|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2007) 3 ΑΑΔ 363
4 ΙΟΥΛΊΟΥ, 2007
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
Εφεσείοντες,
v.
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ A. POLYDOROU & SON LTD,
Εφεσιβλήτων.
(Aναθεωρητική Έφεση Αρ. 3837)
Προσφορές ― Όροι ― Ουσιώδεις όροι ― Περιστάσεις υπό τις οποίες κρίθηκε ως επουσιώδης και καθαρά τυπική η επίδικη απόκλιση από όρο των προσφορών που επέβαλε την υποβολή, μαζί με την προσφορά, πιστοποιητικών φορολογικής ενημερότητας.
Αναθεωρητική Έφεση ― Λόγοι έφεσης ― Δεν εξετάζονται λόγοι οι οποίοι αφορούν μέρη της εκκαλούμενης απόφασης, που δεν εμπίπτουν στο σκεπτικό της και στο πλαίσιο ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης.
Οι εφεσείοντες επεδίωξαν την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης, που ακύρωσε την κατακύρωση της επίδικης προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος και όχι στους εφεσίβλητους οι οποίοι ήταν οι φθηνότεροι προσφοροδότες, αλλά αποκλείστηκαν με την αιτιολογία ότι δεν είχαν προσκομίσει, μετά την παράταση της προθεσμίας υποβολής των προσφορών, νέα πιστοποιητικά τακτοποίησης των οφειλών τους προς το δημόσιο.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
1. Στην παρούσα περίπτωση είναι φανερό ότι οι εφεσίβλητοι είχαν πράγματι τις υποχρεώσεις τους διευθετημένες και προκάλεσαν την έκδοση των απαιτουμένων πιστοποιητικών που το αποδείκνυαν βάσει της αρχικής ημερομηνίας υποβολής των προσφορών. Είναι προφανές ότι όταν η προθεσμία αυτή παρατάθηκε, παρέλειψαν να ενσωματώσουν στην προσφορά τους πιστοποιητικά που αποδείκνυαν την έλλειψη υποχρεώσεών τους για τη νέα ημερομηνία. Είναι εξ ίσου φανερό από τα γεγονότα, ότι οι εφεσίβλητοι είχαν, ούτως ή άλλως, διευθετημένες τις υποχρεώσεις τους και συνεπώς πρόκειται περί μιας ουσιαστικά τυπικής παράλειψης και όχι παράβασης όρου, πολύ δε περισσότερο ουσιώδους όρου.
Η καταχώρηση πιστοποιητικών λίγες μόνο μέρες μετά, λόγω της παράτασης της προθεσμίας, δεν μπορεί να θεωρηθεί παράλειψη ουσιώδους όρου, ιδιαίτερα όταν το ουσιαστικό θέμα της διευθέτησης των υποχρεώσεων των εφεσιβλήτων σαφώς εκπληρωνόταν.
2. Ως προς, τέλος, τον λόγο έφεσης, σύμφωνα με τον οποίο οι εφεσείοντες παραπονούνται ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο αποφάσισε ότι η κατακύρωση έπρεπε να γίνει υπέρ των αιτητών, πρόκειται περί ενός σχολίου έξω από το πλαίσιο ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης το οποίο και δεν αποτελεί μέρος του σκεπτικού της απόφασης.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Δημοκρατία ν. Χαρ. Πηλακούτας Λτδ (2006) 3 A.A.Δ. 759.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Yπ. Aρ. 445/03), ημερ. 17/7/04.
Ελ. Νικολαΐδου, Ανωτ. Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσείοντες.
Αντ. Δράκος, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα απαγγείλει ο Δικαστής Νικολαΐδης.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Αρχικά ως τελευταία ημερομηνία υποβολής των προσφορών που προκήρυξε το Υπουργείο Οικονομικών για την προμήθεια τσαντών ταξιδίου παραλλαγής ορίστηκε η 30.7.2002 αλλά στις 26.7.2002 η ημερομηνία μετατέθηκε για την 24.9.2002.
Την τελευταία ημέρα της προθεσμίας υποβλήθηκαν έξι προσφορές μεταξύ των οποίων αυτή των αιτητών που τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν και η χαμηλότερη. Οι προσφορές εξετάστηκαν και η Επιτροπή Αξιολόγησης εισηγήθηκε την κατακύρωση της προσφοράς στους αιτητές. Όμως η Τεχνική Επιτροπή Υφασμάτων και Ειδών ΄Ενδυσης (στο εξής «η Τεχνική Επιτροπή») εισηγήθηκε, κατά πλειοψηφία, την κατακύρωση της προσφοράς στο δεύτερο φθηνότερο προσφοροδότη, το ενδιαφερόμενο μέρος, γιατί οι αιτητές είχαν υποβάλει μαζί με την προσφορά τους πιστοποιητικά για τακτοποίηση των οφειλών τους προς τη Δημοκρατία και συγκεκριμένα για το Φόρο Εισοδήματος, τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις και τον Φ.Π.Α. με ημερομηνία έκδοσης τις 9.7.2002, 10.7.2002 και 10.7.2002 αντιστοίχως.
Τελικά η προσφορά κατακυρώθηκε στο ενδιαφερόμενο μέρος.
Ο όρος 10.1 των προσφορών προνοεί ότι:
«Κάθε πιθανός προμηθευτής οφείλει να εξασφαλίσει από τα πιο κάτω Τμήματα/Υπηρεσίες και να υποβάλει μαζί με όλα τα άλλα έγγραφα τα οποία θα πρέπει να συνοδεύουν την προσφορά του, πρωτότυπα πιστοποιητικά με τα οποία να βεβαιώνεται ότι αυτός έχει διευθετήσει τις οφειλές ή/και υποχρεώσεις του προς τη Δημοκρατία.
Ι. Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων
ΙΙ. Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων
ΙΙΙ. Υπηρεσία Φόρου Προστιθέμενης Αξίας».
Σε κάποιο χρόνο ύστερα από παρέμβαση της Επιτροπής Αξιολόγησης, οι εφεσίβλητοι προσκόμισαν πιστοποιητικά με ημερομηνίες έκδοσης 22.10.2002, 23.10.2002 και 23.10.2002, πιστοποιητικά τα οποία ικανοποιούσαν τους όρους προσφοράς, αλλά τα πιστοποιητικά προσκομίστηκαν μετά την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς, δηλαδή μετά την 24.9.2002. Η Τεχνική Επιτροπή έκρινε ότι η προσφορά των εφεσιβλήτων ήταν εκτός προδιαγραφών. Το Συμβούλιο Προσφορών ακολούθησε την εισήγησή της και κατακύρωσε την προσφορά στο ενδιαφερόμενο μέρος.
Η προσφυγή την οποία καταχώρησαν οι εφεσίβλητοι εναντίον της πιο πάνω απόφασης ήταν επιτυχής. Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε ότι η παράταση δεν μπορούσε να αποβεί εις βάρος του φθηνότερου προσφοροδότη, ο οποίος είχε ήδη τακτοποιήσει τις οφειλές του, έχοντας υπ' όψιν τον αρχικό χρόνο συμπλήρωσης της προθεσμίας υποβολής της προσφοράς και ο οποίος εξασφάλισε τα απαραίτητα πιστοποιητικά. Δεν υπήρχε, επομένως, κατέληξε το δικαστήριο, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, απόκλιση από τους όρους της προσφοράς.
Οι εφεσείοντες προσβάλλοντας την πρωτόδικη απόφαση υποστηρίζουν ότι εσφαλμένα αποφασίστηκε ότι αφού τα κατάλληλα πιστοποιητικά ζητήθηκαν εκ των υστέρων από την Επιτροπή Αξιολόγησης και προσκομίστηκαν, η παράλειψη των εφεσίβλητων δεν ήταν ουσιώδης, εφ' όσον σύμφωνα με την υφιστάμενη νομολογία δεν παρέχεται η ευχέρεια εκ των υστέρων θεραπείας παραλείψεων του προσφοροδότη. Υποστηρίζουν, ωσαύτως, ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο θεώρησε ότι η παράταση της ημερομηνίας υποβολής των προσφορών ήταν ο λόγος στον οποίο οφειλόταν η παράλειψη αυτή, δεδομένου ότι μια τέτοια αλλαγή βρίσκεται μέσα στα πλαίσια των εξουσιών της διοίκησης και η αλλαγή αντιμετωπίζεται ως όρος του διαγωνισμού και όχι ως μεμονωμένο συμβάν.
Προς υποστήριξη των θέσεών της η ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσειόντων βασίστηκε στην πρόσφατη υπόθεση Δημοκρατία ν. Χαρ. Πηλακούτας Λτδ (2006) 3 A.A.Δ. 759, όπου αποφασίστηκε, σε μια παρόμοια περίπτωση, ότι δεν μπορεί η για οποιοδήποτε λόγο παράταση της ημερομηνίας της υποβολής προσφορών να οδηγεί στην οποιαδήποτε χαλάρωση της υποχρέωσης των προσφοροδοτών να συμμορφωθούν προς τους όρους της προσφοράς και δη προς τους όρους εκείνους τους οποίους η ίδια η διοίκηση προκαθόρισε ως ουσιώδεις, με το σκεπτικό ότι ο προσφοροδότης διέπραξε κάποιο λάθος για λόγο για τον οποίο δεν είναι άμοιρη ευθυνών και η διοίκηση.
Η παρούσα υπόθεση διαφοροποιείται της πιο πάνω σε ένα πολύ ουσιαστικό σημείο. Στην περίπτωση εκείνη οι όροι της προσφοράς σαφώς προνοούσαν ότι αν τα πιστοποιητικά δεν περιλαμβάνονταν στην προσφορά, αυτή θα απορριπτόταν, διατύπωση η οποία σαφώς δεικνύει ότι εκεί ο όρος για την υποβολή έγκυρων πιστοποιητικών ήταν ουσιώδης, κάτι που τόνισε και το Δικαστήριο στην απόφασή του.
Αντίθετα, στη δική μας περίπτωση, αναφέρεται απλώς ότι ο προσφοροδότης οφείλει να εξασφαλίσει τα συγκεκριμένα πιστοποιητικά, ενώ με τον όρο 21.2 προβλέπεται ότι «προσφορά που κατά την κρίση του Συμβουλίου Προσφορών παρουσιάζει ουσιώδη απόκλιση από τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές των εγγράφων του διαγωνισμού ή οποιαδήποτε ουσιώδη ασάφεια που προκύπτει από τυχόν διορθώσεις ή άλλως πως, απορρίπτεται ως απαράδεκτη». Το Συμβούλιο Προσφορών αποδεχόμενο την εισήγηση της Τεχνικής Επιτροπής δεν κατέληξε ότι η παράλειψη των εφεσιβλήτων ήταν ουσιώδης.
Κατά τη γνώμη μας, με το συγκεκριμένο όρο των Κανονισμών, αλλά και των όρων προσφοράς, σκοπείται όπως άτομα που συναλλάττονται με το δημόσιο να έχουν διευθετημένες τις δικές τους οφειλές και υποχρεώσεις. Στην παρούσα περίπτωση είναι φανερό ότι οι εφεσίβλητοι είχαν πράγματι τις υποχρεώσεις τους διευθετημένες και προκάλεσαν την έκδοση των απαιτουμένων πιστοποιητικών που το αποδείκνυαν βάσει της αρχικής ημερομηνίας υποβολής των προσφορών. Είναι προφανές ότι όταν η προθεσμία αυτή παρατάθηκε, παρέλειψαν να ενσωματώσουν στην προσφορά τους πιστοποιητικά που αποδείκνυαν την έλλειψη υποχρεώσεών τους για τη νέα ημερομηνία. Είναι εξ ίσου φανερό από τα γεγονότα ότι οι εφεσίβλητοι είχαν, ούτως ή άλλως, διευθετημένες τις υποχρεώσεις τους και συνεπώς πρόκειται περί μιας ουσιαστικά τυπικής παράλειψης και ουχί παράβασης όρου, πολύ δε περισσότερο ουσιώδους όρου. Και εδώ έγκειται και η διαφορά της παρούσας υπόθεσης με την υπόθεση Δημοκρατία ν. Χαρ. Πηλακούτας Λτδ, ανωτέρω.
Κρίνουμε ότι στην παρούσα περίπτωση η καταχώρηση πιστοποιητικών λίγες μόνο μέρες μετά, λόγω της παράτασης της προθεσμίας δεν μπορεί να θεωρηθεί παράλειψη ουσιώδους όρου, ιδιαίτερα όταν το ουσιαστικό θέμα της διευθέτησης των υποχρεώσεων των εφεσιβλήτων σαφώς εκπληρωνόταν.
Ως προς, τέλος, τον τρίτο λόγο έφεσης, σύμφωνα με τον οποίο οι εφεσείοντες παραπονούνται ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο αποφάσισε ότι η κατακύρωση έπρεπε να γίνει υπέρ των αιτητών, πρόκειται περί ενός σχολίου έξω από το πλαίσιο ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης το οποίο και δεν αποτελεί μέρος του σκεπτικού της απόφασης.
Η έφεση απορρίπτεται και η πρωτόδικη απόφαση επιβεβαιώνεται, με £700 έξοδα εναντίον των εφεσειόντων.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.