(1989) 1E ΑΑΔ 92

28 Μαρτίου, 1989

[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΠΙΚΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΔ.]

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΣ,

Εφεσείων,

v.

ΚΩΣΤΑ ΣΕΒΕΡΗ,

Εφεσίβλητου.

(Πολιτική Έφεση Αρ. 7162).

Μεσιτεία - Προμήθεια - Πότε δημιουργείται υποχρέωση πληρωμής - Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η απόδειξη άμεσης αιτιώδους σχέσεως μεταξύ μεσολάβησης και πώλησης - Η μεσολάβηση πρέπει να είναι ο αποφασιστικός παράγοντας (EFFICIENT CAUSE) για την διενέργεια της πώλησης.

Στην υπόθεση αυτή ο εφεσείων παραπονείται για απόφαση πρωτο­δίκου Δικαστηρίου, με την οποίαν η αγωγή του για πληρωμή προμή­θειας σχετικά με πώληση ακινήτου περιουσίας είχε απορριφθεί για δύο λόγους: Πρώτον, ότι ο εναγόμενος δεν ενεργούσε προσωπικά, αλλά ως αντιπρόσωπος της συζύγου του, πράγμα, που εγνώριζε ο εφε­σείων, και δεύτερον ότι η πώληση του ακινήτου δεν ήταν αποτέλεσμα μεσολαβητικής προσπάθειας του εφεσείοντα. Το Ανώτατο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα πως ο πρώτος λόγος απορρίψεως της αγω­γής δεν ευσταθούσε, για τον λόγο ότι ο εφεσίβλητος, όπως προκύπτει από τα έγγραφα που είχε υπογράψει, ανέλαβε προσωπική υποχρέωση πληρωμής προμήθειας. Η Έφεση, όμως, απορρίφθηκε, γιατί ο εφε­σείων δεν κατόρθωσε να πείσει το Ανώτατο Δικαστήριο ότι η πώληση ήταν το αποτέλεσμα της δικής του μεσολαβητικής προσπάθειας.

Η έφεση απορρίπτεται,

αλλά χωρίς διαταγή

σχετικά με έξοδα.

Αναφερόμενες Υποθέσεις:

Orphanides ν. Michaelides (1967) 1 C. L. R. 309;

J.F. Aho Et Fils and Another v. Ph. Photiades and Co. (1968) 1 C. L. R.

477;

Kalisperas v. Papadopoulos (1969) 1 C. L. R. 480;

Schiza v. Pamboulos (1979) 1 C. L. R. 373;

Windle v. Brierly [1952] 1 All E.R. 398;

Burchell v. Gowrie and Blockhouse Collieries Limited [1910] A. C. 614;

Christie Owen and Davies Ltd. v. Rapacioli [1974] 2 All E.R. 311.

Έφεση.

Έφεση από τον ενάγοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Αρτεμίδης Πρ. Ε. Δ. ) η οποία εκδόθηκε στις 21 Απριλίου, 1986 με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή του για πληρωμή προμήθειας για ισχυριζόμενη μεσολάβηση στην πώληση ακίνητης ιδιοκτησίας στην Λιβυκή Πρεσβεία.

Εφεσείων παρουσιάσθηκε αυτοπροσώπως.

Μ. Κλεόπας, για τον εφεσίβλητο.

ΜΑΛΑΧΤΟΣ Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής κ, Πικής.

ΠΙΚΗΣ, Δ.: Ο Κυριάκος Χατζηκυριάκος εφεσιβάλλει την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή του εναντίον του εφεσίβλητου για την πληρω­μή προμήθειας για ισχυριζόμενη μεσολάβηση στην πώληση ακίνητης ιδιοκτησίας του στην Λιβυκή Πρεσβεία. Η αγωγή απορρίφθηκε για δύο κυρίως λόγους;

1)    Την ιδιότητα του εφεσίβλητου ο οποίος στις συναλλα­γές του με τον εφεσείοντα ενεργούσε ως αντιπρόσωπος της συζύγου του, γεγονός που γνώριζε ο εφεσείων. Για τον λόγο αυτό δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις που θέτει το Άρθ. 190 (2) (β) του Περί Συμβάσεων Νόμου, Κεφ. 149 για προσωπική ευθύνη του αντιπροσώπου. Το εύρημα του πρωτόδικου δικαστηρίου διατυπώνεται ως εξής: "... From the evidence I conclude that, although the defendant had signed himself the contract, exh. 1, he was acting as a disclosed principal for his wife and he could not therefore be sued as a defendant personally. (S. 190 (2) (b) of the Contract Law, Cap. 149. Andreou v. Cyprus Travel (1979) 1 C. L. R. 185. "

2)    Αποτυχία του εφεσείοντα να αποδείξει την απαιτούμενη αιτιώδη σχέση μεταξύ της μεσολάβησής του και της πώλησης της κατοικίας. Μετά την αξιολόγηση της μαρτυρίας το δικαστήριο κατέληξε ότι ο εφεσείων δεν συνέβαλε στην πώληση του ακινήτου. Η πώληση έγινε τρεις μήνες μετά την αναχώρησή του στο εξωτερικό με την μεσολάβηση τρίτου προσώπου στο οποίο πληρώθη­κε προμήθεια £8, 700. Η γραπτή εντολή που δόθηκε στον εφεσείοντα ήταν περιορισμένη· περιείχε εξουσιο­δότηση για την πώληση του ακινήτου για ποσό τουλά­χιστον £350, 000 μέσα σε χρονικό διάστημα ενός μηνός από την 2/9/1980. Η πώληση του ακινήτου συμφωνήθηκε τρεις περίπου μήνες μετά την εκπνοή της περιό­δου του ενός μηνός, στις 31/12/1980 για ποσό £290, 000.

Συζητώντας την έφεσή του ενώπιόν μας ο εφεσείων ισχυ­ρίστηκε:

(α) Ότι δεν γνώριζε ότι το ακίνητο ανήκε στην σύζυγο του εφεσίβλητου ούτε είχε λόγους να πιστεύει ότι το ακί­νητο ανήκε σε πρόσωπο άλλο από το εφεσίβλητο.

(β) Ήταν οι δικές του συστάσεις και μεσολάβηση σε αξιωματούχο της Λιβυκής Πρεσβείας στην Λευκωσία που κέντρισαν το ενδιαφέρον των τελευταίων για την αγορά του κτήματος, μεσολάβηση που τελικά οδήγησε στην πώληση του ακινήτου ενώ ο ίδιος βρισκόταν στο εξωτερικό. Η μεσολάβησή του δεν καρποφόρησε ενωρίτερα επειδή αναμένονταν οδηγίες από τη Λιβύη και η αποστολή του τιμήματος της αγοράς.

Ο κ. Κλεόπας υπέβαλε ότι παρόλο που δεν υπήρχε άμεση μαρτυρία ότι ο εφεσίβλητος γνωστοποίησε την αντιπροσω­πευτική του ιδιότητα στον εφεσείοντα τούτο συνάγεται από περιστατική μαρτυρία όπως η παρουσία του τίτλου ιδιοκτη­σίας στο γραφείο του εφεσίβλητου ενώ το θέμα συζητείτο με τον εφεσείοντα. Αφετέρου εισηγήθηκε ότι το εύρημα ότι η πώληση δεν έγινε με την μεσολάβηση του εφεσείοντα υποστη­ρίζεται από πληθώρα μαρτυρίας. Εξέταση των γεγονότων που περιστοιχίζουν την πώληση οδηγεί στο αναπόφευκτο συ­μπέρασμα ότι συντελέστηκε χωρίς την ανάμειξη του εφεσείο­ντα.

Αφού μελετήσαμε την απόφαση του δικαστηρίου σε συ­νάρτηση και συσχετισμό με τις εισηγήσεις που έγιναν ενώπιόν μας καταλήγουμε στα εξής συμπεράσματα:

(α) Ο πρώτος λόγος για τον οποίο απορρίφθηκε η αγωγή δεν ευσταθεί. Το εύρημα του δικαστηρίου έρχεται σε αντίθεση με το κείμενο της γραπτής εξουσιοδότησης (Τεκμήριον 1) και τις ρητές δεσμεύσεις που ανέλαβε ο ίδιος ο εφεσίβλητος. Με την συμφωνία αυτή ο εφεσί­βλητος ανέλαβε να πληρώσει προσωπικά την προμή­θεια στην περίπτωση που θα κατάληγαν σε συμφωνία με την εξής φρασεολογία: "I undertake on the completion of the sale and the payment of the purchase money to pay to you by way of commission the amount of £10, 500. -"

Σε άλλο σημείο της εντολής ο εφεσίβλητος επιφύ­λαξε το δικαίωμά του να ακυρώσει την συμφωνία χρη­σιμοποιώντας την εξής ορολογία: "It is understood that I shall have the right at any time to cancel this agreement if the purpose of any such cancellation will be the demolision of the house, otherwise this agreement shall remain binding for a period of one month". Από την μαρ­τυρία δεν μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι ο εφε­σίβλητος γνωστοποίησε την πραγματική του ιδιότητα στον εφεσείοντα ή ότι ο τελευταίος γνώριζε ότι η κα­τοικία δεν ανήκε στον ίδιο.

(β) Το δεύτερο εύρημα του δικαστηρίου, ότι η πώληση δεν έχει επιτευχθεί με την μεσολάβηση του εφεσείοντα, υποστηρίζεται από τη μαρτυρία. Δεν έχουμε διαπιστώ­σει κανένα λόγο που να δικαιολογεί την επέμβαση του Εφετείου. Προκύπτει ότι η κρούση που έκαμε ο εφεσείων για να κεντρίσει το ενδιαφέρον της Λιβυκής Πρεσβείας για την αγορά του κτήματος δεν τελεσφό­ρησε. Η εντολή του ήταν εν πάση περιπτώσει περιορι­σμένη και είχε εκπνεύσει τρεις περίπου μήνες πριν την σύναψη της συμφωνίας.

Για να τεκμηριώσει απαίτηση για την πληρωμή μεσολαβη­τικής προμήθειας πρέπει να αποδειχθεί άμεση αιτιώδης σχέση μεταξύ της μεσολάβησης και της πώλησης. Για να θεμελειωθεί η απαίτηση πρέπει η μεσολάβηση να είναι ο απο­φασιστικός παράγοντας (efficient cause) για την διενέργεια της πώλησης. Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της μεσολάβησης και της πώλησης πρέπει να είναι άμεσος και καθοριστικός*.

Η επικύρωση των ευρημάτων του δικαστηρίου καθιστά αναπόφευκτη την απόρριψη της έφεσης. Για τον λόγο αυτό δεν θα διερευνήσουμε περαιτέρω την φύση της μεσολάβησης που απαιτείται για την απόκτηση αγώγιμου δικαιώματος.

Η έφεση απορρίπτεται, δεν εκδίδεται διαταγή για τα έξοδα.

Έφεση απορρίπτεται
χωρίς έξοδα.