|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 1 ΑΑΔ 1444
10 Nοεμβρίου, 1997
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στές]
ΔΕΣΠΩ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ,
Εφεσείοντες-Εναγόμενοι,
v.
ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
Εφεσίβλητης-Ενάγουσας.
(Πολιτική Έφεση Aρ. 9329).
Αμέλεια — Τροχαίο ατύχημα — Eπιμερισμός ευθύνης — Σύγκρουση μεταξύ αυτοκινήτου και μοτοποδηλάτου κοντά στη διασταύρωση δρόμου με Τ (αδιέξοδο) — Εύρημα ότι η συμβολή των δρόμων αποτελούσε στροφή και ότι η σύγκρουση έγινε στο μέσο του δρόμου — Κρίθηκε ορθό από το Εφετείο — Η ίση κατανομή ευθύνης κρίθηκε εσφαλμένη και αντικαταστάθηκε σε 65% για την οδηγό του μοτοποδηλάτου και 35% για την οδηγό του αυτοκινήτου, εν όψει της ευχέρειας της πρώτης να οδηγήσει το μοτοποδήλατο αριστερότερα και να αποφύγει τη σύγκρουση.
Aποζημιώσεις — Γενικές Αποζημιώσεις — Τροχαίο ατύχημα — Νεαρή κοπέλλα ηλικίας 20 χρόνων υπέστη επώδυνη κάκωση στο δεξιό αστράγαλο — Χρειάσθηκε δύο εγχειρήσεις, καθαρισμό της πληγής και απόσπαση μοσχεύματος από άλλο μέρος και τοποθέτησή του στο καταστραφέν μέρος — Πρόκληση μεγάλης δύσμορφης ουλής που θα χρειαστεί νέα πλαστική επέμβαση για διόρθωσή της — Μείωση της πελματικής κάμψης κατά 5% — Επιβράδυνση στο βάδισμα σε ανώμαλο έδαφος και μείωση της ενεργητικότητας — Το επιδικασθέν ποσό ΛΚ6.000.- σαν γενικές αποζημιώσεις επί πλήρους ευθύνης, επικυρώθηκε.
Έφεση — Aξιοπιστία μαρτύρων — Eυρήματα πρωτόδικου Δικαστηρίου — Πότε δικαιολογείται η επέμβαση του Eφετείου κατ' έφεση.
Η εφεσείουσα-εναγομένη οδηγούσε αυτοκίνητο στην οδό Σταύρου Στυλιανίδη προς τη διασταύρωση "Τ" με την οδό Μιχαλάκη Σάββα στον Άγιο Παύλο στη Λευκωσία από την οποία ερχόταν η εφεσίβλητη με το μοτοποδήλατό της. Η εφεσίβλητη έστριψε δεξιά εντός της Σταύρου Στυλιανίδη με αποτέλεσμα να συγκρουστεί με το δεξιό μπροστινό μέρος του αυτοκινήτου της εφεσείουσας σε απόσταση 7 μέτρων από τη νοητή γραμμή της συμβολής των δρόμων και μέσα στην οδό Σταύρου Στυλιανίδη. Το πλάτος του δρόμου ήταν 6,70 μέτρα και η ορατότητα ήταν περιορισμένη κοντά στη στροφή.
Το Δικαστήριο έκαμε εύρημα ότι η σύγκρουση έγινε περίπου στο κέντρο του δρόμου και καταμέρισε την ευθύνη εξίσου στις διαδίκους αφού έκρινε ότι έπρεπε να κρατούν την αριστερή πλευρά του δρόμου και όχι να οδηγούν στο μέσο του δρόμου.
Η εφεσίβλητη ηλικίας 20 χρόνων, υπέστη μια επώδυνη κάκωση στο δεξιό αστράγαλο και έκαμε δύο εγχειρήσεις, καθαρισμό της πληγής και απόσπαση μοσχεύματος από άλλο μέρος και τοποθέτησή του στο καταστραφέν μέρος. Της έχει παραμείνει μια μεγάλη δύσμορφη ουλή σε μέρος του ποδιού της που είναι εμφανής με συρρίκνωση του δέρματος, που θα χρειαστεί νέα πλαστική επέμβαση για διόρθωσή της. Υπήρχε επίσης μείωση της πελματικής κάμψης κατά 5% που θα επηρέαζε το βάδισμά της σε ανώμαλο έδαφος και επίσης την ενεργητικότητά της. Το πρωτόδικο Δικαστήριο με βάση την ιατρική μαρτυρία επεδίκασε ποσό γενικών αποζημιώσεων ΛΚ6.000 επί πλήρους ευθύνης.
Με την παρούσα έφεση προσβάλλεται ο καταμερισμός της ευθύνης και το ύψος των αποζημιώσεων.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Δεν χωρεί λόγος επέμβασης του Εφετείου στα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου να θεωρήσει τη συμβολή των δρόμων ως στροφή και το σημείο σύγκρουσης στο μέσο του δρόμου, αφού τα εν λόγω ευρήματα ήταν επιτρεπτά με βάση την ενώπιόν του μαρτυρία.
2. Η ευθύνη της εφεσείουσας ήταν μικρότερη εκείνης της εφεσίβλητης ενόψει του ότι η τελευταία έπρεπε να είναι πιο προσεκτική γιατί εισερχόταν ήδη σε δρόμο προς τον οποίο η ορατότητά της ήταν περιορισμένη και όφειλε να οδηγήσει όσο το δυνατόν αριστερότερα προβλέποντας την πιθανή ύπαρξη οχήματος ελαύνοντος από αντίθετη κατεύθυνση. Επιπρόσθετα παρόλον ότι η σύγκρουση έγινε στο κέντρο του δρόμου, η εφεσίβλητη, αφού οδηγούσε μοτοποδήλατο, είχε μεγαλύτερη ευχέρεια να το οδηγήσει αριστερότερα, κάτι που απέτυχε να πράξει και εισήλθε κλειστά στη στροφή με αποτέλεσμα τη σύγκρουση.
3. Οι αποζημιώσεις αν και σχετικά ψηλές, δεν είναι υπερβολικές εν όψει του είδους των τραυμάτων και της ταλαιπωρίας που υπέστη η εφεσίβλητη σε βαθμό που να δικαιολογούν επέμβαση του Εφετείου.
Η έφεση επιτυγχάνει μερικώς. Ο καταμερισμός ευθύνης από το πρωτόδικο Δικαστήριο ανατρέπεται και καθορίζεται σε 65% για την εφεσίβλητη και 35% για την εφεσείουσα. Τα έξοδα της έφεσης τα οποία θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή, επιδικάζονται υπέρ της εφεσείουσας.
H έφεση έγινε δεκτή εν μέρει με έξοδα υπέρ της εφεσείουσας.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Meletiou and Another v. Lemis (1969) 1 C.L.R. 558,
Charalambous v. Pillakouris (1976) 1 C.L.R. 196,
Αγησιλάου v. Χρίστου (1989) 1(Ε) Α.Α.Δ. 713.
Έφεση.
Έφεση από τους εναγόμενους κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Nικολαΐδης, Π.E.Δ.) που δόθηκε στις 28.10.94 (Aρ. Aγωγής 6932/89) με την οποία καταμερίσθηκε ευθύνη 50% στην ενάγουσα και 50% στην εναγόμενη 1 και εκδόθηκε απόφαση υπέρ της ενάγουσας για Λ.K.3.000 ως γενικές αποζημιώσεις.
Στ. Ερωτοκρίτου (κα), για τους Εφεσείοντες.
Χ. Σταυράκης, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Η έφεση αυτή αφορά τροχαίο ατύχημα που συνέβηκε στις 22.3.89 κοντά στη συμβολή της οδού Σταύρου Στυλιανού με την Μιχαλάκη Σάββα στον Άγιο Παύλο στη Λευκωσία και στο οποίο ενέχονταν το μοτοποδήλατο της εφεσίβλητης-ενάγουσας και αυτοκίνητο που οδηγούσε η εφεσείουσα-εναγόμενη. Η εφεσείουσα οδηγούσε το αυτοκίνητο μέσα στην οδό Σταύρου Στυλιανίδη προς τη διασταύρωση "Τ" με την οδό Μιχαλάκη Σάββα, από την οποία ερχόταν η εφεσίβλητη με το μοτοποδήλατό της, η οποία και έστριψε δεξιά εντός της οδού Σταύρου Στυλιανίδη με αποτέλεσμα να συγκρουστεί με το δεξιό μπροστινό μέρος του αυτοκινήτου της εφεσείουσας σε απόσταση 7 μέτρων από τη νοητή γραμμή της συμβολής των δρόμων και μέσα στην οδό Σταύρου Στυλιανίδη. Το Δικαστήριο βασιζόμενο στο γεγονός ότι η Μιχαλάκη Σάββα λίγα μέτρα μετά τη συμβολή της με τη Σταύρου Στυλιανίδη είναι αδιέξοδο, θεώρησε στην ουσία τη συμβολή αυτή ως δεξιόστροφη καμπή όσον αφορά την εφεσίβλητη και αριστερόστροφη όσον αφορά την εφεσείουσα. Το σημείο σύγκρουσης που υπέδειξε η εφεσείουσα ήταν 2,90 μέτρα από την αριστερή της πλευρά ενώ εκείνο που υπέδειξε η εφεσίβλητη 3,80. Το Δικαστήριο έκαμε εύρημα ότι η σύγκρουση έγινε περίπου στο μέσο του δρόμου, το οποίο είχε καθαρό πλάτος 6,70 μέτρα.
Με βάση αυτά τα ευρήματά του και αφού το Δικαστήριο έκρινε ότι, επειδή και τα δύο οχήματα πλησίαζαν στροφή, στην οποία η ορατότητα ήταν περιορισμένη, ώφειλαν να κρατούν την αριστερή πλευρά του δρόμου και όχι να οδηγούν στο μέσο του δρόμου, καταμέρισε την ευθύνη εξίσου στους διαδίκους.
Όπως βρήκε το Δικαστήριο δεν υπήρχαν μεγάλες διαφορές στην ιατρική μαρτυρία αναφορικά με τα τραύματα της εφεσίβλητης. Υπήρχε μία επώδυνη κάκωση στο δεξιό αστράγαλο, για την αποθεραπεία της οποίας χρειάστηκε αυτή να υποστεί δύο χειρουργικές επεμβάσεις, καθαρισμό της πληγής και απόσπαση μοσχεύματος από άλλο μέρος και τοποθέτησή του στο καταστραφέν μέρος. Η ενάγουσα ήταν νεαρόν πρόσωπο ηλικίας 20 χρονών και της είχε παραμείνει μία μεγάλη δύσμορφη ουλή σε μέρος του ποδιού της που είναι εμφανής, με συρρίκνωση του δέρματος, που θα χρειαστεί κατά κοινή ομολογία των ιατρών μία νέα πλαστική επέμβαση για διόρθωσή της. Υπήρχε επίσης μείωση της πελματικής κάμψης κατά 5%. Το Δικαστήριο περαιτέρω βρήκε ότι ο τραυματισμός αυτός θα είχε κάποια επίδραση στο βάδισμα της εφεσίβλητης σε ανώμαλο έδαφος και στην ενεργητικότητά της. Με βάση αυτή τη μαρτυρία το πρωτόδικο Δικαστήριο επεδίκασε ποσό γενικών αποζημιώσεων £6.000 επί πλήρους ευθύνης.
Με την έφεσή της η εφεσείουσα προσβάλλει τόσο τον καταμερισμό της ευθύνης όσο και το ύψος των αποζημιώσεων.
Αναφορικά με την ευθύνη υπεβλήθη στο Δικαστήριο ότι δεν δικαιολογείτο το εύρημα ότι επρόκειτο περί στροφής και όχι συμβολής δρόμου και ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο παρέλειψε να αναγνωρίσει το γεγονός που προέκυπτε από τη μαρτυρία ότι η εφεσίβλητη ακολούθησε πολύ κλειστή πορεία εισερχόμενη στην οδό Στυλιανίδη. Περαιτέρω, υπεβλήθη ότι οι αποζημιώσεις ήταν υπερβολικά ψηλές.
Αφού εξετάσαμε με προσοχή τη μαρτυρία που είχε ενώπιόν του το Δικαστήριο και τα ευρήματά του, βρίσκουμε ότι δεν χωρεί λόγος επέμβασής μας σε αυτά. Είναι καλά νομολογημένο ότι το Εφετείο δεν επεμβαίνει σε ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, τα οποία ήταν επιτρεπτά με βάση την ενώπιόν του μαρτυρία (Meletiou and Another v. Lemis (1969) 1 C.L.R. 558, Charalambous v. Pillakouris (1976) 1 C.L.R. 196, Αγησιλάου v. Χρίστου (1989) 1(Ε) Α.Α.Δ 713).
Είμαστε της γνώμης ότι, εν όψει του γεγονότος ότι η οδός Μιχαλάκη Σάββα οδηγούσε σε αδιέξοδο λίγα μέτρα μετά τη συμβολή της με την οδό Σταύρου Στυλιανίδη, ήταν εντός των επιτρεπτών ορίων για το πρωτόδικο Δικαστήριο να θεωρήσει τη συμβολή των δρόμων ως στροφή. Επίσης, έχοντας υπόψη τη μαρτυρία που είχε ενώπιόν του, για την οποία κανένας μάρτυρας δεν ήταν ικανός μετά βεβαιότητας να υποδείξει το ακριβές σημείο συγκρούσεως, εδικαιολογείτο απόλυτα το εύρημα ότι η σύγκρουση έγινε περίπου στο μέσο του δρόμου.
Έχοντας επικυρώσει τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου προχωρούμε να εξετάσουμε τώρα κατά πόσο με βάση τα ευρήματα αυτά εδικαιολογείτο το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε για την ευθύνη εκάστου διαδίκου. Κρίνουμε πως το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν έδωσε τη δέουσα βαρύτητα στο γεγονός ότι η εφεσείουσα κατά την ώρα της σύγκρουσης οδηγούσε ακόμα σε ευθεία εντός της οδού Σταύρου Στυλιανίδη και απείχε 7 μέτρα από την "στροφή". Η εφεσίβλητη, αντίθετα είχε ήδη στρίψει και εισέλθει εντός της οδού Σταύρου Στυλιανίδη. Έτσι, κατά τη συγκεκριμένη στιγμή η ευθύνη της να είναι προσεκτική ήταν μεγαλύτερη γιατί εισερχόταν ήδη σε δρόμο προς τον οποίο η ορατότητά της ήταν περιορισμένη και ώφειλε νε οδηγήσει με προσοχή και όσο το δυνατό πιο αριστερά προβλέποντας την πιθανή ύπαρξη οχήματος ελαύνοντος από αντίθετη κατεύθυνση. Επιπρόσθετα, παρόλον ότι η σύγκρουση έγινε στο κέντρο του δρόμου, δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε πως η εφεσίβλητη, αφού οδηγούσε μοτοποδήλατο, είχε πολύ πιο μεγάλη ευχέρεια να οδηγήσει τούτο αριστερότερα, κάτι που απέτυχε να πράξει και προφανώς εισήλθε κλειστά στη στροφή με αποτέλεσμα τη σύγκρουση.
Με βάση τις πιο πάνω παρατηρήσεις μας κρίνουμε ότι η ευθύνη της εφεσείουσας ήταν μικρότερη εκείνης της εφεσίβλητης.
Επιπρόσθετα, κρίνουμε πως, παρόλον ότι οι αποζημιώσεις είναι σχετικά ψηλές, έχοντας υπόψη το είδος των τραυμάτων και την ταλαιπωρία που υπέστη η εφεσίβλητη και τη νομολογία επί του θέματος επέμβασης του Εφετείου στο ποσό αποζημιώσεων, (δέστε μεταξύ άλλων Mentesh and Another v. HadjiDemetriou (1983) 1 C.L.R. 1) δεν είναι σε τέτοιο βαθμό υπερβολικές που να δικαιολογούν επέμβασή μας.
Εν όψει των πιο πάνω συμπερασμάτων μας η έφεση επιτυγχάνει μερικώς και ο καταμερισμός ευθύνης από το πρωτόδικο Δικαστήριο ανατρέπεται και καθορίζεται σε 65% για την εφεσίβλητη και 35% για την εφεσείουσα. Τα έξοδα της έφεσης, τα οποία θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή, επιδικάζονται υπέρ της εφεσείουσας.
H έφεση επιτυγχάνει μερικώς. O καταμερισμός ευθύνης καθορίζεται σε 65% για την εφεσίβλητη και 35% για την εφεσείουσα. Tα έξοδα της έφεσης επιδικάζονται υπέρ της εφεσείουσας.