ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1999) 1 ΑΑΔ 1425
27 Σεπτεμβρίου, 1999
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στές]
ΒΥΡΩΝΑΣ ΤΕΓΚΕΡΑΚΗΣ,
Εφεσείων,
v.
1. ΑΝΤΩΝΗ ΒΟΥΡΟΥ,
2. ΧΡΙΣΤAΚΗ ΛΑΖΑΡΙΔΗ,
Εφεσιβλήτων,
(Πολιτική Έφεση Αρ. 10134)
Απόδειξη — Σύμβουλος και μέτοχος εταιρείας, επικαλούμενος την ιδιότητα του αυτή, δεν νομιμοποιείται να αξιώνει θεραπείες με βάση το Άρθρο 22(5) του περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, σύμφωνα με το οποίο μπορεί να επιτραπεί σε διάδικο να επιθεωρήσει και λάβει αντίγραφα καταχωρίσεων σε τραπεζικό βιβλίο για σκοπούς της διαδικασίας.
Ο εφεσείων, ο οποίος ήταν μέτοχος και σύμβουλος της εταιρείας MTV Cosmetics Ltd, καταχώρησε αίτηση στο Επαρχιακό Δικαστήριο η οποία βασιζόταν σε καταπίεση της μειοψηφίας. Το Δικαστήριο εξέδωσε διάταγμα με το οποίο η πλειοψηφία (οι ενάγοντες-εφεσίβλητοι) διατάσσονταν όπως αγοράσουν τις μετοχές του εφεσείοντα σε τιμή που θα καθόριζε ανεξάρτητος εκτιμητής. Η εκτίμηση όμως, στην οποία κατέληξε το εκτιμητής τον οποίο διόρισαν από κοινού οι δύο πλευρές δεν έγινε δεκτή από τον εφεσείοντα.
Στη συνέχεια οι εφεσίβλητοι καταχώρησαν εναντίον του εφεσείοντα την αγωγή υπ' αρ. 1056/94 με την οποία αξίωναν δήλωση του Δικαστηρίου ότι ο εφεσείων δεν έχει πλέον οποιοδήποτε δικαίωμα σε σχέση με την εταιρεία, πλην της αξίωσης για την αξία των μετοχών του, καθώς και δήλωση ότι δεν έχει οποιοδήποτε δικαίωμα στη λειτουργία και διαχείριση της εταιρείας. Αξίωναν επίσης δήλωση ότι ο εφεσείων δεν έχει δικαίωμα να αποξενώσει τις μετοχές του στην εταιρεία, καθώς και διάταγμα που να του απαγορεύει να ασκεί οποιοδήποτε δικαίωμα αναφορικά με την εταιρεία.
Μέσα στα πλαίσια της πιο πάνω αγωγής ο εφεσείων καταχώρησε αίτηση με την οποία αξίωνε διάταγμα εναντίον συγκεκριμένων εταιρειών, προφανώς τραπεζικών οργανισμών, με τις οποίες η εταιρεία τυχόν διατηρούσε οποιοδήποτε λογαριασμό, που να του επιτρέπει, υπό την ιδιότητα του ως συμβούλου της εταιρείας, να επιθεωρήσει και να λάβει αντίγραφα καταχωρήσεων σε τραπεζιτικά βιβλία αναφορικά με τους λογαριασμούς της εταιρείας για σκοπούς της διαδικασίας στην αγωγή.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση και εναντίον της απόφασης αυτής ασκήθηκε έφεση στην οποία ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα απέρριψε το αίτημα του για επιθεώρηση και παροχή αντιγράφων των τραπεζιτικών λογαριασμών της εταιρείας.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το θέμα αντιμετωπίστηκε ορθά από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Ο εφεσείων δεν επικαλείται την ιδιότητα του ως διάδικος, αλλά την ιδιότητα του συμβούλου και μετόχου της εταιρείας. Από αυτό και μόνο το λόγο δε νομιμοποιείται να αξιώνει θεραπείες με βάση το Άρθρο 22(5) του περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, σύμφωνα με το οποίο μπορεί να επιτραπεί σε διάδικο να επιθεωρήσει και να λάβει αντίγραφα καταχωρίσεων σε τραπεζικό βιβλίο για σκοπούς της διαδικασίας.
2. Σύμφωνα με τη σχετική νομολογία, το Άρθρο 7 του Bankers' Books Evidence Act 1879 το οποίο είναι πανομοιότυπο με το Άρθρο 22 του περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, δεν παρέχει δικαίωμα στο διάδικο για έρευνα και αναζήτηση στοιχείων με σκοπό την ανακάλυψη και δημιουργία υπόθεσης.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
South Staffordshire Tramways Company v. Ebbsmith [1895] 2 Q.B. 669,
Arnott v. Hayes [1887] 36 Ch. D. 731,
Κολαρίδου ν. Κολαρίδη (1997) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1408.
Έφεση.
Έφεση από τον εναγόμενο κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Νικολάτος, Π.Ε.Δ.) που δόθηκε στις 27 Νοεμβρίου, 1997 (Αγωγή Αρ. 1056/94) με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του εφεσείοντα-εναγομένου για επιθεώρηση και παροχή αντιγράφων των τραπεζιτικών λογαριασμών της εταιρείας MTV Cosmetics Limited.
Ο Εφεσείων παρουσιάζεται αυτοπροσώπως.
Μ. Βορκάς για Π. Σαρρή και Χρ. Τριανταφυλλίδη, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Φρ. Νικολαΐδης, Δ..
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: O εφεσείων που ήταν μέτοχος και σύμβουλος της εταιρείας MTV Cosmetics Limited καταχώρησε το 1992 αίτηση στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας η οποία βασιζόταν σε καταπίεση της μειοψηφίας.
Το Δικαστήριο με απόφασή του ημερ. 23.12.1992 εξέδωσε διάταγμα με το οποίο η πλειοψηφία (οι ενάγοντες-εφεσίβλητοι) διατάσσονταν όπως αγοράσουν τις μετοχές του εφεσείοντα, σε τιμή που θα καθόριζε ανεξάρτητος εκτιμητής. Η τιμή, σύμφωνα με το διάταγμα, θα έπρεπε να είναι μια λογική τιμή την οποία θα είχαν οι μετοχές κατά το χρόνο της αίτησης, αν δεν υπήρχε καταπίεση.
Οι τότε συνήγοροι των δύο πλευρών διόρισαν από κοινού εκτιμητή, ο οποίος ύστερα από έρευνα κατέληξε σε εκτίμηση της αξίας των μετοχών του εφεσείοντα. Η εκτίμηση όμως στην οποία τελικά κατέληξε δεν έγινε δεκτή από τον εφεσείοντα, γιατί θεώρησε ότι δεν ήταν αποτέλεσμα δικαστικής διαδικασίας, ενώ κατηγόρησε τον εκτιμητή για απρεπή συμπεριφορά, απάτη και συνωμοσία.
Στις 3.2.1994 οι εφεσίβλητοι καταχώρησαν εναντίον του εφεσείοντα την αγωγή υπ' αρ. 1056/94 με την οποία αξίωναν δήλωση του Δικαστηρίου ότι ο εφεσείων δεν έχει πλέον οποιοδήποτε δικαίωμα σε σχέση με την εταιρεία MTV Cosmetics Limited, πλην της αξίωσης για αξία των μετοχών του, καθώς και δήλωση ότι δεν έχει οποιοδήποτε δικαίωμα στη λειτουργία και διαχείριση της εταιρείας. Αξίωναν επίσης δήλωση ότι ο εφεσείων δεν έχει δικαίωμα να αποξενώσει τις μετοχές του στην εταιρεία, καθώς και διάταγμα που να του απαγορεύει να ασκεί οποιοδήποτε δικαίωμα αναφορικά με την εταιρεία.
Στις 5.9.1997 και μέσα στα πλαίσια της πιο πάνω αγωγής ο εφεσείων καταχώρησε αίτηση με την οποία αξιώνει διάταγμα εναντίον συγκεκριμένων εταιρειών, προφανώς τραπεζικών οργανισμών, με τις οποίες η εταιρεία τυχόν διατηρούσε οιονδήποτε λογαριασμό, που να του επιτρέπει, υπό την ιδιότητά του ως συμβούλου της εταιρείας, να επιθεωρήσει και λάβει αντίγραφα καταχωρήσεων σε τραπεζιτικά βιβλία αναφορικά με τους λογαριασμούς της εταιρείας για σκοπούς της διαδικασίας στην αγωγή.
Αξίωνε επίσης να του παραδοθούν αντίγραφα των καταχωρήσεων σε τραπεζιτικά βιβλία των ενταλμάτων πληρωμής των επιταγών και των πιστωτικών καρτών, αναφορικά με τις συναλλαγές της εταιρείας στην Κύπρο και στο εξωτερικό.
Το Δικαστήριο με απόφασή του ημερ. 27.11.1997 απέρριψε την αίτηση. Εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου ασκήθηκε η παρούσα έφεση.
Ο εφεσείων, που ας σημειωθεί εμφανίστηκε χωρίς νομική εκπροσώπηση, με τους λόγους έφεσής του ισχυρίζεται ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο απέρριψε το αίτημά του για επιθεώρηση και παροχή αντιγράφων των τραπεζιτικών λογαριασμών της εταιρείας.
Περαιτέρω ισχυρίζεται ότι το Δικαστήριο λανθασμένα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι σκοπός της αίτησης ήταν η ανακάλυψη στοιχείων και όχι απλώς η επιθεώρηση βιβλίων και η λήψη αντιγράφων για σκοπούς διαδικασίας.
Η απόφαση του Δικαστηρίου, σύμφωνα πάντα με τον εφεσείοντα, του στερεί το δικαίωμα να παρουσιάσει μαρτυρία και τον θέτει σε μειονεκτική θέση έναντι των άλλων διαδίκων.
Ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι η απόφαση είναι αντίθετη με τις Διατάξεις των άρθρων 141 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113 και των Κανονισμών 123-125 του Πίνακα Α, καθώς και των Άρθρων 28 (1) και (2) και (32) και 3 (β) (γ) του Συντάγματος.
Με τον τρίτο λόγο έφεσης προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι λανθασμένα το Δικαστήριο κατέληξε ότι ο εφεσείων δεν επικαλείται την ιδιότητα του διαδίκου, ενώ με τον τέταρτο λόγο επιτίθεται εναντίον της διαπίστωσης του Δικαστηρίου ότι η εταιρεία MTV Cosmetics Limited δεν είναι διάδικος.
Ο εφεσείων επιτίθεται επίσης εναντίον της διαπίστωσης του Δικαστηρίου ότι δεν απεδείχθη ότι η Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα είναι τράπεζα ή τραπεζίτης μέσα στην έννοια του Νόμου και τέλος με τον πέμπτο λόγο έφεσης προβαίνει σε μνεία της ανάκλησης της ανταπαίτησής του.
Η έφεση θα πρέπει να απορριφθεί στην ολότητά της. Κατ' αρχήν ο εφεσείων φαίνεται ότι έχει συγχίσει τις διαδικασίες. Το θέμα της καταπίεσης της μειοψηφίας, καθώς και η τύχη των μετοχών του έχει ήδη αποφασιστεί μέσα στα πλαίσια της αίτησής του για καταπίεση της μειοψηφίας. Το αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας είναι η απόρριψη της αξίωσης να εξετάσει τα τραπεζιτικά αρχεία, αξίωση που προβλήθηκε μέσα στα πλαίσια της αγωγής που καταχώρησαν οι ενάγοντες-εφεσίβλητοι και με την οποία αξιώνεται διάταγμα με το οποίο ο εφεσείων να εμποδίζεται από του να ενασκεί οιαδήποτε δικαιώματα αναφορικά με την εταιρεία. Εύκολα διερωτάται κανένας ποιά σχέση μπορεί να έχει η εξέταση και επιθεώρηση τραπεζιτικών λογαριασμών εταιρείας με την υπεράσπισή του στην εκκρεμούσα εναντίον του παρούσα αγωγή.
Πέραν όμως τούτου το θέμα αντιμετωπίστηκε ορθά από το πρωτόδικο δικαστήριο. Πράγματι ο εφεσείων δεν επικαλείται την ιδιότητά του ως διάδικος, αλλά την ιδιότητα του συμβούλου και μετόχου της εταιρείας. Από αυτό και μόνο το λόγο δεν νομιμοποιείται να αξιώνει θεραπείες με βάση το άρθρο 22(5) του περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, σύμφωνα με το οποίο μπορεί να επιτραπεί σε διάδικο να επιθεωρήσει και λάβει αντίγραφα καταχωρίσεων σε τραπεζικό βιβλίο για σκοπούς της διαδικασίας.
Το Δικαστήριο ύστερα από αναφορά στη σχετική αγγλική νομολογία (South Staffordshire Tramways Company v. Ebbsmith [1895] 2 Q.B. 669 και Arnott v. Hayes [1887] 36 Ch. D. 731), κατέληξε στην υπόθεση του Οικογενειακού Εφετείου Χλόη Κολαρίδου ν. Ευγένιου Κολαρίδη (1997) 1 Α.Α.Δ. 1408, σύμφωνα με την οποία το άρθρο 7 του Bankers' Books Evidence Act του 1879 το οποίο είναι πανομοιότυπο με το άρθρο 22 του δικού μας περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, δεν παρέχει δικαίωμα στο διάδικο για έρευνα και αναζήτηση στοιχείων με σκοπό την ανακάλυψη και δημιουργία υπόθεσης.
Κανένας από τους εγερθέντες λόγους έφεσης δεν ευσταθεί και δεν βλέπουμε πως η απόφαση αντιβαίνει στον περί Εταιρειών Νόμο, Κεφ. 113, ή καθ' οιονδήποτε θίγει το δικαίωμα ή της ισότητας των διαδίκων που προστατεύει το Σύνταγμα.
Δεν βλέπουμε επίσης τι σχέση έχει η απόσυρση της ανταπαίτησής του με την απόφαση του πρωτόδικου δικαστήριου. Ο εφεσείων αυτόβουλα και χωρίς οποιαδήποτε πίεση απέσυρε την ανταπαίτησή του. Για όλους τους πιο πάνω λόγους η παρούσα έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του εφεσείοντα, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.