|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 1 ΑΑΔ 1327
18 Δεκεμβρίου, 1996
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ), ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964, Ν. 33/64,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΗ ΒΙΟΛΑΡΗ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΥΠΟΥ CERTIORARI,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 22/1/96 ΣΤΗΝ EX-PARTE ΑΙΤΗΣΗ ΜΕ ΑΡ. 957/96 ΗΜΕΡ. 19/11/96 ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΑΠΟΦΑΝΘΗΚΕ ΟΤΙ ΣΤΕΡΕΙΤΑΙ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΝΑ ΕΠΙΛΗΦΘΕΙ ΤΩΝ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 19/11/96, EX-PARTE ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΑΙΤΗΣΗΣ, ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΓΟΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ.
(Αίτηση Αρ. 197/96)
Προνομιακά εντάλματα — Certiorari—Απόρριψη από Επαρχιακό Δικαστήριο αίτησης για έκδοση προσωρινού διατάγματος αναφορικά με τη φύλαξη, φροντίδα, επιμέλεια, δικαίωμα επικοινωνίας και παρεμπόδιση μεταφοράς ανηλίκου στο εξωτερικό, λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας — Απόφαση τον Δικαστηρίου κατόπιν ερμηνείας του Άρθρου 2 τον περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990 (Ν. 216/90) όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 95(1)/95 ότι αρμόδιο ήταν το Οικογενειακό Δικαστήριο — Αίτηση για άδεια καταχώρισης αίτησης certiorari για ακύρωση της απόφασης λόγω αποποίησης δικαιοδοσίας, απορρίφθηκε, θα μπορούσε να καταχωριθεί έφεση, δεν συνέτρεχαν εξαιρετικές περιστάσεις ώστε να δοθεί η αιτηθείσα άδεια.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, απόρριψε αίτηση του αιτητή για έκδοση προσωρινών διαταγμάτων αναφορικά με τη φύλαξη, φροντίδα, επιμέλεια, το δικαίωμα επικοινωνίας του αιτητή πατέρα καθώς και παρεμπόδιση μεταφοράς ανηλίκου στο εξωτερικό.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο, ερμηνεύοντας το Άρθρο 2 του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990 (Ν. 216/90) όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 95(1)/95, αποφάσισε ότι ήταν αναρμόδιο και ότι αρμόδιο ήταν το Οικογενειακό Δικαστήριο.
Ο αιτητής καταχώρισε αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο με την οποία ζητούσε άδεια να καταχωρίσει αίτηση για διάταγμα certiorari προς ακύρωση της απορριπτικής απόφασης.
Αποφασίστηκε ότι:
(1) Ο τρόπος ερμηνείας του Αρθρου 2 του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990 (Ν. 216/90) από το Επαρχιακό Δικαστήριο, μπορεί να αποτελέσει το αντικείμενο έφεσης.
(2) Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις το Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί να δώσει άδεια καταχώρισης αίτησης certiorari όταν χωρεί έφεση και τέτοιες περιστάσεις δεν συνέτρεχαν.
Η αίτηση απορρίφθηκε, χωρίς διαταγή για έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
In re Panaretou (1972) 1 C.L.R. 165,
In re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250,
Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41,
Περέλλα Τζεννάρο (Αρ.2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692,
R. v. Northumberland Compensation Appeal Tribunal, Ex Parte Show [1952] 1 All E.R. 122,
Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 Α.Α.Δ. 116,
Χρίστου (1996) 1 Α.Α.Δ. 398.
Αίτηση.
Αίτηση από το Γιαννάκη Βιολάρη για παροχή άδειας για καταχώριση αίτησης για την έκδοση διατάγματος certiorari αναφορικά με την ενδιάμεση απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Χ"Χαμπής, Π.Ε.Δ.) στην αίτηση αρ. 957/96, ημερομηνίας 22 Ιανουαρίου, 1996.
Μ. Σκαρπάρη, για τον Αιτητή.
Cur. adv. vult.
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Στις 19.11.1996 καταχωρήθηκε μονομερής ενδιάμεση αίτηση στην κυρίως αίτηση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας με αρ. 957/96 για έκδοση προσωρινών διαταγμάτων αναφορικά με τη φύλαξη, φροντίδα και επιμέλεια ανηλίκου, το δικαίωμα επικοινωνίας του αιτητή πατέρα και η παρεμπόδιση της μετάβασης του ανηλίκου στο εξωτερικό.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο, αφού άκουσε σχετική επιχειρηματολογία του δικηγόρου του αιτητή, ειδικότερα στο θέμα της δικαιοδοσίας του, κατέληξε στην ενδιάμεση απόφασή του, ότι εστερείτο δικαιοδοσίας να επιληφθεί της αίτησης και ότι δικαιοδοσία είχε το Οικογενειακό Δικαστήριο. Συνέπεια της απόφασης αυτής του Επαρχιακού Δικαστηρίου ήταν η απόρριψη της ενδιάμεσης αίτησης του αιτητή.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή, θεωρώντας ότι το Δικαστήριο είχε υποπέσει σε εμφανές νομικό σφάλμα, αποποιούμενο τη δικαιοδοσία του, αντέδρασε με την παρούσα αίτηση για παροχή άδειας για καταχώριση αίτησης για έκδοση εντάλματος Certiorari.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο στην ενδιάμεση απόφασή του, αφού ανέλυσε τις σχετικές πρόνοιες της νομοθεσίας κατέληξε ότι, όπως ανέφερα πιο πάνω, δεν είχε δικαιοδοσία να επιληφθεί της αίτησης και ότι τέτοια δικαιοδοσία είχε μόνο το Οικογενειακό Δικαστήριο.
Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα έχει ερμηνεύσει το Νόμο, γιατί στην προκειμένη περίπτωση ο αιτητής είναι Έλληνας Κύπριος Χριστιανός Ορθόδοξος και η σύζυγός του Χριστιανή Ορθόδοξη μεν, αλλά Ουκρανικής καταγωγής και ο γάμος τους δεν έχει ιερολογηθεί. Βασίζει δε τη θέση αυτή στο Άρθρο 2 του Τροποποιητικού Νόμου 88(1 )/94 που προσθέτει μετά το εδάφιο 2 του Άρθρου 16 του Βασικού Νόμου 23/90 το εξής νέο εδάφιο:
"(3) Το Δικαστήριο έχει αρμοδιότητα να εκδικάζει και υποθέσεις στις οποίες ο έτερος των συζύγων είναι μέλος της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας και ο γάμος ιερολογήθηκε σύμφωνα με αυτή."
Ισχυρίζεται ότι καμιά πρόνοια στη σχετική νομοθεσία πραγματεύεται τη ρύθμιση των οικογενειακών σχέσεων προσώπων των οποίων ο γάμος δεν έχει ιερολογηθεί και είναι πολιτικός. Η θέση του αιτητή είναι ότι στην περίπτωσή του έχει εφαρμογή η πρόνοια του εδαφίου 3 του Αρθρου 16 του Νόμου 23/90 (όπως έχει τροποποιηθεί από το Νόμο 88(1)/94).
Το Δικαστήριο, σύμφωνα με την απόφασή του, έχοντας ως απαρχή της εξέτασης του θέματος το Νόμο 23/90 με βάση τον οποίο ιδρύθηκαν τα Οικογενειακά Δικαστήρια, τα οποία ως αναφέρει το Άρθρο 11 "ασκούν τη δικαιοδοσία και τις εξουσίες που του ανατίθενται δυνάμει του Άρθρου 111 του Συντάγματος, του παρόντος Νόμου και οποιουδήποτε άλλου Νόμου.", κατέληξε ότι η τροποποίηση του Άρθρου 16 με την προσθήκη του εδαφίου 3 με τον τροποποιητικό Νόμο 88(1 )/94 δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση που εξέταζε εφόσον ο γάμος των διαδίκων δεν ιερολογήθηκε.
Το Δικαστήριο επικέντρωσε την προσοχή του στις πρόνοιες του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990 (Νόμος 216/90), όπως τροποποιήθηκε, με βάση τον οποίο επιδιώκετο ουσιαστικά η προώθηση της αίτησης. Αναφέρει ότι το Άρθρο 2 του Νόμου (όπως έχει τροποποιηθεί με το Νόμο 95(1)/95) προνοεί ότι Δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία "σημαίνει το Οικογενειακό Δικαστήριο της Επαρχίας στην οποία διαμένει το τέκνο." Περαιτέρω δε ότι ο Νόμος αυτός δεν καθορίζει πλαίσια δικαιοδοσίας σε σχέση με θρησκεία, καταγωγή ή οτιδήποτε άλλο. Απεναντίας το Άρθρο 6 το οποίο αφορά τη γονική μέριμνα αναφέρει ότι η απόφαση του Δικαστηρίου πρέπει να σέβεται και να μην προβαίνει σε διακρίσεις, μεταξύ άλλων, με βάση το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πεποιθήσεις, την ιθαγένεια, την εθνική ή κοινωνική προέλευση ή την περιουσία.
Είναι νομολογημένο ότι το Δικαστήριο δεν υπεισέρχεται στο παρόν στάδιο στην ουσία της αίτησης. Είναι ικανοποιητικό για την παραχώρηση άδειας για καταχώριση αίτησης για έκδοση εντάλματος Certiorari να φαίνεται στην αίτηση και την ένορκη δήλωση που την υποστηρίζει, καθώς και στο περιεχόμενο των εγγράφων ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση για συζήτηση ώστε να δοθεί άδεια. (Βλέπε In re Nina Panaretou (1972) 1 C.L.R. 165 και In re Kakos (1985)1 C.L.R. 250).
Οι λόγοι για τους οποίους εκδίδονται εντάλματα της φύσεως Certiorari για ακύρωση απόφασης κατώτερου Δικαστηρίου, περιλαμβάνουν υπέρβαση ή έλλειψη εξουσίας, έκδηλη παρανομία, προκατάληψη ή συμφέρον από τα πρόσωπα που λαμβάνουν την απόφαση, δόλο ή ψευδορκία στη λήψη της απόφασης και παραβίαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης.
Και αν ακόμα ο αιτητής ικανοποιήσει το Δικαστήριο ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση, αυτό δεν είναι αρκετό από μόνο του για να δοθεί η αναγκαία άδεια. Όπου προβλέπεται άλλο ένδικο μέσο και/ή διαδικασία έφεσης, το Ανώτατο Δικαστήριο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, κάτω από εξαιρετικές περιστάσεις, παραχωρεί άδεια (Βλέπε: Γεώργιος Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41).
Το ένταλμα Certiorari παρέχει τη δυνατότητα άσκησης ελέγχου κατώτερου Δικαστηρίου, είτε όπου ενήργησε εκτός της δικαιοδοσίας του, είτε όπου την υπερέβη, είτε όπου προκύπτει από το πρακτικό προφανές νομικό ελάττωμα. Δεν επιτρέπει όμως αναθεώρηση της ορθότητας της απόφασης. (Βλ. Αναφορικά με το Gennaro Perella (Αρ.2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692).
Η δικαιοδοσία έκδοσης προνομιακών ενταλμάτων δεν αποτελεί υποκατάστατο της δευτεροβάθμιας δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Όπως έχει λεχθεί το ένταλμα Certiorari δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ούτε σαν έφεση υπό μεταμφίεση, ούτε ως μέσο επανακρόασης του ζητήματος που εγείρεται. (Βλ. R. ν. Northumberland Compensation Appeal Tribunal, Ex Parte Show [1952] 1 All ER 122). Αντικείμενο της διαδικασίας για την έκδοση εντάλματος Certiorari δεν είναι ο έλεγχος της ορθότητας μιας απόφασης αλλά της νομιμότητάς της. (Βλ. Αναφορικά με την αίτηση Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 Α.Α.Δ. 116).
Από την επιχειρηματολογία της ευπαιδεύτου συνηγόρου στην παρούσα υπόθεση και τη σχετική ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση ο αιτητής δεν επικαλείται συγκεκριμένη υπέρβαση ή έλλειψη εξουσίας ή έκδηλη παρανομία εκ μέρους του Δικαστηρίου Λευκωσίας. Επικαλείται απλώς ότι υπήρξε νομικό σφάλμα στην ερμηνεία των διατάξεων της σχετικής νομοθεσίας.
Στην παρούσα υπόθεση δεν έχω πεισθεί ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας υπέπεσε σε νομικό ελάττωμα. Εξήσκησε τη δικαιοδοσία που του παρέχει ο Νόμος και κατέληξε στα συγκεκριμένα συμπεράσματα. Είναι ορθό ότι ένταλμα της φύσεως Certiorari μπορεί να εκδοθεί όταν έχει εμφιλοχωρήσει νομικό ελάττωμα εμφανές από τη δικογραφία, η ευχέρεια όμως αυτή δεν καλύπτει και τις νομικά εσφαλμένες αποφάσεις. Όταν το Δικαστήριο κέκτηται δικαιοδοσίας να αποφασίσει ένα θέμα, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι υπερέβη ή έκανε κατάχρηση της δικαιοδοσίας του, απλά και μόνο γιατί ερμήνευσε λανθασμένα νομοθέτημα. (Βλέπε: Halsbury's Laws of England, 3η Έκδοση, Τόμος Π, παράγρ. 119 και Αναφορικά βίε το Μάριο Χρίστου (1996) 1 Α.Α.Δ. 398.
Στην παρούσα περίπτωση αναμφίβολα χωρεί και προβλέπεται έφεση στην τελική απόφαση του Δικαστηρίου.
Είναι νομολογιακά καθιερωμένο, όπως αναφέρθηκε και προηγούμενα, ότι όπου προβλέπεται άλλο ένδικο μέσο και ειδικά, διαδικασία έφεσης, το Ανώτατο Δικαστήριο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, κάτω από εξαιρετικές συνθήκες, δίδει άδεια. (Βλέπε: Ανθίμου ανωτέρω). Κρίνω ότι στην παρούσα περίπτωση δεν συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις όπως φαίνεται από την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την παρούσα αίτηση.
Για τους λόγους αυτούς η αίτηση απορρίπτεται χωρίς καμιά διαταγή ως προς τα έξοδα.
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς διαταγή για έξοδα.