|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 99/2000.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με την αίτηση για άδεια για καταχώριση αίτησης για
διάταγμα Certiorari και Prohibition από 1. Ανδρέα Κιταλίδη και
2. City Project Financiers Limited
- και -
Αναφορικά με την ενδιάμεση απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου
Πάφου ημερομηνίας 18/10/2000 στην αίτηση ημερομηνίας 17/10/2000
των αιτητών/εναγομένων 1 και 2 Ανδρέα Κιταλίδη και City Pr
ojectFinanciers Limited για ένορκη παρουσίαση από τους ενάγοντες τριών
εγγράφων με βάση την Διαταγή 28 Θεσμό 4 των Θεσμών Πολιτικής
Δικονομίας
- και -
Αναφορικά με το άρθρο 155.4 του Συντάγματος της Δημοκρατίας
της Κύπρου.
___________________
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡ. 26.10.2000
.2 Νοεμβρίου, 2000
.Για τους αιτητές: Δ. Αραούζος.
___________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι ενάγοντες στην αγωγή 1188/90 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου διεκδικούν την επιστροφή ενός ποσού που είναι κατατεθειμένο σε τραπεζικό λογαριασμό στο όνομα του εναγομένου 3 στο τραπεζικό ίδρυμα των εναγομένων 5. Η ακρόαση της υπόθεσης άρχισε και ακούστηκαν και δύο μάρτυρες. Εκκρεμούσης της συνέχισης της καταχωρίστηκε αίτηση για τροποποίηση των δικογράφων για την προσθήκη, μεταξύ άλλων, ισχυρισμού για εκχώριση των δικαιωμάτων των εναγόντων προς τρίτο πρόσωπο. Η αίτηση για τροποποίηση απορρίφθηκε. Στις 29.9.2000 καταχωρίστηκε μια δεύτερη αίτηση (η αίτηση ημερ. 29.9.2000) με την οποία οι εναγόμενοι 1 και 2 επεδίωξαν, μεταξύ άλλων, την απόρριψη της αγωγής λόγω ανυπαρξίας αγωγίμου δικαιώματος και διαζευκτικά την προσθήκη των εκδοχέων ως εναγόντων. Η ακρόαση της αίτησης, ημερ. 29.9.2000, για απόρριψη της αγωγής προγραμματίστηκε για ακρόαση στις 18.10.2000. Ενώ το δικαστήριο ήταν έτοιμο να ακούσει την αίτηση ημερ. 29.9.2000 ο συνήγορος των εναγομένων 1 και 2, γνωστοποίησε στο δικαστήριο ότι υπήρχε καταχωρημένη στο φάκελο της υπόθεσης μια νέα αίτηση ημερ. 17.10.2000 (η αίτηση ημερ. 17.10.2000) με την οποία ζητείται "διάταγμα του δικαστηρίου με το οποίο να διατάσσονται οι ενάγοντες 1-3 πριν από την εκδίκαση της αίτησης των εναγομένων 1 και 2 ημερ. 29.9.2000 για παραμερισμό του κλητηρίου εντάλματος και ή αναστολή της αγωγής να παρουσιάσουν ενόρκως (produce upon oath) τρία συγκεκριμένα έγγραφα".
Το πρωτόδικο δικαστήριο δέχθηκε το αίτημα του συνήγορου των εναγομένων 1 και 2 για εκδίκαση της αίτησης ημερ. 17.10.2000 πριν από την εκδίκαση της αίτησης ημερ. 29.9.2000 για απόρριψη της αγωγής. Νομικό βάθρο της αίτησης ημερ. 17.10.2000 ήταν οι Δ.1 θ.2, Δ.28 θθ.4-5 και Δ.48 θθ.1-9 των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών.
Αφού άκουσε σχετική επιχειρηματολογία από τους δικηγόρους των μερών με απόφαση του ημερ. 18.10.2000 το πρωτόδικο δικαστήριο απέρριψε την αίτηση ημερ. 17.10.2000. ΄Εκρινε ότι το πλέγμα των δυνατοτήτων που προσφέρει η Δ.28 θ.1, 2, 3 και 4 των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών, η οποία διέπει το θέμα της αποκάλυψης εγγράφων και η οποία στοχεύει στο να βοηθήσει ένα διάδικο να προετοιμαστεί και να γνωρίζει τί ενδεχόμενα θα του παρουσιάσει ο αντίδικος, βασιζόμενος στα δικόγραφα, δεν είναι δυνατό ν΄ αναχθεί και επεκταθεί στο πλαίσιο εκδίκασης μιας ενδιάμεσης αίτησης. Η πρόσφατη τροποποίηση της Δ.48 - συνέχισε το πρωτόδικο δικαστήριο - επιβάλλει όπως η ακρόαση αιτήσεων διεξάγεται με βάση τα γεγονότα που περιέχονται στις ένορκες δηλώσεις με προσφερόμενη δυνατότητα αντεξέτασης. Αυτή είναι η αρχή και το τέλος του δικονομικού πλαισίου εκδίκασης ενδιάμεσων αιτήσεων. Αυτές εδράζονται σε ένορκες δηλώσεις, η διεξαγωγή της δίκης γίνεται με βάση τις ένορκες δηλώσεις ή το ενδεχόμενο επιπρόσθετης μαρτυρίας προερχόμενης από αντεξέταση.
Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε ως εξής:
"Είναι συνεπώς εκτός του πνεύματος της παρεχόμενης δυνατότητας μιας ενδιάμεσης αίτησης, που από το ίδιο το όνομα και τη φύση της είναι ενδιάμεση, υφιστάμενης αγωγής και όχι ανεξάρτητη από την αγωγή από την οποία πηγάζει η δυνατότητα καταχώρησης της. Είναι όντως με πολύ σκεπτικισμό και μπορώ να πω ανησυχία που θα έβλεπα ένα ενδεχόμενο παροχής δυνατότητας σε ενδιάμεσες διαδικασίες την προσφορά εμπλοκής των ονομαζόμενων, από πλευράς σκοπού, προδικαστικών διαδικασιών που προσφέρονται στην εκδίκαση μιας αγωγής. Θα υπήρχε ατέρμονη διαδικασία σε βαθμό απελπιστικό αν για κάθε ενδιάμεση διαδικασία επιτρεπόταν σε ένα διάδικο να αιτηθεί είτε ένορκη αποκάλυψη είτε επιθεώρηση είτε και ακόμη παρουσίαση εγγράφου.
Θ΄ αντίκρυζα αρνητικά την αίτηση αυτή και για ένα άλλο επιπρόσθετο λόγο. Πώς είναι δυνατό σε μιά ενδιάμεση διαδικασία η οποία εξαντλείται με την καταχώρηση ένστασης και ακόμα επιπρόσθετα συνοδευτικής ένορκης δήλωσης, να υποχρεώνεται ένας διάδικος να αποκαλύπτει γεγονότα ή έγγραφα πέρα από εκείνα που ο ίδιος επέλεξε ως αρκετά για να υπερασπιστεί τον εαυτό του στα πλαίσια της ενδιάμεσης αίτησης. Και αυτό προκαλεί ένα σοβαρό προβληματισμό που σαφέστατα με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι και αν ακόμη υπήρχε η δυνατότητα του πλαισίου που ανέλυσα πιο πάνω, που βρίσκω ότι δεν υπάρχει, και πάλι θα προχωρούσα στην απόρριψη της αίτησης."
Με την παρούσα αίτηση οι εναγόμενοι 1 και 2 (οι αιτητές) ζήτησαν τη χορήγηση άδειας του δικαστηρίου "για να υποβάλουν αίτηση για διάταγμα Certiorari με το οποίο ν΄ ακυρώνεται η πιο πάνω απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου ημερ. 18.10.2000". Ζήτησαν, επίσης, αναστολή της εκδίκασης οποιασδήποτε διαδικασίας ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου στην πιο πάνω αγωγή, μέχρι την πλήρη εκδίκαση της αίτησης για Certiorari και Prohibition με το οποίο να εμποδίζεται το πρωτόδικο δικαστήριο από του να αποφασίσει την αίτηση ημερ. 29.9.2000.
Ήταν η θέση των αιτητών ότι η εκκαλούμενη απόφαση πάσχει από νομικό σφάλμα που είναι καταφανές από το φάκελο του δικαστηρίου γιατί το πρωτόδικο δικαστήριο:
(α) Ερμήνευσε και εφάρμοσε εσφαλμένα την Δ.28 θ.4 και έκρινε ότι δεν
μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να εξασφαλιστούν με ένορκη
παρουσίαση (Production upon oath) στα πλαίσια και εκκρεμούσης
της εκδίκασης της Αγωγής Αρ. 1188/90 του Ε.Δ. Πάφου 3 συγκεκριμένα
έγγραφα των εναγόντων που θα χρησιμοποιούνταν στην αίτηση
των αιτητών ημερομηνίας 29/9/2000 για απόρριψη της Αγωγής
λόγω εκχωρήσεων προς όφελος τρίτων των δικαιωμάτων των
εναγόντων σε σχέση με τον επίδικο στην Αγωγή Αρ. 1188/90
τραπεζικό λογαριασμό.
(β) ΄Εκρινε ότι η αίτηση ημερομηνίας 17/10/2000 δεν μπορούσε να κατα-
χωρηθεί γιατί θα παρείχε σε ενδιάμεση διαδικασία, δηλαδή την αίτηση
ημερομηνίας 29.9.2000, την δυνατότητα εξασφάλισης εγγράφων πέρα
από εκείνα που οι καθ΄ ων η αίτηση/ενάγοντες επέλεξαν ως αρκετά για
να υπερασπιστούν τον εαυτό τους με την ένσταση τους ημερομηνίας
16.10.2000, πράγμα το οποίο κατά το Δικαστήριο δήθεν δεν επιτρεπόταν
σύμφωνα με την Διαταγή 48.
(γ) Αποδεχόμενο την ένσταση των εναγόντων έκρινε εσφαλμένα ότι η αίτηση ημερομηνίας 17.10.2000 ήταν ενδιάμεση αίτηση εντός άλλης ενδιάμεσης αίτησης, δηλαδή της αίτησης ημερομηνίας 29.9.2000 πράγμα το οποίο ήταν εσφαλμένο καθότι η αίτηση ημερομηνίας 17.10.2000 καταχωρήθηκε στα πλαίσια της ίδιας της Αγωγής.
Τέλος οι αιτητές υποστήριξαν ότι ακόμη και στην περίπτωση που θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι η αίτηση ημερομηνίας 17.10.2000 καταχωρήθηκε "εντός" της αίτησης ημερομηνίας 29.9.2000 το πρωτόδικο δικαστήριο εσφαλμένα έκρινε ότι δεν μπορούσε να καταχωρηθεί και/ή ότι δεν καλυπτόνταν από την Δ.28 θ.4 σε συνδυασμό με την Δ.1 θ.2.
΄Εχει νομολογηθεί ότι μόνο όπου θίγονται δικαιώματα, ή υπάρχει κίνδυνος να θιγούν, παρέχεται δυνατότητα έκδοσης των προνομιακών ενταλμάτων Certiorari και Prohibition (Βλ. Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 3) (1993) 1 Α.Α.Δ. 442 και Καρατζαφέρης (1993) 1 Α.Α.Δ. 607, 611).
Τα όρια της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου να προβεί σε αναθεώρηση δικαστικής απόφασης μέσω του εντάλματος Certiorari έχουν προσδιοριστεί ως εξής στην Τζεννάρο Περρέλα (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692, 701
:"Η εμβέλεια του προνομιακού εντάλματος Certiorari, όπως την αναγνώρισε τελικά η σύγχρονη αγγλική νομολογία, παρέχει δυνατότητα για άσκηση ελέγχου από ανώτερο προς κατώτερο δικαστήριο - όχι όμως αναθεώρηση της ορθότητας της απόφασης του κατώτερου δικαστηρίου - με προοπτική την επέμβαση, είτε όπου το κατώτερο δικαστήριο ενήργησε εκτός της δικαιοδοσίας του ή την υπερέβη είτε όπου προκύπτει στην όψη του 'πρακτικού' της απόφανσης του κατώτερου δικαστηρίου προφανές νομικό λάθος έστω και αν αυτό δεν άπτεται της δικαιοδοσίας."
Στην
In re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250, 259, το θέμα τέθηκε ως εξής:"Certiorari lies primarily to ensure that an Inferior Court operates within the bounds of its jurisdiction and observes fundamental rules of Law. In answering the plea relevant to jurisdiction, the test is whether the order made was within the jurisdiction of the Court that issued it. The absence of competence, if any, must be apparent on the record of the proceedings, as well as the illegality, manifest, as alleged. The process is intended to subject to scrutiny the assumption of jurisdiction and the legality of the order made, as opposed to its correctness."
Σε μετάφραση
:"Το Certiorari παρέχεται, κατά κύριο λόγο, για να διασφαλίσει ότι κατώτερο Δικαστήριο λειτουργεί μέσα στα όρια της δικαιοδοσίας του και σύμφωνα με τους θεμελιώδεις κανόνες του Δικαίου. Απαντώντας στην εισήγηση σχετικά με τη δικαιοδοσία, το κριτήριο είναι κατά πόσο η υπό αναθεώρηση διαταγή ήταν εντός των ορίων της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, το οποίο την εξέδωσε. Η απουσία αρμοδιότητας, εάν υπάρχει, πρέπει να καταφαίνεται από το πρακτικό της διαδικασίας, καθώς και η παρανομία να είναι έκδηλη, όπως υποστηρίχθηκε. Η διαδικασία σκοπεί να θέσει υπό έλεγχο την ανάληψη δικαιοδοσίας και τη νομιμότητα της διαταγής η οποία έγινε, σε αντίθεση με την ορθότητα της."
Εφόσον δεν είναι νομικά εφικτή η αναθεώρηση της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας, διότι η απόφαση εκδόθηκε μέσα στα όρια της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, η αίτηση απολήγει σε αίτημα για θεώρηση της ορθότητας της, που δεν μπορεί να γίνει παραδεκτό (Βλ.
re Ευθύβουλος Λιασίδη, Πολιτική ΄Εφεση 10219/19.2.99 - Βλ. επίσης re Τράπεζα Κύπρου Λτδ, Πολιτικές Εφέσεις 10129 και 10131/25.6.99).
Δεν είναι επιτρεπτό να εκδίδεται διάταγμα Certiorari προκειμένου να υπαγορευθεί σε Δικαστήριο ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να αποφασίσει ζήτημα που εμπίπτει στη δικαιοδοσία του ή ακόμα ο τρόπος με τον οποίο να ασκήσει τη διακριτική του εξουσία (Βλ.
re Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 C.L.R. 116, 121).Το ένταλμα Certiorari δεν αποτελεί μέσο για την εποπτεία της διαδικασίας ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου ή της πρακτικής που ακολουθείται. Η ρύθμιση της διαδικασίας ανάγεται στην αρμοδιότητα του εκδικάζοντος την υπόθεση δικαστηρίου (Βλ. re Χαραλάμπους κ.α. (Αρ. 2) (1994) 1 Α.Α.Δ. 828, 834, 835
).Η θέση της Αγγλικής Νομολογίας συνοψίζεται ως εξής στο
Supreme Court Practice 1999, σελ. 902:"Η θεραπεία της δικαστικής αναθεώρησης δεν ασχολείται με την αναθεώρηση της ουσίας της απόφασης αλλά με τη διαδικασία λήψης της απόφασης. Απόφαση κατώτερου δικαστηρίου μπορεί να ακυρωθεί με ένταλμα Certiorari όπου το δικαστήριο ενήργησε χωρίς δικαιοδοσία, ή υπερέβη τη δικαιοδοσία του ή παρέλειψε να συμμορφωθεί με τους κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης στην περίπτωση που οι κανόνες αυτοί τυγχάνουν εφαρμογής ή όπου υπάρχει νομικό σφάλμα στην όψη του πρακτικού ή η απόφαση είναι παράλογη υπό την έννοια της αρχής που έχει διατυπωθεί στην
Associated Provincial Picture Houses Limited v. Wednesbury Corporation (1948) 1 K.B. 223. Ωστόσο το δικαστήριο σε αίτηση δικαστικής αναθεώρησης δε λειτουργεί ως Εφετείο από την απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου, ούτε και επεμβαίνει με οποιοδήποτε τρόπο στην άσκηση οποιασδήποτε εξουσίας ή διακριτικής ευχέρειας η οποία έχει εναποτεθεί στο κατώτερο δικαστήριο, εκτός αν έχει ασκηθεί με τρόπο ο οποίος δεν εμπίπτει εντός της δικαιοδοσίας του ή η απόφαση είναι παράλογη με βάση τις αρχές της Wednesbury (πιο πάνω)."
Στην παρούσα υπόθεση ο μοναδικός λόγος για τον οποίο έχει επιδιωχθεί ο παραμερισμός της εκκαλούμενης απόφασης ήταν η ύπαρξη νομικού σφάλματος που ήταν εμφανές στο πρακτικό, το οποίο - σφάλμα - σχετίζεται με τον τρόπο ερμηνείας και εφαρμογής της Δ.28 θ.4.
΄Εχει νομολογηθεί ότι η έννοια του όρου νομικό σφάλμα, το οποίο είναι εμφανές στο πρακτικό, δεν συμπεριλαμβάνει νομικά εσφαλμένες αποφάσεις. Αναφέρεται σε εκείνες τις περιπτώσεις όπου υπάρχει φανερά εσφαλμένη ερμηνεία του Νόμου ή εσφαλμένη εφαρμογή του σε δεδομένη περίπτωση. Δεν είναι δηλαδή αρκετό ότι υπήρξε σοβαρή πλάνη ή πλάνη σε σχέση με μια καθιερωμένη νομική αρχή. Πρέπει να υπάρχει πλάνη που μπορεί αμέσως να διακριβωθεί από το Δικαστήριο
και όχι κατόπιν έρευνας όλων των στοιχείων ή της μαρτυρίας (Βλ. re Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 126, 129, re Μάριος Χρίστου, Αίτηση 25/96/9.4.96, re Κοσμάς Ανδρέου, Αίτηση 66/96/30.4.96, re Εταιρεία Αδελφοί ΧΕΓΚ Φιλίππου Λτδ κ.α., Αίτηση 156/96/6.9.96 και re Ξάνθος Λυσιώτης και Υιός Λτδ., Αίτηση 174/96/9.10.96).Κρίνω ότι το ισχυριζόμενο σφάλμα δεν είναι τέτοιο που μπορεί εμφανώς να διακριβωθεί. Το εύρος και το βάθος της αγόρευσης του ευπαίδευτου συνήγορου των αιτητών κάθε άλλο παρά αποκαλύπτει ότι πρόκειται για νομικό σφάλμα που είναι εμφανές στο πρακτικό. Για το λόγο αυτό η αίτηση απορρίπτεται.
Η αίτηση πρέπει να απορριφθεί και για τους πιο κάτω λόγους:
Η χορήγηση του διατάγματος που είχε επιδιωχθεί με την αίτηση ημερ. 17.10.2000 είναι θέμα που εμπίπτει αποκλειστικά στη δικαιοδοσία του πρωτόδικου δικαστηρίου. Η πρωτόδικη απόφαση έχει εκδοθεί μέσα στα όρια της δικαιοδοσίας του πρωτόδικου δικαστηρίου. Εξέταση των εισηγήσεων του ευπαίδευτου συνήγορου των αιτητών αποκαλύπτει σαφώς ότι απολήγουν σε αίτημα για θεώρηση της ορθότητας της πρωτόδικης απόφασης. Ωστόσο ένα τέτοιο αίτημα δεν μπορεί να γίνει παραδεκτό σε διαδικασία εντάλματος Certiorari (Βλ. Τζεννάρο Περρέλα και Λιασίδη, πιο πάνω).
Αυτό που επιδιώκεται με την παρούσα διαδικασία είναι να υπαγορευθεί στο πρωτόδικο δικαστήριο ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να αποφασίσει ζήτημα που εμπίπτει στη δικαιοδοσία του. ΄Οπως υποδεικνύεται πιο πάνω το ένταλμα Certiorari δεν παρέχει τέτοια δυνατότητα (Βλ.
Marewave Shipping & Trading Co. Ltd, πιο πάνω).Περαιτέρω: Η εκκαλούμενη απόφαση δε συνιστά απόφαση καθοριστική των δικαιωμάτων των αιτητών στην κυρίως αγωγή ή στην αίτηση ημερ. 29.9.2000. Δεν μπορεί, επομένως, να τύχει αναθεώρησης με τα προνομιακά εντάλματα Certiorari και Prohibition (Βλ. Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 3) και Καρατζαφέρης (πιο πάνω)).
Για τους πιο πάνω λόγους η αίτηση απορρίπτεται.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.