ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1989) 1E ΑΑΔ 289
24 Μαΐου, 1989
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΑΞΙΤΕΛΗ ΒΟΓΑΖΙΑΝΟΥ,
ΔΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ PROHIBITION
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΑΡ. 308/89 ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ, ΠΟΥ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑΣ.
(Αίτηση Αρ. 73/89)
Προνομιακά Διατάγματα - Prohibition - Άδεια για καταχώριση αιτήσεως εκδόσεώς του - "Εκ πρώτης όψεως υπόθεση" - Έννοια.
Παράνομος επέμβαση στην κατοχή ακίνητης ιδιοκτησίας (Tresspass) - Αγωγή για διάταγμα αναλήψεως κατοχής λόγω τέτοιας επεμβάσεις και για ενδιάμεσα κέρδη (mesne profits) - Ισχυρισμός εναγόμενου ότι κατέχει το ακίνητο ως θέσμιος ενοικιαστής - O ισχυρισμός αυτός δεν δημιουργεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση για έκδοση προνομιακού διατάγματος prohibition, που να απαγορεύει στο Επαρχιακό Δικαστήριο να εκδικάσει την υπόθεση.
O Γενικός Εισαγγελέας κατεχώρισε αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού ζητώντας διάταγμα, που να απαγορεύει στον αιτητή από του να επεμβαίνει σε κατοικία στην τοποθεσία "Ασπρόκρεμμος" στο Τρόοδος, διάταγμα για παράδοση κενής κατοχής του κτήματος στους ιδιοκτήτες και ενδιάμεσα κέρδη ή αποζημιώσεις για παράνομη επέμβαση από 12/6/81.
O αιτητής κατεχώρισε την αίτηση αυτή για λήψη αδείας καταχωρίσεως αιτήσεως για έκδοση του προνομιακού διατάγματος prohibition, ιοχυριζόμενος ότι κατέχει το κτήμα, ως θέσμιος ενοικιαστής, δυνάμει. ενοικιαστηρίου εγγράφου, που υπέγραψε αντιπρόσωπος κάποιου J. W. Williamson ή της ανώνυμης εταιρείας J. W. Williamson Ltd. O αιτητής ισχυρίστηκε ακόμα ότι η ιδιοκτήτρια του κτήματος δηλ. η Κυπριακή Δημοκρατία εγνώριζε την εξέλιξη αυτή και είχε συναινέσει στην υπενοικίαση. O εν λόγω J. W. Williamson ή J. W. Williamson Ltd ήταν νόμιμος κάτοχος του κτήματος από 1/10/1920.
Οι νομικές αρχές, τις οποίες το Ανώτατο Δικαστήριο εφάρμοσε απορρίπτοντας την αίτηση, φαίνονται από τις πιο πάνω περιληπτικές σημειώσεις.
H αίτηση απορρίπτεται.
Αναφερόμενες Αποφάσεις:
In Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250,
R. v. Wimbledon Justices Ex parte Derwent [1953] 1 All E.R. 390.
Αίτηση.
Αίτηση για άδεια για καταχώριση αίτησης για έκδοση διατάγματος prohition που να απαγορεύει στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού να εκδικάσει την Αγωγή Αρ. 308/89.
Χαρ. Λοΐζου, για τον αιτητή.
ΝΙΚΗΤΑΣ Δ. ανέγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με την παρούσα διαδικασία ο αιτητής ζητά να του επιτραπεί να καταχωρίσει αίτηση για έκδοση διατάγματος prohibition που να απαγορεύει στο Δικαστήριο Λεμεσού να εκδικάσει την αστική υπόθεση αρ. 308/89.
Οι συνθήκες π:ου ώθησαν τον αιτητή να προσφύγει για θεραπεία στο δικαστήριο αυτό εκτίθενται σε ένορκή του δήλωση που συνοδεύει την αίτηση. Χρειάζεται να τις αναφέρω έστω και συνοπτικά. Στις 19/1/89 ο Γενικός Εισαγγελέας, με βάση προφανώς τις εξουσίες που του παρέχει το άρθρ. 57 του περί Δικαστηρίων Νόμου, ήγειρε την πιο πάνω αγωγή στο δικαστήριο Λεμεσού εναντίον του αιτητή.
Έχει σημασία να προσέξουμε ιδιαίτερα το αιτητικό της αγωγής όπως επίσης και την έκθεση απαιτήσεως. H αξιούμενη θεραπεία είναι (1) διάταγμα που να διατάζει τον αιτητή - εναγόμενο και τους αντιπροσώπους ή υπηρέτες του να μην επεμβαίνουν σε κατοικία που είναι κρατική περιουσία και που βρίσκεται στην τοποθεσία "Ασπρόκρεμμος" στο Τρόοδος (2) επιπρόσθετο διάταγμα για εκκένωση και παράδοση κενής κατοχής του κτήματος στους ιδιοκτήτες. Για την ακρίβεια ανήκει στο Τμήμα Δασών του Υπουργείου Γεωργίας και Φυσικών Πόρων και (3) £3,750 σαν mesne profits ή αποζημίωση για παράνομη επέμβαση από 12/6/81. Στην έκθεση απαιτήσεως (τεκ. Α) διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι ο αιτητής κατέχει παράνομα το σπίτι από την εν λόγω ημερομηνία και το χρησιμοποιεί για παραθερισμό, παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις του ενάγοντα να το εγκαταλείπει.
Στην γραπτή του υπεράσπιση (τεκ. B) ο αιτητής θέτει προδικαστικό ζήτημα ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο είναι αναρμόδιο να επιληφθεί της υποθέσεως. Για το λόγο ότι κατέστη θέσμιος ενοικιαστής και συνεπώς αποκλειστική αρμοδιότητα σε τέτοιας φύσεως υπόθεση έχει το δικαστήριο Ελέγχου Ενοικιάσεων. Συγκεκριμένα ο αιτητής διατείνεται ότι κατείχε το κτήμα από 12/6/81 μέχρι 15/12/86 δυνάμει ενοικιαστηρίου εγγράφου που υπέγραψε με τους αντιπροσώπους κάποιου J. W. Williamson ή της ανώνυμης εταιρείας J. W. Williamson Ltd. Οι αρχές της Δημοκρατίας, κατά τους ισχυρισμούς του αιτητή, γνώριζαν ή έπρεπε να είχαν γνώση της εξέλιξης αυτής και ρητά ή σιωπηρά συναίνεσαν στην υπενοικίαση. Αναφέρεται επίσης ότι οι προμνησθέντες ήταν νόμιμοι κάτοχοι δυνάμει εγγράφου συμφωνίας χρονολογούμενης από 1/10/1920. Και καταλήγει ότι μετά την εκπνοή της συμφωνίας της 12/6/81 η κατοχή του προστατεύεται από τις πρόνοιες του περί ενοικιοστασίου νόμου 23/83.
O συνήγορος υπέβαλε ότι οι παραπάνω ισχυρισμοί ικανοποιούν τα κριτήρια που θέτει η νομολογία για την αποδοχή του αιτήματος σ' αυτό το στάδιο. Και συγκεκριμένα ότι υπάρχει αρκετό υλικό που εκ πρώτης όψεως στοιχειοθετεί υπόθεση ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία. H πάγια θέση της νομολογίας είναι ότι για να επιτύχει η αίτηση πρέπει να αποδειχθεί "εκ πρώτης όψεως" υπόθεση. Αυτό σημαί- νει ότι από μια πρώτη θεώρηση του συγκεκριμένου ζητήματος διαφαίνεται πειστικά ότι υπάρχει θέμα για συζήτηση έστω και αν αργότερα οι πρώτες εντυπώσεις δυνατό να διαλυθούν. Την έννοια του όρου αναλύει η υπόθεση In Re Kakos (1985) 3 Α.Α.Δ. 250 στη σελ. 258:
"As the expression 'prima facie' suggests, a convincing enough case must be made on first view. On second view, formed after hearing the other side, this impression may dissipate. A prima facie case is not an unanswerable one but one sufficiently cogent or arguable, to merit an answer. On numerous occasions Courts were concerned to elicit and apply the concept in diverse circumstances. A particularly instructive approach to analysis of the concept, I found, with respect, that of Megarry, V.C. in Land Securities v. Metropolitan Police [1983] 2 All E.R. 254, 258. According to this approach, a prima facie case is made out if an arguable case is disclosed, without need arising at this initial or preliminary stage for consideration of any rebutting evidence."
Στην προκειμένη περίπτωση η διένεξη των διαδίκων όπως προσδιορίζεται από τη δικογραφία, δεν αποκλείει τη δικαιοδοσία Επαρχιακού Δικαστηρίου. Αντίθετα. H βάση και το πλαίσιο της υποθέσεως του Γενικού Εισαγγελέα - και αυτό φαίνεται καθαρά από την έκθεση απαιτήσεως - είναι ότι ο αιτητής κατέχει το σπίτι παράνομα. Είναι tresspasser. Συνεπώς το Επαρχιακό Δικαστήριο έχει σύμφυτη εξουσία να εκδικάσει την υπόθεση και να δώσει την αιτούμενη θεραπεία στην έκταση που δικαιολογείται. Ή, φυσικά, να απορρίψει την υπόθεση, σε περίπτωση που ο ενάγων δεν τεκμηριώσει την υπόθεσή του. Αυτή, πιστεύω, ήταν και η θέση του Εφετείου στην υπόθεση Re Kakos, ανωτέρω, αναφορικά με την αρμοδιότητα των εμπλεκομένων δικαστηρίων, Επαρχιακού και Ελέγχου Ενοικιάσεων. Ας σημειωθεί ότι στην υπόθεση συζητήθηκαν παραπλήσια θέματα με υπόβαθρο παρόμοια, στην ουσία, πραγματικά περιστατικά.
Στο σημείο αυτό ήθελα να τονίσω ότι δεν είναι αρκετό για την έκδοση του προνομιακού αυτού διατάγματος, επειδή ο αιτητής ισχυρίζεται πως προστατεύεται από το ενοικιοστάσιο, ότι υπάρχει ο κίνδυνος το Επαρχιακό να υπερβεί τις εξουσίες του. Εφόσον, όπως εξήγησα, το δικαστήριο στο οποίο καταχωρίσθηκε η αγωγή, έχει δικαιοδοσία στην υπόθεση. H άποψή μου υποστηρίζεται από το παρακάτω απόσπασμα του συγγράμματος του Basu Commentary on the Constitution of India, 5η έκδοση, τόμος 3, στη σελ. 549:
"Where there is a complete want of jurisdiction ab initio prohibition is available at once; but in the case of excess of jurisdiction, it is obvious, that the superior Court cannot interfere until the inferior tribunal does an act which exceeds its jurisdiction. In other words, prohibition will be issued at the stage where the excess of jurisdiction occurs, and, until then, the application will be premature.
On this principle, where a court or tribunal has jurisdiction over the subject-matter, prohibition, will not issue before decision on the anticipation that the court, in giving its decision, may possibly exceed jurisdiction."
Και από την εξής παρατήρηση στο Halsbury's Laws of England, 3η έκδοση, παράγραφος 218, σελ. 117, που όπως και στο προηγούμενο σύγγραμμα, είναι απαύγασμα της νομολογίας.
"In any event, where the jurisdiction of the inferior court depends on the judicial determination of facts the order does not lie until the court has wrongfully on these facts given itself jurisdiction."
Θα μπορούσα ακόμα να αναφερθώ στην υπόθεση R. ν. Wimbledon Justices Ex parte Derwent [1953] 1 All E.R. 390, 393.
"It is an entirely different case from those which from time to time come before this court, for instance, proceedings of a Rent Control Tribunal who, before they can say whether they have jurisdiction or not, have to inquire into certain facts. The well-known case on the subject entitling the court to say that a court may be entitled to inquire into facts to discover whether they have jurisdiction or not is the judgment of Lord Esher in R. v. Income Tax Special Purproses Comrs, where he pointed out that it is legitimate when the jurisdiction of justices or inferior bodies depends on the existence of certain facts for them to inquire into those facts to find out whether they have jurisdiction or not, and the court will then review the finding of fact because, if this court came to the conclusion that the facts were wrongly found, they would say that the justices acted without jurisdiction. But that is not this case because the defect appears on the face of the proceedings."
Η αίτηση λοιπόν είναι απορριπτέα σαν αβάσιμη. Και εν πάση περιπτώσει είναι πρόωρη.
Όμως γεννιέται το ερώτημα αν η κατοικία βρίσκεται σε ελεγχόμενη περιοχή προϋπόθεση που αποτελεί sine qua non για την εφαρμογή του νόμου 23/83 όπως τροποποιήθηκε από το άρθρ. 2 του νόμου 79/86. H τελευταία αυτή διάταξη έχει συμπεριλάβει στις ελεγχόμενες περιοχές και εκείνη του Συμβουλίου Βελτιώσεως Πλατρών. Όταν έθεσα το ερώτημα στο συνήγορο, μου ανέφερε ότι πιστεύει πως η περιοχή "Ασπρόκρεμμος" βρίσκεται μέσα στα όρια του Συμβουλίου Πλατρών. Ωστόσο, δεν είχα μαρτυρία από το Γραφείο του Έπαρχου Λεμεσού ή άλλη αρμόδια αρχή για να καταλήξω σε θετικό συμπέρασμα. Για το λόγο αυτό δεν προτίθεμαι να εκφράσω γνώμη. Και αφήνω το θέμα ανοικτό.
H κατάληξή μου είναι, για τους άλλους λόγους που εξέθεσα, ότι δεν υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση που να δικαιολογεί τη χορήγηση άδειας. H αίτηση απορρίπτεται.
Αίτηση απορρίπτεται.