|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 1 ΑΑΔ 1377
29 Oκτωβρίου, 1997
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΥΚΑΪΔΗΣ, ΑΝΗΛΙΚΟΣ ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΟΣ ΤΟΥ ΘΑΛΗ ΛΟΥΚΑΪΔΗ,
Εφεσείων-Ενάγων,
v.
ΑΝΔΡΕΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Εφεσίβλητου-Εναγόμενου.
(Πολιτική Έφεση Aρ. 9181).
Αμέλεια — Tροχαίο ατύχημα — Αγωγή ανήλικου ποδηλάτη για αποζημιώσεις για σωματικές βλάβες που υπέστη από κατ' ισχυρισμόν αμελή οδήγηση του αυτοκινήτου του εναγομένου που ερχόταν από την αντίθετη κατεύθυνση σε διασταύρωση δρόμων — Δημιουργία έκτακτης ανάγκης για τον εναγόμενο, που προκλήθηκε από το άνοιγμα της πόρτας του αυτοκινήτου του τριτοδιαδίκου αναγκάζοντάς τον ν' αλλάξει πορεία για να μην την κτυπήσει — Ο ανήλικος που κατά το χρόνο εκείνο προσπερνούσε σταθμευμένο όχημα, δεν ήταν ορατός από τον εναγόμενο — Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν υπήρξε αμέλεια από πλευράς εναγομένου, κρίθηκε ορθή και επικυρώθηκε κατ' έφεση — Επίσης ορθή κρίθηκε και η απόφαση για επιδίκαση κατά ½ των εξόδων της αγωγής εις βάρος του εφεσείοντος και υπέρ του εφεσίβλητου.
Ο εφεσίβλητος οδηγούσε το αυτοκίνητό του στη λεωφόρο Τσερίου στο Στρόβολο κατευθυνόμενος προς τη Λακατάμεια. Η λεωφόρος Τσερίου που είναι μονόδρομος, διασταυρώνεται με την οδό Οδυσσέως. Ενώ ο εφεσίβλητος προχωρούσε κρατώντας την αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας προς το κέντρο του δρόμου, εισήλθε από την αντίθετη κατεύθυνση της λεωφόρου Τσερίου, ενάντια στο μονόδρομο, αυτοκίνητο οδηγούμενο από τον τριτοδιάδικο 1 και σταμάτησε δίπλα στο πεζοδρόμιο κατά μήκος της πορείας του εφεσίβλητου εξ αντιθέτου. Όταν το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου πλησίασε κατά 10 μέτρα το αυτοκίνητο του τριτοδιαδίκου 1, ο τριτοδιάδικος 2, συνοδηγός του τριτοδιαδίκου 1, άνοιξε την πόρτα του αυτοκινήτου του τριτοδιαδίκου 1. Ο εφεσίβλητος έστριψε δεξιά πατώντας τα φρένα προφανώς για να αποφύγει τη σύγκρουση με την ανοικτή πόρτα. Το αυτοκίνητό του διάνυσε κάποια απόσταση μέσα στη διασταύρωση και σταμάτησε στο μέσο του αντίθετου ρεύματος κυκλοφορίας, μέσα στη λεωφόρο Τσερίου. Ο εφεσείων που ποδηλατούσε εξ αντιθέτου στη λεωφόρο Τσερίου με πρόθεση να στρίψει αριστερά στην οδό Οδυσσέως, όταν έφθασε στη γωνία της λεωφόρου Τσερίου με την οδό Οδυσσέως, πήρε τη δεξιά λωρίδα της λεωφόρου Τσερίου προσπερνώντας αυτοκίνητο σταθμευμένο στην αριστερή λωρίδα, από δεξιά, με αποτέλεσμα να κτυπηθεί από το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου από απέναντι.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αξίωση του ανήλικου εφεσείοντα-ενάγοντα για αποζημιώσεις για σωματικές βλάβες που υπέστη σαν αποτέλεσμα, όπως ισχυρίστηκε, της αμελούς οδήγησης του αυτοκινήτου του εφεσίβλητου-εναγομένου, κρίνοντας ότι δεν απεδείχθη αμέλεια εναντίον του εφεσίβλητου. Επειδή δε ακολουθήθηκε διαδικασία τριτοδιαδίκου σαν αποτέλεσμα της απόφασής του, το πρωτόδικο Δικαστήριο κατάληξε πως δεν υπήρχε θέμα συνεισφοράς από μέρους των τριτοδιαδίκων.
Η έφεση στρέφεται ενάντια στο εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο εφεσίβλητος δεν υπήρξε αμελής.
Αποφασίστηκε ότι:
Ο εφεσίβλητος όντως δεν υπήρξε αμελής. Με βάση τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ο εφεσίβλητος δεν παρέλειψε να πράξει τα δέοντα υπό τις περιστάσεις και δεν είναι ως εκ τούτου ένοχος οποιασδήποτε παράλειψης. Γενεσιουργός αιτία του δυστυχήματος ήταν το άνοιγμα της πόρτας του αυτοκινήτου του τριτοδιαδίκου 1 από τον τριτοδιάδικο 2. Ο εφεσίβλητος πήρε όλα τα αναγκαία μέτρα προς αποφυγή της έκτακτης ανάγκης που δημιουργήθηκε από το γεγονός αυτό. Ο εφεσείων ερχόταν πίσω από το σταθμευμένο από απέναντι στην αντίθετη πλευρά αυτοκίνητο και δεν ήταν ορατός από τον εφεσίβλητο. Η σύγκρουση προκλήθηκε όταν ο εφεσείων αλλάζοντας την πορεία του, προς αποφυγήν του σταθμευμένου έμπροσθέν του αυτοκινήτου, εισήλθε στην οδό Οδυσσέως προς τα αριστερά του, όπου τροχοπεδούσε το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου.
Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι ορθή. Ορθή είναι επίσης και η επιδίκαση των εξόδων κατά ½ εις βάρος του εφεσείοντος και υπέρ του εφεσίβλητου.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα εις βάρος του εφεσείοντα.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Κωνσταντίνου v. Φιλίππου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1110,
Παπαχριστοδούλου v. Χατζηνεοφύτου (1991) 1 Α.Α.Δ. 426,
Adamis and Another v. Eracleous (1982) 1 C.L.R. 746.
Έφεση.
Έφεση από τον ενάγοντα κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Γεωργίου, E.Δ.), που δόθηκε στις 24.3.94 (Aρ. Aγωγής 8279/90), με την οποία απορρίφθηκε η αξίωσή του για σωματικές βλάβες που υπέστη σαν αποτέλεσμα αμελούς οδήγησης του εναγόμενου.
Κ. Κούσιος, για τον Εφεσείοντα.
Α. Δράκος, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Χρυσοστομής.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Με την παρούσα έφεση προσβάλλεται η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας στην αγωγή αρ. 8279/90, με την οποία απορρίφθηκε η αξίωση του ανήλικου εφεσείοντα-ενάγοντα για αποζημιώσεις για σωματικές βλάβες που υπέστη σαν αποτέλεσμα αμελούς οδήγησης αυτοκινήτου, όπως υπήρχε ισχυρισμός, από μέρους του εφεσίβλητου-εναγόμενου.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατάληξε ότι δεν απεδείχθη αμέλεια εναντίον του εφεσίβλητου. Επειδή δε ακολουθήθηκε διαδικασία τριτοδιαδίκου σαν αποτέλεσμα της απόφασής του, το πρωτόδικο Δικαστήριο κατάληξε πως δεν υπήρχε ούτε θέμα συνεισφοράς από μέρους των τριτοδιαδίκων. Απορρίπτοντας την αγωγή το Δικαστήριο επεδίκασε μόνο το μισό ποσό των εξόδων υπέρ του εφεσίβλητου και εναντίον του εφεσείοντα, γιατί βρήκε ότι ο εφεσείων δικαιολογημένα κίνησε την αγωγή του μόνο εναντίον του εφεσίβλητου, εφόσον δεν γνώριζε για την ύπαρξη των τριτοδιαδίκων. Από τη στιγμή όμως που ενώθηκαν οι τριτοδιάδικοι ως διάδικοι στην αγωγή, είπε, ο εφεσείων έπρεπε να επανεξετάσει τον όλο τρόπο χειρισμού της υπόθεσής του. Αναφορικά με τους τριτοδιάδικους δεν εξέδωσε οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα, γιατί θεώρησε την ενέργεια του εφεσείοντα να συνενώσει τους τριτοδιάδικους, δικαιολογημένη.
Το ποσό των αποζημιώσεων του εφεσείοντα συμφωνήθηκε από όλα τα μέρη ότι ανήρχετο στο ποσό των £1,350.- και παρέμεινε να εκδικασθεί το θέμα της ευθύνης.
Η έφεση στρέφεται ενάντια στο εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο εφεσίβλητος δεν υπήρξε αμελής. Η Ειδοποίηση έφεσης επιδόθηκε και στους τριτοδιάδικους σαν ενδιαφερόμενα μέρη, πλην όμως αυτοί επέλεξαν να μην εμφανισθούν.
Το ατύχημα συνέβη στην οδό Τσερίου στο Στρόβολο, το απόγευμα της 20.7.89. Ο εφεσίβλητος οδηγούσε το αυτοκίνητό του SJ266 και πήγαινε από τη λεωφόρο Στροβόλου μέσω της λεωφόρου Τσερίου προς τη Λακατάμεια. Όταν μπήκε στη λεωφόρο Τσερίου, που είναι μονόδρομος, οδηγούσε στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας προς το κέντρο του δρόμου. Συνεχίζοντας αυτή την πορεία θα μπορούσε να συνεχίσει ευθεία κατά μήκος της λεωφόρου Τσερίου ή να πάρει τη δεξιά λωρίδα και να στρίψει δεξιά στην οδό Οδυσσέως. Η οδός Οδυσσέως επεκτείνεται και προς την αντίθετη κατεύθυνση και δημιουργεί διασταύρωση με τη λεωφόρο Τσερίου. Ενώ ο εφεσίβλητος προχωρούσε, εισήλθε από την αντίθετη κατεύθυνση της λεωφόρου Τσερίου, ενάντια στο μονόδρομο, το αυτοκίνητο GL342, οδηγούμενο από τον τριτοδιάδικο 1 και με συνεπιβάτη τον τριτοδιάδικο 2 και σταμάτησε δίπλα στο πεζοδρόμιο κατά μήκος της πορείας του εφεσίβλητου εξ αντιθέτου. Ο εφεσίβλητος συνέχισε κανονικά την πορεία του γιατί το αυτοκίνητο του τριτοδιάδικου 1 δεν εμπόδιζε την πορεία του. Όταν το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου πλησίασε στα 10 μέτρα το αυτοκίνητο του τριτοδιάδικου 1, ο τριτοδιάδικος 2 άνοιξε εντελώς την πόρτα του αυτοκινήτου του τριτοδιάδικου 1. Ο εφεσίβλητος είδε την κίνηση αυτή και αντέδρασε, προφανώς για να αποφύγει τη σύγκρουση με την ανοιχτή πόρτα, στρίβοντας δεξιά και πατώντας τα φρένα. Το αυτοκίνητο του διάνυσε κάποια απόσταση μέσα στη διασταύρωση και σταμάτησε στο μέσο του αντίθετου ρεύματος κυκλοφορίας, μέσα στη λεωφόρο Τσερίου. Ο εφεσείων εκείνη την ώρα ποδηλατούσε εξ αντιθέτου στη λεωφόρο Τσερίου και είχε πρόθεση να στρίψει αριστερά στην οδό Οδυσσέως. Όταν έφθασε κοντά στη γωνία της λεωφόρου Τσερίου με την οδό Οδυσσέως, πήρε τη δεξιά λωρίδα της λεωφόρου Τσερίου, γιατί στην αριστερή ήταν σταθμευμένο ένα αυτοκίνητο και το προσπέρασε από τα δεξιά. Ενώ επιχειρούσε να μπει στην οδό Οδυσσέως, ήρθε το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου από απέναντι, υπό τις συνθήκες που περιγράφησαν ανωτέρω και τον κτύπησε. Αυτά είναι τα πρωτογενή ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, τα οποία δεν αμφισβητούνται.
Πέραν όμως των ευρημάτων αυτών, το πρωτόδικο Δικαστήριο ανάλυσε τις νομικές αρχές και αναφέρθηκε στις αυθεντίες που διέπουν το θέμα (βλ., Κωνσταντίνου v. Φιλίππου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1110, Παπαχριστοδούλου v. Χατζηνεοφύτου (1991) 1 Α.Α.Δ. 426 και Adamis and Another v. Eracleous (1982) 1 C.L.R. 746) και εξετάζοντας κατά πόσο ο εφεσίβλητος είχε οποιαδήποτε ευθύνη για το ατύχημα, κατάληξε ως ακολούθως στη σελ. 16 της απόφασής του:
"Κάτω από τις περιστάσεις που έγινε το ατύχημα δεν πιστεύω ότι μπορεί να αποδοθεί οποιαδήποτε ευθύνη γι΄αυτό στον Εναγόμενο. Ο Εναγόμενος οδηγούσε κανονικά στην πορεία του. Μπήκε μπροστά του το αυτοκίνητο του Τριτοδιαδίκου 1 που σταμάτησε μέσα στο μονόδρομο με φανερά παράνομο τρόπο. Αυτό έγινε όταν το αυτοκίνητο του Εναγομένου ήταν σε μια μικρή απόσταση από το αυτοκίνητο του Τριτοδιαδίκου 1. Όταν το αυτοκίνητο του Εναγομένου κόντεψε ακόμα περισσότερο το αυτοκίνητο του Τριτοδιαδίκου 1, ο Τριτοδιάδικος 2, συνοδηγός του Τριτοδιαδίκου 1, άνοιξε εντελώς την πόρτα του. Ο Εναγόμενος τότε πάτησε φρένα και έστριψε προς τα δεξιά. Αν συγκριθεί η συμπεριφορά του αυτή με τη συμπεριφορά ενός λογικού οδηγού κάτω από τις ίδιες περιστάσεις, δεν μπορεί να λεχθεί ότι ο Εναγόμενος έκαμε οτιδήποτε που κάποιος λογικός οδηγός δεν θα έκαμνε κάτω από παρόμοιες περιστάσεις. Το καθεστώς αγωνίας που επικρατούσε εκείνη τη στιγμή στο μυαλό του Εναγομένου ήταν τέτοιο, που η πρώτη του προτεραιότητα ήταν να αντιδράσει μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου για να αποφύγει τη σύγκρουση με την ανοικτή πόρτα. Αυτό το κατάφερε, αλλά δυστυχώς δεν κατάφερε να αποφύγει τον ποδηλάτη με τον οποίο συγκρούστηκε λίγο πιο πέρα. Δεν μπορεί να αποδοθεί οποιαδήποτε ευθύνη στον Εναγόμενο κάτω από αυτές τις συνθήκες."
Ο δικηγόρος του εφεσείοντα χαρακτήρισε τα ευρήματα του Δικαστηρίου ελλιπή, γιατί δεν ασχολήθηκε καθόλου με την εκδοχή του εφεσείοντα και παράλειψε να λάβει υπόψη του ότι δεν έπραξε τίποτε όταν αντελήφθη το GL342 να σταθμεύει εντός του μονόδρομου και δεν αντελήφθη την ύπαρξη άλλου σταθμευμένου οχήματος απέναντι στη δεξιά πλευρά του δρόμου. Επίσης ανάφερε ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη του ότι ο εφεσίβλητος συνέχισε κανονικά την πορεία του όταν αντελήφθη το GL342 και ότι μ' αυτό τον τρόπο θα κατέληγε στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας. Ακόμα ήταν η εισήγησή του ότι η είσοδος και μόνο του αυτοκινήτου του τριτοδιαδίκου 1 στο μονόδρομο και πριν ακόμα ανοίξει η πόρτα, ήταν αρκετό για να λάβει ο εφεσίβλητος αποτρεπτικά μέτρα ελαττώνοντας την ταχύτητά του, προσέχοντας απέναντί του και έπρεπε να είχε αντιληφθεί το σταθμευμένο αυτοκίνητο απέναντι στα δεξιά του, αλλά δεν έπραξε τίποτε.
Ο κ. Κούσιος προέβη επίσης σε ισχυρισμούς περί αντιφάσεων από μέρους του εφεσίβλητου ως προς τα γεγονότα. Όμως τα ευρήματα του Δικαστηρίου δεν προσβάλλονται και δεν υπάρχουν αλληλοσυγκρουόμενα γεγονότα ή εκδοχές. Τουναντίον οι εκδοχές του εφεσείοντα και του εφεσίβλητου έγιναν αποδεκτές. Επομένως ένας τέτοιος ισχυρισμός δεν έχει βάση.
Για το θέμα των εξόδων ισχυρίστηκε ότι η επιδίκαση κατά ½ εις βάρος του εφεσείοντος και υπέρ του εφεσίβλητου ήταν λάθος.
Ο δικηγόρος του εφεσίβλητου υποστήριξε ως ορθή την υπό κρίση απόφαση και ισχυρίστηκε ότι η γενεσιουργός αιτία για το δυστύχημα ήταν το άνοιγμα της πόρτας του αυτοκινήτου του τριτοδιαδίκου 1 και δεν υπήρξε οτιδήποτε για να δικαιολογηθεί απόδοση ευθύνης στον εφεσίβλητο. Υπήρξε μαρτυρία, είπε, για να δείξει ευθύνη στον τριτοδιάδικο 2, αλλά δεν μπορούσε το Δικαστήριο να την αποδώσει ενόψει του ευρήματός του ότι ο εφεσίβλητος-εναγόμενος δεν ήταν υπεύθυνος για το δυστύχημα.
Συμφωνούμε με την εισήγηση του κ. Δράκου ότι ο εφεσίβλητος δεν υπήρξε αμελής. Με βάση τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ο εφεσίβλητος δεν παράλειψε να πράξει τα δέοντα υπό τις περιστάσεις και δεν είναι ένοχος οποιασδήποτε παράλειψης. Η γενεσιουργός αιτία του δυστυχήματος ήταν το άνοιγμα της πόρτας του αυτοκινήτου του τριτοδιαδίκου 1 από τον τριτοδιάδικο 2. Μέχρι τη στιγμή εκείνη ο εφεσίβλητος δεν είχε καθήκον να λάβει οποιαδήποτε αποτρεπτικά μέτρα, γιατί το αυτοκίνητο εκείνο όπως εισήλθε στο μονόδρομο δεν τον εμπόδιζε να συνεχίσει την πορεία του. Μετά που δημιουργήθηκε η έκτακτη ανάγκη ο εφεσίβλητος πήρε όλα τα αναγκαία μέτρα προς αποφυγή. Ο εφεσείων ερχόταν πίσω από το σταθμευμένο από απέναντι στην αντίθετη πλευρά αυτοκίνητο και δεν ήταν ορατός από τον εφεσίβλητο. Ενώ το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου τροχοπεδούσε, ο εφεσείων άλλαξε πορεία για να αποφύγει το έμπροσθέν του σταθμευμένο αυτοκίνητο και να εισέλθει στην οδό Οδυσσέως προς τα αριστερά του, οπότε και επήλθε η σύγκρουση.
Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι ορθή από κάθε άποψη, όπως ορθή είναι και η άσκηση της διακριτικής του εξουσίας ως προς τα έξοδα.
Δεν υπάρχει οτιδήποτε που να δικαιολογεί την επέμβαση του Εφετείου.
Σαν αποτέλεσμα η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος του εφεσείοντα.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος του εφεσείοντα.