ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2004) 1 ΑΑΔ 1242
5 Ιουλίου, 2004
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
MEMRB INTERNATIONAL LTD,
Εφεσείουσα,
v.
ΟΛΥΜΠΙΟΥ ΤΟΥΜΑΖΟΥ,
Εφεσιβλήτου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11327)
Συμβάσεις ― Ερμηνεία όρων σύμβασης ― Οδηγός για την ερμηνεία όρου σύμβασης είναι η γραμματική έννοια των λέξεων που χρησιμοποιούνται και η ταυτόχρονη απόδοση σ' αυτές τέτοιας λογικής ερμηνείας που να οδηγεί στην πραγμάτωση του αληθινού σκοπού και διάθεσης των συμβαλλομένων.
Απόδειξη ― Έγγραφα ― Προσαγωγή εγγράφων, τα οποία είχαν καταρτισθεί και βρίσκονταν στην αποκλειστική κατοχή της εναγόμενης εταιρείας, από τον ενάγοντα πρώην διευθυντή της ― Κατά πόσο ήταν νομότυπη.
Ο εφεσίβλητος εργοδοτήθηκε ως διευθυντής του τμήματος παρακολούθησης λιανικών πωλήσεων της εφεσείουσας εταιρείας από τις 8.3.1993 μέχρι τις 13.2.1995, οπότε υπέβαλε παραίτηση λόγω διαφορών που προέκυψαν μεταξύ του ιδίου και της εφεσείουσας. Με την αγωγή του αξίωνε από την εφεσείουσα £17.871,43 ποσό που αντιπροσώπευε: £771,43 υπόλοιπο μισθού για το Φεβρουάριο του 1995, φιλοδώρημα ύψους £5.000 για το 1993, £10.000 για το 1994 και £2.100 για συσσωρευμένη άδεια 35 ημερών που εδικαιούτο, αλλά δεν πήρε.
Η εφεσείουσα εταιρεία παραδέχθηκε πως όφειλε στον εφεσίβλητο μόνο το ποσό των £771,43 και το ποσό των £800 φιλοδώρημα για το έτος 1993.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο ερμήνευσε σχετικό όρο εργοδότησης στη βάση της έννοιας των λέξεων που χρησιμοποιήθηκαν σ' αυτόν αλλά ταυτόχρονα του απέδωσε και λογική ερμηνεία που οδηγούσε στην διαπίστωση του πραγματικού σκοπού των μερών που, στην προκείμενη περίπτωση, ήταν η αμοιβή του εφεσίβλητου με φιλοδωρήματα σαν κίνητρο για την καλύτερη απόδοσή του η οποία θα απέφερε κέρδος στην εφεσείουσα.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο είχε αποδεκτεί, με ενδιάμεση απόφασή του, την προσαγωγή εγγράφων από τον εφεσίβλητο, που είχαν καταρτιστεί από την εφεσείουσα, για να αποδείξει τα κέρδη του τμήματος της εταιρείας στο οποίο προΐστατο. Σύμφωνα με τα έγγραφα αυτά το 1993 τα κέρδη ήταν της τάξης των £328.000 ενώ το 1994 £3.000.009.252.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέδωσε απόφαση υπέρ του εφεσίβλητου για £15.771,43.
Η εφεσείουσα εφεσίβαλε την απόφαση. Ο εφεσίβλητος με ειδοποίηση αντέφεσης επεδίωξε να προστεθεί στο επιδικασθέν ποσό της απόφασης και ποσό £2.100 που διεκδικούσε για τη συσσωρευμένη άδεια του που δεν πήρε.
Η θέση της εφεσείουσας ήταν ότι ο επίμαχος όρος δεν επιδέχεται άλλης ερμηνείας, παρά αυτής που μεταδίδουν οι λέξεις που χρησιμοποιούνται. Η εταιρεία κατά την εισήγηση της, δεν είχε κέρδη, αντίθετα είχε ζημιές, όπως αποδείκτηκε από τη μαρτυρία ενός των διευθυντών της.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η προσκόμιση των σχετικών στοιχείων από τον ίδιο τον εφεσίβλητο, εφόσον τα κατείχε νομίμως ως πρώην διευθυντής της εταιρείας, ήταν απόλυτα νομότυπη.
2. Η ερμηνεία του επίμαχου όρου από το πρωτόδικο Δικαστήριο ήταν ορθή. Ο επίμαχος όρος πρέπει μεν να ερμηνευθεί στη βάση της έννοιας που μεταδίδουν οι λέξεις που χρησιμοποιούνται, αλλά ταυτόχρονα να αποδοθεί και τέτοια λογική ερμηνεία που να οδηγεί στην πραγμάτωση του αληθινού σκοπού και διάθεσης των μερών σ' αυτή.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα. Η αντέφεση επιτράπηκε. Το επιδικασθέν πρωτοδίκως ποσό διαφοροποιήθηκε ώστε τούτο να είναι £17.871,43.
Έφεση και Αντέφεση.
Έφεση από την εναγόμενη εταιρεία κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 31/1/02 (Αρ. Αγωγής 3927/95) με την οποία επιδίκασε υπέρ του ενάγοντα - παραιτηθέντα εργοδοτούμενου της εταιρείας ποσό £15.771,43 ως οφειλόμενο προς αυτόν υπόλοιπο μισθού και φιλοδωρημάτων και αντέφεση από τον ενάγοντα για το μη επιδικασθέν σ' αυτόν ποσό £2.100 για συσσωρευθείσα άδεια 35 ημερών την οποία δεν έλαβε.
Μ. Παπαπέτρου με Α. Γαβριηλίδη, για την Εφεσείουσα.
Αλ. Ταλιαδώρος με Ο. Παλάτου, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Στις 8.3.1993 ο εφεσίβλητος προσλήφθηκε από την εφεσείουσα εταιρεία ως διευθυντής του τμήματος παρακολούθησης λιανικών πωλήσεων και ως μέλος του διοικητικού της συμβουλίου. Υπέβαλε όμως στις 13.2.95, την παραίτηση του, λόγω διαφορών που προέκυψαν μεταξύ του και της εφεσείουσας. Με την αγωγή του ο εφεσίβλητος αξίωνε από την εφεσείουσα £17.871,43, ποσό που αντιπροσώπευε: £771.43 υπόλοιπο μισθού για το μήνα Φεβρουάριο του 1995, φιλοδώρημα ύψους £5.000 για το 1993, £10.000 για το 1994 και £2.100 για συσσωρευμένη άδεια 35 ημερών που εδικαιούτο, αλλά δεν πήρε.
Η εφεσείουσα εταιρεία παραδέκτηκε μόνο πως όφειλε στον εφεσίβλητο £771,43 για το υπόλοιπο του μισθού Φεβρουαρίου 1995, και £800 φιλοδώρημα, μόνο για το έτος 1993.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού άκουσε τη μαρτυρία που παρουσιάστηκε ενώπιον του, που συνίστατο κατά κύριο λόγο από αυτή του εφεσίβλητου και ενός εκ των διευθυντών της εφεσείουσας, αποφάσισε για τον εφεσίβλητο και εξέδωσε απόφαση υπέρ του για £15.771,43.
Στην έφεση που μας απασχόλησε η εφεσείουσα εισηγήθηκε πως η πρωτόδικη απόφαση είναι εσφαλμένη και πρέπει να ανατραπεί. Η θέση αυτή βασίζεται αποκλειστικά στην ερμηνεία των όρων εργοδότησης του εφεσίβλητου, όπως οι δικηγόροι της προβάλλουν ως ορθή. Ο εφεσίβλητος με ειδοποίηση αντέφεσης επιδιώκει να προστεθεί στο επιδικασθέν ποσό της απόφασης και ποσό £2.100, που διεκδικούσε για τη συσσωρευθείσα άδεια του 35 ημερών, που δεν πήρε.
Κατά την έναρξη της ενώπιον μας διαδικασίας οι δικηγόροι της εφεσείουσας συμφώνησαν πως, αν η έφεσή τους αποτύχει τότε πρέπει να γίνει αποδεκτή η αντέφεση και να προστεθεί στο επιδικασθέν ποσό και το ποσό των £2.100.
Ο επίμαχος όρος, που αποτέλεσε το κεντρικό σημείο συζήτησης πρωτοδίκως και εδώ, περιέχεται στην επιστολή της εφεσείουσας προς τον εφεσίβλητο, όπου και περιέχονται οι όροι εργοδότησης του. Είναι ο όρος 2, με τίτλο remuneration, και που έχει ως εξής:
"Remuneration
Your basic salary will by CY.P.900, plus CY. P.350 overseas travel allowance. You will also be entitled to an annual bonus which will depend on the company's overall profitability and your individual performance"
Ο εφεσίβλητος παρουσίασε κατά τη διάρκεια της δίκης έγγραφα, που καταρτίστηκαν από την εφεσείουσα, σύμφωνα με τα οποία το 1993 το τμήμα του οποίου προϊστατο ο εφεσίβλητος είχε κέρδη της τάξης των £328.000, ενώ το 1994 £3.000.009.252. Αναφορικά δε με το ποσοστό του φιλοδωρήματος ο εφεσίβλητος αναφέρθηκε σε προσωπική συνομιλία, κατά τις διαπραγματεύσεις πρόσληψης του, που είχε με τον κ.Γ.Βασιλείου, διευθύνοντα σύμβουλο της εφεσείουσας, ο οποίος και τον διαβεβαίωσε πως το ποσό του φιλοδωρήματος θα ήταν πενταψήφιος αριθμός ετησίως. Και τούτο γιατί ο βασικός μισθός του, όπως καθορίζεται στο σχετικό όρο αμοιβής του, θα ήταν £900 συν £350 για έξοδα εξωτερικού, ποσό το οποίο ήταν πολύ χαμηλότερο του μισθού που έπαιρνε από την εργασία του, την οποία θα εγκατέλειπε. Στη βάση λοιπόν των κερδών του τμήματος, στο οποίο προϊστατο ο εφεσίβλητος, υπολόγισε το μίνιμουμ της αμοιβής σε πενταψήφιο αριθμό, £5.000 δηλαδή για το 1993 και £10.000 για το 1994.
Η θέση της εφεσείουσας ήταν πως ο επίμαχος όρος δεν επιδέχεται άλλης ερμηνείας, παρά αυτής που μεταδίδουν οι λέξεις που χρησιμοποιούνται, δηλαδή: «entitled to an annual bonus which will be paid on the company's overall profitability and your individual performance". Η εταιρεία, κατά την εισήγηση, δεν είχε κέρδη, αντίθετα είχε ζημιές, όπως αποδείκτηκε από τη μαρτυρία ενός των διευθυντών της.
Οι δικηγόροι της εφεσείουσας, κατά τη συζήτηση ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, έφεραν ένσταση στην προσαγωγή των εγγράφων που κατέθεσε ο εφεσίβλητος για να αποδείξει τα κέρδη του τμήματος της εταιρείας στο οποίο προΐστατο. Το Δικαστήριο αποδέκτηκε τα έγγραφα ως περιέχοντα στοιχεία τα οποία αποτελούσαν παραδοχή εις βάρος της εφεσείουσας. Η ενδιάμεση απόφαση του Δικαστηρίου είναι, κατά τη γνώμη μας ορθή. Το μοναδικό και καίριο σημείο αντιδικίας ήταν ακριβώς τα κέρδη της εφεσείουσας, για τα οποία μόνο η ίδια θα μπορούσε να προσκομίσει τα σχετικά στοιχεία, εφόσον αυτά βρίσκονταν στην αποκλειστική κατοχή της. Η προσκόμιση τους επομένως από τον ίδιο τον εφεσίβλητο, εφόσον τα κατείχε νομίμως ως πρώην διευθυντής της εταιρείας, ήταν απόλυτα νομότυπη.
Συμφωνούμε με την ερμηνεία που προσέδωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο στον επίμαχο όρο, ο οποίος πρέπει μεν να ερμηνευθεί στη βάση της έννοιας που μεταδίδουν οι λέξεις που χρησιμοποιούνται, αλλά ταυτόχρονα να αποδοθεί και τέτοια λογική ερμηνεία που να οδηγεί στην πραγμάτωση του αληθινού σκοπού και διάθεσης των μερών σ' αυτή. Στην περίπτωση που εξετάζουμε η φράση "and your individual performance" είναι κλειδί, γιατί οδηγεί ακριβώς στη διαπίστωση του πραγματικού σκοπού των μερών για τον εξής λόγο. Το φιλοδώρημα αποτελεί κίνητρο για να αποδίδει καλύτερα ο εργαζόμενος. Καλύτερη απόδοση αποφέρει στον εργοδότη μεγαλύτερο κέρδος. Αποτέλεσμα για το οποίο αμείβεται με φιλοδώρημα ο εργαζόμενος. Με αυτή την έννοια, το τμήμα της εφεσείουσας στο οποίο προΐστατο ο εφεσίβλητος είχε τα κέρδη, στα οποία αναφερθήκαμε πιο πάνω. Η εφεσείουσα συνίσταται προφανώς από ομάδα εταιρειών ή τμημάτων ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Ο εφεσίβλητος δεν είχε καμιά σχέση με τα υπόλοιπα τμήματα της εταιρείας. Επιπλέον, να σημειώσουμε, πως η μαρτυρία ενός των διευθυντών της εφεσείουσας, ότι δηλαδή είχε ζημιές, δεν ήταν συγκεκριμένη. Απέδωσε μάλιστα τις ζημιές σε έξοδα επενδύσεων που έγιναν στο εξωτερικό. Αλλά οι επενδύσεις, για την επέκταση των εργασιών της εταιρείας, γιατί να θεωρηθούν ζημιές που να απολήγουν μάλιστα στην εξάλειψη του φιλοδωρήματος του εφεσίβλητου; Εάν γίνει δεκτή η θέση αυτή σημαίνει πως ο εφεσίβλητος, σε πλήρη αντίθεση με όσα του υποσχέθηκε ο κ.Βασιλείου, θα ελάμβανε μισθό πολύ χαμηλότερο από εκείνο που θα έπαιρνε από την εργασία που εγκατέλειψε, για να προσληφθεί από την εφεσείουσα.
Κρίνουμε επομένως πως η πρωτόδικη απόφαση είναι ορθή και η έφεση απορρίπτεται. Η αντέφεση επιτυγχάνει, στη βάση των όσων είπαμε πιο πάνω. Το επιδικασθέν ποσό στην πρωτόδικη απόφαση διαφοροποιείται ώστε τούτο να είναι £17.871.43. Η εφεσείουσα θα πληρώσει τα έξοδα της ενώπιον μας διαδικασίας.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα. Η αντέφεση επιτρέπεται. Το επιδικασθέν πρωτοδίκως ποσό διαφοροποιήθηκε ώστε τούτο να είναι £17.871,43.