CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(1998) 1 ΑΑΔ 291

Σύνθεση Δικαστηρίου: Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Γ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Ηλιάδης.

ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Οι εφεσίβλητοι με αγωγή που κατεχώρισαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου αξίωσαν από τον εφεσείοντα το ποσό των £1.700 για ηλεκτρολογικές εργασίες που είχαν εκτελέσει στο ξενοδοχείο "Renovation Pernera Hotel" προς όφελος του εφεσείοντος.

Προς υποστήριξη της αίτησης για την ακύρωση της απόφασης καταχωρήθηκε μια ένορκη δήλωση από τον εφεσείοντα και μια από τον εφεσίβλητο 1. Περιληπτικά είναι η θέση του εφεσείοντος ότι οι εφεσίβλητοι δεν είχαν συμβληθεί μαζί του αλλά με την εταιρεία "Pernera Beach Hotel Appartments Ltd." ή και με την εταιρεία "D. Scaros Hoteliers Ltd.", ότι δεν είχαν εκτελέσει εργασίες ύψους £1.000 και ότι είχαν επιτύχει με ψευδείς παραστάσεις την έκδοση προς όφελος τους ενός διατακτικού από το Μηχανικό του έργου ο οποίος όταν διαπίστωσε την απάτη, ακύρωσε το διατακτικό. Αναφορικά με τα περιστατικά που οδήγησαν στην έκδοση της απόφασης ο εφεσείων ανέφερε ότι είχε δοθεί έκθεση γεγονότων στο δικηγόρο του στις 16/4/1993 για να ετοιμάσει την ΄Εκθεση Υπεράσπισης. Η ΄Εκθεση Υπεράσπισης ετοιμάστηκε αλλά παρουσιάστηκε για καταχώριση στις 29/4/1993, μια μέρα μετά την έκδοση της απόφασης. Η σχετική αίτηση για την ακύρωση της απόφασης καταχωρήθηκε στις 5/5/1993, έξι μέρες μετά την έκδοση της απόφασης.

(α) Το πρωτόδικο Δικαστήριο έπρεπε να είχε δεχθεί τους ισχυρισμούς του εφεσείοντος που συμπεριλαμβάνονται στην ένορκη του δήλωση, αφού δεν αντεξετάσθηκε πάνω στο περιεχόμενο της,

(β) Το πρωτόδικο Δικαστήριο κακώς δέχθηκε γεγονότα και ζωντανή μαρτυρία εκτός από τις ένορκες δηλώσεις, χωρίς να δοθεί ειδοποίηση για αντεξέταση και

(γ) Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε εσφαλμένα ότι ο εφεσείων δεν απέδειξε εκ πρώτης όψεως υπόθεση στην προβληθείσα εναντίον του απαίτηση.

(α) Αναφορικά με τον πρώτο λόγο της έφεσης ότι δηλ. το Δικαστήριο έπρεπε να είχε δεχθεί τους ισχυρισμούς του εφεσείοντος αφού δεν υπήρξε αντεξέταση, ο γενικός κανόνας είναι ότι η παράλειψη αντεξέτασης ενός μάρτυρα πάνω σε ένα ουσιώδες μέρος της μαρτυρίας του μπορεί να εκληφθεί ως αποδοχή της μαρτυρίας του. (΄Ιδε Phipson on Evidence, 12η ΄Εκδοση, παράγραφος 1593, σ. 687. ΄Ιδε επίσης Ζαχαρίου ν. Ζαχαρίου ΄Εφεση Οικογενειακού Δικαστηρίου 12 της 27/3/1993.) Στην υπόθεση Adidas v. Jonitexo (1987) 1 C.L.R. 383, τονίστηκε ότι η μη υποβολή της θέσης του εναγομένου στους μάρτυρες του ενάγοντος και η μη αντεξέταση των μαρτύρων του ενάγοντος δεν σημαίνει κατ΄ ανάγκη ότι η εκδοχή του εναγομένου δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η αποδοχή της θέσης του εναγομένου ή όχι θα αποφασιστεί αφού ληφθεί υπ΄ όψη η φύση των ισχυρισμών όπως επίσης και οι λόγοι που οδήγησαν στην μη αντεξέταση.

Στην παρούσα περίπτωση δεν συμφωνούμε με την εισήγηση του ευπαίδευτου συνήγορου του εφεσείοντος ότι το Δικαστήριο δεν έλαβε υπ΄ όψη το περιεχόμενο της ένορκης δήλωσης του εφεσείοντος. Στη σχετική απόφαση αναφέρεται ρητά ότι αφού ο εφεσείων δεν αντεξετάσθηκε οι ισχυρισμοί του παρέμειναν αναντίλεκτοι. Το Δικαστήριο ακολούθως προχώρησε στην αξιολόγηση των ισχυρισμών αυτών σε σχέση με τη μαρτυρία που προέκυψε από την αντεξέταση του εφεσίβλητου 1. Η παράλειψη αντεξέτασης δεν εξυπακούει ότι η μαρτυρία που δίνεται μπορεί να γίνει αποδεκτή στη μορφή που παρουσιάζεται και να οδηγήσει στην εξαγωγή τελικών συμπερασμάτων χωρίς την αξιολόγηση της μαρτυρίας της άλλης πλευράς. Αντίθετα το Δικαστήριο προβαίνει στην αξιολόγηση των δύο εκδοχών για να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα.

΄Εχει τονισθεί στην υπόθεση Μερκής ν. Yiannoukas Holiday Inns Limited (Πολιτική έφεση 8276 της 28/11/1994) ότι σε αιτήσεις παραμερισμού πρωτοδίκων αποφάσεων δεν είναι ανάγκη να προσφέρεται ζωντανή μαρτυρία και τα δικαστήρια μπορούν να στηρίζονται στις ένορκες δηλώσεις που καταχωρούνται εκ μέρους των διαδίκων. ΄Ομως από τη στιγμή που ένα πρόσωπο που έχει προβεί σε ένορκη δήλωση και αντεξετάζεται, η μαρτυρία του δεν μπορεί να παραγνωριστεί. Στην παρούσα περίπτωση το πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολόγησε τόσο το περιεχόμενο της ένορκης δήλωσης του εφεσείοντος όπως επίσης και τη μαρτυρία που προέκυψε από την αντεξέταση στην οποία υποβλήθηκε ο εφεσίβλητος από το δικηγόρο του εφεσείοντος. Ο εφεσίβλητος 1 κλήθηκε να υιοθετήσει με όρκο την ένορκη δήλωση του, κάτι που μπορούσε να κάμει. Η αντεξέταση του ήταν θέμα εκλογής της άλλης πλευράς, που επέλεξε να αντεξετάσει. Το γεγονός ότι δεν δόθηκε ειδοποίηση αντεξέτασης του εφεσίβλητου 1 δεν επηρεάζει τη μαρτυρία που προέκυψε από την αντεξέταση.

Οι αρχές που διέπουν τον παραμερισμό μιας απόφασης που εκδόθηκε από ένα πρωτόδικο Δικαστήριο έχουν καθορισθεί στην Αγγλική απόφαση Evans v. Bartlam (1937) 2 All E.R. 646, και έχουν υιοθετηθεί στις Κυπριακές Αποφάσεις Kotsapas v. Titan Construction and Engineering Company (1961) C.L.R. 317, Christoforou v. Kyriakoulli (1963) 2 C.L.R. 159, Phylactou v. Michael (1982) 1 C.L.R. 204, Mine and Quarry Services Ltd. v. Α. Γεωργίου (Μαύρου) - Πολιτική έφεση 8041 ημερομηνίας 28/1/1983, Βίκα Πίκα Ντίσκο Λτδ. ν. Χάπυ Στρητς Ντίσκο Λτδ. - Πολιτική ΄Εφεση 9400 ημερομηνίας 14/1/1997 και Milouca Motor Trading Ltd. v. Κούρτης - Πολιτική έφεση 9686 της 8/8/1997.

Η γενική αρχή του δικαίου όπως προκύπτει από τις πιο πάνω αποφάσεις είναι ότι για να επιτύχει τον παραμερισμό μιας απόφασης ο αιτητής θα πρέπει να πείσει ότι έχει μια εκ πρώτης όψεως υπεράσπιση στην απαίτηση που προβάλλεται εναντίον του. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπ΄ όψη από τη μια την ανάγκη διασφάλισης του δικαιώματος ενός διαδίκου να ακουστεί και από την άλλη την ταχεία διεκπεραίωση των δικαστικών διαδικασιών. ΄Ομως η χωρίς ουσιαστικό λόγο παράλειψη του αιτητή να εμφανισθεί και η αδικαιολόγητη καθυστέρηση του να πάρει έγκαιρα μέτρα για την ακύρωση της πρωτόδικης απόφασης μπορεί να αποτελέσει λόγους για την απόρριψη της αίτησης. (Mine and Quarry Services Ltd. v. Γεωργίου (Μαύρου) και Milouca Motor Trading Ltd. v. Κούρτης πιο πάνω.)

Στην παρούσα περίπτωση το πρωτόδικο Δικαστήριο προέβηκε σε αξιολόγηση της μαρτυρίας που προέκυψε από το περιεχόμενο της ένορκης δήλωσης του εφεσείοντος και της αντεξέτασης του εφεσίβλητου 1. Το Δικαστήριο αφού αντιπαράθεσε τους ισχυρισμούς των δύο πλευρών που είναι εκ διαμέτρου αντίθετες και αφού έλαβε υπ΄ όψη και τους ισχυρισμούς του εφεσείοντος ότι π.χ. η έκδοση του διατακτικού πληρωμής από το Μηχανικό του έργου ήταν αποτέλεσμα ψευδών παραστάσεων και ότι οι εφεσίβλητοι κλήθηκαν να αλλάξουν υλικά μετά την έκδοση του διατακτικού από το Μηχανικό του έργου (ισχυρισμοί που αποτελούσαν εξ ακοής μαρτυρία αφού δεν προσφέρθηκε μαρτυρία από το Μηχανικό του έργου), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρξε πλήρης έλλειψη καλής πίστης εκ μέρους του εφεσείοντος που δεν απέδειξε "εκ πρώτης όψεως υπόθεση". Η πιο πάνω κατάληξη του Δικαστηρίου μας βρίσκει σύμφωνους. Η αντιδιαστολή των δύο εκδοχών και η έλλειψη μαρτυρίας, που θα μπορούσε να εξουδετερώσει τους ισχυρισμούς των εφεσίβλητων, θα καθιστούσε ανασφαλή την κατάληξη σε συμπέρασμα δημιουργίας "εκ πρώτης όψεως υπόθεσης".