ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

27 Νοεμβρίου, 2003

[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στες]

ΑΘΑΝΑΣΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ,

v.

ΑΝΔΡΕΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΤΥΛΛΗΡΗ,

_________

ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ.: Στις 10.12.1994 ο εφεσίβλητος οδηγούσε το αυτοκίνητό του στο δρόμο Προδρομίου-Πάφου με κατεύθυνση την Πάφο. Κατά τον ίδιο χρόνο ο εφεσείων οδηγούσε το όχημά του στην αντίθετη κατεύθυνση, σύροντας καρότσα μήκους οκτώ μέτρων και πλάτους τριών. Η ώρα ήταν περασμένη και ο εφεσίβλητος οδηγούσε με τα φώτα του αυτοκινήτου του αναμμένα. Αφού τα δύο οχήματα διασταυρώθηκαν, ο εφεσίβλητος, προφανώς μη αντιλαμβανόμενος την παρουσία του συρόμενου οχήματος οδήγησε το αυτοκίνητό του προς τα δεξιά, με αποτέλεσμα να συγκρουστεί με το δεξιό πισινό τροχό της καρότσας.

Ο δρόμος στο σημείο είναι πλάτους 5 μέτρων με χρησιμοποιήσιμα κράσπεδα πλάτους στην αριστερή πλευρά του δρόμου στην κατεύθυνση του εφεσίβλητου ενός και στην αντίθετη δύο μέτρων. Η σύγκρουση έγινε σε απόσταση 2.70 μέτρων από την αριστερή πλευρά του δρόμου, στην πορεία του εφεσίβλητου.

Κατά την ακροαματική διαδικασία ο εφεσείων δεν έδωσε μαρτυρία και το Δικαστήριο βασιζόμενο στη μαρτυρία του εφεσίβλητου και του αστυφύλακα εξεταστή της υπόθεσης, κατέληξε ότι και οι δύο οδηγοί ευθύνονταν για το δυστύχημα. Σύμφωνα πάντα με το πρωτόδικο δικαστήριο, το χωρίς φώτα συρόμενο όχημα συνιστούσε κίνδυνο για τα άτομα που χρησιμοποιούσαν το δρόμο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι του αυτοκινήτου του εφεσίβλητου προηγείτο αυτοκίνητο με τα φώτα κινδύνου αναμμένα, προειδοποίηση την οποία το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι δεν ήταν αρκετή.

Ο εφεσίβλητος, σύμφωνα με την πρωτόδικη απόφαση, υπήρξε αμελής γιατί, ενώ του παρεχόταν η δυνατότητα να οδηγεί αριστερότερα, εισήλθε στη δεξιά πλευρά, προτού ελέγξει ή βεβαιωθεί ότι ήταν ασφαλές να το πράξει, μέσα στην ακτίνα ορατότητας που του πρόσφεραν τα φώτα του οχήματός του. Η ευθύνη επιμερίστηκε σε 2/3 εναντίον του εφεσείοντα και 1/3 εναντίον του εφεσίβλητου.

Ο εφεσείων υποστηρίζει ότι το πρωτόδικο δικαστήριο λανθασμένα δέχθηκε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου, επειδή ο ίδιος παρέλειψε να καταθέσει ενώπιον του δικαστηρίου. Επισημαίνει επίσης ότι η κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι η σύγκρουση έλαβε χώρα 20 εκ. εντός της πλευράς του εφεσείοντα και ότι η σύγκρουση έγινε μεταξύ του δεξιού μπροστινού μέρους του αυτοκινήτου του εφεσίβλητου και του δεξιού του συρόμενου οχήματος, καταρρίπτει τη μαρτυρία του εφεσίβλητου την οποία το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ως αξιόπιστη.

Τα επιχειρήματα στερούνται βάσης. Κατ΄ αρχήν το πρωτόδικο δικαστήριο δεν δέκτηκε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου ως αξιόπιστη λόγω της παράλειψης του εφεσείοντα να παρουσιαστεί στο δικαστήριο και να καταθέσει. Είναι σαφές ότι εξέτασε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου αυτόνομα και την έκρινε αξιόπιστη. Μετά από αυτό σημειώνει την παρατήρηση - χρησιμοποιώντας μάλιστα ενδεικτικά την έκφραση «εξ άλλου» - ότι λόγω της μη προσέλευσης του εφεσείοντα να καταθέσει, ουσιαστικά δεν είχε άλλη ενώπιόν του εκδοχή.

΄Οπως σημειώνεται και στην Οδυσσέως ν. Χ" Λούκα, Π.Ε. 10485, ημερ. 22.2.2000, η μόνη μαρτυρία πάνω στην οποία μπορούσε να βασίσει τα συμπεράσματά του το πρωτόδικο δικαστήριο ως προς τις λεπτομέρειες του ατυχήματος, φαίνεται να ήταν μόνο εκείνη του εφεσίβλητου.

΄Οπως έχει επανειλλημένα λεχθεί, η αξιολόγηση της αξιοπιστίας μαρτύρων βαρύνει το πρωτόδικο δικαστήριο. Το Εφετείο σπάνια επεμβαίνει και μόνο υπό τις προϋποθέσεις που σαφώς αναφέρονται στη νομολογία. Βρίσκουμε ότι οι προϋποθέσεις αυτές δεν ικανοποιούνται στην παρούσα περίπτωση.

΄Εχουμε εξετάσει τη μαρτυρία του εφεσίβλητου και δεν συμφωνούμε ότι περιέπεσε σε ουσιαστικές αντιφάσεις που να δημιουργούν αμφιβολίες για την αξιοπιστία του. Οι διαπιστώσεις του δικαστηρίου δικαιολογούνταν από την ενώπιόν του μαρτυρία, θεωρουμένης στο σύνολό της. Ο εφεσείων απέτυχε να μας πείσει περί του αντιθέτου.

Ο εφεσείων υποστηρίζει ακόμα ότι το συμπέρασμα του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι η σύγκρουση έγινε όταν ο εφεσίβλητος προσπάθησε να επαναφέρει το όχημά του στο μέσο του δρόμου, κτυπώντας έτσι στην καρότσα, είναι αντίθετο με τη μαρτυρία του εφεσίβλητου. Το επιχείρημα βασίζεται στον ισχυρισμό ότι ο εφεσίβλητος κατέθεσε ότι όταν ήταν στο πλευρό του αυτοκινήτου του εφεσείοντα, έκανε τη σκέψη να μεταφέρει το αυτοκίνητό του κανονικά στο δρόμο και πριν προλάβει να κινηθεί συγκρούστηκε με κάποιο αντικείμενο. ΄Ετσι, συνεχίζει ο εφεσείων, ο εφεσίβλητος παρουσίασε τη σύγκρουση να γίνεται στην πλευρά του πριν προλάβει να κινηθεί.

Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι η σύγκρουση, όπως σημειώνεται και στο σχεδιάγραμμα της σκηνής, έγινε περίπου στο κέντρο του δρόμου. Από την καρότσα, έλειπε ο δεξιός τροχός, ενώ το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου ήταν κτυπημένο σε όλη τη δεξιά του πλευρά, καθώς και στο δεξιό μπροστινό μέρος. Εξ άλλου, θα πρέπει να λεχθεί ότι ο εφεσίβλητος δεν ισχυρίστηκε ότι η σύγκρουση έγινε χωρίς να κινηθεί προς τα δεξιά. Αντίθετα, είναι σαφές και από την αντεξέταση, ότι η θέση του ήταν ότι αφού προσπέρασε το αυτοκίνητο του εφεσείοντα, προσπάθησε να επαναφέρει το αυτοκίνητό του στη μέση, αφού μέχρι εκείνο το σημείο οδηγούσε στο άκρο αριστερό του δρόμου, με αποτέλεσμα να κτυπήσει πάνω στην καρότσα, η οποία δεν είχε οποιοδήποτε διακριτικό σήμα.

Υποστηρίκτηκε ακόμα ότι λανθασμένα το πρωτόδικο δικαστήριο αποφάσισε ότι το ατύχημα έγινε κατά τη διάρκεια της νύκτας. Προβλήθηκε ο ισχυρισμός ότι επί του προκειμένου υπάρχει σύγκρουση μεταξύ της μαρτυρίας του εφεσίβλητου και του εξεταστή της υπόθεσης.

Στον ίδιο λόγο έφεσης προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι το Δικαστήριο λανθασμένα δεν αποδέκτηκε ως τεκμήριο την αστυνομική έκθεση, αφού ο φάκελλος της υπόθεσης είχε, λόγω της παρόδου του χρόνου, καταστραφεί. Η αστυνομική έκθεση δεν αποτελεί δευτερογενή μαρτυρία για απόδειξη ισχυρισμών που ίσως βρίσκονταν στον καταστραφέντα φάκελο της Αστυνομίας, ενώ οποιαδήποτε σχετική αναφορά δυνατόν να συνιστά και εξ ακοής μαρτυρία, η οποία, βέβαια, δεν είναι αποδεκτή. Οι δύο άμεσοι μάρτυρες, ο εξεταστής της υπόθεσης και ο εφεσίβλητος, κατέθεσαν ο μεν πρώτος ότι ήταν τουλάχιστον σούρουπο, ενώ ο άλλος ότι, λόγω του σκότους, δέκα λεπτά προηγουμένως είχε ανάψει τα φώτα του αυτοκινήτου του. Οι μαρτυρίες αυτές, οι οποίες αμφότερες κρίθηκαν από το Δικαστήριο ως αξιόπιστες, δεν θα κλονίζονταν από την οποιανδήποτε τυχόν αντίθετη καταγραφή στην αστυνομική έκθεση, η οποία δεν γνωρίζουμε καν από ποιον έχει συνταχθεί.

΄Αλλος λόγος που προβάλλεται είναι ότι το συμπέρασμα του Δικαστηρίου ότι ο εφεσείων όφειλε να τηρεί τέτοια απόσταση από το προπορευόμενο όχημα και να οδηγεί με τέτοιο τρόπο ώστε ο κίνδυνος που δημιουργούσε η καρότσα να γίνεται εμφανής στους άλλους οδηγούς, είναι λανθασμένο. Δεν υπάρχει, συνεχίζει ο εφεσείων, οποιαδήποτε μαρτυρία ότι η απόσταση που είχε από το προπορευόμενο όχημα δεν ήταν ασφαλής, ενώ καμιά ουσιώδης συνάφεια δεν υπάρχει μεταξύ της έλλειψης φωτισμού της καρότσας και του ατυχήματος, αφού η σύγκρουση έλαβε χώρα στην πλευρά του εφεσείοντα.

Η απόσταση μεταξύ του αυτοκινήτου του εφεσείοντα και του προπορευόμενου οχήματος ήταν ευθύνη του οδηγού του προπορευόμενου οχήματος. Ο εφεσείων, ο οποίος μάλιστα έσυρε και άλλο όχημα, δεν μπορούσε βέβαια να αναπτύσσει ταχύτητα για να μειώσει την απόσταση. Η αμέλεια του εφεσείοντα δεν βασίζεται όμως σ΄ αυτή τη διαπίστωση. Η ευθύνη του συνίσταται στο ότι οδηγούσε, εν καιρώ νυκτός, σύροντας καρότσα η οποία προεξείχε του δικού του οχήματος κατά ενάμιση μέτρο, χωρίς να φέρει φώτα πορείας, ούτως ώστε να γίνεται ορατή από τους άλλους οδηγούς που χρησιμοποιούσαν το δρόμο. Ο λόγος που ο εφεσίβλητος επιχείρησε να οδηγήσει το όχημά του δεξιότερα, ήταν ακριβώς γιατί έμεινε με την εντύπωση, λόγω της ανυπαρξίας φώτων, ότι είχε προσπεράσει το όχημα του εφεσείοντα.

Τέλος το γεγονός ότι ο εφεσίβλητος παραδέχθηκε ενοχή στην ποινική διαδικασία, δεν μπορεί να μας οδηγήσει σε οποιοδήποτε συμπέρασμα, αφού, εν πάση περιπτώσει, το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε ότι, σε κάποιο βαθμό, ευθυνόταν και αυτός για την πρόκληση του ατυχήματος.

Η έφεση απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον του εφεσείοντα, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

Φρ. Νικολαΐδης, Δ.

Τ. Ηλιάδης, Δ.

Ρ. Γαβριηλίδης, Δ.