ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΝΙΚΗΤΑ, ΚΑΛΛΗ, ΗΛΙΑΔΗ, ΔΔ.

Εταιρεία Ατλας, Βιομηχανία Γεωργικών Μηχανημάτων

Ευφροσύνης Λαζαρίδου & Υιός Ο.Ε. Καραβαγγέλη 86,

Ηλιούπολη, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα,

ν.

Κ. Σπύρου Γενικαί Επιχειρήσεις Πάφος, Αφροδίτης 23,

---------------------------

Για τους Εφεσείοντες: κ. Ε. Φλουρέντζος.

Για τους Εφεσιβλήτους: κ. Α. Μάγος.

---------------------------------

------------------------

Ο Κυριάκος Σπύρου, Διευθυντής της εφεσίβλητης εταιρείας, γνώρισε τον Κυριάκο Λαζαρίδη, Διευθυντή της εφεσείουσας εταιρείας, το Φεβρουάριο του 1990 στη Γεωργική Εκθεση Θεσσαλονίκης. Ο τελευταίος του έδωσε ορισμένες πληροφορίες ως προς τον τρόπο λειτουργίας μηχανημάτων της εταιρείας του που εχρησιμοποιούντο για την εκκοπή φυλλωμάτων κρεμμυδιών. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω πληροφοριών ο Κυριάκος Σπύρου αγόρασε τρία κοπτικά μηχανήματα έναντι του ποσού των £3.000.

Οταν τα μηχανήματα έφθασαν στην Κύπρο ο Κυριάκος Σπύρου συμφώνησε να πωλήσει ένα από αυτά στο Ζήνωνα Σωκράτους (Μ/Ε4). Ηταν βασικός όρος της συμφωνίας πώλησης ότι το μηχάνημα θα έπρεπε να ήταν κατάλληλο για το σκοπό της εκκοπής φυλλωμάτων κρεμμυδιών. Ο Ζήνων Σωκράτους διεπίστωσε ότι το μηχάνημα ήταν προβληματικό αφού μωλώπιζε τα κρεμμύδια. Κλήθηκε προς τούτο ο Διευθυντής της εφεσείουσας εταιρείας Κυριάκος Λαζαρίδης, που ήλθε στην Κύπρο και σε μια δοκιμή που έγινε στο χωράφι του Ζήνωνα Σωκράτους στην παρουσία του Κυριάκου Σπύρου και του Γεωπόνου Γεώργιου Παρούτη, διαπιστώθηκε ότι τα κρεμμύδια που τοποθετούνταν στο μηχάνημα για την αφαίρεση των φυλλωμάτων τους τραυματίζονταν όταν εκινούνταν μεταξύ των μαχαιριών του μηχανήματος, σε βαθμό που δεν ήταν εμπορεύσιμα. Ο Κυριάκος Λαζαρίδης ζήτησε να του δοθεί ευχέρεια να προβεί σε κάποιες μικροεπιδιορθώσεις του μηχανήματος, πράγμα που έγινε στο μηχανουργείο του Κυριάκου Παπή (Μ/Ε3). Μετά τις επιδιορθώσεις, αφού διαπιστώθηκε ότι οι τραυματισμοί των κρεμμυδιών συνεχίζονταν, ο Κυριάκος Λαζαρίδης προέβηκε σε νέες επιδιορθώσεις του μηχανήματος, χωρίς όμως πάλι καμιά επιτυχία.

Με την παρούσα έφεση οι εφεσείοντες προσβάλλουν την πρωτόδικη απόφαση για διάφορους λόγους που συνοψίζονται κυρίως στο ότι,

(1) Το εύρημα ότι τα μηχανήματα δεν τηρούσαν τις σχετικές προδιαγραφές ήταν λανθασμένο και

Είναι η θέση της εφεσείουσας ότι το μηχάνημα ήταν κατάλληλο για το σκοπό για τον οποίο είχε πωληθεί. Τα κρεμμύδια θα έπρεπε μετά την εκρίζωσή τους να παραμένουν για 10 μέρες για να ξηρανθούν προτού τοποθετηθούν στο μηχάνημα για την αποκοπή του φυλλώματός τους, σύμφωνα με τις οδηγίες που περιέχονται σε σχετικό φυλλάδιο που έχει κατατεθεί ως Τεκμήριο 1. Ο Διευθυντής της εφεσίβλητης αρνήθηκε ότι ο Διευθυντής της εφεσείουσας τον πληροφόρησε ότι το μηχάνημα θα έπρεπε να χρησιμοποιείται σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο και για μια συγκεκριμένη ποικιλία κρεμμυδιών που θα έπρεπε να ήταν χλωρά ή ημίχλωρα. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε την εκδοχή του Διευθυντή της εφεσίβλητης εταιρείας.

Η εισήγηση της εφεσείουσας ότι το μηχάνημα τηρούσε τις σχετικές προδιαγραφές και ότι ήταν κατάλληλο για το σκοπό που είχε πωληθεί, δεν μπορεί να ευσταθήσει. Η Εκθεση Δοκιμής που ετοίμασε το Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικών Ερευνών του Υπουργείου Γεωργίας της Ελληνικής Κυβέρνησης (Τεκμήριο 3), που έκρινε ότι το μηχάνημα ήταν κατάλληλο και του δόθηκε το επίσημο σήμα Δ.3916, αναφέρει ότι,

Επιπρόσθετα το σχετικό ενημερωτικό περιγραφικό φυλλάδιο που εκδόθηκε από την εφεσείουσα (που έχει επισυναφθεί στο Τεκμήριο 3) διαβεβαιώνει ότι "το κρεμμύδι δύναται να κοπεί χλωρό ή ξηρό". Οι πιο πάνω έγγραφες διαβεβαιώσεις έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την προφορική μαρτυρία του Διευθυντή της εφεσείουσας Κυριάκου Λαζαρίδη και επιβεβαιώνουν την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης ότι το μηχάνημα ήταν ακατάλληλο αφού δεν μπορούσε να αποκόψει το φύλλωμα χλωρών κρεμμυδιών. Συνεπακόλουθα η εισήγηση ότι το μηχάνημα ήταν κατάλληλο για το σκοπό για τον οποίο είχε αγοραστεί δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.

Με βάση τα ευρήματα στα οποία κατέληξε, το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέδωσε απόφαση υπέρ της εφεσίβλητης για το ποσό των £9.000 "όπως αυτό είχε συμφωνηθεί μεταξύ των διαδίκων".

Η πιο πάνω προσέγγιση του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι λανθασμένη. Στα πρακτικά της πρωτόδικης διαδικασίας αναφέρεται ότι,

Μια προσεκτική εξέταση της πιο πάνω φρασεολογίας δείχνει ότι το θέμα των αποζημιώσεων παρέμεινε ανοικτό και ότι οι διάδικοι δεν είχαν συμφωνήσει ως προς το ύψος του ποσού των αποζημιώσεων. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι με την Εκθεση Απαίτησης η εφεσίβλητη ζητούσε £5,537 ως αποζημιώσεις για την ακαταλληλότητα και των τριών μηχανημάτων, περιπλέον δε ένα ποσό £3.463 για άλλες ζημιές που είχαν υποστεί λόγω της ματαίωσης πώλησης των μηχανημάτων σε τρίτους. Για τα πιο πάνω δεν δόθηκε οποιαδήποτε μαρτυρία, αφού η μαρτυρία που είχε παρουσιαστεί περιορίστηκε μόνο στο ερώτημα κατά πόσο ένα από τα τρία μηχανήματα και πιο συγκεκριμένα αυτό που πωλήθηκε στον Κυριάκο Σπύρου, ήταν κατάλληλο ή όχι. Δεν υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά στα πρακτικά της πρωτόδικης διαδικασίας ότι οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει ότι οι αποζημιώσεις θα ανέρχονταν σε £9.000. Η πρωτόδικη διαδικασία είναι ελαττωματική.

Στην απουσία συμφωνίας ή μαρτυρίας σε σχέση με τις αποζημιώσεις δεν υπήρχε το πραγματικό βάθρο για την αποτίμηση τους. Η έλλειψη αυτού του βάθρου οδηγεί στον παραμερισμό του μέρους της πρωτόδικης απόφασης που σχετίζεται με το ποσό των αποζημιώσεων. Περαιτέρω οδηγεί στην έκδοση διατάγματος για επανεκδίκαση της υπόθεσης σε σχέση με τις αποζημιώσεις γιατί το μόνο δικαστήριο το οποίο ενδείκνυται να αποφανθεί επί του θέματος είναι το πρωτόδικο δικαστήριο που θα έχει την ευκαιρία να δει και να ακούσει τους μάρτυρες όταν θα καταθέτουν ενώπιον του και όχι το Εφετείο. (Ιδε Στυλιανού κ.α. ν. CYEMS Co. Ltd. (1992) 1 Α.Α.Δ. 1182, 1195).

Εχει υποβληθεί εκ μέρους της εφεσείουσας ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει την υπόθεση, αφού η συμφωνία για την πώληση του μηχανήματος είχε συναφθεί στην Ελλάδα και οι διάδικοι δεν μπορούσαν με δική τους συμφωνία να προσδώσουν αρμοδιότητα στα Κυπριακά Δικαστήρια.

Το άρθρο 21 του περί Δικαστηρίων Νόμου αρ. 14/60 προνοεί ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία να εκδικάσει μια αγωγή όταν,

Η "βάσις αγωγής" καθορίζεται με το άρθρο 2 του περί Δικαστηρίων Νόμου αρ. 14/60 σύμφωνα με το οποίο,

Στην παρούσα περίπτωση η εφεσείουσα είναι εταιρεία εγγεγραμμένη στην Ελλάδα και η εφεσίβλητη εταιρεία εγγεγραμμένη στην Κύπρο. Είναι αποδεκτό και από τις δύο πλευρές ότι η διάρρηξη της συμφωνίας έλαβε χώρα στην Κύπρο. Οι διάδικοι περιόρισαν τα επίδικα θέματα στην καταλληλότητα των μηχανημάτων που είχαν πωληθεί και όπως βρίσκουμε με την απόφασή μας, στο ύψος των αποζημιώσεων. Το θέμα της δικαιοδοσίας δεν προβλήθηκε και δεν εξετάστηκε. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της εφεσείουσας, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της Εκθεσης Απαίτησης, η συμφωνία συνάφθηκε στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, ενώ σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της εφεσίβλητης η συμφωνία συνάφθηκε στην Πάφο. Ανεξάρτητα από τη διακριτική ευχέρεια που έχει το Δικαστήριο να εξετάσει αυτεπάγγελτα θέμα δικαιοδοσίας σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας (ίδε SEVEGEP LTD ν. United Sea Transport Ltd και Cyprus Ports Authority (1989) 1(E) σ. 729) κρίνουμε ότι η απόφαση των διαδίκων να αποκλείσουν οι ίδιοι την εξέταση του θέματος πρωτόδικα, δεν μας αφήνει περιθώρια να εξετάσουμε το ερώτημα κατ' έφεση, ιδιαίτερα μέσα στα πλαίσια των δύο συγκρουόμενων εκδοχών ως προς τον τόπο σύναψης της συμφωνίας και της έλλειψης ανάλογου ευρήματος από το πρωτόδικο Δικαστήριο.

Συνεπακόλουθα η έφεση επιτυγχάνει μερικώς. Διατάσσεται η επανεκδίκαση της υπόθεσης αναφορικά με το θέμα των αποζημιώσεων σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 25(3) του περί Δικαστηρίων Νόμου 1960.

Η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ως προς την επιδίκαση εξόδων θα πρέπει να ασκείται με κύριο γνώμονα την έκβαση της διαδικασίας. (Ιδε Αρέστη ν. Λαδόκονου Π.Ε. 8870 της 11/6/96). Παρέκκλιση από την αρχή ότι ο επιτυχών διάδικος θα πρέπει να επιβραβεύεται με τη διαταγή που εκδίδεται προς όφελος του αναφορικά με τα έξοδα της δίκης, "δικαιολογείται μόνο εφόσον συντρέχουν ικανοί λόγοι που ανάγονται στη γενεσιουργό αιτία της πρόκλησης των εξόδων της δίκης ή μέρος της". (Ιδε Θρασυβούλου ν. Arto Estates Ltd. Π.Ε. 7921 της 25/1/93).

Εχοντας υπόψη τα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης επιδικάζονται προς όφελος της εφεσείουσας εταιρείας το ήμισυ των εξόδων της έφεσης. Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας επιδικάζονται προς όφελος της εφεσίβλητης εταιρείας.

/ΔΓ