|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1994) 4 ΑΑΔ 2028
14 Οκτωβρίου, 1994
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ TOY ΣABBA, ANHΛIKOΣ ΔIA TΩN ΣABBA XPIΣTOΔOYΛOY KAI ΓIANNOYΛΛAΣ XPIΣTOΔOYΛOY ΠOY AΣKOYN THN ΓONIKH MEPIMNA ΩΣ ΦYΣIKOI ΓONEIΣ KAI/Ή ΠΛHΣIEΣTEPΟΙ ΦIΛΟΙ TOY,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, MEΣΩ YΠOYPΓEIOY AMYNAΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 836/93)
Στρατός ― Οι περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμοί του 1990 (ΚΔΠ 90/90) ― Κανονισμός 5(2)(στ) ― Συγκρότηση υγειονομικής επιτροπής με απόφαση του Υπουργού μετά από συνεννόηση με τον Υπουργό Υγείας ― Από τη φύση της συνεννόησης δεν αναμένεται αυτή να βρίσκεται καταχωρημένη σε έγγραφο ― Αρχή της νομιμότητας τεκμαίρει την υπάρξή της ― Στην προκειμένη περίπτωση πρόταση διοικητικού λειτουργού αναφορικά με την σύσταση της επιτροπής, εγκρίθηκε από τον Υπουργό.
Στρατός ― Γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής ― Αιτιολογία ― Διαπίστωση κάποιου είδους πάθησης δεν είναι αρκετή σε ιατρική γνωμάτευση ― Απαιτείται η σύνδεση της υπόθεσης αυτής με την ακαταλληλότητα του υποψηφίου για την ιδιότητα που επιδιώκει ― 'Ελλειψη της σύνδεσης αυτής καθιστά τη γνωμάτευση αναιτιολόγητη.
Ο αιτητής προσέβαλε με την προσφυγή του την απόφαση των καθ'ων η αίτηση να απορρίψουν αίτημά του να φοιτήσει στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων λόγω ακαταλληλότητάς του που αποφασίστηκε από την υγειονομική επιτροπή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1) Αναφορικά με τον ισχυρισμό του αιτητή πως η υγειονομική επιτροπή δεν συστάθηκε νόμιμος επειδή δεν προηγήθηκε συνεννόηση του Υπουργού με τον Υπουργό Υγείας όπως προνοούν οι Κανονισμοί, το Δικαστήριο δεν συμφωνεί με αυτόν. Από τη φύση της συνεννόησης που προνοείται στον κανονισμό δεν αναμένει κανείς να την βρει καταχωρημένη σε οποιαδήποτε έγγραφο. Μπορεί όμως με βεβαιότητα να διαπιστωθεί το γεγονός, όταν το αποτέλεσμά της τεθεί σε λειτουργία, έχοντας μάλιστα υπόψη και την αρχή πως η διοίκηση θεωρείται πως κινείται στα πλαίσια του νόμου. Επιπλέον όμως, στην υπόθεση υπάρχει σχετική πρόταση διοικητικού λειτουργού προς τον Υπουργό, με την οποία εισηγείται όπως η υφιστάμενη ιατρική επιτροπή Εξέτασης Σωματικής Ικανότητας, να λειτουργήσει και ως υγειονομική επιτροπή για τους σκοπούς των πιο πάνω αναφερομένων Κανονισμών. Η εισήγηση εγκρίθηκε από τον Υπουργό, όπως σημειώνει ο ίδιος στο σχετικό έγγραφο της 12.5.93.
2) Είναι βάσιμο όμως το παράπονο του αιτητή για ελλειπή αιτιολογία της επίδικης απόφασης, Στην έκθεσή της η υγειονομική επιτροπή, στο σχετικό δελτίο που αφορά στον αιτητή, αναφέρει, κάτω από τις "παρατηρήσεις", "Ακατάλληλος λόγω ραιβού αγκώνος συνεπεία παλαιού κατάγματος εις κακήν θέσιν πορωθέντος".
Είναι φυσικό σε μια ιατρική γνωμάτευση, που απολήγει στην κρίση πως ένας υποψήφιος είναι ακατάλληλος για κάποια ιδιότητα, να διαπιστώνεται κάποιου είδους πάθηση. Η ιατρική όμως γνωμάτευση από μόνη της μπορεί να είναι ελλειπής ως προς το βασικό ζητούμενο, την καταλληλότητα δηλαδή του υποψηφίου για την ιδιότητα που διεκδικεί, αν δεν προστεθεί σ'αυτή και το στοιχείο που μόνο οι ειδήμονες μπορούν να δώσουν, αυτό δηλαδή που θα συνδέσει την πάθηση με την ακαταλληλότητα του υποψηφίου για την ιδιότητα που επιδιώκει. Είναι γι' αυτόν ακριβώς το λόγο που, πολύ ορθά το Υπουργείο Αμυνας και το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς, έχουν εκδώσει μια πάγια διαταγή με κατευθυντήριες γραμμές αναφορικά με τις παθήσεις, που καθιστούν κάποιο υποψήφιο σωματικά ανίκανο για τις στρατιωτικές σχολές.
Στο πόρισμα της υγειονομικής επιτροπής, δεν αναφέρεται πως η πάθηση του αιτητή έχει τις συνέπειες που αναφέρονται στη διαταγή. Στο σχετικό δελτίο υπάρχει ιδιόγραφη σημείωση, προφανώς κάποιου διοικητή μονάδας, στην οποία μνημονεύονται οι παράγραφοι 53 και 678 της πάγιας διαταγής, και πως μίλησε σχετικά για το ζήτημα με κάποιο διευθυντή. Η σημείωση όμως αυτή δεν έγινε από τα μέλη της υγειονομικής επιτροπής, μήτε και ενσωματώνεται στη γνωμάτευσή τους, αναφορικά με τη κατάσταση υγείας του αιτητή. Ναι, η πάγια διαταγή δεν δεσμεύει κατά νόμο την υγειονομική επιτροπή, αλλά, για τους λόγους που αναφέρονται πιο πάνω, πρέπει να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη στην αιτιολόγηση των πορισμάτων της.
Στην υπόθεση εδώ η κρίση της υγειονομικής επιτροπής είναι ελλειπής και συμπαρασύρει την επίδικη απόφαση του Υπουργού.
H�προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ'ων η αίτηση με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του αιτητή για φοίτηση στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων γιατί η υγειονομική επιτροπή δεν τον έκρινε κατάλληλο για υπηρεσία στο στρατό της Δημοκρατίας.
Ι. Νικολάου, για τον Aιτητή.
Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Kαθ'ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
APTEMIΔHΣ, Δ.: Όπως δείχνουν τα χαρτιά στο διοικητικό φάκελο, διακαής επιθυμία του αιτητή είναι να φοιτήσει στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Δυστυχώς, η αίτησή του απορρίφθηκε από τον Υπουργό Αμύνης γιατί η υγειονομική επιτροπή δεν τον έκρινε κατάλληλο για υπηρεσία στο Στρατό της Δημοκρατίας, αφού στην εξέτασή του διαπιστώθηκε πως έχει ραιβό αγκώνα, αποτέλεσμα παλιού κατάγματος που πορώθηκε σε κακή θέση.
Ο αιτητής προσβάλλει την απόρριψή του να φοιτήσει στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων για δυο βασικά λόγους (α) διατείνεται πως η υγειονομική επιτροπή δε συστάθηκε νόμιμα, και (β) πως η αιτιολογία της ιατρικής γνωμάτευσης, που υιοθετήθηκε στην απόφαση του Υπουργού, είναι ανεπαρκής.
Θα ασχοληθώ με τα ζητήματα στην πιο πάνω σειρά τους. Το εδάφιο (2)(στ) του Κανονισμού 5 των περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών του 1990, έχει ως ακολούθως:
"Ο υποψήφιος για εισαγωγή σε ανώτατη στρατιωτική σχολή πρέπει απαραιτήτως:
(α) .........................................................................................................
................................................................................................................
(στ) να έχει κριθεί κατάλληλος για υπηρεσία στο Στρατό από υγειονομική επιτροπή που συγκροτείται για το σκοπό αυτό από τον Υπουργό σε συνεννόηση με τον Υπουργό Υγείας".
Ισχυρίζεται ο δικηγόρος του αιτητή πως δεν υπάρχει πουθενά καταγραμμένη η οποιαδήποτε συνεννόηση του Υπουργού Αμυνας με τον Υπουργό Υγείας για συγκρότηση της υγειονομικής επιτροπής, όπως προβλέπεται στη πιο πάνω διάταξη των Κανονισμών, και συνεπώς η ομάδα γιατρών που υπέβαλε τον αιτητή στην ιατρική εξέταση, δεν ήταν η αρμόδια κατά νόμο υγειονομική επιτροπή. Δε συμφωνώ με αυτό. Νομίζω πως, από τη φύση της συνεννόησης που προνοείται στον κανονισμό δεν αναμένει κανείς να την βρει καταχωρημένη σε οποιοδήποτε έγγραφο. Μπορεί όμως με βεβαιότητα να διαπιστωθεί το γεγονός, όταν το αποτέλεσμά της τεθεί σε λειτουργία, αν έχουμε μάλιστα υπόψη και την αρχή πως η διοίκηση θεωρείται πως κινείται στα πλαίσια του νόμου. Επιπλέον όμως, στην υπόθεσή μας βλέπουμε σχετική πρόταση διοικητικού λειτουργού προς τον Υπουργό, με την οποία εισηγείται όπως η υφιστάμενη ιατρική επιτροπή Εξέτασης Σωματικής Ικανότητας, να λειτουργήσει και ως υγειονομική επιτροπή για τους σκοπούς των πιο πάνω αναφερομένων Κανονισμών. Η εισήγηση εγκρίθηκε από τον Υπουργό, όπως σημειώνει ο ίδιος στο σχετικό έγγραφο της 12.5.93.
(β) Είναι βάσιμο όμως το παράπονο του αιτητή για ελλειπή αιτιολογία της επίδικης απόφασης. Στην έκθεσή της η υγειονομική επιτροπή, στο σχετικό δελτίο που αφορά στον αιτητή, αναφέρει, κάτω από τις "παρατηρήσεις", "Ακατάλληλος λόγω ραιβού αγκώνος συνεπεία παλαιού κατάγματος εις κακήν θέσιν πορωθέντος".
Είναι φυσικό σε μια ιατρική γνωμάτευση, που απολήγει στην κρίση πως ένας υποψήφιος είναι ακατάλληλος για κάποια ιδιότητα, να διαπιστώνεται κάποιου είδους πάθηση. Η ιατρική όμως γνωμάτευση από μόνη της μπορεί να είναι ελλειπής ως προς το βασικό ζητούμενο, την καταλληλότητα δηλαδή του υποψηφίου για την ιδιότητα που διεκδικεί, αν δεν προστεθεί σ' αυτή και το στοιχείο που μόνο οι ειδήμονες μπορούν να δώσουν, αυτό δηλαδή που θα συνδέσει την πάθηση με την ακαταλληλότητα του υποψηφίου για την ιδιότητα που επιδιώκει. Είναι γι' αυτόν ακριβώς το λόγο που, πολύ ορθά κατά τη γνώμη μου, το Υπουργείο Άμυνας και το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς, έχουν εκδώσει μια πάγια διαταγή με κατευθυντήριες γραμμές αναφορικά με τις παθήσεις, που καθιστούν κάποιο υποψήφιο σωματικά ανίκανο για τις στρατιωτικές σχολές.
Ο δικηγόρος της Δημοκρατίας λέει πως η διαταγή αυτή δεν είναι δεσμευτική για την υγειονομική επιτροπή, που είναι η μόνη αρμόδια κατά νόμο να γνωμοδοτήσει πάνω στο ζήτημα. Αυτό είναι ορθό. Στο χώρο όμως του αναθεωρητικού ελέγχου, κατά την εφαρμογή του νόμου, υπεισέρχονται και ζητήματα ορθής διοικητικής λειτουργίας, σύμφωνα με τις γνωστές αρχές του δικαίου.
Ειδικά λοιπόν για την περίπτωση του ραιβού αγκώνος, αναφέρονται τα εξής στην πάγια διαταγή:
παραγρ.53: "Κάταγμα ουδόλως ή ατελώς ή εις κακήν θέσιν πορωθέν και προκαλούν, ως εκ της θέσεώς του, εκδήλους και σοβαράς λειτουργικάς διαταραχάς.
παραγρ.678: Η παρέκκλισις του άξονος του αντιβραχίου προς τα έξω ή έσω, εφ' όσον προκαλεί ανικανότητα περί την κανονικήν και ακριβή εκτέλεσιν των χειρισμών του όπλου".
Επαναλαμβάνω πως, πολύ ορθά έχει εκδοθεί η πιο πάνω διαταγή, γιατί προέρχεται από το πιο αρμόδιο σώμα να γνωρίζει ποια είδη παθήσεων καθιστούν ένα άτομο σωματικά ανίκανο για στρατιωτική υπηρεσία. Είναι δε φανερό από το περιεχόμενό της πως η διαταγή έχει εκδοθεί σε συνεργασία των στρατιωτικών και ιατρικών υπηρεσιών.
Στο πόρισμα της υγειονομικής επιτροπής, που παραθέτω πιο πάνω, δεν αναφέρεται πως η πάθηση του αιτητή έχει τις συνέπειες που αναφέρονται στη διαταγή. Στο σχετικό δελτίο υπάρχει ιδιόγραφη σημείωση, προφανώς κάποιου διοικητή μονάδας, στην οποία μνημονεύονται οι παράγραφοι 53 και 678 της πάγιας διαταγής, και πως μίλησε σχετικά για το ζήτημα με κάποιο διευθυντή. Η σημείωση όμως αυτή δεν έγινε από τα μέλη της υγειονομικής επιτροπής, μήτε και ενσωματώνεται στη γνωμάτευσή τους, αναφορικά με τη κατάσταση υγείας του αιτητή. Ναι, η πάγια διαταγή δεν δεσμεύει κατά νόμο την υγειονομική επιτροπή, αλλά, για τους λόγους που αναφέρω πιο πάνω, πρέπει να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη στην αιτιολόγηση των πορισμάτων της.
Στην υπόθεσή μας η κρίση της υγειονομικής επιτροπής είναι ελλειπής και συμπαρασύρει την επίδικη απόφαση του Υπουργού, η οποία και ακυρώνεται.
H προσφυγή επιτυγχάνει.