ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
PARASKEVAIDES (OVERSEAS) LTD ν. CHRISTOFIS (1982) 1 CLR 789
POLYCARPOU ν. ADAMOU (1988) 1 CLR 727
Φοινικαρίδης & άλλη ν. Γεωργίου & άλλων (1991) 1 ΑΑΔ 475
Παναγή ν. Θεοδώρου και άλλων (1992) 1 ΑΑΔ 1303
Κωνσταντίνου ν. Ιωάννου (1993) 1 ΑΑΔ 669
Μαυροπετρή ν. Λουκά (1995) 1 ΑΑΔ 66
Γεώργιου Τρύφωνος ν. Σωτήρη Σωτηρίου (2000) 1 ΑΑΔ 1305
Kωμιάτη Γεώργιος Πολυκράτη ν. Kώστα Πόλιτσου και Άλλου (2001) 1 ΑΑΔ 226
Mεταξάς Δημήτρης Aναστάση ν. Aνδρέα Δ. Mεταξά (2001) 1 ΑΑΔ 773
Παπασπύρου Ελενόδωρος ν. Βασίλη Γαστρινάκη (2001) 1 ΑΑΔ 1818
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Αντωνίου Γεώργιος ν. Συνεργατικού Ταμιευτηρίου Δημοσίων Υπαλλήλων Λευκωσίας Λτδ (2004) 1 ΑΑΔ 37
Tαμπούρας Γεώργιος ν. Kυριακής Kολάνη άλλως Kίκας Kολάνη (2008) 1 ΑΑΔ 384
Σωτηρίου Γεώργιος ν. Chapo (Investments) Ltd και Άλλων (2007) 1 ΑΑΔ 491
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ν. CHAPO (INVESTMENTS) LTD κ.α, Πολιτική Έφεση Αρ. 12007, 24 Απριλίου 2007
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΑΜΠΟΥΡΑ ν. ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΟΛΑΝΗ, Πολιτική Έφεση 222/2006, 17 Απριλίου 2008
(2002) 1 ΑΑΔ 1128
24 Ιουλίου, 2002
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΑNJIA LANKUTTIS,
Εφεσείουσα-Ενάγουσα,
ν.
ΑΝΔΡΕΑ ΝΙΚΟΛΑ,
Εφεσιβλήτου-Εναγομένου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 10847)
Αποζημιώσεις ― Γενικές αποζημιώσεις ― Σωματικές βλάβες ― Σοβαρότατος τραυματισμός νεαρής τουρίστριας ηλικίας 25 ετών σε τροχαίο ατύχημα, της οποίας αποκόπηκε επί τόπου το κάτω άκρο του δεξιού της ποδιού και η οποία είχε υποστεί πολλαπλά κατάγματα στα πάνω και κάτω άκρα ― Παρέμεινε στην κλινική για 3 μήνες και υποβλήθηκε σε 12 περίπου εγχειρήσεις, είχε φρικτούς πόνους και ταλαιπωρία που χειροτέρευαν μετά τις εγχειρήσεις ― Τοποθέτηση προσθετικού στο ακρωτηριασμένο της πόδι και δημιουργία πληγής στο μηρό μετά την εφαρμογή του προσθετικού η οποία δεν επουλωνόταν μέχρι που αντιμετωπίστηκε χειρουργικά ― Καθήλωση για το υπόλοιπο της ζωής της σε αναπηρικό καροτσάκι και υποβάθμιση της ποιότητας ζωής της και της επαγγελματικής της ανέλιξης ― Επιδικασθείσες γενικές αποζημιώσεις £45.000 ― Κρίθηκαν έκδηλα ανεπαρκείς και αυξήθηκαν σε £100.000 κατ' έφεση.
Αποζημιώσεις ― Τόκος ― Γενικές αποζημιώσεις ― Πρέπει να καθορίζεται με βάση τις αρχές του περί Αστικών Αδικημάτων (Τροποποιητικού) Νόμου του 1996, Ν. 101(Ι)/96, Άρθρο 58Α.
Αποζημιώσεις ― Γενικές αποζημιώσεις ― Σωματικές βλάβες ― Ανυψωτική τάση στον καθορισμό των γενικών αποζημιώσεων ― Πρέπει να αντικατοπτρίζουν την αγοραστική αξία του χρήματος ώστε να προσεγγίζεται η εύλογη αποκατάσταση της ζημιάς.
Η εφεσείουσα, ηλικίας 25 ετών, τραυματίστηκε σοβαρά σε τροχαίο ατύχημα στο οποίο ενεπλάκη η μοτοσικλέτα που οδηγούσε ο σύντροφός της, με συνεπιβάτιδα την ίδια και το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου, το οποίο δεν σταμάτησε σε συμβολή παρόδου με κύριο δρόμο με αποτέλεσμα να ανακόψει την πορεία της μοτοσικλέτας. Η εφεσείουσα απώλεσε επί τόπου το κάτω άκρο του δεξιού της ποδιού, ενώ υπέστη επίσης κατάγματα στην αριστερή ποδοκνημική άρθρωση, στους δεξιούς κνημιαίους κονδύλους, στη φάλαγγα του πέμπτου δακτύλου του αριστερού χεριού, του τρίτου και τέταρτου οστού του μέσου αριστερού ποδιού και του τέταρτου δακτύλου της βασικής φάλαγγας. Η εφεσείουσα είχε ακατάσχετη αιμορραγία μετά το δυστύχημα και πιθανό να μην ζούσε αν δεν της πρόσφερε τις πρώτες βοήθειες Ρώσος τουρίστας γιατρός στο επάγγελμα που έτυχε να περνά εκείνη τη στιγμή. Η εφεσείουσα και ο σύντροφός της περνούσαν και αυτοί κατά τον ουσιώδη χρόνο τις διακοπές τους στην Κύπρο. Η πλήρης ευθύνη του εφεσίβλητου έγινε προδικαστικά παραδεκτή. Συμφωνήθηκαν επίσης οι ειδικές αποζημιώσεις στο ποσό των £18.000. Το ύψος του ποσού των γενικών αποζημιώσεων καθορίστηκε στις £45.000 ως εύλογα ικανοποιητικό να αποζημιώσει την εφεσείουσα.
Η εφεσείουσα καταχώρησε έφεση διεκδικώντας μεγαλύτερο ποσό αποζημιώσεων. Προέβαλε τον ισχυρισμό ότι το Δικαστήριο δεν υπολόγισε τα μελλοντικά έξοδα συντήρησης και τοποθέτησης του προσθετικού στο ακρωτηριασμένο πόδι της, που θα έπρεπε να περιληφθούν στις γενικές αποζημιώσεις. Ο εφεσίβλητος καταχώρησε αντέφεση υποστηρίζοντας ότι: (α) το ποσό των αποζημιώσεων πρέπει να μειωθεί, γιατί σ' αυτό ο πρωτόδικος δικαστής υπολόγισε, και πρόσθεσε, τα έξοδα μελλοντικής συντήρησης και αποκατάστασης του προσθετικού στο ακρωτηριασμένο πόδι, ενώ τα ποσά αυτά είχαν συμφωνηθεί και περιληφθεί στις ειδικές αποζημιώσεις, δηλαδή στο ποσό των £18.000 και (β) ο καθορισμός του τόκου επί των γενικών αποζημιώσεων είναι βάσει της νομοθεσίας ανεπίτρεπτος.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Από το σχετικό πρακτικό προκύπτει ότι το ποσό των £18.000 που συμφωνήθηκε ως ειδικές αποζημιώσεις, δεν περιλαμβάνει και τα μελλοντικά έξοδα για τη συντήρηση και περιοδική αλλαγή του πρόσθετου στο ακρωτηριασμένο πόδι της εφεσείουσας.
2. Εφαρμόζοντας ορθά τις διατάξεις του Άρθρου 58Α του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου, όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 101(Ι)/96, το πρωτόδικο Δικαστήριο επιδίκασε τόκο 6% από 10.9.95 ημερομηνία γέννησης του αγώγιμου δικαιώματος και εφόσον η αγωγή εκκρεμούσε κατά την ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ ο πιο πάνω Νόμος, 29.11.96, 8% από αυτή την ημερομηνία.
3. Το ποσό των £45.000 ως γενικές αποζημιώσεις είναι έκδηλα ανεπαρκές ενόψει του σοβαρού τραυματισμού της εφεσείουσας και των επιπτώσεων του, εάν δε ληφθεί υπ' όψιν η αυξητική τάση στον καθορισμό των γενικών αποζημιώσεων, η οποία αντανακλά τη μεγαλύτερη σημασία που αποδίδεται στον ανθρώπινο πόνο και την αγωνία της αναπηρίας, αυτό πρέπει να αυξηθεί στις £100.000.
Η έφεση επιτράπηκε με έξοδα πρωτοδίκως και κατ' έφεση. Η αντέφεση απορρίφθηκε χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Paraskevaides (Overseas) Ltd v. Christofis (1982) 1 C.L.R. 789,
Polycarpou v. Adamou (1988) 1 C.L.R. 727,
Φοινικαρίδης κ.ά. ν. Γεωργίου κ.ά. (1991) 1 Α.Α.Δ. 475,
Παναγή ν. Θεοδώρου (1992) 1(Β) Α.Α.Δ. 1303,
Κωνσταντίνου ν. Ιωάννου (1993) 1 Α.Α.Δ. 669,
Μαυροπετρή ν. Λουκά (1995) 1 Α.Α.Δ. 66,
Μεταξάς ν. Μεταξά (2001) 1(Β) Α.Α.Δ. 773,
Κωμιάτη ν. Πόλιτσου κ.ά. (2001) 1(Α) Α.Α.Δ. 226,
Παπασπύρου ν. Γαστρινάκη (2001) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1818,
Τρύφωνος ν. Σωτηρίου (2000) 1(Β) Α.Α.Δ. 1305.
Έφεση και Αντέφεση.
Έφεση από την ενάγουσα κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας που δόθηκε στις 25/5/00 (Αρ. Αγωγής 1101/97) με την οποία επιδικάστηκε υπέρ αυτής ποσό ύψους £45.000 ως γενικές αποζημιώσεις για το τροχαίο ατύχημα στο οποίο ενεπλάκη στις 10/9/95 με τραγικές συνέπειες για την υγεία της και για το οποίο πλήρη ευθύνη έφερε ο εναγόμενος, ως ποσού έκδηλα ανεπαρκούς και αντέφεση από τον εναγόμενο κατά του ποσού αυτού αλλά και κατά του ποσού του τόκου το οποίο επιδικάστηκε, ως ανεπίτρεπτα υψηλού.
Θ. Μόντης και Γ. Γεωργίου για Λ. Παπαφιλίππου, για την Εφεσείουσα.
Π. Μιχαήλ για Γ. Σαββίδη, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Χρ. Αρτεμίδης.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Η εφεσείουσα-ενάγουσα ενεπλάκη στις 10.9.95 σε τροχαίο δυστύχημα με τραγικές συνέπειες στη σωματική, ψυχική και πνευματική της υγεία. Ήταν επιβάτιδα στη μοτοσικλέτα που οδηγούσε ο σύντροφος της, με αριθμό εγγραφής ΑΑΥ304, στον κύριο δρόμο Ξυλοφάγου - Αγίας Νάπας. Ο εφεσίβλητος εναγόμενος που οδηγούσε το αυτοκίνητο με αριθμό εγγραφής ΥΕ805 στο δρόμο Ποταμού Λιοπετρίου με κατεύθυνση το Λιοπέτρι, που είναι κάθετος στο δρόμο που εκινείτο η μοτοσικλέτα, χωρίς να σταματήσει στη συμβολή της διασταύρωσης εισήλθε στον κύριο δρόμο ανακόπτοντας την πορεία της μοτοσικλέτας με την οποία και συγκρούστηκε. Η εφεσείουσα υπέστη σοβαρές κακώσεις που έθεσαν τη ζωή της σε κίνδυνο. Συγκεκριμένα, αποκόπηκε επί τόπου το κάτω άκρο του δεξιού ποδιού της, ενώ υπέστη επίσης κατάγματα στην αριστερή ποδοκνημική άρθρωση, στους δεξιούς κνημιαίους κονδύλους, στη φάλαγγα του πέμπτου δακτύλου του αριστερού χεριού, του τρίτου και τέταρτου οστού του μέσου αριστερού ποδιού και του τέταρτου δακτύλου της βασικής φάλαγγας. Η περιγραφή των περιστάσεων, και ιδιαίτερα των αποτελεσμάτων της σύγκρουσης, που γίνονται ζωντανά στην πρωτόδικη απόφαση, είναι ανατριχιαστικά και προκαλούν οδύνη. Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε αυτό που συνέβη στη σκηνή του δυστυχήματος. Να σημειώσουμε μόνο πως η εφεσείουσα, που αιμορραγούσε ακατάσχετα, διατηρήθηκε στη ζωή επειδή εκείνη την ώρα έτυχε να περνά από τον τόπο του δυστυχήματος Ρώσσος τουρίστας, γιατρός στο επάγγελμα, ο οποίος της πρόσφερε τις πρώτες βοήθειες, δένοντας το ακρωτηριασμένο μέρος του ποδιού της με επιδέσμους που είχε μαζί του και τοποθετώντας το πόδι κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ελαττωθεί η αιμορραγία που θα επέφερε το θάνατο της, αν αργούσε να έλθει το ασθενοφόρο όχημα. Η εφεσείουσα και ο σύντροφος της περνούσαν και αυτοί κατά τον ουσιώδη χρόνο τις διακοπές τους στον τόπο μας.
Η πλήρης ευθύνη του εφεσίβλητου έναντι της εφεσείουσας έγινε προδικαστικά παραδεκτή. Συμφωνήθηκαν επίσης οι ειδικές αποζημιώσεις στο ποσό των £18.000. Παρέμεινε μόνο για εκδίκαση το ύψος του ποσού των γενικών αποζημιώσεων. Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού αξιολόγησε τη μαρτυρία που δόθηκε ενώπιον του, έκρινε πως το ποσό των £45.000 ήταν εύλογα ικανοποιητικό για να αποζημιώσει την εφεσείουσα.
Η ενώπιον μας συζήτηση έγινε στη βάση των επιχειρημάτων που αναπτύσσονται στις γραπτές αγορεύσεις των δικηγόρων των μερών, που χρησιμοποίησαν τα πιο κάτω δικονομικά διαβήματα: Η εφεσείουσα καταχώρισε έφεση διεκδικώντας μεγαλύτερο ποσό αποζημιώσεων, με την εισήγηση πως αυτό που επιδικάστηκε είναι έκδηλα ανεπαρκές. Συναφώς προβάλλεται ο ισχυρισμός πως το Δικαστήριο δεν υπολόγισε τα μελλοντικά έξοδα συντήρησης και τοποθέτησης του προσθετικού στο ακρωτηριασμένο πόδι της εφεσείουσας, που θα΄πρεπε να περιληφθούν στις γενικές αποζημιώσεις. Ο εφεσίβλητος υπέβαλε αντέφεση. Διατείνεται, κατά αντίθεση με τα πιο πάνω, πως το ποσό των αποζημιώσεων πρέπει να μειωθεί, γιατί σ΄αυτό ο πρωτόδικος δικαστής υπολόγισε, και πρόσθεσε, τα έξοδα μελλοντικής συντήρησης και αποκατάστασης του προσθετικού στο ακρωτηριασμένο πόδι, ενώ τα ποσά αυτά είχαν συμφωνηθεί και περιληφθεί στις ειδικές αποζημιώσεις, δηλαδή στο ποσό των £18.000. Προβάλλεται επίσης ο ισχυρισμός, σε άλλο λόγο της αντέφεσης, πως ο καθορισμός του τόκου, στο ποσό που επιδικάστηκε ως γενικές αποζημιώσεις είναι βάσει της νομοθεσίας, ανεπίτρεπτος. Το Δικαστήριο επιδίκασε τόκο 6% από τις 10.9.95, ημερομηνία του δυστυχήματος, και 8% από 29.11.96 (η τελευταία ημερομηνία αναφέρεται στο χρόνο έναρξης της ισχύος του περί του περί Αστικών Αδικημάτων (Τροποποιητικού) Νόμου του 1996, Ν.101(Ι)/96).
Θα επιληφθούμε πρώτα των δύο ζητημάτων που είναι δευτερεύοντα σε σύγκριση με το κυρίως θέμα της υπόθεσης, αυτό δηλαδή που αφορά στο ύψος των γενικών αποζημιώσεων, η συζήτηση του οποίου θα ακολουθήσει.
Ο δικηγόρος της εφεσείουσας προσπάθησε να προωθήσει τη θέση πως στο ποσό των £18.000, που συμφωνήθηκε ως ειδικές αποζημιώσεις, δεν περιλαμβάνονταν και τα μελλοντικά έξοδα για τη συντήρηση και περιοδική αλλαγή του πρόσθετου στο ακρωτηριασμένο πόδι της εφεσείουσας. Ως εκ τούτου, είπε, το Δικαστήριο θ΄έπρεπε να υπολογίσει αυτά τα έξοδα χωριστά και να τα προσθέσει στο ποσό των γενικών αποζημιώσεων, ή να τα θεωρήσει ως ιδιαίτερο κονδύλι ειδικών αποζημιώσεων, το οποίο δεν καλύπτεται από τη συμφωνία που δηλώθηκε στο Δικαστήριο.
Έχουμε μελετήσει με προσοχή το σχετικό πρακτικό του Δικαστηρίου στο οποίο έγιναν οι σχετικές εκατέρωθεν δηλώσεις. Επισημάναμε κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο δικηγόρο της εφεσείουσας πως το περιεχόμενο των δηλώσεων δεν επιδεχόταν αμφισβήτηση. Ρητά συμφωνήθηκε πως το μόνο ζήτημα που παρέμενε για εκδίκαση ήταν αυτό των γενικών αποζημιώσεων. Όλες οι ειδικές αποζημιώσεις είχαν συμφωνηθεί στο ποσό των £18.000.
Αναφορικά με το ζήτημα του τόκου, που εγείρεται στην αντέφεση του εφεσίβλητου, έχουμε τη γνώμη πως η απόφαση του Δικαστηρίου είναι απόλυτα ορθή, γιατί είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του άρθρου 58Α του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.101(Ι)/96. Εφαρμόζοντας ορθά το Νόμο το πρωτόδικο Δικαστήριο επιδίκασε τόκο 6% από 10.9.95, την ημερομηνία που γεννήθηκε το αγώγιμο δικαίωμα, που έγινε δηλαδή το δυστύχημα, και, εφόσον η αγωγή εκκρεμούσε κατά την ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ ο πιο πάνω Νόμος, 29.11.96, 8% από αυτή την ημερομηνία.
Η εφεσείουσα μεταφέρθηκε μετά το δυστύχημα στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας όπου παρέμεινε για 5 ημέρες. Σύμφωνα με επιθυμία της ίδιας διεκομίσθη αεροπορικώς στην πατρίδα της Γερμανία όπως εισήχθηκε σε κλινική στη Φρανκφούρτη. Και τούτο για να έχει, καθώς είπε, τη συμπαράσταση των οικείων της. Στην κλινική παρέμεινε 3 μήνες και υποβλήθηκε σε 12 περίπου εγχειρίσεις. Οι πόνοι, όπως αναμενόταν, ήταν αβάσταχτοι. Για την αντιμετώπιση τους έπαιρνε συνεχώς μορφίνη. Οι φρικτοί πόνοι και συνακόλουθη ταλαιπωρία χειροτέρευαν μετά τις εγχειρίσεις, ιδιαίτερα κατά τον τακτικό καθαρισμό των πληγών που γινόταν για να αποφευχθούν μολύνσεις, εναντίον των οποίων είχε τοποθετηθεί και αντιβιοτική αλυσίδα κατά τη διάρκεια της πρώτης εγχείρισης. Το προσθετικό τοποθετήθηκε στο ακρωτηριασμένο πόδι στις 19.3.96. Μετά την εφαρμογή παρουσιάστηκε πληγή στο μηρό η οποία δεν επουλωνόταν μέχρι που αντιμετωπίστηκε χειρουργικά.
Στη μαρτυρία της στην ακρόαση η εφεσείουσα είπε πως είχε δυνατούς πόνους γιατί είχε λεπτύνει η χόνδρος στο αριστερό πόδι σε τέτοιο βαθμό που προκαλείτο τριβή των οστών. Έχει καθηλωθεί για το υπόλοιπο της ζωής της σε αναπηρικό καροτσάκι. Όταν κατεβεί από αυτό μπορεί να κάνει μόνο 3-4 βήματα και τούτο εν μέσω δυνατών πόνων.
Την ημέρα του δυστυχήματος η εφεσείουσα ήταν 25 χρονών. Είχε σύντροφο στη ζωή τον οδηγό της μοτοσικλέτας με τον οποίο είχαν εμπλακεί στο ατύχημα. Ο σύντροφος της παρέμεινε μαζί της, και μάλιστα, καθώς η ίδια δήλωσε, η καθημερινή της διαβίωση στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σ΄αυτόν. Πριν από το δυστύχημα η εφεσείουσα ήταν ένας δραστήριος άνθρωπος, έπαιζε πετόσφαιρα, μπάντιμιντον, ασχολείτο με την ποδηλασία, το τρέξιμο και ιδιαίτερα το κολύμπι. Σαν νέα κοπέλα της άρεσε η διασκέδαση και πήγαινε σε δισκοθήκες και διοργανωμένα πάρτυ. Ευτυχώς δεν έχασε τη δουλειά της στην εταιρεία I.B.M. στο Meinz. Ανέφερε όμως στο Δικαστήριο πως οι συνάδελφοι της ανελίσσονται στην ιεραρχία με ψηλότερους μισθούς ενώ η ίδια, λόγω της κατάστασης της, δεν μπορεί να αποδώσει και επομένως η ανέλιξη της είναι αβέβαιη.
Η πρόσφατη σταθερή νομολογία μας θέλει τις αποζημιώσεις για σωματική αναπηρία, φυσικό και ψυχικό πόνο να αυξάνονται εξελικτικά. Η τάση αυτή της νομολογίας δεν οφείλεται σε συναισθηματική απόκλιση προς τα θύματα. Βασίζεται στις πραγματικότητες της ζωής. Τα δικαστήρια έχουν επίγνωση της υψηλής αξίας που συνεχώς αποδίδεται από πολιτισμένες κοινωνίες στη σωματική ακεραιότητα και ψυχική υγεία του ατόμου μέλους της. Η πνευματική και σωματική υγεία συναποτελούν το προαπαιτούμενο στοιχείο για την καλή ποιότητα ζωής του ανθρώπου. Οι αποζημιώσεις, που εκφράζονται σε χρήμα, αποσκοπούν όσο είναι δυνατό με το υλικό τους στοιχείο να προσφέρουν κάποια ποιότητα ζωής στο θύμα, επαναφέροντας την, όσο είναι δυνατό, στην προ του δυστυχήματος κατάσταση. Γι΄αυτό και οι αποζημιώσεις πρέπει να αντικατοπτρίζουν την αγοραστική αξία του χρήματος ώστε να προσεγγίζεται η εύλογη αποκατάσταση της ζημιάς.
Στην Paraskevaides (Overseas) Ltd v. Christofis (1982) 1 C.L.R. 789, διαπιστώθηκε η ανυψωτική τάση στον καθορισμό των γενικών αποζημιώσεων, αντανάκλαση της μεγαλύτερης σημασίας που αποδίδεται στον ανθρώπινο πόνο και της αγωνίας της αναπηρίας. Η τάση αυτή, υπογραμμίζεται στην Polycarpou v. Adamou (1988) 1 C.L.R. 727, έχει ορατές επιπτώσεις στο ύψος των αποζημιώσεων. Η ίδια προσέγγιση αντανακλάται και στις αποφάσεις Φοινικαρίδης και Άλλη ν. Γεωργίου και Άλλων (1991) 1 Α.Α.Δ. 475, Παναγή ν. Θεοδώρου (1992) 1(Β) Α.Α.Δ. 1303, Κωνσταντίνου ν. Ιωάννου (1993) 1 Α.Α.Δ. 669.
Στη Μαυροπετρή ν. Λουκά (1995) 1 Α.Α.Δ. 66, επισημαίνεται ότι η τάση για την ανύψωση του επιπέδου των γενικών αποζημιώσεων αντανακλά μεγαλύτερη ευαισθησία για τον ανθρώπινο πόνο, την αγωνία της αναπηρίας και την ψυχική οδύνη από την περιθωριοποίηση από τις συνήθεις δραστηριότητες του ανθρώπου. Ανάλογη θέση υιοθετείται και σε σειρά μεταγενέστερων αποφάσεων - (βλ., μεταξύ άλλων:
- Μεταξάς ν. Μεταξά (2001) 1(Β) Α.Α.Δ. 773,
- Κωμιάτη ν. Πόλιτσου κ.ά. (2001) 1(Α) Α.Α.Δ. 226,
- Παπασπύρου ν. Γαστρινάκη (2001) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1818.
Χαρακτηριστική της τάσης αυτής είναι η απόφαση στην Τρύφωνος ν. Σωτηρίου (2000) 1(Β) Α.Α.Δ. 1305, στην οποία το Εφετείο απέρριψε έφεση η οποία ασκήθηκε κατά του ποσού των £100.000,00 γενικών αποζημιώσεων για τραυματισμό, ο οποίος επέφερε την ουσιαστική τύφλωση του νεαρού ενάγοντος (ηλικίας 22 ετών) και, παράλληλα, δέχτηκε την έφεση του τραυματισθέντος ότι το ποσό των αποζημιώσεων ήταν έκδηλα ανεπαρκές, ανυψώνοντάς το σε £150.000,00.
Με τις πιο πάνω σκέψεις κρίνουμε πως το ποσό των £45.000 είναι έκδηλα ανεπαρκές για να αποζημιώσει την εφεσείουσα γι΄αυτά τα οποία υπέστη και θα υφίσταται, και που με συντομία έχουμε περιγράψει πιο πάνω. Κατά τη γνώμη μας το εύλογο ποσό της αποζημίωσης είναι £100.000. Επομένως, γίνεται δεκτή η έφεση της εφεσείουσας και παραμερίζεται η πρωτόδικη απόφαση στο μέρος της που αφορά τις γενικές αποζημιώσεις. Εκδίδεται απόφαση υπέρ της εφεσείουσας και εναντίον του εφεσίβλητου για £100.000 γενικές αποζημιώσεις, με τόκο 6% από 10.9.95 και 8% από 21.11.96. Παραμένει βεβαίως η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου για το ποσό των £18.000 ειδικών αποζημιώσεων με νόμιμο τόκο και με έξοδα. Τα έξοδα θα υπολογιστούν από τον πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο, θα αφορούν δε την πρωτόδικη διαδικασία και εδώ. Η αντέφεση του εφεσίβλητου απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Η�έφεση επιτρέπεται με έξοδα πρωτοδίκως και κατ' έφεση. Η�αντέφεση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.