Χατζημιτσή Γλαύκος ν. Γεωργίας Σολογιάννη (2005) 1 ΑΑΔ 1220

Ευρήματα Δικαστηρίου ― Αξιολόγηση αξιοπιστίας μαρτύρων ― Αποτελεί έργο του πρωτόδικου Δικαστηρίου ― Προϋποθέσεις επέμβασης του Εφετείου ― Αντιφάσεις επουσιώδους σημασίας δεν μπορούν να επηρεάσουν την αξιοπιστία των μαρτύρων.

Το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου απέρριψε την αγωγή του εφεσείοντος εναντίον της εφεσίβλητης για ποσό £12.000,000. Η αγωγή είχε ως βάση σύμβαση ενοικιαγοράς και τρία γραμμάτια συνήθους τύπου, £4.000,000 έκαστο, πληρωτέα την 22/9/1989, 22/9/1990 και 22/9/1991. Τα γραμμάτια είχαν δοθεί από την εφεσίβλητη έναντι του συμφωνηθέντος τιμήματος των £18.000,00 που αντιπροσώπευε την αξία γεωργικών μηχανημάτων τα οποία ο εφεσείων παρέδωσε στην εφεσίβλητη δυνάμει γραπτής συμφωνίας ενοικιαγοράς.

Μοναδικοί μάρτυρες στην υπόθεση ήταν οι διάδικοι. Ο μεν εφεσείων υποστήριξε ότι τα γραμμάτια δεν εξοφλήθηκαν και ότι ήταν λάθος του που μεταβίβασε το τρακτέρ το 1989 επ' ονόματι της εταιρείας, όπως του ζήτησε ο σύζυγος της εφεσίβλητης, αφού τρεις επιταγές που του έδωσε τότε ο σύζυγος της δεν πληρώθηκαν. Η εφεσίβλητη υποστήριξε ότι τα επίδικα γραμμάτια εξοφλήθηκαν δυο χρόνια μετά τη συμφωνία, οπότε και ο εφεσείων μεταβίβασε το τρακτέρ. Την απόδειξη της εξόφλησης την απώλεσε λόγω των χρόνων που πέρασαν και τη μετακόμιση τους από το χωρίο.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε την εκδοχή της εφεσίβλητης. Κατέληξε δε σε εύρημα, πως, από την εντύπωση που αποκόμισε από την όλη συμπεριφορά του εφεσείοντος, αυτός δεν ήταν άνθρωπος που θα προέβαινε στην μεταβίβαση των αντικειμένων χωρίς να εξοφληθεί. Το Δικαστήριο έλαβε επίσης υπόψη το μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μέχρι την καταχώρηση της αγωγής.

Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση και υποστήριξε ότι η μαρτυρία της εφεσίβλητης ήταν γενική και αόριστη, σε βαθμό που δεν επέτρεπε να γίνει πιστευτή.

Το Ανώτατο Δικαστήριο αφού αναφέρθηκε στις αρχές με βάση τις οποίες επεμβαίνει, αναφορικά με την αξιοπιστία των μαρτύρων, και τη μορφή που πρέπει να έχουν οι αντιφάσεις για να πλήξουν την αξιοπιστία μάρτυρα, απέρριψε την έφεση και αποφάνθηκε ότι:

Οι λόγοι που έδωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο για απόρριψη της μαρτυρίας του εφεσείοντος είναι απόλυτα δικαιολογημένοι. Τα κενά και οι παραλείψεις παρουσίασης όσων ο ίδιος επικαλέστηκε, για να δικαιολογήσει την καθυστέρηση των δέκα χρόνων μέχρι τη διεκδίκηση του ποσού, παρείχαν στο πρωτόδικο Δικαστήριο τη δυνατότητα να καταλήξει όπως κατέληξε. Δεν έχει εντοπισθεί οτιδήποτε που να δικαιολογεί επέμβαση του Εφετείου.

Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα εναντίον του εφεσείοντος.

Αναφερόμενες Υποθέσεις:

Αθηνής ν. Δημοκρατίας (1990) 2 Α.Α.Δ. 41,

Γιαννή κ.ά. ν. Χριστοφόρου (1995) 1 Α.Α.Δ. 340,

Αθανασίου κ.ά ν. Κουνούνη (1997) 1 Α.Α.Δ. 614,

Ανθία ν. Δημοκρατίας (Αρ. 2) (1999) 2 Α.Α.Δ. 558,

Νικολάου ν. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 390,

Jaemson κ.ά ν. Αστυνομίας (2005) 2 A.A.Δ. 402.

Έφεση.

Έφεση από τον ενάγοντα κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου που δόθηκε στις 23/4/03 (Αρ. Αγωγής 1216/00) με την οποία η αγωγή του εναντίον της εναγόμενης, με βάση σύμβαση ενοικιαγοράς και τρία γραμμάτια συνήθους τύπου, για ποσό £12.000.- απορρίφθηκε.

Γ. Τεουλίδης, για τον Εφεσείοντα.

Ν. Χατζηϊωάννου, για την Εφεσίβλητη.

Cur. adv. vult.

ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Δικαστής Ε. Παπαδοπούλου.

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Η παρούσα έφεση στρέφεται εναντίον απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, με την οποία αγωγή του εφεσείοντα εναντίον της εφεσίβλητης για ποσό £12.000,00 απορρίφθηκε. Βάση της αγωγής ήταν σύμβαση ενοικιαγοράς και τρία γραμμάτια συνήθους τύπου.

Ο εφεσείων, έμπορος - εισαγωγέας γεωργικών μηχανημάτων και εξαρτημάτων, στις 22/9/1988, δυνάμει γραπτής συμφωνίας ενοικιαγοράς, παρέδωσε στην εφεσίβλητη και το σύζυγό της ένα PEANUT COMBINE HARVESTER HUSTLER 2000 και ένα τρακτέρ, υπ' Αρ. Εγγραφής VV 924, αντί του συμφωνηθέντος τιμήματος των £18.000,00.

Με την υπογραφή της συμφωνίας, κατεβλήθη ποσό £6.000,00. Για το υπόλοιπο ποσό η εναγομένη υπέγραψε τρία γραμμάτια, £4.000,00 έκαστο, πληρωτέα την 22/9/1989, 22/9/1990 και 22/9/1991. Ο εφεσείων ισχυρίστηκε ότι τα γραμμάτια δεν πληρώθηκαν, ενώ η εφεσίβλητη προέβαλε εξόφλησή τους.

Μοναδικοί μάρτυρες στην υπόθεση ήταν οι διάδικοι.

Ο εφεσείων, για να υποστηρίξει την υπόθεσή του, παρουσίασε τη σύμβαση ενοικιαγοράς και τα τρία γραμμάτια. Ισχυρίστηκε ότι το γεγονός της μεταβίβασης του τρακτέρ το 1989, επ' ονόματι της εταιρείας, όπως του ζήτησε ο σύζυγος της εφεσίβλητης, ήταν το λάθος του, αφού τρεις επιταγές που του έδωσε τότε ο σύζυγός της δεν πληρώθηκαν. Προέρχονταν από ανύπαρκτο λογαριασμό και χρειάστηκε να καταγγείλει την υπόθεση στην Αστυνομία. Τα γραμμάτια δεν εξοφλήθηκαν. Αιτιολόγησε τη μεγάλη καθυστέρηση στην καταχώριση της αγωγής σε προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε, στη μακρινή συγγένειά του με την εφεσίβλητη και σε υποσχέσεις που λάμβανε από το σύζυγό της ότι θα διευθετούσε το χρέος μόλις εισέπραττε τις αποζημιώσεις από ατύχημα, στο οποίο είχε εμπλακεί.

Η εφεσίβλητη ισχυρίστηκε ότι το τρακτέρ αγοράστηκε την περίοδο που ο σύζυγός της ασχολείτο με γεωργικές εργασίες και εξοφλήθηκε. Τα επίδικα γραμμάτια εξοφλήθηκαν δύο χρόνια μετά τη συμφωνία, οπότε και ο εφεσείων μεταβίβασε και ενέγραψε το τρακτέρ επ' ονόματι της εταιρείας από την οποία αγόρασαν καινούριο. Εξόφλησαν τα γραμμάτια, γι' αυτό και ο εφεσείων μεταβίβασε το τρακτέρ. Για την εξόφληση είχε απόδειξη, την οποία, με τα χρόνια που πέρασαν και τη μετακόμισή τους από το χωριό τους, έχασε. Ο σύζυγός της δεν ασχολείται πλέον με τη γεωργία, είναι δε πτωχεύσας. Τα γραμμάτια δεν της τα επέστρεψε ο εφεσείων, καίτοι υποσχόταν, όταν του τα ζητούσε.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο ορθά κατέληξε ότι το μόνο ζήτημα, το οποίο είχε ενώπιόν του να αποφασίσει, ενόψει της παραδοχής της υπογραφής της συμφωνίας ενοικιαγοράς και της παρουσίασης των τριών γραμματίων, ήταν η εξόφλησή τους και ότι το βάρος απόδειξης γι' αυτή είχε μετακινηθεί στην εφεσίβλητη. Αποδέχτηκε τη μαρτυρία της εφεσίβλητης, γιατί, καθώς διαπίστωσε -

«Ήταν μια απλή, ανεπιτήδευτη μαρτυρία, χωρίς προσπάθεια παραπλάνησης ... και δημιούργησε μια θετική εικόνα στο Δικαστήριο. ...

Η εκδοχή της για απώλεια της απόδειξης εξόφλησης λόγω παρόδου μεγάλου χρονικού διαστήματος είναι απόλυτα λογική και φυσιολογική. ...

Διάφορα δε μεσολαβήσαντα γεγονότα πείθουν για την εκδοχή της ... και την αναλήθεια του Ενάγοντος.

Οι όροι 8 και 9 του Τεκμηρίου 1 'συμβολαίου ενοικιαγοράς' καθορίζουν τον τρόπο και τον χρόνο κατά τον οποίο ο αγοραστής καθίσταται ιδιοκτήτης των αντικειμένων. Το γεγονός αυτό επιτελείται μετά την εξόφληση των δόσεων. Αποτελεί παραδεκτό γεγονός ότι το τρακτέρ το οποίο χαρακτηρίστηκε από τον Ενάγοντα ως η κινητήριος δύναμη του έτερου μηχανήματος του combine, και το οποίο είναι το μόνο που φέρει αριθμούς εγγραφής, μεταβιβάστηκε επ' ονόματι του αγοραστή και/ή του εισαγωγέα των Ford. Ήτοι ο πωλητής έπαυσε να είναι ιδιοκτήτης και κατέστη ιδιοκτήτης ο αγοραστής, ασκώντας σχετικό δικαίωμα αγοράς. ...» -

σε αντίθεση με αυτή του εφεσείοντα, για τον οποίο είπε τα εξής:-

«Η όλη συμπεριφορά του Ενάγοντος και ιδίως η παρέλευση τόσο μεγάλου χρονικού διαστήματος ξενίζει και προκαλεί ερωτηματικά και απορίες. Πέραν του ότι υπήρξε ασαφής στη δικαιολογία του για δική του ασθένεια και γραπτή υπόσχεση του κ. Επαμεινώνδα για εξόφληση, δεν πείθει για τους εξής λόγους.

Του εδόθη, ανέφερε γραπτή διαβεβαίωση το έτος ΄92 - ΄93 για εξόφληση. Δεν παρουσιάζει τέτοια βεβαίωση, αν και παρουσιάστηκε, όπως δήλωσε να είναι άνθρωπος που φυλάει και κρατά όλα τα έγγραφα του.

Δεν έπεισε ότι επιδείκνυε ανοχή και συμπάθεια στα προβλήματα της Εναγομένης αφού όπως ανέφερε, όταν του δόθηκαν οι τρεις επιταγές για το ποσό των £3.000,00 από κλειστό λογαριασμό, οι οποίες τον ξεγέλασαν και προέβη στη μεταβίβαση του τρακτέρ, αμέσως κατέθεσε αυτές στο CID καταγγέλλοντας το σύζυγο της Εναγομένης και κατεχώρησε αγωγή. Αυτό καταδεικνύει αφ' ενός ότι δεν είναι άνθρωπος που ανέχεται παραπλάνηση και αφ' ετέρου πως τίποτα δεν τον εμπόδιζε να καταχωρήσει αγωγή για το επίδικο υπόλοιπο. Πώς για τη μια περίπτωση επιδεικνύει ανοχή και για την άλλη όχι, αφού πρόκειται για τα ίδια άτομα, και πώς σε εκείνη την περίπτωση δεν τον εμπόδιζε η κατάσταση της υγείας είτε η δική του είτε του συζύγου της Εναγομένης;

Πέραν τούτου, ο Ενάγων παρουσιάστηκε άνθρωπος επιμελής, που δεν αφήνει τίποτε στην τύχη. Ζήτησε υπογραφή του συμβολαίου ενοικιαγοράς από δυο άτομα, ζήτησε υπογραφή των γραμματίων επίσης από δυο άτομα. Δεν αρκείτο στην ανάληψη υποχρέωσης από ένα μόνο έστω και από το σύζυγο της Εναγομένης. Όπως η τελευταία εξήγησε, τους ζητούσε πάντοτε να υπογράφουν και οι δυο. Δεν είναι άνθρωπος που θα προέβαινε στην μεταβίβαση των αντικειμένων, χωρίς να εξοφληθεί.

Και όμως. Του παραδίδουν ανέφερε επιταγές χωρίς αντίκρυσμα, αναγκάζεται να μεταβιβάσει το τρακτέρ, οι επιταγές δεν πληρώνονται και αφήνει τα πράγματα ως εκεί. Δεν καταχωρεί αγωγή, δεν τερματίζει το συμβόλαιο και δεν επιζητεί, δεν προσπαθεί να παραλάβει το έτερον αντικείμενο, ώστε να περισώσει και εξασφαλίσει το λαβείν του. Αντ' αυτού αναμένει εννέα χρόνια μετά τη λήξη του συμβολαίου και έντεκα χρόνια μετά τη γενομένη μεταβίβαση του τρακτέρ, όταν ήδη ο σύζυγος της Εναγομένης πτώχευσε για να καταχωρήσει αγωγή, αξιώνοντας το υπόλοιπο ποσό των £12.000.

Όλα αυτά τα γεγονότα, οι ανωτέρω αναφερθείσες παραλείψεις και διγλωσσία του Ενάγοντος στη δικαιολόγηση του μακρού χρόνου αδράνειας του, πείθουν για το μη δίκαιο του αιτήματος του.»

Παραπονείται ο εφεσείων ότι η μαρτυρία της εφεσίβλητης ήταν γενική και αόριστη, σε βαθμό που δεν επέτρεπε να γίνει πιστευτή. Απλή αναφορά, υπέβαλε ο συνήγορος του εφεσείοντα, ότι η εφεσίβλητη εξόφλησε αλλά έχασε τις αποδείξεις, δεν ήταν αρκετή, όταν μάλιστα, για ατύχημα το οποίο είχε ο σύζυγός της, δε γνώριζε εάν καταχωρήθηκε αγωγή ή εάν είχαν εισπραχθεί χρήματα. Περαιτέρω, η αναφορά του Δικαστηρίου: «Διάφορα δε μεσολαβήσαντα γεγονότα πείθουν για την εκδοχή της Εναγομένης και την αναλήθεια του Ενάγοντος» είναι εντελώς αόριστη, χωρίς εξειδίκευση των γεγονότων που μεσολάβησαν. Σημεία της μαρτυρίας της εφεσίβλητης, στα οποία και μας παρέπεμψε - όπως το ότι δε γνώριζε εάν για το δυστύχημα που είχε ο σύζυγός της καταχωρήθηκε αγωγή - δικαιολογούν ανατροπή του ευρήματος περί αναξιοπιστίας του εφεσείοντα.

Οι αρχές, με βάση τις οποίες το Εφετείο επεμβαίνει, αναφορικά με την αξιοπιστία των μαρτύρων, είναι γνωστές. Το ζήτημα της αξιοπιστίας των μαρτύρων ανήκει στο πρωτόδικο Δικαστήριο. Το Εφετείο επεμβαίνει μόνο, αν τα ευρήματα ή τα συμπεράσματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι αντίθετα με την κοινή λογική, ή δεν υποστηρίζονται από τη μαρτυρία που αυτό έχει αποδεχθεί ως αξιόπιστη. Σ' ό,τι αφορά τις αντιφάσεις στη μαρτυρία, για να ανατραπεί ετυμηγορία από το Εφετείο, αυτές πρέπει να είναι ουσιώδεις, ώστε να πλήττουν καίρια την αξιοπιστία του μάρτυρα, ή να φανερώνουν τη διάθεσή του να παραποιήσει την αλήθεια*.

Έχουμε εξετάσει με προσοχή τα σημεία της μαρτυρίας της εφεσίβλητης στα οποία ο συνήγορος μας παρέπεμψε. Δε βρίσκουμε έρεισμα στις εισηγήσεις του. Το πρωτόδικο Δικαστηρίου τα γεγονότα που μεσολάβησαν και συνηγορούσαν υπέρ της εκδοχής της εφεσίβλητης τα εξειδίκευσε με λεπτομέρεια και δεν ήταν άλλα από πρόνοιες του συμβολαίου και ενέργειες του εφεσείοντα σε σχέση με τη μεταβίβαση του τρακτέρ. Το ότι η εφεσίβλητη δε γνώριζε εάν ο σύζυγός της καταχώρισε αγωγή για το δυστύχημα δε μείωνε την αξιοπιστία της, άλλωστε δεν προσήχθη μαρτυρία για την καταχώριση τέτοιας αγωγής. Περαιτέρω, και αν κρινόταν ότι δεν εδικαιολογείτο η αποδοχή της μαρτυρίας της, η υπόθεση για τον εφεσείοντα δεν θα ήταν διαφορετική. Βρίσκουμε τους λόγους που έδωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο για απόρριψη της μαρτυρίας του απόλυτα δικαιολογημένους. Τα κενά και οι παραλείψεις παρουσίασης όσων ο ίδιος επικαλέστηκε, για να δικαιολογήσει την καθυστέρηση των δέκα χρόνων μέχρι τη διεκδίκηση του ποσού, παρείχαν στο πρωτόδικο Δικαστήριο τη δυνατότητα να καταλήξει όπως κατέληξε. Δεν εντοπίζουμε οτιδήποτε που να δικαιολογεί επέμβασή μας.

Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του εφεσείοντα.

Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του εφεσείοντος.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία