ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2004) 1 ΑΑΔ 2066
20 Δεκεμβρίου, 2004
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ Σ. ΠΕΤΡΟΣ & ΑΔΕΛΦΟΙ ΛΤΔ.,
Εφεσείοντες-Εναγόμενοι,
v.
ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ,
Εφεσιβλήτου-Ενάγοντα.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11676)
Αμέλεια ― Εργατικό ατύχημα ― Επιμερισμός ευθύνης ― Αδειούχος οδηγός φορτηγού και βυτιοφόρου (μίξερ) τραυματίσθηκε κατά την εκτέλεση έργων οδοποιίας από την εφεσείουσα, κατασκευάστρια εταιρεία ― Κρίθηκε υπεύθυνος συντρέχουσας αμέλειας από το πρωτόδικο Δικαστήριο σε ποσοστό 20% - Εφεσείουσα κρίθηκε υπεύθυνη εκ προστήσεως σε ποσοστό 80%.
Αμέλεια ― Επιμερισμός ευθύνης ― Αποτελεί κατ' εξοχήν έργο του πρωτόδικου Δικαστηρίου ― Προϋποθέσεις επέμβασης Εφετείου.
Στις 7.9.1992, ο εφεσίβλητος, ενώ ήταν εις την υπηρεσία της εφεσείουσας, εταιρείας κατασκευής έργων οδοποιίας, ως αδειούχος οδηγός φορτηγού και βυτιοφόρου (μίξερ), υπέστη σοβαρές σωματικές βλάβες. Στην έκθεση απαίτησής του ισχυρίσθηκε πως η εφεσείουσα έφερε εκ προστήσεως ευθύνη για την αμέλεια του Φ. Χ"Δαυίδ που έθεσε το μίξερ σε λειτουργία χωρίς να βεβαιωθεί ότι ο μοχλός ταχυτήτων ήταν στο ουδέτερο σημείο με αποτέλεσμα τούτο να μετακινηθεί προς τα πίσω, να κτυπήσει τον εφεσίβλητο και να τον εγκλωβίσει μεταξύ μίξερ και φορτηγού.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου και δύο άλλων μαρτύρων και έκρινε ότι η αμέλεια του Μ.Ε. 2 Φ. Χ"Δαυίδ έχει επισυμβεί στη διάρκεια της εργοδότησής του στο πλαίσιο της εργασίας του κατά τρόπο που καθιστά την εφεσείουσα εκ προστήσεως υπεύθυνη για το ατύχημα. Το Δικαστήριο επιμέτρησε την ευθύνη σε ποσοστό 80% στην εφεσείουσα και 20% στον εφεσίβλητο.
Κατ' έφεση η εφεσείουσα προσβάλλει τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου όσον αφορά την ευθύνη. Ισχυρίζεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο προέβη σε λανθασμένη αξιολόγηση της αξιοπιστίας των μαρτύρων.
Περαιτέρω η εφεσείουσα ισχυρίζεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα προέβη στον επιμερισμό της ευθύνης εισηγούμενη ότι η συντρέχουσα αμέλεια του εφεσίβλητου ήταν μεγαλύτερη.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την έφεση και αποφάνθηκε ότι δεν διαπιστώθηκε έκδηλο σφάλμα στην κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου που να δικαιολογεί την επέμβασή του στην πρωτόδικη απόφαση.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Covotsos Textiles Ltd v. Serghiou (1981) 1 C.L.R. 475,
Αλεξάνδρου ν. Ιωάννου (1996) 1 Α.Α.Δ. 1157.
Έφεση.
Έφεση από την εναγόμενη εταιρεία η οποία ασχολείται με έργα οδοποιίας, κατασκευή και πώληση σκυροκονιάματος κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου που δόθηκε στις 21/3/03 (Αρ. Αγωγής 1399/94) με την οποία έκρινε ότι αυτή έφερε εκ προστήσεως ευθύνη για το ατύχημα το οποίο συνέβη στον ενάγοντα, ενώ αυτός βρισκόταν στην υπηρεσία της ως αδειούχος οδηγός βυτιοφόρου με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρές σωματικές βλάβες και κατέληξε να επιμερίσει την ευθύνη σε ποσοστό 80% στην εναγόμενη και 20% στον ενάγοντα και επιδίκασε υπέρ αυτού γενικές και ειδικές αποζημιώσεις και απώλεια μελλοντικών εισοδημάτων πλέον τόκους.
Α. Κορακίδου, για τους Εφεσείοντες-Εναγομένους.
Δ. Λαμπίδης, για τον Εφεσίβλητο-Ενάγοντα.
Cur. adv. vult.
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Η εφεσείουσα, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, ασχολείται με έργα οδοποιΐας και την κατασκευή και πώληση σκυροκονιάματος.
Ο εφεσίβλητος κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν εις την υπηρεσία της εφεσείουσας ως αδειούχος οδηγός φορτηγού και βυτιοφόρου (μίξερ).
Την 7.9.1992 ο εφεσίβλητος, στο χώρο εργασίας της εφεσίβλητης και ενώ ήταν στην υπηρεσία, λόγω επισυμβάντος ατυχήματος, υπέστη σοβαρές σωματικές βλάβες. Είναι η δικογραφημένη εκδοχή του στην Έκθεση Απαίτησης του, ότι ενώ ίστατο μεταξύ ενός μίξερ και ακινητοποιημένου φορτηγού της εφεσείουσας λόγω αμελείας του Φίλιππου Χ"Δαυίδ που έθεσε το μίξερ σε λειτουργία χωρίς να βεβαιωθεί ότι ο μοχλός ταχυτήτων ήταν στο ουδέτερο σημείο με αποτέλεσμα τούτο να μετακινηθεί προς τα πίσω, να κτυπήσει τον εφεσίβλητο και να τον εγκλωβίσει μεταξύ του μίξερ και του φορτηγού. Η εφεσείουσα έφερε εκ προστήσεως ευθύνη για το ατύχημα.
Η εφεσείουσα στην Έκθεση Υπεράσπισης της αρνείται ευθύνη και ισχυρίζεται ότι αποκλειστική ευθύνη είχε ο ίδιος ο εφεσίβλητος ή διαζευκτικά ευθύνετο σε μεγάλο βαθμό, ισχυρίζετο δηλαδή συντρέχουσα αμέλεια.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο άκουσε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου και δύο άλλων μαρτύρων και επίσης τη μαρτυρία του διευθυντού της εφεσείουσας εταιρείας όσον αφορά το θέμα της ευθύνης. Αξιολόγησε ως ορθή τη μαρτυρία του εφεσίβλητου και των μαρτύρων του και απέρριψε τη μαρτυρία του διευθυντού της εφεσείουσας.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στα εξής ευρήματα όπως καταγράφονται στην απόφαση του:-
«Πιστεύω ότι όσον αφορά τα ουσιώδη γεγονότα η μαρτυρία όλων των μαρτύρων συγκλίνει. Εκεί που διαφέρει με τη μαρτυρία του Μ.Υ., αφορά την έκταση των οδηγιών που δόθηκαν στον Μ.Ε.2, στο κατά πόσο μετακινήθηκε το μίξερ και από ποιόν και όσον αφορά το μήκος του λαστίχου. Δεν αμφισβητείται το ουσιώδες, η ενέργεια του Μ.Ε.2, Φίλιππου Χατζηδαυίδ, που «πάλαρε», δηλαδή έδωσε στροφές στη μηχανή του μίξερ για να μεταφέρει το νερό από το τάγκι του μίξερ στη βαρέλλα χωρίς να βεβαιωθεί ότι το "switch" ήταν στο "off" ή στη θέση "parking", με αποτέλεσμα αυτό να κινηθεί προς τα πίσω και να πιέσει τον Ενάγοντα στο φορτηγό, βαρέλλα, που βρισκόταν πολύ κοντά του μίξερ.
Όσον αφορά τα άλλα δύο ζητήματα, δηλαδή α) την έκταση των οδηγιών που δόθηκαν από τον Μ.Υ. στον Μ.Ε.2 και β) ποιος μετακίνησε το μίξερ, βρίσκω την μαρτυρία των μαρτύρων του ενάγοντος πιο πειστική σε συνάρτηση με την μαρτυρία του Μ.Υ. την οποία και απορρίπτω.
...............................................................................................................
Στην προκειμένη υπόθεση η αμέλεια του Μ.Ε.2 Φίλιππου Χατζηδαυίδ έχει επισυμβεί στη διάρκεια της εργοδότησής του στο πλαίσιο της εργασίας του κατά τρόπο που καθιστά τους Εναγομένους υπεύθυνους εκ προστήσεως για το δυστύχημα.
Σημειώνω ότι η παράγραφος 3 της Έκθεσης Απαίτησης δεν αφήνει καμία αμφιβολία στο τί αναφέρεται. Δηλαδή, ότι ο Μ.Ε.2 έθεσε σε λειτουργία το μίξερ. Το νόημα της πιο πάνω παραγράφου ήταν αναμφίβολα καταληπτό κατά τη σύνταξη της Υπεράσπισης στους Εναγομένους (βλ. παραγρ. γ και κ των λεπτομερειών αμέλειας του Ενάγοντος), επίσης κατά τη δίκη ο χειρισμός που έγινε της υπόθεσης από την υπεράσπιση δεν αφήνει αμφιβολία ότι αφορούσε το ζήτημα όπως πιο πάνω τίθεται.»
Τελικά δε το πρωτόδικο Δικαστήριο επελήφθη και του θέματος της συντρέχουσας αμέλειας και, έχοντας υπόψη τη νομολογία, κατέληξε να επιμετρήσει την ευθύνη σε ποσοστό 80% στην εφεσείουσα και 20% στον εφεσίβλητο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέδωσε τελικά την πιο κάτω απόφαση υπέρ του εφεσίβλητου:-
«(α) £12.000 με τόκο προς 6% ετησίως από 7/9/92 και 8% από τις 29.11.96 μέχρι εξόφλησης. [Βλ. αναφορικά με τον τόκο την Lunkuttis (πιο πάνω)].
(β) £2.960 ως ειδικές αποζημιώσεις με τόκο προς 6% ετησίως για το ήμισυ της πιο πάνω περιόδου (7/9/02 - 29/4/96) και από 29/11/96 με τόκο προς 8% μέχρι τελικής αποπληρωμής.
(γ) £4.800 για απώλεια μελλοντικών εισοδημάτων με τόκο προς 8% από σήμερα μέχρι εξοφλήσεως.
Πλέον έξοδα τα οποία θα υπολογίσει ο Πρωτοκολλητής.»
Με πέντε μακροσκελείς λόγους έφεσης η εφεσείουσα προσβάλλει την πρωτόδικη απόφαση. Στο στάδιο της προδικασίας διευκρινίστηκε ότι οι λόγοι 1, 2 3 αποτελούν αιτιολογία του λόγου έφεσης που προσβάλλει την κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου τόσο όσον αφορά το συμπέρασμα ότι η εφεσείουσα ήταν εκ προστήσεως αμελής όσον και το συμπέρασμα για τον καταμερισμό της.
Οι λόγοι 4 και 5 αποσύρθηκαν με αμοιβαία δήλωση (όσον αφορά το λόγο 4) ότι θα αφαιρεθεί ποσό £100 από το κονδύλι των ειδικών αποζημιώσεων.
Η εφεσείουσα με το μοναδικό πλέον λόγο έφεσης προσβάλλει τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου όσον αφορά την ευθύνη. Κατά πρώτο ισχυρίζεται ότι λανθασμένα αξιολόγησε την αξιοπιστία των μαρτύρων και ότι τα ευρήματα του δεν συνάδουν προς τη μαρτυρία. Δεν έχουμε πεισθεί από την επιχειρηματολογία της ευπαιδεύτου δικηγόρου της εφεσείουσας ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο έσφαλε καθ' οιονδήποτε τρόπο στην αξιολόγηση της μαρτυρίας και στα ευρήματα του. Το πρωτόδικο Δικαστήριο έδωσε επαρκείς λόγους για την αποδοχή της μαρτυρίας που παρουσιάστηκε από τον εφεσίβλητο, τα δε ευρήματα στα οποία κατέληξε ήταν εύλογα και σε αρμονία με την ενώπιον του μαρτυρία. Η ευπαίδευτος δικηγόρος της εφεσείουσας επεσήμανε στην αγόρευση της διάφορες αντιφάσεις στη μαρτυρία. Οι οποιεσδήποτε όμως αντιφάσεις που επεσήμανε δεν ήταν ικανές να κλονίσουν τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου.
Κεντρικός άξονας της επιχειρηματολογίας της δικηγόρου της εφεσείουσας ήταν ο ισχυρισμός ότι το μοχλό του μίξερ τον έθεσε σε λειτουργία ο εφεσίβλητος και όχι ο μάρτυρας Φίλιππος Χ"Δαυίδ. Ο ισχυρισμός αυτός όμως είναι εκτός της μαρτυρίας και εκτός των δικογράφων.
Ο ίδιος ο Φίλιππος Χατζηδαυίδ στη μαρτυρία του παραδέχεται ότι ξεκίνησε το μίξερ με οδηγίες του διευθυντού της εφεσείουσας και ότι μετακίνησε το μοχλό (επάλαρε) με αποτέλεσμα τούτο να μετακινηθεί προς τα πίσω και να κτυπήσει τον εφεσίβλητο. Τη μαρτυρία αυτή, όπως και του εφεσίβλητου, την δέχθηκε ως αξιόπιστη το πρωτόδικο Δικαστήριο. Ακόμα πιο σημαντικό στην Έκθεση Υπεράσπισης της εφεσείουσας γίνεται παραδοχή στην παράγραφο 2 κάτω από το κεφάλαιο «Λεπτομέρειες αμελείας ενάγοντα» ότι ο Φίλιππος Χατζηδαυίδ και όχι ο εφεσίβλητος ξεκίνησε το μίξερ και μετακίνησε το μοχλό (επάλαρε).
Περαιτέρω η εφεσείουσα ισχυρίζεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα προέβη στον επιμερισμό της ευθύνης εισηγούμενη ότι η συντρέχουσα αμέλεια του εφεσίβλητου ήταν μεγαλύτερη.
Είναι καθιερωμένο από τη νομολογία ότι το ζήτημα του καταμερισμού της ευθύνης είναι πρωταρχικό καθήκον του πρωτόδικου Δικαστηρίου και εκτός αν στην απόφαση ενεφιλοχώρησε πλάνη περί το νόμο ή τα πραγματικά γεγονότα, τα ευρήματα του Δικαστηρίου δεν πρέπει να ανατραπούν. (Βλέπε, μεταξύ άλλων: Covotsos Textiles Ltd. v. Serghiou (1981) 1 C.L.R. 475 και Ανδρέα Αλεξάνδρου ν. Γιαννούλας Ιωάννου (1996) 1 Α.Α.Δ. 1157).
Από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου προκύπτουν ότι σε υποθέσεις με παρόμοια γεγονότα ο καταμερισμός της ευθύνης όπως υπολογίστηκε και στην παρούσα υπόθεση έχει επικυρωθεί.
Έχουμε εξετάσει τις εκατέρωθεν εισηγήσεις των ευπαιδεύτων δικηγόρων των διαδίκων. Δεν έχουμε πεισθεί ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο επλανήθη είτε περί το νόμο είτε τα γεγονότα. Δεν διαπιστώνουμε έκδηλο σφάλμα στην κρίση του, που να μας επιτρέπει να επέμβουμε.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Η απόφαση όμως του πρωτόδικου Δικαστηρίου διαφοροποιείται κατόπιν της συμφωνίας των διαδίκων ούτως ώστε οι ειδικές αποζημιώσεις να μειώνονται από £2.960 σε £2.860.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.