|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.15
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(1998) 1 ΑΑΔ 1067
21 Μαΐου, 1998
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑOY, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
KΑΛΛΙΣΘΕΝΗ ΑΜΦΙΤΡΥΩΝΟΣ ΚΛΕΑΝΘΗ ΛΑΜΑΡΗ,
Εφεσείουσα-Ενάγουσα,
v.
MINERVA FINANCE AND INVESTMENTS LTD.,
Εφεσίβλητης-Εναγόμενης.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 9431)
Ευρήματα Δικαστηρίου — Αξιοπιστία μαρτύρων — Αξιολόγηση μαρτυρίας από το πρωτόδικο Δικαστήριο αναφορικά με την αξιοπιστία μαρτύρων — Το Εφετείο επεμβαίνει σπανιώτατα και για πολύ σοβαρούς λόγους.
Έφεση — Αντικείμενο έφεσης — Έφεση επί θέματος που δεν προβλήθηκε στα δικόγραφα ούτε στην πρωτόδικη διαδικασία (ισχυρισμός για ύπαρξη δεδικασμένου) και ούτε αναφερόταν ως λόγος έφεσης στο εφετήριο — Το εν λόγω θέμα δεν μπορούσε να συζητηθεί κατ' έφεση.
Πολιτική Δικονομία — Διακοπή διαδικασίας (discontinuance) — Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.15 — Εφαρμοστέες αρχές.
Η εφεσείουσα - ενάγουσα καταχώρησε αγωγή εναντίον της εφεσίβλητης - εναγομένης, αξιώνοντας την ακύρωση της σύμβασης υποθήκης η οποία έγινε προς όφελος της εφεσίβλητης για την εξασφάλιση δανείου £20.000, που σύμφωνα με τη σύμβαση υποθήκης τεκμήριο 1, έδωσε η εφεσίβλητη στην εφεσείουσα.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο δέχθηκε εξωγενή μαρτυρία για να αποφανθεί επι των πραγματικών περιστάσεων της υπογραφής της υποθήκης και κυρίως αν και κατά πόσο δόθηκε το αντάλλαγμα των £20.000 ως δάνειο, αφού οι ισχυρισμοί που προβλήθηκαν από τους διαδίκους, αναφορικά με την πιο πάνω συναλλαγή, δε συμφωνούσαν με το περιεχόμενο του τεκμηρίου. Το Δικαστήριο δέχθηκε την εκδοχή της εφεσίβλητης, αφού έδωσε επαρκείς λόγους για την κρίση του. Ένας από αυτούς ήταν και η αποδοχή από την εφεσείουσα, σύμφωνα με το τεκμ. 1, της πληρωμής τόκου πάνω στο δάνειο των £20.000 από την ημερομηνία υπογραφής του.
Ο δικηγόρος της εφεσείουσας ισχυρίστηκε στην έφεση, ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα επέτρεψε την εισαγωγή εξωγενούς μαρτυρίας του τεκμ. 1. Επίσης ήγειρε για πρώτη φορά στη γραπτή του αγόρευση θέμα δεδικασμένου.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Ο ισχυρισμός περί δεδικασμένου δεν προβλήθηκε στα δικόγραφα, ούτε στο πρωτόδικο Δικαστήριο, αλλά ούτε και αναφέρεται ως λόγος έφεσης στο εφετήριο. Ως εκ τούτου δε θα συζητηθεί. Επιπλέον το πρακτικό του Δικαστηρίου, με το οποίο αποσύρθηκε και απορρίφθηκε προηγούμενη αγωγή της εφεσίβλητης εναντίον της εφεσείουσας, στην οποία ισχυριζόταν πως το δάνειο δόθηκε προσωπικά σ' αυτή, δεν κατατέθηκε ως τεκμήριο στο πρωτόδικο Δικαστήριο. Δεν μπορεί επομένως να διαπιστωθεί κατά πόσο η απόσυρση της αγωγής δεν έγινε σύμφωνα με τη Δ.15 των Θεσμών περί Πολιτικής Δικονομίας.
2. Η συζήτηση που έγινε στο πρωτόδικο Δικαστήριο, για τη σημασία της απόσυρσης της πιο πάνω αγωγής, αφορούσε αποκλειστικά το ζήτημα της αξιοπιστίας της μαρτυρίας που δόθηκε εκ μέρους της εφεσίβλητης.
3. Η υπόθεση αποφασίστηκε με την αξιολόγηση της αξιοπιστίας των μαρτύρων, τομέας στον οποίο σπανιώτατα και για πολύ σοβαρούς λόγους, επεμβαίνει το Εφετείο.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Aναφερόμενη υπόθεση:
Παμπορίδης v. Κτηματικής Τραπέζης Κύπρου Λτδ (1995) 1 Α.Α.Δ. 670.
Έφεση.
Έφεση από την ενάγουσα κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Hλιάδης, Π.E.Δ. και Παμπαλλής, E.Δ.) που δόθηκε στις 21 Φεβρουαρίου, 1995 (Aρ. Aγωγής 3103/90) με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή της για ακύρωση υποθήκης που εγγράφηκε προς όφελος της εναγόμενης εταιρείας για εξασφάλιση δανείου.
Ε. Πουργουρίδης, για την Εφεσείουσα.
Χρ. Μελίδης, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
AΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Ο κύκλος εργασιών της εφεσίβλητης εταιρείας περιλαμβάνει χρηματοδοτήσεις και επενδύσεις. Στις 4.3.88 η εφεσείουσα διά του πληρεξουσίου αντιπροσώπου, του συζύγου της, υποθήκευσε προς όφελος της εφεσίβλητης το μερίδιο της, (1/2) σε μια κατοικία, τεμάχιο 13/3, αριθμός εγγραφής 49594, στην οδό Σαχτούρη στη Λεμεσό, για την εξασφάλιση δανείου £20,000 που, όπως αναγράφεται στη σχετική σύμβαση υποθήκης - τεκμήριο 1, έδωσε η εφεσίβλητη στην εφεσείουσα.
Οι ισχυρισμοί που προβλήθηκαν από τους διάδικους στο πρωτόδικο Δικαστήριο, αναφορικά με την πιο πάνω συναλλαγή, δεν συνάδουν με το περιεχόμενο του τεκμηρίου. Το Δικαστήριο αποδέκτηκε εξωγενή μαρτυρία για να αποφανθεί επί των πραγματικών περιστάσεων της υπογραφής της υποθήκης και κυρίως αν και κατά πόσο δόθηκε το αντάλλαγμα των £20,000, ως δάνειο. Η εφεσείουσα πρόβαλε τον ισχυρισμό πως η εφεσίβλητη δεν έδωσε στην πραγματικότητα τις £20,000 που προβλέπεται στο τεκμήριο. Αυτό που έγινε, βάσει των ισχυρισμών της, ήταν ο σύμβουλος της εφεσίβλητης εταιρείας Χρ. Γεωργιάδης και ο σύζυγος της να συμφωνήσουν όπως η εφεσίβλητη παραχωρήσει διευκόλυνση δανείου ύψους £20,000, με την ασφάλεια της υποθήκης, που θα λειτουργούσε ως δικαίωμα παρατραβήγματος μέχρι του πιο πάνω ποσού. Τούτο έγινε για να χρηματοδοτηθεί κάποια εισαγωγή αυτοκινήτων από την Γερμανία από την εταιρεία του συζύγου της. Η εισαγωγή δεν πραγματοποιήθηκε και γι' αυτό δεν χρειάστηκε το δάνειο. Με την αγωγή της αξίωσε την ακύρωση της υποθήκης.
Διαφορετικοί ήταν οι ισχυρισμοί που προβλήθηκαν από τον μάρτυρα της εφεσίβλητης Χρ. Γεωργιάδη. Ο ίδιος ανέφερε πως η εταιρεία του συζύγου της εφεσείουσας συνεργαζόταν με την Τ. & A. THEODORIDES & ANGELIDES MOTORS LTD. στην οποία ένας από τους διευθυντές ήταν ο Ανδρέας Θεοδωρίδης. Ο τελευταίος δανειζόταν συχνά από την εφεσίβλητη εταιρεία και για την εγγύηση των δανείων παραχωρούσε υποθήκες, οι οποίες ενίοτε εγγράφονταν από τρίτα πρόσωπα ως εγγυητές του δανείου. Αυτό συνέβη και στην παρούσα περίπτωση. Ο σύζυγος της εφεσείουσας, μαζί με τον Α.Θεοδωρίδη, μετέβησαν στο κτηματολόγιο όπου υπεγράφη το τεκμήριο 1 και ο Χρ. Γεωργιάδης έδωσε τις £20,000 στον Α.Θεοδωρίδη ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, πέθανε ξαφνικά το 1988.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολόγησε τη μαρτυρία που είχε ενώπιον του και κατέληξε στη διαπίστωση πως ο ισχυρισμός που προβλήθηκε από τον Χρ. Γεωργιάδη, εκ μέρους της εφεσίβλητης εταιρείας, ήταν αληθής. Απέρριψε την εκδοχή της εφεσείουσας. Το Δικαστήριο έδωσε επαρκείς λόγους για την κρίση του. Ένας από αυτούς ήταν και η αποδοχή από την εφεσείουσα, σύμφωνα με το τεκμ.1, της πληρωμής τόκου πάνω στο δάνειο των £20,000 από την ημερομηνία υπογραφής του, κάτι βέβαια που η ίδια αρνήθηκε. Συναφώς ισχυρίστηκε πως έγινε προφορική διευθέτηση να μην καταβάλλει τόκους, εκτός αν απόσυρνε χρήματα από το δάνειο. Τον ισχυρισμό της αυτό τον απέρριψε το Δικαστήριο.
Η εισήγηση του δικηγόρου της εφεσείουσας πως το Δικαστήριο εσφαλμένα επέτρεψε την εισαγωγή εξωγενούς, του τεκμ. 1, μαρτυρίας στρέφεται εναντίον του βασικού ισχυρισμού της ίδιας. Είναι αυτή που διατεινόταν πως δεν πήρε στην πραγματικότητα το ποσό του δανείου, το αντάλλαγμα δηλαδή για το οποίο υποθήκευσε την ακίνητη περιουσία της.
Ο δικηγόρος της εφεσείουσας ήγειρε για πρώτη φορά στη γραπτή του αγόρευση θέμα δεδικασμένου, το οποίο προκύπτει κατά την εισήγηση του από τα εξής γεγονότα: Η εφεσίβλητη είχε κινήσει στις 11.9.90 την αγωγή 4496/90 εναντίον της εφεσείουσας, στην οποία ισχυριζόταν πως το δάνειο δόθηκε προσωπικά σ' αυτή. Στις 26.10.90 καταχωρίστηκε από την εφεσείουσα η αγωγή 3103/90 - αντικείμενο της παρούσας έφεσης, εναντίον της εφεσίβλητης με την οποία, όπως ήδη αναφέραμε, αξίωνε την ακύρωση της σύμβασης υποθήκης για το λόγο ότι δεν χρειαζόταν να πάρει τα χρήματα του δανείου. Ο Χρ.Γεωργιάδης έδωσε τότε οδηγίες στο δικηγόρο του και απέσυρε την αγωγή της εφεσίβλητης 4496/90 άνευ βλάβης των δικαιωμάτων της, και να καταχωριστεί υπεράσπιση στην αγωγή της εφεσείουσας και ανταπαίτηση για την πληρωμή του ποσού των £20,000. Διευκρίνισε δε στο Δικαστήριο, που αποδέκτηκε την εξήγηση, πως η πρώτη αγωγή είχε καταχωριστεί χωρίς ο δικηγόρος να αναμένει από την εφεσίβλητη επαρκείς οδηγίες, κάτι που έγινε για τους σκοπούς της ανταπαίτησης, όπου καταγράφονται τα αληθή γεγονότα.
Ο δικηγόρος της εφεσείουσας κάνοντας αναφορά στην υπόθεση Παναγιώτης Παμπορίδης ν. Κτηματικής Τραπέζης Κύπρου Λτδ (1995) 1 Α.Α.Δ. σελ. 670· υπέβαλε πως με την απόσυρση της αγωγής 4496/70, το επίδικο ζήτημα, όπως το πρόβαλε η εφεσίβλητη στην αγωγή της, κατέστη δεδικασμένο και δεν μπορούσε να επανέλθει στο Δικαστήριο με την ανταπαίτηση της στην αγωγή της εφεσείουσας.
Η πιο πάνω υπόθεση καταπιάνεται με τη λειτουργία της Δ.15 των Θεσμών περί Πολιτικής Δικονομίας και αποφασίζεται πως τερματισμός από ενάγοντα της αγωγής του γίνεται μόνο με τη διακοπή της, όπως προβλέπεται στη Διαταγή αυτή.
Δε θα συζητήσουμε την πιο πάνω εισήγηση του δικηγόρου της εφεσείουσας γιατί τέτοιος ισχυρισμός, περί δεδικασμένου δηλαδή, δεν προβλήθηκε στα δικόγραφα, μήτε στο πρωτόδικο Δικαστήριο αλλά ούτε και αναφέρεται ως λόγος έφεσης στο εφετήριο. Επιπλέον, το πρακτικό του Δικαστηρίου, με το οποίο αποσύρθηκε και απορρίφθηκε η αγωγή 4496/90, δεν κατατέθηκε ως τεκμήριο στο πρωτόδικο Δικαστήριο. Δεν μπορεί επομένως να διαπιστωθεί κατά πόσο η απόσυρση της αγωγής δεν έγινε σύμφωνα με την Δ.15. Αν δε κρίνουμε από την απόσυρση ενδιάμεσων αιτήσεων στη διαδικασία, όπως π.χ. στις 20.6.91 και 24.8.92, για τις οποίες δεν εφαρμόζεται η πιο πάνω διάταξη, τόσο οι συνήγοροι όσο και το Δικαστήριο αποδεικνύονται σχολαστικοί στην εφαρμογή των κανονισμών. Στις πιο πάνω αιτήσεις εζητείτο πάντοτε η άδεια του Δικαστηρίου για την απόσυρση των, η οποία και παραχωρήθηκε.
Η συζήτηση που έγινε στο πρωτόδικο Δικαστήριο, για τη σημασία της απόσυρσης της πιο πάνω αγωγής, αφορούσε αποκλειστικά στο ζήτημα της αξιοπιστίας της μαρτυρίας που δόθηκε εκ μέρους της εφεσίβλητης, για να καταδειχθεί δηλαδή η διάσταση του ισχυρισμού που προβαλλόταν σ' αυτή και αυτού που έγινε στη δίκη της υπό έφεση αγωγής.
Όπως πολύ ορθά δέκτηκε ο δικηγόρος της εφεσείουσας η υπόθεση αποφασίστηκε με την αξιολόγηση της αξιοπιστίας των μαρτύρων, τομέας στον οποίο σπανιώτατα, και για πολύ σοβαρούς λόγους, επεμβαίνει το Εφετείο. Δεν έχει παρουσιαστεί κανένας τέτοιος λόγος. Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.