόλυνσης, ακαθαρσία και το περιβάλλον δεν ήταν άνετο. Μετά από παράπονα που έγιναν το 1997 και κατόπιν εισηγήσεως των αρμοδίων λειτουργών του Δήμου Πάφου οι εναγόμενοι πήραν διάφορα μέτρα με σκοπό την απάμβλυνση του προβλήματος της υπερχείλισης των λάκκων αποχετεύσεως του ξενοδοχείου τους που συνέβαινε στον προαναφερόμενο χώρο πρασίνου, δηλαδή τοποθέτησαν μια με δύο αντλίες μέσα στους λάκκους μεταξύ των διαμερισμάτων του Block E και του ξενοδοχείου. Ο σκοπός των αντλιών που τοποθετήθηκαν ήταν, όταν ανέβαινε η στάθμη των λυμάτων, να ξεκινούν αυτόματα οι αντλίες και να στέλλουν τα λύματα βόρεια σε μια άλλη έκταση γης η οποία γειτνιάζει με το Block A. Όταν υπήρξαν περαιτέρω παράπονα από τους Ενάγοντες για υπερχειλίσεις, ο Δήμος Πάφου το 1998-99 ζήτησε από τους Εναγόμενους να κατασκευάσουν και στεγανή δεξαμενή η οποία θα λειτουργούσε ως περιπλέον χώρος για τα λύματα. Οι Εναγόμενοι κατασκεύασαν τη στεγανή δεξαμενή το 2001. Το πρόβλημα λύθηκε ουσιαστικά το 2001 με την κατασκευή της στεγανής δεξαμενής αλλά και με την κατασκευή, από τους Εναγομένους, πισίνας και πλακόστρωτου πάνω από τους λάκκους που υπερχείλιζαν στο παρελθόν, στο χώρο πρασίνου και με την κατάργηση των προαναφερομένων λάκκων.
Ο Δήμος Πάφου, κατά καιρούς ζήτησε από τους Εναγομένους να υποβάλουν μελέτη για κατασκευή βιολογικής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων και οι Εναγόμενοι υπέβαλαν τέτοια μελέτη, ουδέποτε όμως του επέβαλε οποιαδήποτε τέτοια υποχρέωση είτε σαν όρο για την κατασκευή ή την επέκταση του ξενοδοχείου τους.
Πρόσφατα το ξενοδοχείο Αυλίδα έχει ενωθεί με το κεντρικό αποχετευτικό σύστημα της Πάφου.
Στις 17.5.1999 η Εναγόμενη Εταιρεία παραδέχθηκε ενοχή σε κατηγορία παράλειψης παρεμπόδισης ροής ακαθάρτων υδάτων και άλλων ακαθάρτων υγρών και ουσιών σε ιδιωτικό και δημόσιο χώρο κατά παράβαση των σχετικών άρθρων του περί Δήμων Νόμου και των σχετικών κανονισμών του Δήμου Πάφου. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες αδικήματος η κατηγορούμενη Εταιρεία (Εναγόμενη Εταιρεία) κατά ή περί τον Ιούλιο του 1998 στην Πάφο, εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Πάφου ενώ ήταν ιδιοκτήτρια και/ή υπεύθυνη και/ή διαχειρίστρια του ξενοδοχειακού συγκροτήματος Αυλίδα επέτρεψε και/ή ανέχθηκε και/ή παρέλειψε να παρεμποδίσει την ροή ακαθάρτων υδάτων και άλλων ακαθάρτων υγρών και ουσιών από τις αποχετεύσεις των ως άνω συγκροτημάτων στους κοινόχρηστους χώρους των και τους παρακείμενους χώρους, με αποτέλεσμα να προκαλείται δυσοσμία, ακαθαρσία, εστία πολλαπλασιασμού εντόμων, γενικά δε κίνδυνος για τη δημόσια υγεία και τις ανέσεις της περιοχής.
Ουδέποτε οι λάκκοι αποχετεύσεως του ξενοδοχείου Αυλίδα ενώθηκαν με τους λάκκους αποχετεύσεως του συγκροτήματος διαμερισμάτων Kings Park. Οι λάκκοι αποχετεύσεως του συγκροτήματος και συγκεκριμένα των Blocks D και Ε υπερχείλιζαν από το 1995 και συνεχίζουν να υπερχειλίζουν συχνά, να προκαλούν δυσοσμία και να είναι εστία μολύνσεως επειδή στο συγκρότημα δεν υπάρχει διαχειριστική επιτροπή, οι λάκκοι αποχετεύσεως δεν εκκενώνονται κανονικά και υποχρεώνεται ο Δήμος Πάφου να τους εκκενώνει από καιρού εις καιρό και να χρεώνει τους ενοίκους. Αυτό είναι ανεξάρτητο ζήτημα από εκείνο της υπερχείλισης των λάκκων αποχετεύσεως του ξενοδοχείου Αυλίδα και συμβαίνει και όταν το ξενοδοχείο δεν λειτουργεί.
Οι Ενάγοντες δεν απέδειξαν, με αξιόπιστη μαρτυρία, ότι υπέστησαν οποιαδήποτε συγκεκριμένη ειδική ζημιά εξαιτίας των προαναφερομένων ενεργειών και παραλείψεων των Εναγομένων ενώ απεναντίας υπάρχει ενώπιον μου αξιόπιστη μαρτυρία (των Μ.Υ.2 και 3) ότι τα διαμερίσματα των Εναγόντων ήταν και είναι, κατά το πλείστον, κατοικημένα."
Ακολούθως, το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού αναφέρθηκε στη νομική πλευρά της οχληρίας, επισημαίνοντας ιδιαίτερα την αρχή ότι αν η οχληρία που δημιουργείται σε μια περιοχή που ήδη υπάρχουν και άλλες οχληρίες από άλλες πηγές αποτελεί ουσιαστική προσθήκη στην όλη κατάσταση ενόχλησης και ταλαιπωρίας, τότε η ενόχληση αυτή συνιστά οχληρία, (Polsue & Alfieri Ltd v. Rushmer [1907] A.C.121, HadjiChristodoulou v. Aristedou (1981) 1 C.L.R. 287 και Σαββιτζιήκκης-Καρπασίτης κ.ά. ν. Σιόκουρου (2002) 1 Α.Α.Δ. 472), κατέληξε ως εξής:
"Στην προκείμενη περίπτωση θεωρώ ότι παρόλες τις κάποιες προσπάθειες που έκαμαν οι Εναγόμενοι μεταξύ του 1991-92 και του 2001 για να απαμβλύνουν το πρόβλημα της υπερχείλισης ακαθάρτων νερών από τους αποχετευτικούς λάκκους του ξενοδοχείου τους και παρόλο που το συγκρότημα διαμερισμάτων Kings Park και συγκεκριμένα τα Blocks D και E όπου διέμεναν οι Ενάγοντες είχαν και δικό τους σοβαρό πρόβλημα υπερχείλισης των λάκκων αποχετεύσεως και δυσοσμίας, εκτιμώ ότι οι Εναγόμενοι κατά το χρονικό διάστημα του 1991-92 μέχρι 2001 προξένησαν στην περιοχή του ξενοδοχείου τους περιλαμβανομένων και των Blocks D και E του συγκροτήματος Kings Park όπου διέμεναν οι Ενάγοντες, σοβαρή ιδιωτική οχληρία στους Ενάγοντες με την υπερχείλιση ακαθάρτων νερών τα οποία λίμναζαν στον προαναφερόμενο χώρο πρασίνου όπου σήμερα βρίσκεται η πισίνα και στη συνέχεια και σε άλλο παρακείμενο χώρο, μέχρι το 2001 που οι Εναγόμενοι κατασκεύασαν στεγανή δεξαμενή σύμφωνα με τις υποδείξεις της τοπικής αρχής. Η ιδιωτική οχληρία που οι Εναγόμενοι προξένησαν στους Ενάγοντες συνίστατο σε επηρεασμό της άνεσης τους, ως κατόχων των προαναφερομένων διαμερισμάτων, με την ύπαρξη έντονης δυσοσμίας, κινδύνου μόλυνσης, ακαθαρσίας και γενικά μη άνετου περιβάλλοντος. Κρίνω ότι η προσθήκη στη δυσοσμία και την ακαθαρσία που προκαλούσε το ξενοδοχείο Αυλίδα ήταν ουσιαστική προσθήκη στην ήδη βεβαρυμένη κατάσταση ακαθαρσίας και δυσοσμίας που υπήρχε στο συγκρότημα διαμερισμάτων Kings Park και συγκεκριμένα στα Blocks D και E."
Συνακόλουθα, επιδίκασε ως αποζημιώσεις £2.500 στην πρώτη εφεσίβλητη, £2.500 στο δεύτερο εφεσίβλητο και £2.500 από κοινού στον τρίτο και τέταρτο εφεσίβλητο, δηλαδή από £1.250 στον καθένα. Όσον αφορά τις υπόλοιπες θεραπείες προέβη σε δήλωση ότι η εφεσείουσα δεν είχε δικαίωμα να διοχετεύει και ή αποχετεύει ακάθαρτα και ή άλλα νερά στη γη όπου τα διαμερίσματα των εφεσιβλήτων, δεν εξέδωσε, όμως, τα δύο προστακτικά και το ένα απαγορευτικό διάταγμα πάνω στη βάση ότι, σύμφωνα με τα ευρήματά του, η κατάσταση διορθώθηκε από το 2001 όταν η εφεσείουσα κατασκεύασε τη στεγανή δεξαμενή και, περιπλέον, με την ένωση του ξενοδοχείου Αυλίδα με το Αποχετευτικό Σύστημα Πάφου, πράγμα που σήμαινε ότι δεν υπήρχε ουσιαστικό ενδεχόμενο επανάληψης της ιδιωτικής οχληρίας που προξενήθηκε στους εφεσίβλητους στο παρελθόν, ήτοι κατά τα έτη 1991-92 μέχρι το 2001.
Όσον αφορά το αδίκημα της αμέλειας, το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι και αυτό αποδείχθηκε καθότι, από το 1992 μέχρι το 2001, η εφεσείουσα παρέλειψε να λάβει οποιαδήποτε επαρκή μέτρα ώστε να μην προκαλείται η οχληρία στους εφεσίβλητους. Όμως, επειδή, όπως και πάλι έκρινε, οι εφεσίβλητοι δεν απέδειξαν, με αξιόπιστη μαρτυρία, οποιαδήποτε ζημιά εξαιτίας της αμέλειας της εφεσείουσας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτοί εδικαιούντο σε ονομαστικές αποζημιώσεις μόνο και επιδίκασε από £50, ως ονομαστικές αποζημιώσεις, στην πρώτη και δεύτερη εφεσίβλητη και £50 από κοινού στον τρίτο και τέταρτο εφεσίβλητο, ήτοι από £25 στον καθένα.
Όσον αφορά, τέλος, το αδίκημα της παράβασης του θέσμιου καθήκοντος, το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι οι εφεσίβλητοι απέτυχαν να το αποδείξουν.
Προβάλλεται ως λόγος έφεσης ότι, από την ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου μαρτυρία, δεν προέκυψε ότι η υπερχείλιση των λάκκων του ξενοδοχείου ήταν τέτοιας συχνότητας ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ως κατά συνήθεια (habitual) παρέμβαση και, επομένως, να συνιστά, σύμφωνα με το άρθρο 46 του Κεφ. 148, το αστικό αδίκημα της ιδιωτικής οχληρίας. Προς υποστήριξη του λόγου αυτού ο δικηγόρος της εφεσείουσας μας παρέπεμψε στη μαρτυρία του Νίκου Πασπαλλή (ΜΕ5), την οποία αποδέχθηκε το πρωτόδικο Δικαστήριο, με την εισήγηση ότι η μαρτυρία του, ότι από τα έτη 1991-1992 μέχρι το έτος 2001, δηλαδή μέσα σε περίοδο δέκα περίπου ετών, οι λάκκοι του ξενοδοχείου υπερχείλισαν "αρκετές φορές", δεν αποδείκνυε ότι η παρέμβαση ήταν κατά συνήθεια. Ο λόγος αυτός δεν ευσταθεί. Η αναφορά του μάρτυρα σε "αρκετές φορές" ήταν η απάντησή του στην ερώτηση κατά πόσο η υπερχείλιση των λάκκων του ξενοδοχείου ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό ή συνέβηκε πολλές φορές. Στη συνέχεια της μαρτυρίας του, και μάλιστα κατά την αντεξέταση, ο μάρτυρας ανέφερε ότι οι επισκέψεις του στο χώρο αναφορικά με το πρόβλημα ήταν, πάντοτε κατά την υπό συζήτηση περίοδο, "πάρα πολλές". Εύλογα, επομένως, μπορούσε να συναχθεί το συμπέρασμα ότι η παρέμβαση ήταν κατά συνήθεια, ήτοι συστηματική, αν και όχι σταθερή και συνεχής. (Βλ. σχετικά Araouzos and Another v. Ioannou (1980) 1 C.L.R. 591 και Demetriou v. Aristodemou (1988) 1 C.L.R. 615).
Προβάλλεται, επίσης, ως λόγος έφεσης ότι, έστω και αν η παρέμβαση στην ιδιοκτησία των εφεσιβλήτων ήταν κατά συνήθεια, αυτή δεν συνιστούσε ουσιαστική ή σοβαρή προσθήκη στην ήδη υφιστάμενη κατάσταση ενόχλησης και ταλαιπωρίας ώστε να προκύπτει ευθύνη της εφεσείουσας για οχληρία. Ούτε αυτός ο λόγος ευσταθεί. Υπό το φως της ενώπιόν του μαρτυρίας, η εκτίμηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι "οι Εναγόμενοι κατά το χρονικό διάστημα του 1991-92 μέχρι 2001, προξένησαν στην περιοχή του ξενοδοχείου τους περιλαμβανομένων και των Blocks D και E του συγκροτήματος Kings Park όπου διέμεναν οι Ενάγοντες, σοβαρή ιδιωτική οχληρία στους Ενάγοντες με την υπερχείλιση ακάθαρτων νερών τα οποία λίμναζαν στον προαναφερόμενο χώρο πρασίνου όπου σήμερα βρίσκεται η πισίνα και στη συνέχεια και σε άλλο παρακείμενο χώρο, μέχρι το 2001......." είναι εύλογη και, ως εκ τούτου, δεν αφήνει περιθώρια για δική μας παρέμβαση.
Άλλος λόγος έφεσης που προβάλλεται είναι ότι το εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η εφεσείουσα ευθύνεται για αμέλεια έναντι των εφεσιβλήτων είναι εσφαλμένο καθότι δεν υποστηρίζεται από την προσαχθείσα μαρτυρία. Ούτε αυτός ο λόγος ευσταθεί. Το εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι, από το 1992 μέχρι το 2001, η εφεσείουσα παρέλειψε να λάβει οποιαδήποτε επαρκή μέτρα ώστε να μην προκαλείται η οχληρία στους εφεσίβλητους, υποστηρίζεται πλήρως από τη μαρτυρία του ΜΕ5 Νίκου Πασπαλλή. Το σχετικό απόσπασμα έχει ως εξής:
"Ε. Σχετικά με αυτά που έχετε παρατηρήσει εκάμετε κάποια ενέργεια προς την κατεύθυνση των Εναγομένων;
Α. Μάλιστα. Είχα, τόσο προσωπική επαφή μαζί με τη διεύθυνση του ξενοδοχείου όσο και με αλληλογραφία με επιστολή είχα λάβει και δικαστικά μέτρα.
Ε. Όταν απευθυνθήκατε στους Εναγόμενους αυτοί πώς αντέδρασαν;
Α. Μου έλεγαν ότι είχε καθυστερήσει το βυτιοφόρο να καθαρίσει τις αποχετεύσεις και θα προσπαθούσαν να έπαιρναν δικό τους βυτιοφόρο για να κάμουν τη δουλειά αυτή.
Ε. Εσείς τους υποδείξατε κάποια συγκεκριμένη λύση;
Α. Μάλιστα. Τους είχα προτείνει να κατασκευάσουν βιολογική μονάδα επεξεργασίας των λυμάτων ή δεξαμενή στην οποία θα διοχέτευαν τα νερά της υπερχείλισης μέχρις ότου έρθει το βυτιοφόρο για να καθαρίσει τους λάκκους.
Ε. Οι Εναγόμενοι δέχθηκαν τις υποδείξεις σας;
Α. Έλεγαν ότι θα το κάμουν αλλά δυστυχώς δεν το είχαν κάμει μέχρι το 2001."
Ο τελευταίος λόγος έφεσης που προβάλλεται είναι ότι η επιδίκαση αποζημιώσεων £2.500 στην πρώτη εφεσίβλητη, £2.500 στο δεύτερο εφεσίβλητο και £2.500 από κοινού στον τρίτο και τέταρτο εφεσίβλητο για οχληρία, όπως και η αντίστοιχη επιδίκαση σε αυτούς £50 ως ονομαστικές αποζημιώσεις για αμέλεια, είναι υπερβολική αν ληφθεί υπόψη ότι (α) η οχληρία που προκαλούσε η εφεσείουσα συνιστούσε απλώς προσθήκη, έστω σοβαρή, σε ήδη υφιστάμενη σοβαρή οχληρία από την υπερχείλιση των λάκκων των Blocks D και E, υπερχείλιση που οφειλόταν σε υπαιτιότητα των εφεσιβλήτων οι οποίοι δεν ενδιαφέρονταν για την εκκένωσή τους, (β) τα διαμερίσματα των εφεσιβλήτων ήταν, όπως διαπίστωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο, κατά το πλείστον, κατοικημένα από πρόσωπα άλλα από τους εφεσίβλητους και, επομένως, οι εφεσίβλητοι δεν υφίσταντο τις συνέπειες της οχληρίας, (γ) ο δεύτερος εφεσίβλητος Paul Milton διέμεινε στο διαμέρισμά του μόνο για περίοδο ενός περίπου έτους, από τον Ιανουάριο του 1994 μέχρι το 1995, (δ) οι εφεσίβλητοι 3 και 4 Peter και Maureen Mackenzie κατοικούσαν στο διαμέρισμά τους μόνο δύο φορές το χρόνο και για ένα μήνα κάθε φορά, το Μάιο και τον Οκτώβριο, και (ε) οι εφεσίβλητοι δεν υπέστησαν συγκεκριμένη ειδική ζημιά από την πρόσθετη οχληρία. Θεωρούμε ότι αυτός ο λόγος ευσταθεί όσον αφορά το σκέλος που αναφέρεται στις αποζημιώσεις για οχληρία, όχι όμως και όσον αφορά το σκέλος που αναφέρεται στις ονομαστικές αποζημιώσεις για αμέλεια τις οποίες και θεωρούμε εύλογες. Λαμβάνοντας υπόψη τους λόγους που ορθά προβάλλονται από την εφεσείουσα, προς μετριασμό των αποζημιώσεων, θεωρούμε ότι το ποσό των £1.000 για τον κάθε κάτοχο διαμερίσματος συνιστά την εύλογη αποζημίωση που θα έπρεπε να επιδικαστεί για την οχληρία που προκλήθηκε από την εφεσείουσα.
Η έφεση επιτυγχάνει μερικώς. Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με τις αποζημιώσεις για οχληρία παραμερίζεται και αντικαθίσταται με απόφαση για £1.000 στην πρώτη εφεσίβλητη, £1.000 στο δεύτερο εφεσίβλητο και £1.000 από κοινού στον τρίτο και τέταρτο εφεσίβλητο, δηλαδή από £500 στον καθένα.
Δεν εκδίδεται διαταγή για τα έξοδα.
Η έφεση επιτρέπεται μερικώς ως ανωτέρω.