|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2008) 4 ΑΑΔ 911
3 Νοεμβρίου, 2008
[XATZHΧΑΜΠΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΠΑΥΛΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ,
2. ΑΡΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ,
3. ΕΛΠΙΝΙΚΗ ΝΕΟΦΥΤΟΥ,
4. HERCULES PARKING LIMITED,
Αιτητές,
v.
ΔΗΜΟY ΠΑΦΟΥ (ΑΡ. 1),
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1444/2006)
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία ― Η δυνατότητα καταχώρισης προσφυγής, χωρίς να προηγηθεί ιεραρχική προσφυγή που προβλέπεται στο νόμο ― Ειδικά η προσφυγή εναντίον άρνησης χορήγησης πολεοδομικής άδειας ― Τα νομολογιακά πορίσματα και η επιλογή της λύσης στην κριθείσα περίπτωση.
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Άρνηση χορήγησης πολεοδομικής άδειας ― Κατά πόσο μπορεί να προσβληθεί απ' ευθείας με προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, χωρίς να αξιοποιηθεί προηγουμένως η δυνατότητα ιεραρχικής προσφυγής.
Οι αιτητές προσέφυγαν κατά της άρνησης χορήγησης σε αυτούς πολεοδομικής άδειας, αλλά ο καθ' ου η αίτηση Δήμος έθεσε προδικαστικά το θέμα ότι εμποδίζονταν να προχωρήσουν, λόγω του ότι δεν είχαν ασκήσει προηγουμένως την ιεραρχική προσφυγή που προνοείται στο Άρθρο 30(1) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προδικαστική ένσταση, αποφάσισε ότι:
Ηγέρθη από τον καθ' ου η αίτηση Δήμο Πάφου, προδικαστική ένσταση, ως προς το κατά πόσο χωρεί απευθείας προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, στην περίπτωση αρνήσεως χορηγήσεως πολεοδομικής άδειας, εφ' όσον δεν έχει μεσολαβήσει η ιεραρχική προσφυγή στο Υπουργικό Συμβούλιο, η οποία προβλέπεται στο Άρθρο 30(1) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου.
Το δυνητικό της ιεραρχικής προσφυγής δεν είναι το μόνο κριτήριο για την κατάταξη της διαδικασίας. Εν πάση περιπτώσει εδώ η πράξη είχε ήδη τελειωθεί και συμπληρωθεί με την άρνηση της χορήγησης πολεοδομικής άδειας, ούτως ώστε η ιεραρχική προσφυγή να δίδει απλώς το δικαίωμα στους αιτητές να έχουν, εάν επιθυμούν, αναθεώρηση από ένα ανώτερο ιεραρχικώς σώμα, χωρίς όμως να εμποδίζονται να καταχωρήσουν προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπως είναι συνταγματικό δικαίωμά τους, που δεν μπορεί να αλλοιωθεί από το Νόμο, εάν δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν τη διαδικασία της ιεραρχικής διαδικασίας.
Η προδικαστική ένσταση απορρίπτεται.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Ζήνωνος Παύλος & Υιοί Λτδ ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2266,
Ιωάννου ν. Δήμου Λεμεσού, Υπόθ. Αρ. 602/02, ημερ. 16.6.2004,
Πελίδης ν. Δημοκρατίας, 3 R.S.C.C. 13.
Προσφυγή.
Α. Λαδάς, για τους Aιτητές.
A. Ταλιαδώρος με τον Λ. Χριστοδούλου, για τον Kαθ' ου η αίτηση.
Ο Αιτητής Αρ. 1 παρών.
Ex tempore
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Ηγέρθη από τον καθ' ου η αίτηση Δήμο Πάφου προδικαστική ένσταση ως προς το κατά πόσο χωρεί απευθείας προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, στην περίπτωση αρνήσεως χορηγήσεως πολεοδομικής άδειας, εφ' όσον δεν έχει μεσολαβήσει η ιεραρχική προσφυγή στο Υπουργικό Συμβούλιο η οποία προβλέπεται στο Άρθρο 30(1) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου.
Εβασίσθη στην στήριξη της ένστασης του ο ευπαίδευτος συνήγορος για το Δήμο στη νομολογία η οποία αφορά ανάλογο θέμα ως προς την επιβληθείσα φορολογία φόρου εισοδήματος και δη το Άρθρο 20(1) του σχετικού Νόμου, και δη την υπόθεση Ζήνωνος Παύλος & Υιοί Λτδ ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2266.
Από την άλλη πλευρά οι αιτητές υποστηρίζουν ότι δεν είναι ανάλογη περίπτωση αυτή και ότι η περίπτωση προσομοιάζει μάλλον προς τη συνήθη αντίληψη των πραγμάτων, ότι η ιεραρχική προσφυγή δεν αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για την καταχώρηση προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο, αλλά μόνο δυνητική ενέργεια παράλληλη προς την προσφυγή αυτή. Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τους αιτητές ανεφέρθη μάλιστα ιδιαίτερα στην απόφαση Ιωάννου ν. Δήμου Λεμεσού, Προσφυγή Αρ. 602/02, ημερ. 16.6.04, ως επακριβώς σχετική επί του θέματος, εφ' όσον και εκείνη αφορούσε άρνηση πολεοδομικής άδειας και προσφυγή χωρίς να μεσολαβήσει η ιεραρχική προσφυγή στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διάκριση, η οποία γίνεται στη νομολογία, δεν είναι πάντοτε εύκολη, βασίζεται όμως σε μία θεμελιακή αντίληψη των πραγμάτων, η οποία έχει επεξηγηθεί με μεγάλη σαφήνεια στην Πελίδης ν. Δημοκρατίας, 3 R.S.C.C. 13. Aυτό που επισημαίνεται στην απόφαση εκείνη είναι κατά πόσο πρόκειται για διαδικασία "by way of confirmation or completion of the act or decision in question", ή για διαδικασία "by way of review by higher authority or by specially set-up organs or bodies of an administrative nature".
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι δεν έχουν αναφερθεί σε καθοδηγητική απόφαση της Ολομέλειας, παρά μόνο στις δύο πρωτόδικες αποφάσεις που έχουν τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου, και οι οποίες, όπως ελέχθη, καταλήγουν σε διαφορετικό συμπέρασμα. Στην προκειμένη περίπτωση το ερώτημα για το Δικαστήριο είναι κατά πόσο η ουσιαστικά ταυτόσημη κατάσταση πραγμάτων με την Ιωάννου δικαιολογεί υιοθέτηση του σκεπτικού της ή κατά πόσο το Δικαστήριο θα πρέπει να αποκλίνει προς την αντίληψη η οποία υιοθετήθηκε στη Ζήνωνος.
Η παρουσία του όρου «δύναται» και στις δύο περιπτώσεις στο Νόμο δεν είναι προφανώς οριστική ως προς την αντίληψη των πραγμάτων, εφ' όσον εκείνο που θα πρέπει να εξετασθεί είναι η ουσία της προνοούμενης διαδικασίας ως προς τη φύση της πράξεως, την τελείωση της δηλαδή ή όχι και όχι το δυνητικό της προσφυγής στην ιεραρχική διαδικασία.
Έχοντας προβληματισθεί για το θέμα, καταλήγω ότι δεν έχω λόγο να μην υιοθετήσω το σκεπτικό του αδελφού μου Δικαστή Αρτέμη στην Ιωάννου, με την παρατήρηση ότι το δυνητικό της ιεραρχικής προσφυγής δεν είναι το μόνο κριτήριο για την κατάταξη της διαδικασίας ως διαδικασίας by way of review. Θεωρώ ότι εν πάση περιπτώσει εδώ επρόκειτο για διαδικασία by way of review, και ότι η πράξη είχε ήδη τελειωθεί και συμπληρωθεί με την άρνηση της χορήγησης πολεοδομικής άδειας, ούτως ώστε η ιεραρχική προσφυγή να δίδει απλώς το δικαίωμα στους αιτητές να έχουν, εάν επιθυμούν, αναθεώρηση από ένα ανώτερο ιεραρχικώς σώμα, χωρίς όμως να εμποδίζονται να καταχωρήσουν προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπως είναι συνταγματικό δικαίωμά τους που δεν μπορεί να αλλοιωθεί από το Νόμο, εάν δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν τη διαδικασία της ιεραρχικής διαδικασίας.
Η προδικαστική ένσταση απορρίπτεται.