|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1992) 1 ΑΑΔ 44
16 Ιανουαρίου, 1992
[ΠΙΚΗΣ, ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΦΟΙΒΟΣ ΝΕΟΚΛΗ,
Εφεσείων-Αιτητής,
ν.
ΤΑΜΕΙΟΥ ΠΑ ΠΛΕΟΝΑΖΟΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ,
Εφεσιβλήτων-Καθ' ων η αίτηση.
(Έφεση δι' υπομνήματος Αρ. 272).
Απασχόληση — Τερματισμός λόγω πλεονασμού —Εργοδοτούμενος, που εργοδοτείτο στο εξωτερικό από το 1974 μέχρι το 1985, εργοδοτήθηκε στην Κύπρο για πρώτη φορά μετά την εισβολή τον Μάΐο 1985 και απολύθηκε λόγω πλεονασμού τον Δεκέμβριο 1988 — Κατά πόσο εδικαιούτο να τύχει τον ευεργετήματος του Ν 92/79, δηλαδή να προστεθεί στην πραγματική περίοδο απασχόλησής τον για σκοπούς πληρωμής αποζημίωσης λόγω πλεονασμού, η πλασματική περίοδος που προέβλεπε ο Ν 92/79 — Κατά πόσο η εργοδότησή του στο εξωτερικό μπορούσε να θεωρηθεί σαν εργοδότηση για τους σκοπούς των περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμων.
Διεθνές δίκαιο — Δικαιοδοσία κρατών για θέσπιση νόμων—Με ορισμένες εξαιρέσεις, περιορίζεται στην επικράτεια της χώρας — Οι περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμοι αφορούν αποκλειστικά εργοδότηση προσώπων στην Κύπρο.
Σύμφωνα με τον περί Τερματισμού Απασχολήσεως (Τροποποιητικό) Νόμο, 1979 (Ν 92/79), πρόσωπο που εργοδοτείτο για τουλάχιστο 26 εβδομάδες μεταξύ 2.10.72 κα 14.7.74 εθεωρείτο και σαν εργοδοτούμενος, για σκοπούς πληρωμής λόγω πλεονασμού, κατά την περίοδο 15.7.74 μέχρι 3.10.76. Η πλασματική αυτή περίοδος εργοδότησης θα προστίθετο στην απασχόλησή του με τον εργοδότη του κατά την 18.4.77, ή, αν δεν απασχολείτο την ημερομηνία εκείνη, με τον πρώτο εργοδότη του μετά την 18.4.77.
Ο εφεσείων εργοδοτείτο στην Κύπρο πριν την τουρκική εισβολή, αλλά μετά από αυτή εργοδοτήθηκε στο εξωτερικό, από Κύπριο εργοδότη, για την περίοδο μεταξύ 9.12.74 και 30.1.85. Μετά επέστρεψε στην Κύπρο και εργοδοτήθηκε από την κοινοπραξία κατασκευής του φράγματος του Κούρρη από τις 13.5.85 μέχρι τις 13.12.88, οπότε απολύθηκε λόγω πλεονασμού. Το αίτημά του για να προστεθεί στην πραγματική περίοδο απασχόλησής του για σκοπούς πληρωμής λόγω πλεονασμού η πλασματική περίοδος του Ν 92/79 απορρίφθηκε διότι η εργοδότησή του στο εξωτερικό από Κύπριο εργοδότη, επειδή του έδιδε το δικαίωμα προαιρετικής ασφάλισης δυνάμει του άρθρου 15(γ) του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, 1980 (Ν 41/80), θεωρήθηκε σαν εργοδότησή του δυνάμει του Ν 92/79.
Κατ'έφεση ο εφεσείων εισηγήθηκε ότι λανθασμένα η εργοδότησή του στο εξωτερικό, έστω και από Κύπριο εργοδότη, είχε θεωρηθεί σαν εργοδότηση για τους σκοπούς των περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμων.
Αποφασίσθηκε ότι
(α) Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου, η νομοθετική αρμοδιότητα των κρατών, με ορισμένες εξαιρέσεις που δεν αφορούσαν την παρούσα υπόθεση, περιοριζόταν στην επικράτεια της χώρας. Αυτό ίσχυε και στην περίπτωση των περί Τερματισμού Απαχολήσεως Νόμων, που εφαρμόζονται αποκλειστικά στη περίπτωση εργοδότησης κάποιου στην Κύπρο.
(β) Η συνάρτηση της εργοδότησης προσώπου βάσει του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου (Ν 24/67) με το άρθρο 15(γ) του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου (Ν 41/80) εστερείτο παντελώς ερείσματος, διότι, από τη μια ο Ν 24/67 δεν εξαρτούσε ούτε υπήγαγε την ύπαρξη σχέσης εργοδότη και εργοδοτουμένου στις διατάξεις του Ν 41/80 και, από την άλλη, ο ορισμός εργοδοτουμένου που εδίδετο στο άρθρο 15(γ) του Ν 41/80 περιοριζόταν στην εφαρμογή του άρθρου εκείνου.
Η έφεση επιτράπηκε με έξοδα.
Υπόθεση που αναφέρθηκε:
Safarino Shoes Industry & Trading Company Ltd v. Βιομηχανία Υποδημάτων Ε. Σταυρινού Λτδ, (1991) 1 Α.Α.Δ. 1059.
Έφεση δια υπομνήματος.
Έφεση δια υπομνήματος εναντίον της απόφασης Δικαστή Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών στην υπόθεση Αρ. 774/89 που δόθηκε στις 19 Ιουνίου, 1990 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του αιτητή για πληρωμή από το Ταμείο για πλεονάζον προσωπικό για την περίοδο μεταξύ 15.7.74 και 3.10.76.
Τζ. Παπαγεωργίου - Καρακάννα (κα), για τον εφεσείοντα.
Γ. Παπαϊωάννου, για τους εφεσίβλητους.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής κ. Γ. Μ. Πικής.
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Με την τροποποίηση που επέφερε το άρθρο 10 του Ν 92/79 στην παράγραφο 4 του Δευτέρου Πίνακα του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, του 1967 (Ν 24/67) παραχωρήθηκαν ορισμένα ευεργετήματα σε πρόσωπα τα οποία εργοδοτούντο για χρονική περίοδο τουλάχιστον 26 εβδομάδων, μεταξύ 2/10/1972 και 14/7/ 1974, προφανώς προς αντιστάθμισμα της αναστολής του δικαιώματος για πληρωμή λόγω πλεονασμού την οποία εισήγαγε ο Ν 1/75 (Βλ. επίσης Ν 18/77), η θέσπιση του οποίου επιβλήθηκε από τις συνθήκες που δημιούργησε η τουρκική εισβολή. Βάσει των διατάξεων του τροποποιητικού νόμου, Ν 92/79, πρόσωπο το οποίο ήταν εργοδοτούμενος για την προσδιοριζόμενη περίοδο που καθορίζεται, μεταξύ 1972 και 1974, θα εθεωρείτο και ως εργοδοτούμενος για τους σκοπούς επιδόματος πλεονασμού και για την περίοδο μεταξύ 15/7/1974 και 3/10/1976. Η πλασματική αυτή περίοδος εργοδότησης θα προστίθετο στην απασχόληση του με τον εργοδότη του κατά την 18/4/1977 ή αν δεν απασχολείτο την ημέρα εκείνη με τον πρώτο εργοδότη του μετά την ημερομηνία εκείνη σε περίπτωση μεταγενέστερης απόλυσης του λόγω πλεονασμού. Σκοπός του νόμου ήταν η επαύξηση της περιόδου εργοδότησης για σκοπούς καθορισμού αποζημίωσης λόγω πλεονασμού. Μεταξύ 9/12/ 1974 και 30/1/1985 ο εφεσείων εργοδοτήθηκε από κυπριακή εταιρεία στο εξωτερικό. Στις 13/5/1985 ο εφεσείων εργοδοτήθηκε για πρώτη φορά μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Εργοδότης του ήταν η κοινοπραξία των κατασκευαστών του φράγματος Κούρρη. Από την εταιρεία αυτή απολύθηκε ως πλεονάζων στις 13/12/1988. Στον καθορισμό του επιδόματος πλεονασμού ο εφεσείων αξίωσε όπως στην περίοδο απασχόλησης του προστεθεί βάσει του Ν 92/79 και η περίοδος μεταξύ 15/7/1974 και 3/10/1976. Το αίτημα του απορρίφθηκε ενόψει των διατάξεων του άρθρου 15 (γ) του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, 1980 (Ν 41/80) με τον οποίο γινόταν πρόβλεψη για την προαιρετική ασφάλιση Κυπρίων εργοδοτουμένων στο εξωτερικό από Κύπριους εργοδότες. Το Δικαστήριο έκρινε ότι εφόσον ο εργοδότης του εφεσείοντα στο εξωτερικό ήταν Κύπριος και ο εφεσείων είχε το δικαίωμα που του παρείχε το άρθρο 15 (γ) του Ν 41/80 έπρεπε να θεωρηθεί και ως εργοδοτούμενος βάσει του Ν 92/79. Με άλλα λόγια η εργοδότηση του στο εξωτερικό θεωρήθηκε και ως εργοδότηση βάσει του Περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, Ν 24/67.
Η κα. Καρακάννα εισηγήθηκε ότι η εργοδότηση του εφεσείοντα στο εξωτερικό δεν υπόκειτο στις διατάξεις του Ν 24/67 και για το λόγο αυτό δε μπορούσε να λογιστεί ως απασχόληση για τους σκοπούς της παραγράφου 4 του Δευτέρου Πίνακα του νόμου. Αντίθετα ο κ. Παπαϊωάννου υποστήριξε ότι είναι παραδεκτή η εργοδότηση του εφεσείοντα από άλλο εργοδότη από εκείνον ο οποίος τον απόλησε λόγω πλεονασμού, γεγονός που του αποστερεί το δικαίωμα να επικαλεστεί τις πρόνοιες του άρθρου 10 του Ν 92/79.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες του διεθνούς ιδιωτικού δικαίου η δικαιοδοσία των κρατών, με ορισμένες εξαιρέσεις που δεν αφορούν αυτή την υπόθεση, περιορίζεται στα όρια της επικράτειας της κάθε χώρας. (Βλ. International Law, by Schwarzenberger, 3rd Ed. Vol, 1, p. 184, και Safarino Shoes Industry & Trading Company Ltd. v. Βιομηχανία Υποδημάτων Ε. Σταυρινού Λτδ., (1991) 1 Α.Α.Δ. 1059). Το γεγονός αυτό προσδίδει και το χαρακτηρισμό "ημεδαπό" στο εσωτερικό δίκαιο. Η νομοθετική αρμοδιότητα περιορίζεται στην έννομη ρύθμιση των σχέσεων και διάθεσης πραγμάτων στην επικράτεια της χώρας. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση του Ν 24/67 και των θεμάτων που ρυθμίζονται σ' αυτό. Ειδικά ως προς τη σχέση εργοδότη και εργοδοτουμένου η εμβέλεια του νόμου περιορίζεται στην εργοδότηση προσώπου στην Κύπρο. Δικαίωμα για αποζημίωση λόγω πλεονασμού μπορούσε να προκύψει μόνο από απασχόληση στην Κύπρο. Συνεπώς η πλασματική υπηρεσία που προβλέπει ο Ν 92/79 θα μπορούσε να προστεθεί μόνο σε εργοδό-τηση που παρείχε το δικαίωμα αποζημίωσης λόγω πλεονασμού. Η εργοδότηση του εφεσείοντα στο εξωτερικό δεν του παρείχε αυτό το δικαίωμα και δε συνιστούσε εργοδότηση βάσει του Ν 24/67.
Η συνάρτηση εξάλλου της εργοδότησης προσώπου βάσει του Ν 24/67 με τις διατάξεις του άρθρου 15 (γ) του Ν 41/80 στερείται παντελώς ερείσματος. Κατά πρώτο λόγο ο Ν 24/67 δεν εξαρτά ούτε υπάγει την ύπαρξη σχέσης εργοδότη και εργοδοτουμένου στις διατάξεις του Ν 41/80. Δεύτερο, όπως ρητά ορίζεται στο άρθρο 15 (γ) του Ν 41/ 80, ο ορισμός εργοδοτουμένου που παρέχεται στο άρθρο αυτό περιορίζεται στην εφαρμογή του συγκεκριμένου άρθρου του νόμου.
Καταλήγουμε ότι η εργοδότηση του εφεσείοντα στο εξωτερικό δε συνιστούσε απασχόληση βάσει του Ν 24/67. Εργοδότηση για τους σκοπούς καθορισμού αποζημίωσης λόγω πλεονασμού και για κάθε άλλο σκοπό του Ν. 24/67 περιλαμβάνει αποκλειστικά εργοδότηση στην Κύπρο. Στις 18/4/1977 ο εφεσείων δεν εργοδοτείτο στην Κύπρο. Ο πρώτος του εργοδότης μετά την ημερομηνία εκείνη ήταν οι κατασκευαστές του φράγματος Κούρρη. Κατά το χρόνο τερματισμού της απασχόλησης του λόγω πλεονασμού, την 31/12/1988, εδικαιούτο στον καθορισμό της αποζημίωσης για πλεονασμό στη συμπερίληψη και της περιόδου μεταξύ 15/7/1974 και 3/10/1976 ως περίοδου εργασίας με τους τότε εργοδότες του. Η απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου περί του αντιθέτου ήταν εσφαλμένη.
Η έφεση επιτυγχάνει. Η υπόθεση παραπέμπεται πίσω στο Διαιτητικό Δικαστήριο για τον καθορισμό της αποζημίωσης στην οποία εδικαιούτο ο εφεσείων σύμφωνα με την απόφαση του Εφετείου.
Η έφεση επιτρέπεται με έξοδα.