|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 539/2000.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με τα άρθρα 146 και 28 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Ευαγγελίας Γεωργιάδου,
Αιτήτριας
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση.
__________________
18 Μαΐου, 2001
.Για την αιτήτρια: Α. Κωνσταντίνου.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Α. Παπασάββας, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας εκ μέρους του Γεν. Εισ.
Για τα Ε/Μ αρ. 1 και 2: Α. Σ. Αγγελίδης.
__________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με απόφαση που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερ. 21.8.98 η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (η Ε.Δ.Υ.) διόρισε τις: 1. Μαρία Αλκείδου, 2. Γεωργία Αναστασίου-Θεμιστοκλέους και 3. Αντρούλλα Παναγή (τα Ε.Μ.) στη μόνιμη θέση Οικονομικού Λειτουργού, Υπουργείο Οικονομικών (η επίδικη θέση).
Εναντίον της πιο πάνω απόφασης ασκήθηκε η προσφυγή με αρ. 938/98 από την αιτήτρια στην παρούσα προσφυγή. Το Ανώτατο Δικαστήριο με απόφαση του ημερ. 8.12.99 ακύρωσε την πιο πάνω απόφαση.
Ο λόγος ακύρωσης ήταν η έλλειψη αιτιολογίας της κρίσης της Ε.Δ.Υ., που σχετιζόταν με την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική εξέταση.
Την ακύρωση της πρώτης απόφασης ακολούθησε - στις 18.1.2000 - επανεξέταση του θέματος της πλήρωσης της επίδικης θέσης με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο που λήφθηκε η ακυρωθείσα απόφαση. Η Ε.Δ.Υ. με απόφαση της ημερ. 18.1.2000 (η προσβαλλόμενη απόφαση) αποφάσισε και πάλιν τον διορισμό των πιο πάνω 3 Ε.Μ. στην επίδικη θέση. ΄Ελαβε δεόντως υπόψη, ανάμεσα σ΄ άλλα, την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής, τα προσόντα των υποψηφίων σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης όπως, επίσης, "και τα υπόλοιπα στοιχεία των αιτήσεων και το περιεχόμενο των Προσωπικών φακέλων και των φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι".
Καθώς φαίνεται από το σχετικό πρακτικό για την ολοκλήρωση του έργου της η Συμβουλευτική Επιτροπή συνήλθε σε διαδοχικές συνεδρίες στις 16.10.97, 20.11.97, 6.12.97, 17.12.97, 23.3.98, 24.3.98 και 31.3.98. Σ΄ όλες τις συνεδρίες της Συμβουλευτικής Επιτροπής ήσαν παρόντα όλα τα Μέλη της καθώς και ο κ. Φ. Τρύφωνος, Δημοσιονομικός Λειτουργός Α, ως Γραμματέας.
Με την παρούσα προσφυγή η αιτήτρια επιδιώκει την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. ΄Εχει προβάλει 6 λόγους ακύρωσης. Θα ασχοληθώ μόνο με ένα από αυτούς, ο οποίος αφορά τη σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Ο κ. Κωνσταντίνου, εκ μέρους της αιτήτριας, υπέβαλε ότι η σύνθεση ή η συγκρότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής ήταν παράνομη λόγω της συμμετοχής του κ. Τρύφωνος, Δημοσιονομικού Λειτουργού Α, με τον τίτλο ή την ιδιότητα του
Γραμματέα. Το άρθρο 32 του περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου, 1990 (Ν. 1/90) - συνέχισε ο κ. Κωνσταντίνου - που προβλέπει για τη σύσταση και τη λειτουργία Συμβουλευτικών Επιτροπών, δεν συγκαταλέγει κανένα Γραμματέα στη σύνθεση της. Συνεπώς - κατέληξε ο κ. Κωνσταντίνου - η παρουσία του κ. Τρύφωνος ήταν παράνομη.Από την άλλη ο κ. Αγγελίδης, εκ μέρους των Ε/Μ 1 και 2, υπέβαλε ότι η παρουσία Γραμματέα είναι απολύτως νόμιμη γιατί προβλέπεται για την τήρηση πρακτικών. Υπέβαλε, επίσης, ότι η ακυρωτική απόφαση έθιξε την επίδικη πράξη από το στάδιο της προφορικής εξέτασης ενώπιον της Ε.Δ.Υ., και συνεπώς ότι έγινε πριν από το στάδιο αυτό ισχύει ως καλώς γενόμενο. Η ακυρωτική απόφαση έθιξε οτιδήποτε συνέβη μετά την προφορική συνέντευξη ενώπιον της Ε.Δ.Υ.. Η διαδικασία ενώπιον της Συμβουλευτικής προϋπήρξε της προφορικής συνέντευξης ενώπιον της Ε.Δ.Υ. και συνεπώς το θέμα αυτό έχει κριθεί από την ακυρωτική απόφαση ως μη πάσχον.
Πέραν τούτου - κατέληξε ο κ. Αγγελίδης - η αιτήτρια περιλαμβανόταν στους συστηθέντες από τη Συμβουλευτική Επιτροπή. ΄Αρα ήταν μεταξύ των προσοντούχων που τώρα κατά την επανεξέταση είχε να επιλέξει η Ε.Δ.Υ. και "εν πάση περιπτώσει, ο ισχυρισμός αυτός δεν τέθηκε στην πρώτη ακυρωτική απόφαση".
Το πρώτο θέμα που προκύπτει για εξέταση είναι το κατά πόσο η αιτήτρια νομιμοποιείται στην προβολή του πιο πάνω λόγου ακύρωσης δεδομένου ότι δεν τον είχε προβάλει στην πρώτη προσφυγή.
Στην Παπαδόπουλου ν. Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης, Α.Ε. 1913/14.9.98 λέχθηκε ότι δεν "είναι επιτρεπτό ο διάδικος να θέτει νέο θέμα, όποτε το ανακαλύπτει ή όποτε το επιθυμεί". Τονίσθηκε επίσης ότι "το δικαιοδοτικό πλέγμα στο οποίο στηρίζει το δικαστήριο τις ενέργειες του καθορίζεται εξειδικευμένα από την αίτηση και δεν μπορεί η δραστηριότητα αυτή να περιπλανάται προς όλες τις κατευθύνσεις. Με την εξαίρεση φυσικά θεμάτων δημόσιας τάξης, που η νομολογία δέχεται ότι μπορεί να ελεγχθούν αυτεπάγγελτα".
Από τα νομολογηθέντα στην Παπαδόπουλου (πιο πάνω) προκύπτει ότι εφόσον πρόκειται για λόγο ακύρωσης που μπορεί να εξεταστεί αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο αυτός μπορεί να εγερθεί και σε προσφυγή που στρέφεται εναντίον απόφασης που είναι το αποτέλεσμα επανεξέτασης μετά από ακυρωτική απόφαση, έστω και αν δεν είχε εγερθεί στην πρώτη προσφυγή (Βλ. και Χατζηχάννα ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 25/2000/1
2.4.2001).Τυγχάνει λοιπόν εξεταστέο το κατά πόσο ο πιο πάνω λόγος ακύρωσης αποτελεί λόγο ακύρωσης που μπορεί να εξεταστεί αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο.
Η νομολογία έχει δώσει καταφατική απάντηση στο πιο πάνω ερώτημα (Βλ. Ιωάννου Δ. Σαρμά "Η Συνταγματική και Διοικητική Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας", Β΄ έκδοση, σελ. 449: "Η αναρμοδιότης του εκδόσαντος την προσβαλλόμενη πράξη οργάνου, η κακή συγκρότηση του αποφασίζοντος ή γνωμοδοτήσαντος συμβουλίου, η μη νομότυπη δημοσίευση της πράξεως, η παράλειψη λήψεως της απαιτούμενης γνωμοδοτήσεως συνιστούν τους πλέον κοινούς λόγους εξ επαγγέλματος εξεταζομένους").
Εφόσον ο σχετικός λόγος ακύρωσης μπορεί να εξεταστεί αυτεπάγγελτα μπορεί να εξεταστεί και στην παρούσα προσφυγή έστω και αν δεν είχε εγερθεί στην πρώτη προσφυγή.
Θεωρώ περαιτέρω ότι το ζήτημα της κακής συγκρότησης της Συμβουλευτικής Επιτροπής δεν έχει κριθεί με οποιοδήποτε τρόπο από την ακυρωτική απόφαση και η περί του αντιθέτου εισήγηση του κ. Αγγελίδη δεν ευσταθεί. Ούτε και το γεγονός ότι "η αιτήτρια περιλαμβανόταν στους συστηθέντες" από τη Συμβουλευτική Επιτροπή αποτελεί κώλυμα για την έγερση του σχετικού λόγου ακύρωσης. Η αιτήτρια έχει μεν συστηθεί αλλά έχει προβάλει σειρά λόγων ακύρωσης που σχετίζονται με την αξιολόγηση της από την Συμβουλευτική Επιτροπή.
Θα εξεταστούν στη συνέχεια οι θέσεις που έχει προβάλει ο κ. Κωνσταντίνου.
Στην A.J. Pericleous (Services) Ltd v. Δημοκρατίας, Υποθ. 57/99/27.3.2000 έθεσα το θέμα ως εξής:
"Στην Avgerinos Nikitas Ltd κ.α. ν. Δήμου Λεμεσού, Υποθ. 1011/91 κ.α./18.2.93 και σε μεταγενέστερη νομολογία (βλ. Βαλανίδου ν. Πανεπιστημίου Κύπρου, Υποθ. 1049/98/28.5.99) υιοθετήθηκε η θέση που προβάλλεται στο "Σύστημα του Ισχύοντος στην Ελλάδα Διοικητικού Δικαίου" του Γεώργιου Μ. Παπαχατζή, Τόμος Πρώτος, έκτη έκδοση, σελ. 222, ότι η 'νεώτερη νομολογία είναι αυστηρή, ακόμα και ως προς την απλή παρουσία προσώπων ξένων προς τη νόμιμη του συλλογικού οργάνου σύνθεση: Στ.Ε. 1036/1963, 1045/1972 και 1934/1972. Εκτός αν είχε έλθει ο αρμόδιος υπηρεσιακός παράγων, με σκοπό την παροχή πληροφοριών και απεχώρησε πριν αρχίσει η συζήτηση: Στ.Ε. 1733/1973, 296/1974'). Υιοθετώ την πιο πάνω θέση της νομολογίας. Κρίνω ότι η παρουσία της Υπ/γού Ελ. Κωνσταντινίδη αντίκειται στην έννοια της νόμιμης σύνθεσης του Κεντρικού Συμβουλίου. Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί και γι΄ αυτό το λόγο."
Λόγος ακύρωσης που σχετίζεται με την παρουσία Γραμματέα στις συνεδρίες της Συμβουλευτικής Επιτροπής έχει τεθεί και στην Ζήνωνος κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 282/97 και 356/97/12.1.200
1. Ο Νικήτας, Δ., έθεσε το θέμα ως εξής:"Η κακή σύνθεση οργάνου στην παραγωγική διαδικασία επιφέρει ακυρότητα του τελικού αποτελέσματος. Υπάρχουν πολλά πρόσφατα παραδείγματα στη Νομολογία. Αρκεί να αναφερθούμε σε μερικά: Προσφ. αρ. 836/96 Δρουσιώτης κ.α. ν. Αρχής Βιομηχανικής Κατάρτισης Κύπρου, ημερ. 19.2.99, Προσφ. αρ. 109/99 Γιαλλουρίδης ν. Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, ημερ. 24.2.00, Προσφ. 253/98 Πάττας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ. 28.2.00 και Προσφ. 797/98 Πέτσα ν. Δήμου Αγλαντζιάς, ημερ. 8.3.00
Στις παραπάνω υποθέσεις έχει κριθεί ότι η νόμιμη σύνθεση συλλογικού διοικητικού οργάνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έννομη λειτουργία του. Η συμμετοχή οποιουδήποτε προσώπου που δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των μελών του έχει καταλυτική επίδραση στις αποφάσεις που λαμβάνει.
Η αυστηρή ενατένιση του θέματος από τη νομολογία αποσκοπεί στην προστασία του αρμόδιου οργάνου από οποιαδήποτε παρέμβαση, οσοδήποτε απομακρυσμένη και αν φαίνεται. Την ίδια αυστηρή προσέγγιση τηρεί και η Ελληνική Νομολογία όπως προκύπτει από το παρακάτω απόσπασμα από το Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου Ι, 6η έκδοση (1993) του Ε.Π. Σπηλιωτόπουλου, παραγρ. 129, σελ. 134, όπου αναφέρεται:
'Κατά την συνεδρίαση, κατά την οποία γίνεται διαλογική συζήτηση μεταξύ των μελών και ψηφοφορία για τη λήψη της απόφασης του συλλογικού οργάνου, δεν επιτρέπεται να παρίστανται πρόσωπα, που δεν περιλαμβάνονται σύμφωνα με τις διατάξεις στη νόμιμη συγκρότηση ή των οποίων η συμμετοχή στις συνεδριάσεις δεν προβλέπεται ρητώς. ΄Οπως είναι ο γραμματέας ή ο τυχόν κατά νόμο εισηγητής (ΣΕ 4391/1988) ........................................'
(Βλ. επίσης απόφαση του Νικολαϊδη, Δ. στην υπόθεση Δρουσιώτη, ανωτέρω, στην οποία φαίνεται να υιοθετείται το παραπάνω απόσπασμα).
Είναι επομένως αναπόφευκτη η ακύρωση της επίδικης πράξης για κακή σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Με τη διαπίστωση αυτή τελειώνει το έργο του Δικαστηρίου. Είναι περιττό να μας απασχολήσει οποιοδήποτε άλλο από τα εγερθέντα ζητήματα. Ακυρώνω την απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 146.4(β) του Συντάγματος. Τα έξοδα επιδικάζονται σε βάρος της Δημοκρατίας."
Παρόμοια αντιμετώπιση έχει υιοθετηθεί και στις πιο κάτω υποθέσεις: Land of the Kings Hotel Appartments v. Κ.Ο.Τ., Υποθ. 595/98 και 403/2000/29.3.2001 (απόφαση Κωνσταντινίδη, Δ.), Σωτηριάδη ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 89/2000/14.3.2001 (απόφαση Νικολάου, Δ.), Χ" Παυλή ν. Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας, Υποθ. 587/95/8.12.97 (απόφαση Νικολάου, Δ.), Cypallet Ltd v. Συμβουλίου Εμπορίας Κυπριακών Πατατών, Υποθ. 113/96/26.11.98 (απόφαση
Νικολάου, Δ.), Δημοσθένους ν. Σχολικής Εφορείας Λακατάμειας, Υποθ. 1096/99/8.3.2001 (απόφαση Κραμβή, Δ.), Γιαννακού ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας, Υποθ. 245/96/12.2.98 (απόφαση Γαβριηλίδη, Δ.) και Χ" Αγαθαγγέλου κ.α. ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Υποθ. 748/98/5.11.99 (απόφαση Γαβριηλίδη, Δ.)).΄Εχοντας υπόψη την πιο πάνω θέση της νομολογίας καταλήγω ότι η παρουσία του κ. Τρύφωνος αντίκειται στην έννοια της νόμιμης σύνθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της. Καμιά διαταγή για τα έξοδα των Ε.Μ..
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.