|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1990) 3 ΑΑΔ 3883
19 Νοεμβρίου, 1990
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΥΔΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ/ Ή MEΣΩ TOY ΛEITOYPΓOY EΓΓPAΦHΣ TOY YΠOYPΓEIOY EΣΩTEPIKΩN, YΠHPEΣIAΣ EΓΓPAΦHΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 99/89).
Εκτοπισθέντες και παθόντες — Προσφυγική ταυτότητα — Απόφαση των καθ' ων η αίτηση με την οποία απερρίφθη αίτημα για αντικατάσταση της προσφυγικής ταυτότητας του αιτητή και ακυρώθηκε η προσφυγική ταυτότητα που του είχε αρχικά δοθεί — Άτομο χαρακτηρίζεται εκτοπισθέν εάν κατά την τουρκική εισβολή του 1974 είχε τη μόνιμη διαμονή του στην κατεχόμενη περιοχή — Τα στοιχεία της έρευνας των καθ' ων η αίτηση αποδείκνυαν ότι ο αιτητής δεν ήταν εκτοπισθείς — Η επίδικη απόφαση κρίθηκε ορθή και επικυρώθηκε.
Διοικητική πράξη — Ανάκληση — Δεν είναι επιτρεπτή λόγω διαφορετικής εκτίμησης των ίδιων γεγονότων σε μεταγενέστερο στάδιο εκτός εάν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος ή/και εάν το διοικητικό όργανο εξέδωσε παράνομη πράξη λόγω αυτοτελούς ενέργειας, του εκ της πράξεως αυτής ωφεληθέντος.
Λέξεις και Φράσεις — "Εκτοπισθέντος προσώπου", στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου 13503 ημερ. 19.9.74.
Aναθεωρητική Δικαιοδοσία — Δικαστικός έλεγχος — Eπέμβαση Δικαστηρίου — Το Δικαστήριο δεν υποκαθιστά με τη δική του κρίση τη διακριτική εξουσία της Διοίκησης, εκτός εάν σημειώθηκε πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο ή υπέρβαση των ορίων της διακριτικής εξουσίας της Διοίκησης.
Οι καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από ενδελεχή έρευνα, ότι η μόνιμη κατοικία του αιτητή μέχρι την εισβολή του 1974, δεν ήταν η Μόρφου, όπως ισχυρίστηκε αρχικά, αλλά ο 'Αγιος Δομέτιος. Αποφάσισαν ως εκ τούτου να μη αντικαταστήσουν την προσφυγική του ταυτότητα και να ακυρώσουν την προσφυγική ταυτότητα που του είχαν αρχικά παραχωρήσει.
Ο αιτητής ισχυρίστηκε στην προσφυγή του ότι, η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε με πλάνη περί τα πράγματα και το νόμο, χωρίς τη διεξαγωγή δέουσας έρευνας και επίσης ότι εστερείτο δέουσας αιτιολογίας. Επιπρόσθετα ισχυρίστηκε ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση αποτελεί ανάκληση διοικητικής πράξης και δεν είναι επιτρεπτή λόγω του μακρού χρόνου που μεσολάβησε.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απορρίπτοντας την προσφυγή αποφάνθηκε ότι πλήττεται το δημόσιο συμφέρον όταν κάποιος κατέχει προσφυγική ταυτότητα με τα επακόλουθα ευεργετήματα, χωρίς να δικαιούται. Η ίδια αρχή ισχύει και στην περίπτωση που δεν έχει χρησιμοποιηθεί δόλος, όπως είναι η παρούσα περίπτωση.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία απορρίφθηκε αίτημα του αιτητή για αντικατάσταση της προσφυγικής του ταυτότητας και ακυρώθηκε η προσφυγική ταυτότητα που του είχε αρχικά δοθεί.
E. Ευσταθίου, για τον Αιτητή.
A. Βασιλειάδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας A΄, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ, Δ.: Στις 9/9/1974 η αρμόδια Κυβερνητική Υπηρεσία εξέδωσε στον αιτητή Ανδρέα Πετρούδη προσφυγική ταυτότητα, υπ' αριθ. 67327. Η προσφυγική ταυτότητα έδινε στους εκτοπισμένους ορισμένα προνόμια ή/και διευκολύνσεις ώστε να απαυλύνουν, έστω και για ένα μικρό ποσοστό, τις τεράστιες οικονομικές απώλειες που είχαν υποστεί λόγω της Τουρκικής Εισβολής.
Στις 17/6/88, ο Ανδρέας Πετρούδης με αίτησή του ζήτησε την αντικατάσταση ή/και ανανέωση της προσφυγικής του ταυτότητας. Με απόφαση της αρμόδιας Υπηρεσίας, ημερομηνίας 1/12/88, που κοινοποιήθηκε στον αιτητή στις 6/12/88, απερρίφθη το αίτημά του για αντικατάσταση της προσφυγικής του ταυτότητας και ακυρώθηκε η προσφυγική ταυτότητα που του είχε αρχικά δοθεί.
Με την προσφυγή του αυτή ο αιτητής, ζητά από το Δικαστήριο να κηρύξει την απόφαση της αρμόδιας Υπηρεσίας Εγγραφής Εκτοπισμένων, ως άκυρη και παράνομη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος.
Είναι ο ισχυρισμός του αιτητή πως η απόφαση των καθ' ων η αίτηση είναι προϊόν νομικής ή πραγματικής πλάνης, πως λήφθηκε χωρίς να έχει διεξαχθεί η αναγκαία έρευνα και πως η απόφαση είναι προϊόν λανθασμένης εκτίμησης των γεγονότων, άδικη και αδικαιολόγητη και πως στερείται της δέουσας αιτιολογίας. Αντίθετα, οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται πως η απόφαση είναι καθόλα νόμιμη και αιτιολογημένη και πως η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος, των Νόμων και των Κανονισμών, αφού λήφθησαν υπόψη όλα τα ουσιώδη στοιχεία και περιστατικά της υπόθεσης.
Είναι ο ισχυρισμός του αιτητή πως ουσιαστικά η απόφαση των καθ' ων η αίτηση αποτελεί ανάκληση διοικητικής πράξης και δεν ήταν επιτρεπτή λόγω του μακρού χρόνου που μεσολάβησε.
Στη γραπτή αγόρευσή του ο αιτητής αναφέρει τα εξής:
"Η ανάκληση των νόμιμων διοικητικών πράξεων είναι επιτρεπτή, εφόσο δεν θίγονται δικαιώματα των πολιτών που δημιουργήθηκαν με την πράξη που ανακαλείται, ή για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Οι παράνομες πράξεις, δηλαδή πράξεις που εκδόθηκαν κατά παράβαση νόμου και εκείνες που εκδόθηκαν με πλάνη για τα πράγματα, μπορούν να ανακληθούν. Η ανάκληση όμως δεν επιτρέπεται ύστερα από την παρέλευση μακρού χρόνου, εκτός εάν λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν την ανάκληση."
Είναι ο ισχυρισμός του πως τα δεδομένα που ίσχυαν κατά την έκδοση της προσφυγικής ταυτότητας το Σεπτέμβρη του 1974, παρέμειναν αμετάβλητα και δε δικαιούται η αρμόδια αρχή πάνω στα ίδια γεγονότα να δώσει διάφορη εκτίμηση σε αργότερο στάδιο και να ανακαλέσει την πρώτη απόφασή της. Πέραν τούτου, οι δηλώσεις που έγιναν το Σεπτέμβρη του 1974, δεν ήταν ούτε δόλιες, ούτε απατηλές. Πέραν τούτου, ο αιτητής είχε ορισμένα ωφελήματα και δικαιώματα και πέρασε τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, που δεν μπορεί να θεωρηθεί εύλογο ώστε να ανακαλείται η αρχική απόφαση.
Είναι ο ισχυρισμός των καθ' ων η αίτηση πως η επίδικη απόφαση δε λήφθηκε κάτω από πλάνη νομική ή περί τα πράγματα, πως έγινε η δέουσα έρευνα, εκτιμήθηκαν ορθά τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης και λήφθηκε η σχετική απόφαση.
Κατά τον ισχυρισμό των καθ'ων η αίτηση, ο αιτητής δεν εμπίπτει κάτω από τον ορισμό του "εκτοπισθέντος προσώπου", όπως προσδιορίστηκε με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου 13503, στις 19/9/74, που αναφέρει πως, "εκτοπισθείς θεωρείται το άτομο του οποίου η μόνιμος κατοικία ευρίσκεται σε κατειλημμένη υπό των Τούρκων περιοχή ......".
Κατά τον ισχυρισμό των καθ' ων η αίτηση, έγινε μια ενδελεχής έρευνα μετά την αίτηση του αιτητή για ανανέωση της προσφυγικής του ταυτότητας, εξετάσθηκαν όλα τα στοιχεία που έφερε σε φως η έρευνα και αποφασίστηκε πως η μόνιμη κατοικία του αιτητή δεν ήταν στη Μόρφου, όπως ισχυρίστηκε αρχικά, αλλά στον Άγιο Δομέτιο. Τα στοιχεία που είχε η αρμόδια Υπηρεσία ενώπιόν της, ήσαν περίπου τα εξής:
Κατά την κρίσιμη ημερομηνία του Αυγούστου του 1974, ο αιτητής ήταν υπάλληλος της Ηλεκτρικής στη Μόρφου. Εκεί ενοικίαζε και διαμέρισμα στην οδό Ποσειδώνος 22. Τον Ιούλιο του '73 είχε νυμφευθεί και η σύζυγός του εργαζόταν στη Λευκωσία. Είχε διαμέρισμα στον Άγιο Δομέτιο, στην οδό Διγενή Ακρίτα αρ. 12. Ήταν υπόχρεος να εκτελεί καθήκοντα επιφυλακής στην Αρχή Ηλεκτρισμού στην περιοχή Μόρφου από 13:45 μ.μ. μέχρι τις 7:45 της επομένης, μια βδομάδα κάθε 4-5 βδομάδες. Κανονικά η εργασία του ήταν ώρες γραφείου.
Άλλα στοιχεία που ήλθαν σε φως από την έρευνα των καθ' ων η αίτηση, ήταν πως η κατανάλωση ρεύματος στο διαμέρισμα στη Μόρφου ήταν για την περίοδο 24/7/73 ως τις 24/9/73 μόνο 64 μονάδες, ενώ η κανονική κυμαίνετο γύρω στις 200 ως 250 μονάδες. Είχε τηλέφωνα και στα δύο διαμερίσματά του στη Μόρφου και στον Άγιο Δομέτιο. Το τηλέφωνό του στον Άγιο Δομέτιο είχε εγκατασταθεί στις 5/3/74, ύστερα από αίτηση του ίδιου του αιτητή που υποβλήθηκε στις 22/3/73. Στο δελτίο ταυτότητας του αιτητή, που αντικαταστάθηκε στις 22/2/74, δόθηκε διεύθυνση διαμονής η οδός Διγενή Ακρίτα αρ. 12, Άγιος Δομέτιος.
Στις 2/4/74 ο αιτητής ενέγραψε στο Ληξιαρχείο Λευκωσίας τη γέννηση της θυγατέρας του και δήλωνε διεύθυνση διαμονής του την οδό Διγενή Ακρίτα αρ. 12, 'Αγιος Δομέτιος.
Είχε φορολογηθεί για το έτος 1974 από το Δήμο Αγίου Δομετίου.
Από επιτόπια έρευνα της Υπηρεσίας, αναφέρθηκε στους υπαλλήλους της Υπηρεσίας Εκτοπισθέντων πως ο αιτητής διέμενε με την οικογένειά του στο διαμέρισμα στη Λευκωσία, Διγενή Ακρίτα αρ. 12 και στον αρ. 10 διέμεναν οι γονείς της συζύγου του.
Η κατανάλωση νερού στη Διγενή Ακρίτα 12, στον Άγιο Δομέτιο, για την περίοδο '73-74 ήταν η κανονική για οικογένεια όπως του αιτητή.
Με τα στοιχεία αυτά, η Υπηρεσία Εκτοπισθέντων θεώρησε πως η συνήθης διαμονή του κ. Πετρούδη μέχρι την εισβολή ήταν στην οδό Διγενή Ακρίτα 12, Άγιος Δομέτιος. Η περιοχή αυτή ως γνωστό, δεν είναι κατεχόμενη και κατ' ακολουθία έπρεπε να ακυρωθεί η προσφυγική του ταυτότητα.
Ο αιτητής πρόβαλε διάφορους ισχυρισμούς για να αντικρούσει ορισμένα ευρήματα των ερευνών των καθ' ων η αίτηση.
Νομίζω ότι η απόφαση ήταν εύλογη από μέρους των καθ'ων η αίτηση. Είχαν αρκετά στοιχεία και ενδείξεις που μπορούσαν κάλλιστα και με σχετικά μεγάλη ευκολία, να καταλήξουν στο συμπέρασμα που έχουν καταλήξει. Δεν είναι έργο του Δικαστηρίου τούτου να κάμει τη δική του έρευνα για να εκδώσει την ετυμηγορία του.
Ευρίσκω ότι δεν υπήρξε ούτε πλάνη νομική, ούτε πραγματική περί τα πράγματα, ούτε έγινε λανθασμένη εκτίμηση των γεγονότων που περιβάλλουν την υπόθεση. Ευρίσκω δε πως έγινε πολύ καλή έρευνα και πως η απόφαση των καθ'ων η αίτηση δε στερείται της δέουσας αιτιολογίας.
Εκείνο το οποίο πραγματικά με προβλημάτισε είναι κατά πόσο η Αρχή θα έπρεπε να ανακαλέσει μια διοικητική της πράξη που έχει δημιουργήσει ορισμένα οφέλη στο διοικούμενο πρόσωπο. Χωρίς αμφιβολία αποκλείεται η ανάκληση διοικητικών πράξεων λόγω διαφορετικής εκτίμησης των ιδίων γεγονότων σε αργότερο στάδιο, αλλά ο Κανόνας αυτός έχει μια βασική εξαίρεση· όταν πρόκειται για λόγους δημοσίου συμφέροντος, ή/και βεβαίως, εάν το διοικητικό όργανο παρεσύρθη στην έκδοση παρανόμου πράξεως λόγω αυτοτελούς ενέργειας του εκ της πράξεως αυτής ωφεληθέντος.
Κατά τη γνώμη μου, πλήττεται το δημόσιο συμφέρο όταν κάποιος κατέχει προσφυγική ταυτότητα με τα επακόλουθα ευεργετήματα, χωρίς να δικαιούται.
Ο αιτητής αφού, σύμφωνα με τα ευρήματα της αρμόδιας Υπηρεσίας, δεν είχε τη μόνιμη κατοικία του σε κατεχόμενη περιοχή κατά την ημέρα της εισβολής, δεν εδικαιούτο προσφυγική ταυτότητα. Έστω και αν δε χρησιμοποίησε οποιοδήποτε δόλο, εντούτοις, η κατοχή της ταυτότητας, χωρίς να εμπίπτει στα κριτήρια όπως καθορίσθησαν από το Υπουργικό Συμβούλιο, ήταν αντίθετη προς το Νόμο.
Για τους πιο πάνω λόγους πιστεύω πως η απόφαση των καθ' ων η αίτηση να ανακαλέσει προηγούμενη απόφασή τους, ήταν ορθή και νόμιμη και δεν μπορεί να κηρυχθεί άκυρη.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.