|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 1466
20 Ιουνίου, 1997
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΓΑΒΡΙΗΛ Γ. ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 195/96)
Διοικητικό Δίκαιο —Διοικητική πράξη—Παράλειψη — Έννοια εκτελεστής παράλειψης — Περιστάσεις στοιχειοθέτησης της στην κριθείσα περίπτωση — Συνέπειες — Διακήρυξη ότι έπρεπε να είχε γίνει ό,τι παραλείφθηκε και όχι ακύρωση της παράλειψης.
Πολεοδομία και Χωροταξία — Πολεοδομική άδεια — Άρνηση χορήγησης — Ιεραρχική προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 31 του Ν.90/72 — Παράλειψη απόφαση επί της ιεραρχικής προσφυγής — Περιστάσεις — Η παράλειψη εκτελεστή.
Ο αιτητής προσέφυγε κατά την παράλειψης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου επί της ιεραρχικής προσφυγής του κατά της απορρίψεως αιτήματός του για πολεοδομική άδεια.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, κηρύσσοντας ότι η παράλειψη ήταν παράνομη και ότι παν το παραλειφθέν έπρεπε να είχε εκτελεστεί, αποφάσισε ότι:
1. Την έννοια της παράλειψης η οποία παράγει έννομα αποτελέσματα και επομένως υπόκειται, ως εκτελεστή, σε αναθεωρητικό έλεγχο δυνάμει του Αρθρου 146.1 του Συντάγματος, την υπέμνησε η Ολομέλεια στη Δήμος Λάρνακας v. Mobil Oil Cyprus Ltd (1995) 3 ΑΛΛ. 400.
Είναι, φαίνεται πρόδηλο ότι προέκυψε στην προκείμενη περίπτωση παράλειψη του Υπουργικού Συμβουλίου, εντός της έννοιας του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος, να εκπληρώσει σε εύλογο χρόνο θετική υποχρέωση την οποία επέβαλλε το Άρθρο 31 του Ν. 90/72, και τούτο δεδομένης της χρονικής έκτασης της καθυστέρησης ακόμα και μέχρι τις 22 Ιανουαρίου 1996, σε συνάρτηση με ό,τι προβλήθηκε εκ μέρους των ιδίων των καθ' ων ως ο πρώτος λόγος αυτής της καθυστέρησης. Με αυτή την κατάληξη δεν παρίσταται ανάγκη να συζητηθεί η επενέργεια και του Άρθρου 29 του Συντάγματος.
2. Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Κηρύσσεται, βάσει του Άρθρου 146.4(γ) του Συντάγματος, ότι δεν θα έπρεπε να είχε προκύψει η προσβαλλόμενη παράλειψη και ότι παν το παραλειφθέν έδει να είχε εκτελεσθεί. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Διαταγή ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
P. A. College Ltd ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1144,
Δήμος Λάρνακας v. Mobil Oil Cyprus Ltd (1995) 3 Α.Α.Δ. 400,
Δημοτική Επιτροπή Αγ. Δομετίου ν. Χριστοφόρου κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 434,
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως με την οποία απέρριψε την αίτηση του αιτητή για τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση εργαστηρίου ξυλουργικών εργασιών.
Τ. Παπαδόπουλος, για τον Αιτητή.
Χρ. Ιωσηφίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Α.: Τα γεγονότα είναι απλά. Στις 14 Δεκεμβρίου 1993 ο αιτητής δεόντως υπέβαλε την αίτηση υπ' αρ. ΛΕΥ/2419/93 για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση εργαστηρίου ξυλουργικών εργασιών σε τεμάχιο στο χωριό Ψημολόφου, επαρχίας Λευκωσίας.
Με απόφαση ημερ. 6 Οκτωβρίου 1994, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, ως αρμόδια αρχή, απέρριψε την αίτηση. Ο αιτητής, με επιστολή των δικηγόρων του, ημερ. 11 Ιανουαρίου 1995, υπέβαλε στο Υπουργικό Συμβούλιο ιεραρχική προσφυγή κατά της απόρριψης, δυνάμει του άρθρου 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν. 90/72). Πέρασε ένας χρόνος χωρίς καμιά ανταπόκριση. Οπότε ο αιτητής έθεσε ζήτημα καθυστέρησης. Παραθέτω επί τούτου απόσπασμα της επιστολής, ημερ. 22 Ιανουαρίου 1996, των δικηγόρων του προς το Υπουργικό Συμβούλιο:
"...επανερχόμαστε στην ως άνω ιεραρχική προσφυγή, της οποίας δεν έχετε μέχρι στιγμής επιληφθεί, και δια της παρούσας σας καλούμε όπως διερευνήσετε το όλο θέμα και αποφασίσετε το συντομώτερο δυνατόν, και εν πάση περιπτώσει εντός 30 ημερών από της λήψεως της παρούσας ως η σχετική συνταγματική σας υποχρέωση [Άρθρο 29 του Συντάγματος]."
Ως αποτέλεσμα, το Υπουργείο Εσωτερικών απέστειλε την ακόλουθη επιστολή, ημερ. 2 Φεβρουαρίου 1996:
"Κύριοι,
Αναφέρομαι στην επιστολή σας με ημερομηνία 22.1.96 και σας πληροφορώ ότι η μελέτη της Ιεραρχικής Προσφυγής που υποβάλατε εκ μέρους του πελάτη σας κ. Γαβριήλ Γ. Χρυσάνθου, με την επιστολή σας με ημερομηνία 11.1.95, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Εν πάση περιπτώσει σας διαβεβαιώνω ότι καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για επίσπευση της όλης διαδικασίας.
Με τιμή,
(Λ. Σιδηροπούλου) για Αν. Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών"
Με επιστολή της ίδιας ημερομηνίας, το Υπουργείο Εσωτερικών απευθύνθηκε και στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως. Το περιεχόμενο αυτής της επιστολής είναι αποκαλυπτικό της καθυστέρησης. Αναφέρονται σχετικά τα εξής:
"Επειδή από παράβλεψη δεν ζητήθηκαν εγκαίρως οι απόψεις σας και επειδή όπως αντιλαμβάνεσθε το θέμα είναι πολύ καθυστερημένο προσκαλείσθε σε σύσκεψη, στις 23.2.96 και ώρα 10.00 π.μ. στο γραφείο του Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού κου Μ. Ζαπίτη για συζήτηση και υποβολή απόψεων ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η ετοιμασία σχετικού Σημειώματος προς την αρμόδια Υπουργική Επιτροπή, για λήψη απόφασης."
Μέχρι τις 13 Μαρτίου 1996 που καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή, δεν υπήρξε αποτέλεσμα. Και το ζήτημα παρέμεινε σε εκκρεμότητα.
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητεί:
"Α. Δήλωση ή/και απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η συνεχιζόμενη παράλειψη των Καθ' ων η Αίτηση να επιληφθούν της ιεραρχικής προσφυγής που υπέβαλε ο Αιτητής στις 11/1/95, δυνάμει του άρθρου 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972, (Ν. 90/72), εναντίον της γνωστοποιήσεως αρνήσεως χορηγήσεως πολεοδομικής άδειας ημερ. 6/10/94, είναι άκυρη και στερείται οποιουδήποτε νομίμου αποτελέσματος.
Β. Δήλωση ή/και απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι ο,τιδήποτε παραλείπεται εκ μέρους των Καθ' ων η Αίτηση σχετικώς με την ιεραρχική προσφυγή που υπέβαλε ο Αιτητής στις 11/1/95 δυνάμει του άρθρου 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν. 90/72) εναντίον της γνωστοποιήσεως αρνήσεως χορηγήσεως πολεοδομικής άδειας ημερ. 6/10/84, αυτό παρανόμως παραλείπεται και θα πρέπει να διενεργηθεί."
Στην Ρ.Α.. College Ltd ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1144, ο Νικολαΐδης Δ., ερμηνεύοντας το Άρθρο 146.4(γ) του Συντάγματος, υπέδειξε, με αναφορά στη νομολογία, το πώς πρέπει να αντικρύ-ζεται το λεκτικό της διάταξης η οποία αναφέρεται στην εξουσία του Δικαστηρίου για παροχή θεραπείας σε περίπτωση διοικητικής παράλειψης. Καθώς παρατήρησε, δεν είναι νοητή η κήρυξη παράλειψης ως άκυρης. Συμφωνώ. Δήλωση μπορεί να εκδοθεί ότι δεν θα έπρεπε να είχε προκύψει η παράλειψη και ότι "παν το παραληφθέν έδει να είχεν εκτελεσθεί". Εν προκειμένω η πρώτη αιτούμενη θεραπεία δεν προσφέρεται. Το αντίθετο βέβαια σε ό,τι αφορά τη δεύτερη.
Ο συνήγορος των καθ' ων υπέβαλε ότι δεν υπήρξε παράλειψη από μέρους του Υπουργικού Συμβουλίου να επιληφθεί της ιεραρχικής προσφυγής δεδομένης της διαβεβαίωσης προς τον αιτητή με την επιστολή ημερ. 2 Φεβρουαρίου 1996 ότι "καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για επίσπευση της όλης διαδικασίας" και ως εκ τούτου η προσφυγή εστερείτο αντικειμένου. Έπειτα πρόσθεσε κάποιες εξηγήσεις αναφορικά με την περαιτέρω πορεία για να εξηγήσει τη συνέχιση της εκκρεμότητας η οποία, καθώς επίσης υπέβαλε, δεν παρείχε έρεισμα για την προσφυγή εξ αιτίας και πάλι της ανυπαρξίας εκτελεστής παράλειψης. Αναφέρθηκε σχετικά στη νομολογία και ανέπτυξε επιχειρηματολογία. Στην οποία θεωρώ αχρείαστο να αναφερθώ.
Κατά την άποψη μου, οι θέσεις που προώθησε ο συνήγορος των καθ' ων προς αντίκρουση της προσφυγής παραγνωρίζουν τη νομική ταυτότητα του εγειρομένου ζητήματος και την ιδιαίτερη του υφή την προκύπτουσα από τις πραγματικές του διαστάσεις. Την έννοια της παράλειψης η οποία παράγει έννομα αποτελέσματα και επομένως υπόκειται, ως εκτελεστή, σε αναθεωρητικό έλεγχο δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος, την υπέμνησε η Ολομέλεια στη Δήμος Λάρνακας v. Mobil Oil Cyprus Ltd (1995) 3 Α.Α.Δ. 400, με τα εξής:
"Παράλειψη διοικητικού οργάνου να εκπληρώσει καθήκον υπόκειται σε αναθεώρηση μόνο όπου αυτή συνίσταται στη μη εκπλήρωση θετικής υποχρέωσης την οποία επιβάλλει ο νόμος. Σ' εκείνη την περίπτωση, η αδράνεια ελέγχεται εφόσον η παράλειψη της Διοίκησης την εκτρέπει από το νομοθετημένο καθήκον της."
Είναι, μου φαίνεται πρόδηλο ότι προέκυψε στην προκείμενη περίπτωση παράλειψη του Υπουργικού Συμβουλίου, εντός της έννοιας του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος, να εκπληρώσει σε εύλογο χρόνο θετική υποχρέωση την οποία επέβαλλε το άρθρο 31 του Ν. 90/72, και τούτο δεδομένης της χρονικής έκτασης της καθυστέρησης ακόμα και μέχρι τις 22 Ιανουαρίου 1996, σε συνάρτηση με ό,τι προβλήθηκε εκ μέρους των ιδίων των καθ' ων ως ο πρώτος λόγος αυτής της καθυστέρησης: βλ. την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοτική Επιτροπή Αγ. Δομετίου ν. Χριστοφόρου κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 434, ιδιαίτερα στις σελ. 451-2. Με αυτή την κατάληξη δεν παρίσταται ανάγκη να συζητήσω την επενέργεια και του Άρθρου 29 του Συντάγματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Κηρύσσεται, βάσει του Άρθρου 146.4(γ) του Συντάγματος, ότι δεν θα έπρεπε να είχε προκύψει η προσβαλλόμενη παράλειψη και ότι παν το παραλειφθέν έδει να είχε εκτελεσθεί. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Διαταγή ως ανωτέρω.