|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 10658
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, Π. ΚΑΛΛΗ, Α. ΚΡΑΜΒΗ, ΔΔ.
1. ΚΟΝΙΑ ΤΟΥΡΙSM DEVELOPMENT COMPANY LTD
2. ANΔΡΕΑΣ ΚΑΙΣΗΣ,
Εφεσείοντες/Αιτητές
και
1. ΜΑΡΙΑ ΣΩΤΗΡΗ Χ" ΑΝΤΩΝΗ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ
Εφεσίβλητοι/Καθ΄ων η αίτηση
--------------------------------------
Για τους Εφεσείοντες: Χρ. Γεωργιάδης.
Για την Εφεσίβλητη 1: Χρ. Κληρίδης.
Για τον Εφεσίβλητο 2: Χρ. Ιωαννίδης, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γεν. Εισαγγελέα.
-----------------------------------
Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δοθεί από τον Δικαστή Κωνσταντινίδη
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ: Εκδηλώθηκε διαφωνία ως προς τα δικαιώματα που αποκτήθηκαν σε ακίνητη ιδιοκτησία από σύμβαση πώλησης που συνάφθηκε μεταξύ των εφεσειόντων και της εφεσίβλητης 1 και, με αίτηση της δεύτερης, ενεπλάκη ο Διευθυντής του Κτηματολογίου. Η επιστολή του, ημερομηνίας 30.8.90, που περιλαμβάνει την κατάληξη στην οποία άχθηκε, τελειώνει ως εξής:
"Προτίθεμαι όπως εγγράψω στο όνομα της Μαρίας Σωτήρη Χ"Αντώνη μέρος του πιο πάνω κτήματος εκτάσεως ενός εκταρίου, οκτώ δεκαρίων και 069 τ. μέτρων και στο όνομα της εταιρείας ΚΟΝΙΑ ΤΟΥRISM DEVELOPMENT LTD, μέρος του πιο πάνω κτήματος εκτάσεως τριών δεκαρίων και 679 τ. μέτρων, εκτός αν μέσα σε 30 μέρες από την ημερομηνία της παρούσης επιστολής, παρουσιάσετε Διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάσσει διαφορετικά ή απόδειξη ότι έχετε αποταθεί προς τούτο στο Δικαστήριο."
Οι εφεσείοντες άσκησαν έφεση κατ΄επίκληση του άρθρου 80 του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου Κεφ. 224 και, στο πλαίσιο της διαδικασίας που ακολουθήθηκε, προσάχθηκε μαρτυρία την οποία το πρωτόδικο δικαστήριο παρέθεσε με αρκετή λεπτομέρεια. Για να καταλήξει όμως στο τέλος πως δεν χρειαζόταν να εξετάσει την ουσία της διαφοράς. Ο Διευθυντής του Κτηματολογίου, στη βάση της σταθερής νομολογίας μας δεν έχει εξουσία, στο πλαίσιο του άρθρου 61 του Κεφ. 224 ή άλλως, να επιλύει ουσιαστικές διαφορές σε σχέση με περιουσιακά δικαιώματα και όποια τέτοιου περιεχομένου απόφαση θα ήταν πράγματι ανατρέψιμη δυνάμει του άρθρου 80. Εν τούτοις, όπως κατέληξε, η έφεση υπέκειτο σε απόρριψη επειδή "οι εφεσείοντες εσφαλμένα καταχώρισαν έφεση εναντίον της 'απόφασης' του Διευθυντή του Κτηματολογίου και όχι αγωγή όπως προνοείται από τις πρόνοιες του άρθρου 46(1) του Κεφ. 224 σε συνδυασμό με τον Κ.3 των σχετικών Κανονισμών".
Ήταν το υπόβαθρο αυτής της κρίσης η εκτίμηση πως ο Διευθυντής δεν είχε εκδώσει οποιαδήποτε τελική απόφαση αλλά απλώς εξέφρασε πρόθεση, δυνάμει του άρθρου 46(1) του Κεφ. 224, για εγγραφή του μέρους του ακινήτου. Οπότε, κατ΄εφαρμογήν και του Κανονισμού 3 των περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Κανονισμών του 1956, όπως εξηγήθηκε και στην επιστολή του Διευθυντή ημερομηνίας 30.8.90, μόνο με αγωγή θα μπορούσαν να είχαν κινηθεί οι ενιστάμενοι και όχι με έφεση δυνάμει του άρθρου 80.
Οι εφεσείοντες ήταν σύντομοι κατά την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας τους, δικαιολογημένα θα λέγαμε. Προτείνουν, και έχουν δίκαιο, πως το άρθρο 46(1) στη βάση του οποίου κινήθηκε ο Διευθυντής, είναι ανεφάρμοστο στην περίπτωση. Η υπόθεση Χρυσταλλού Θεοχάρους κ.α. ν. Θεοχάρη Κυπριανού Χαραλάμπους Πολιτική ΄Εφεση 9865 ημερομηνίας 2.2.01 που επικαλέστηκαν, είναι ευθέως σχετική. Τα δεδομένα της ήταν παρόμοια και εξηγήθηκε πως το άρθρο 46 καλύπτει μόνο την περίπτωση γενικής εγγραφής και όχι περιπτώσεις μεμονωμένης εγγραφής. Οπότε, η ειδοποίηση που τροχιοδρομούσε δυνατότητα ή προοπτική εγγραφής ακινήτου ιδιοκτησίας όχι δυνάμει δικαστικής απόφασης αλλά δυνάμει κρίσης του Διευθυντή αναφορικά με τα ουσιαστικά δικαιώματα των διαδίκων, που θα ακολουθούσε εκτός εάν η άλλη πλευρά και όχι εκείνη που επιζητούσε παρέμβαση, εξασφάλιζε δικαστική απόφαση ή πάντως προχωρούσε με αγωγή, δεν είχε δικαιοδοτικό έρεισμα. Συνιστούσε ανεπίτρεπτη αντιστροφή με αναγνώριση προβαδίσματος υπέρ της μιας από τις δυο πλευρές και η έφεση που ασκήθηκε δυνάμει του άρθρου 80, το οποίο εκτείνεται και σε ειδοποιήσεις, θα έπρεπε να είχε επιτύχει.
Σημειώνουμε πως η επιπρόσθετη εισήγηση της εφεσίβλητης 1 πως άλλη θά έπρεπε να ήταν η κατάληξη επειδή το άρθρο 46(1) "προνοεί τη διαδικασία που ακολουθείται στις περιπτώσεις εγγραφής σε συνδυασμό με το άρθρο 44 του Κεφ. 224", δεν βρίσκει έρεισμα στη νομοθετική ρύθμιση. Το άρθρο 44 και συναφώς η αναφορά σ΄αυτό στο πλαίσιο του άρθρου 46(2), αφορά διαδικασία αναγκαστικής εγγραφής στην εντελώς διαφορετική περίπτωση μή εγγεγραμμένης ακίνητης ιδιοκτησίας. Σημειώνουμε δε πως αυτή ακριβώς η δυνατότητα μεμονωμένης εγγραφής δυνάμει του άρθρου 42 επισημάνθηκε, ως διαφορετική βεβαίως, στην πιο πάνω απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Οι εφεσείοντες, με εναλλακτικούς ισχυρισμούς, αμφισβητούν και την ορθότητα της θεώρησης πως η ειδοποίηση του Διευθυντή στάληκε δυνάμει του άρθρου 46(1). Θεωρούν ότι, υπό το φως των δεδομένων, στα οποία περιλαμβάνουν και ενδιάμεση απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου, στην πραγματικότητα ήταν εξουσία δυνάμει του άρθρου 61 που άσκησε ο Διευθυντής. Οι εφεσίβλητοι διαφωνούν αλλά δεν χρειάζεται να μας απασχολήσει αυτή η πτυχή. ΄Ηταν και ενώπιόν μας η άποψη όλων πως η κρίση του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι μόνο με δικαστική απόφαση θα ήταν δυνατό να επέλθει κτηματική αλλαγή στην περίπτωση, είναι ορθή. Επομένως, το αποτέλεσμα δεν θα άλλαζε αφού, όπως και το πρωτόδικο δικαστήριο ορθά υπέδειξε, πιθανή επίλυση τέτοιας διαφοράς από το Διευθυντή κατ΄επίκληση του άρθρου 61 ή άλλως, θα υπερέβαινε την εξουσία του.
Η έφεση επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση παραμερίζεται. Η ειδοποίηση του Διευθυντή ημερομηνίας 30.8.90 ακυρώνεται. Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας και της έφεσης επιδικάζονται υπέρ των εφεσειόντων και εναντίον των εφεσιβλήτων.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
Π. Καλλής, Δ.
Α. Κραμβής, Δ.
/ΜΣι.