|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2002) 1 ΑΑΔ 649
25 Απριλίου, 2002
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
KUWAIT INSULATING MATERIAL MANUFACTURING CO,
Ενάγοντες,
ν.
ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ "LADY DORIS" EX "ELIZABETH" EX "SAPPHIRE",
ΥΠΟ ΣΗΜΑΙΑ BELIZE (ΑΡ. 5),
Εναγομένου.
(Αίτηση για Αναθεώρηση στην
Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 196/2001)
Ναυτοδικείο ― Αίτηση αναθεώρησης ― Αντικείμενο αίτησης αναθεώρησης κατά τον Κ. 165 των Κυπριακών Θεσμών Ναυτοδικείου, είναι η αναθεώρηση αιτήματος που τέθηκε και εξετάστηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Το ζητούμενο στην υπόθεση αυτή είναι το κατά πόσο δικαιοδοσία να επιληφθεί του αιτήματος του εναγόμενου πλοίου για τον παραμερισμό του διατάγματος σύλληψής του έχει η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη βάση του Κ. 165 των Θεσμών Ναυτοδικείου, ή το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η προβλεπόμενη από τον Κ. 165 των Θεσμών Ναυτοδικείου αναθεώρηση ενδιάμεσων αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποτελεί μορφή δικαιοδοσίας σε δεύτερο βαθμό.
2. Η κατά τον Κ. 165 των Θεσμών Ναυτοδικείου αναθεώρηση έχει ως αντικείμενο την εκ δευτέρου θεώρηση ζητήματος, το οποίο έτυχε θεώρησης πρωτοδίκως.
3. Προϋπόθεση για την αναθεώρηση αποτελεί η θεώρηση του ζητήματος σε πρώτο βαθμό, διαφορετικά η Ολομέλεια, σε δεύτερο βαθμό, θα αναλάμβανε την άσκηση της Πρωτογενούς Δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που κείται εκτός της δικαιοδοσίας της. Στην παρούσα περίπτωση δεν έχει ικανοποιηθεί αυτή η προϋπόθεση. Έπεται ότι το τιθέμενο με το αίτημα του πλοίου ζήτημα μπορεί να θεωρηθεί μόνο από το Ανώτατο Δικαστήριο κατά την ενάσκηση της Πρωτογενούς του Δικαιοδοσίας.
4. Διακρίνεται η περίπτωση αναθεώρησης από την Ολομέλεια ενδιάμεσης απόφασης του Ναυτοδικείου από την κατ' έφεση δικαιοδοσία της Ολομέλειας στο πεδίο της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος και την άσκησή της βάσει των διατάξεων του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου του 1964, (Ν. 33/64).
Η εξέταση της αίτησης του πλοίου αναφορικά με την ανακοπή της ισχύος και τον παραμερισμό του διατάγματος σύλληψης του πλοίου παραμένει προς εξέταση από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Τα έξοδα της αναθεώρησης επιδικάζονται υπέρ των εναγόντων-αιτητών.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Williams & Glyn's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 569,
Williams & Glyn's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 674,
Williams & Glyn's Bank v. Kouloumbis (1986) 1 C.L.R. 627,
Geto Trad. Ltd v. Πλοίου Μ/V Vladimir Vaslayev (1996) 1 A.A.Δ. 286,
Demstar Ltd v. Zim Israel Navig. Co Ltd κ.ά. (1996) 1 Α.Α.Δ. 597,
Republic (Public Service) Commission v. Georghiades (1972) 3 C.L.R. 594.
Αίτηση Αναθεώρησης.
Αίτημα του εναγόμενου πλοίου για παραμερισμό του διατάγματος σύλληψής του μετά τον παραμερισμό στις 26/3/02 από την Ολομέλεια της πρωτόδικης απόφασης του Δικαστηρίου ημερ. 7/1/02 με την οποία είχε ακυρωθεί ένταλμα σύλληψής του.
Α. Χαβιαράς, για τους Αιτητές.
Α. Γιωρκάτζης, για το Εναγόμενο Πλοίο.
Λ. Χ"Πέτρου για Τ. Παπαδόπουλο, για την Αρχή Λιμένων.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ.Μ. Πικής, Π..
ΠΙΚΗΣ, Π.: Ερωτάται κατά πόσο, μετά την ακύρωση απόφασης, που εκδόθηκε πρωτόδικα από το Ανώτατο Δικαστήριο κατά την ενάσκηση της Πρωτογενούς Δικαιοδοσίας Ναυτοδικείου, στο πλαίσιο της προβλεπόμενης από τον Κ. 165 των Θεσμών Ναυτοδικείου αναθεώρησης, επιβάλλεται η εξέταση του εγερθέντος πρωτοδίκως και μη επιλυθέντος ως προς την ουσία ενδιάμεσου θέματος από την Ολομέλεια ή από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο. Αναφορά στην προϊστορία του τιθέμενου ζητήματος θα φέρει στο προσκήνιο το αναφυέν θέμα και θα διαγράψει τις παραμέτρους του.
Ευθύς μετά την καταχώριση της αγωγής ναυτοδικείου κατά πράγματος (εναντίον του πλοίου), οι ενάγοντες, με μονομερή αίτησή τους, αξίωσαν τη σύλληψη του πλοίου. Το αίτημα εγκρίθηκε και το εκδοθέν διάταγμα επιδόθηκε στους καθ' ων η αίτηση. Με αίτημα των τελευταίων, θεμελιωμένο, ως φαίνεται, στις πρόνοιες του Κ. 60 των Θεσμών Ναυτοδικείου, ζητήθηκε η ανακοπή της εφαρμογής του διατάγματος και ο παραμερισμός του. Στη διαδικασία παρενέβη και η Αρχή Λιμένων, η οποία έθεσε υπόψη του Δικαστηρίου απόφασή της, με την οποία είχε απαγορευθεί ο είσπλους του πλοίου στον κλειστό χώρο του λιμένος Λεμεσού.
Εκκρεμούσης της εκδίκασης της αίτησης του πλοίου για την ανακοπή του διατάγματος σύλληψης και τον παραμερισμό του, το πρωτόδικο Δικαστήριο, καθοδηγούμενο από την προαναφερθείσα απόφαση της Αρχής Λιμένων και ενεργών αυτεπάγγελτα προς τούτο, έκρινε ότι δεν μπορούσε να επιληφθεί του αντικειμένου του αιτήματος, λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας. Τοιουτοτρόπως, το διάταγμα σύλληψης του πλοίου τέθηκε εκ ποδών.
Εκ μέρους των εναγόντων, ζητήθηκε η αναθεώρηση της απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου, απορριπτικής του διατάγματος σύλληψης.
Με ενδιάμεση απόφαση της Ολομέλειας, το διάταγμα διατηρήθηκε σε ισχύ, εκκρεμούσης της αναθεώρησης - (απόφαση 22ας Ιανουαρίου, 2002). Με απόφασή μας της 26ης Μαρτίου, 2002, παραμερίστηκε η πρωτόδικη απόφαση, αφού κρίθηκε ότι η διαπίστωση του Δικαστηρίου - ότι εστερείτο δικαιοδοσίας να επιληφθεί του αντικειμένου της αγωγής και, παρεπόμενα, του διατάγματος σύλληψης - ήταν εσφαλμένη. Παραμένει, τοιουτοτρόπως, σε ισχύ το διάταγμα για τη σύλληψη του πλοίου και εκκρεμεί η εκδίκαση του αιτήματος του εναγομένου πλοίου για την ανακοπή και τον παραμερισμό του. Ερωτάται, συνεπώς, όπως έχουμε διαγράψει στο προοίμιο της απόφασής μας, κατά πόσο του επιδίκου θέματος θα επιληφθεί η Ολομέλεια ή το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Αφού ακούσαμε τα μέρη, καταλήξαμε, για τους λόγους που εξηγούμε πιο κάτω, ότι του ζητήματος μπορεί να επιληφθεί μόνο το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Κατ' αρχήν, πρέπει να διασαφηνίσουμε ότι αντικείμενο της αναθεώρησης ήταν η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, καταλυτική της ισχύος του διατάγματος σύλληψης. Το γεγονός ότι η ίδια απόφαση ήταν καταλυτική και για την ίδια την αγωγή, δεν εξέτρεψε τη διαδικασία από τα θέσμια της αναθεώρησης που καθιερώνει ο Κ. 165 των Θεσμών Ναυτοδικείου. Ούτε ηγέρθη τέτοιο ζήτημα από τους διαδίκους. Αυτή τούτη η απόφαση του Δικαστηρίου της 26ης Μαρτίου, 2002, αποκαλύπτει το ανεπίλυτο του αιτήματος του πλοίου για τον παραμερισμό του διατάγματος σύλληψης. Το ζητούμενο είναι ποίο Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί του αιτήματος αυτού.
Η Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου ανάγεται αποκλειστικά στην πρωτογενή Δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ασκείται από Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Εναντίον αποφάσεων, που εκδίδονται κατά την ενάσκηση της Πρωτογενούς Δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, χωρεί έφεση ως καθορίζει το Σύνταγμα και προβλέπει ο Νόμος - (βλ. Άρθρο 155.2 του Συντάγματος και τις σχετικές με τη Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου διατάξεις του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960, (Ν. 14/60)).
Η προβλεπόμενη από τον Κ. 165 των Θεσμών Ναυτοδικείου αναθεώρηση ενδιάμεσων αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποτελεί μορφή δικαιοδοσίας σε δεύτερο βαθμό. Η άλλη πτυχή της Δευτεροβάθμιας Δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι η κατ' έφεση δικαιοδοσία από τελικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου που εκδίδονται σε πρώτο βαθμό· το κατ' εξοχήν αντικείμενο της Δευτεροβάθμιας Δικαιοδοσίας.
Η κατά τον Κ. 165 των Θεσμών Ναυτοδικείου αναθεώρηση έχει ως αντικείμενο την εκ δευτέρου θεώρηση ζητήματος, το οποίο έτυχε θεώρησης πρωτοδίκως. Αυτό υποδηλώνεται από τον ίδιο τον όρο που στοιχειοθετεί τη δικαιοδοσία - αναθεώρηση (review) - και βεβαιώνεται από τη νομολογία. Σε σειρά αποφάσεων κρίθηκε ότι η κατά τον Κ. 165 αναθεώρηση επάγεται την εκ νέου θεώρηση (reconsideration - επαναθεώρηση - επανεξέταση) του θέματος το οποίο αποφασίστηκε πρωτοδίκως - (βλ. Williams & Glyn's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 569· Williams & Glyn's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 674· Williams & Glyn's Bank v. Kouloumbis (1986) 1 C.L.R. 627· Geto Trad. Ltd ν. Πλοίου M/V Vladimir Vaslayev (1996) 1 Α.Α.Δ. 286· Demstar Ltd v. Zim Israel Navig. Co Ltd κ.ά. (1996) 1 Α.Α.Δ. 597). Προϋπόθεση για την αναθεώρηση αποτελεί η θεώρηση του ζητήματος σε πρώτο βαθμό· διαφορετικά η Ολομέλεια, σε δεύτερο βαθμό, θα αναλάμβανε την άσκηση της Πρωτογενούς Δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που κείται εκτός του πλαισίου της δικαιοδοσίας της. Δεν υπάρχει θεωρηθέν ζήτημα προς αναθεώρηση. Το τιθέμενο με το αίτημα του πλοίου ζήτημα μπορεί να θεωρηθεί μόνο από το Ανώτατο Δικαστήριο κατά την ενάσκηση της Πρωτογενούς του Δικαιοδοσίας.
Διακρίνεται η περίπτωση αναθεώρησης από την Ολομέλεια ενδιάμεσης απόφασης του Ναυτοδικείου από την κατ' έφεση δικαιοδοσία της Ολομέλειας στο πεδίο της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος και την άσκησή της βάσει των διατάξεων του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου του 1964, (Ν. 33/64). Σ' εκείνη την περίπτωση, εφόσον επιτραπεί η έφεση, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, σε δεύτερο βαθμό, επιλαμβάνεται πρωτογενώς λόγους ακύρωσης διοικητικής απόφασης ή πράξης, που δεν εξετάστηκαν πρωτοδίκως. Σε σχέση με τα άλυτα θέματα, το Ανώτατο Δικαστήριο, κατ' έφεση, περιβάλλεται με την ίδια δικαιοδοσία ως και το πρωτόδικο Δικαστήριο - (βλ. Republic (Public Service) Commission v. Lefkos Georghiades (1972) 3 C.L.R. 594 και μεταγενέστερες αποφάσεις επί του ιδίου θέματος).
Η εξέταση της αίτησης του πλοίου, αναφορικά με την ανακοπή της ισχύος και τον παραμερισμό του διατάγματος σύλληψης του πλοίου, παραμένει προς εξέταση από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Τα έξοδα της αναθεώρησης επιδικάζονται υπέρ των εναγόντων-αιτητών.
Η εξέταση της αίτησης του πλοίου αναφορικά με την ανακοπή της ισχύος και τον παραμερισμό του διατάγματος σύλληψης του πλοίου παραμένει προς εξέταση από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Τα έξοδα της αναθεώρησης επιδικάζονται υπέρ των εναγόντων-αιτητών.