ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2016:D122
(2016) 1 ΑΑΔ 631
25 Φεβρουαρίου, 2016
[ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ SOLOMON AMMAR
ΔΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΦΥΛΑΚΙΣΗΣ ΤΟΥ SOLOMON AMMAR ΑΠΟ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 18/12/2015.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 11/2016)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Certiorari, προς ακύρωση εντάλματος φυλάκισης που εκδόθηκε από Οικογενειακό Δικαστήριο λόγω μη συμμόρφωσης με διάταγμα διατροφής ― Επιτρεπτική κατάληξη επί τω ότι, το Οικογενειακό Δικαστήριο παρέλειψε να βεβαιωθεί κατά πόσο η κλήση η οποία προβλέπεται στο εδάφιο (2) του Άρθρου 124Α του Κεφ. 155. είχε επιδοθεί στον αιτητή ― Παραβίαση των αρχών φυσικής δικαιοσύνης.
Σύνταγμα ― Θεμελιώδη Δικαιώματα ― Δίκαιη δίκη ― Η καλή επίδοση συνδέεται αναπόφευκτα με τη δυνατότητα του ενδιαφερομένου να γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους εγκαλείται στο δικαστήριο ― Τότε μόνο του παρέχεται η δυνατότητα να υπερασπισθεί.
Με την αίτηση επιδιώχθηκε η έκδοση εντάλματος της φύσεως Certiorari, για την ακύρωση απόφασης Οικογενειακού Δικαστηρίου προς ακύρωση εντάλματος φυλάκισης που εκδόθηκε από Οικογενειακό Δικαστήριο λόγω μη συμμόρφωσης με διάταγμα διατροφής.
Η διαδικασία έκδοσης ενός τέτοιου εντάλματος φυλάκισης διέπεται από το Άρθρο 124Α του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155. Σε αυτό, υπάρχουν συγκεκριμένες πρόνοιες, όσον αφορά στην κλήτευση του επηρεαζόμενου προσώπου, ούτως ώστε να εμφανίζεται το ίδιο ενώπιον του Δικαστηρίου και να εξηγεί τους λόγους για τους οποίους παραλείπει να συμμορφωθεί με το διάταγμα διατροφής.
Στις 18.12.2015, ημερομηνία κατά την οποία το κατώτερο Δικαστήριο επιλήφθηκε της εν λόγω κλήσης, ενώπιόν του ήταν μόνο η δικηγόρος της καθ' ης η αίτηση, αιτήτριας στη διαδικασία εκείνη. Αυτή το πληροφόρησε για το οφειλόμενο ποσό και το Δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του, λέγοντας, συγκεκριμένα, όπως καταγραφόταν στο πρακτικό ότι ο καθ' ου η αίτηση κλήθηκε και ήταν απών. Εκδόθηκε δε προς τούτο ένταλμα φυλάκισης εναντίον του για περίοδο ενός έτους εκτός εάν το ποσό των €2,505 πληρωνόταν.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το πιο πάνω δικαίωμα του αιτητή για λήψη, δεόντως, γνώσης της εναντίον του διαδικασίας διασφαλίζεται από το Δικαστήριο, το οποίο, καθηκόντως, έπρεπε να βεβαιωθεί ότι είχε γίνει επίδοση της κλήσης στον ίδιο.
2. Αν, σε τέτοια περίπτωση, το Δικαστήριο δεν ασκεί το, ως άνω, καθήκον του, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος να διατάσσεται η φυλάκιση του καθ' ου η αίτηση, χωρίς αυτός να λαμβάνει γνώση περί της ύπαρξης της εναντίον του διαδικασίας.
3. Τέτοια κατάληξη συνιστά παραβίαση της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης, ότι ουδείς καταδικάζεται χωρίς να του δοθεί προηγουμένως η ευκαιρία να ακουστεί, όπως η αρχή αυτή κατοχυρώνεται από τα Άρθρα 12.5(α) και (γ) και 30.3(α) και (β) του Συντάγματος.
4. Στην προκειμένη περίπτωση, το κατώτερο Δικαστήριο, εμφανέστατα, παρέλειψε να βεβαιωθεί κατά πόσο η κλήση η οποία προβλέπεται στο εδάφιο (2) του Άρθρου 124Α του Κεφ. 155. είχε επιδοθεί στον αιτητή.
5. Για την ακρίβεια, ουδεμία αναφορά έγινε στο πρακτικό ως προς το θέμα αυτό. Η παράλειψή του δε αυτή συνιστούσε πασίδηλο λάθος, ώστε να δικαιολογείτο η ακύρωση της απόφασής του της 18.12.2015, που αφορούσε στην έκδοση εντάλματος δωδεκάμηνης φυλάκισης του αιτητή.
Η αίτηση επιτράπηκε χωρίς έξοδα. Το ένταλμα φυλάκισης του αιτητή ακυρώθηκε.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού ν. Chr. P. Michaelides (Estates) Ltd (2002) 1 Α.Α.Δ. 43.
Αίτηση.
Μ. Γεωργίου, μαζί με Α. Γεωργίου, για τον Αιτητή.
Λ. Βραχίμης, για την Καθ' ης η Αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Με την παρούσα, διά κλήσεως, γενική αίτηση, ζητείται η έκδοση εντάλματος certiorari, για την ακύρωση απόφασης Δικαστού του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ημερομηνίας 18.12.2015, στη βάση ότι υπάρχει καταφανές νομικό σφάλμα στο πρακτικό.
Η υπόθεση της οποίας επιλαμβανόταν το εν λόγω κατώτερο Δικαστήριο κατά την πιο πάνω ημερομηνία αφορούσε αίτηση, υποβληθείσα διά ενόρκου δηλώσεως, για την έκδοση εντάλματος φυλάκισης του εδώ αιτητή, λόγω παράλειψής του να συμμορφωθεί με διάταγμα διατροφής. Τη διαδικασία είχε κινήσει η καθ' ης η αίτηση, πρώην σύζυγός του, και διεξαγόταν στο πλαίσιο της αρχικής αίτησης διατροφής αρ. 101/2008.
Η διαδικασία έκδοσης ενός τέτοιου εντάλματος φυλάκισης διέπεται από το Άρθρο 124Α του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155. Σε αυτό, υπάρχουν συγκεκριμένες πρόνοιες, όσον αφορά την κλήτευση του επηρεαζόμενου προσώπου, το ίδιο να εμφανίζεται ενώπιον του Δικαστηρίου και να εξηγεί τους λόγους για τους οποίους παραλείπει να συμμορφωθεί με το διάταγμα διατροφής. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο εδάφιο (2): «Για να καταστεί δυνατή η εμφάνιση του επηρεαζόμενου προσώπου και να εκδοθεί το ένταλμα φυλάκισης δυνάμει του παρόντος άρθρου, το Δικαστήριο καλεί γραπτώς το επηρεαζόμενο πρόσωπο να εμφανιστεί ενώπιόν του κατά την καθοριζόμενη στην κλήση ημερομηνία, ...». Στην επιφύλαξη, η οποία ακολουθεί, αναφέρεται ότι: «... η επίδοση της κλήσης ... δύναται να επιτευχθεί με την αποστολή της κλήσης στο επηρεαζόμενο πρόσωπο με το σύνηθες ταχυδρομείο ... στον τελευταίο γνωστό ή συνήθη τόπο διαμονής του:». Τέλος, με την τελευταία επιφύλαξη του εδαφίου (2), προβλέπονται και τα εξής:-
«Νοείται περαιτέρω ότι αν το επηρεαζόμενο πρόσωπο δεν εμφανιστεί στο Δικαστήριο κατά την καθορισθείσα ημερομηνία το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει το ένταλμα φυλάκισης.»
Στις 18.12.2015, ημερομηνία κατά την οποία το κατώτερο Δικαστήριο επιλήφθηκε της εν λόγω κλήσης, ενώπιόν του ήταν μόνο η δικηγόρος της καθ' ης η αίτηση, αιτήτριας στη διαδικασία εκείνη. Αυτή το πληροφόρησε για το οφειλόμενο ποσό και το Δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του, λέγοντας, συγκεκριμένα, τα εξής, όπως αυτά καταγράφονται στο πρακτικό:-
«Δικαστήριο:
Ο καθ' ου η αίτηση κλήθηκε και είναι απών. Εκδίδεται ένταλμα φυλάκισης εναντίον του για περίοδο ενός έτους εκτός εάν το ποσό των €2,505 πληρωθεί.»
Συνεπεία της πιο πάνω απόφασης, ο αιτητής, καθ' ου η αίτηση στην εν λόγω κλήση, καταδικάστηκε, ερήμην, σε φυλάκιση ενός έτους. Με την εκτέλεση του σχετικού εντάλματος, αυτός θα φυλακιστεί και θα παραμείνει στη φυλακή για την πιο πάνω περίοδο, εκτός εάν, στο μεταξύ, προβεί στην πληρωμή του χρηματικού ποσού που αναφέρεται στην απόφαση. Δεν υπάρχει οτιδήποτε το μεμπτό στο ότι η απόφαση εκδόθηκε ερήμην, παρά τη δραστικότητα του μέτρου. Από τις πρόνοιες, όμως, ανωτέρω, γίνεται σαφές, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι, για να καθίστατο δυνατή η εμφάνιση του αιτητή στο Δικαστήριο, για να εξηγήσει ο ίδιος, όπως αναφέρεται στο εδάφιο (2) του πιο πάνω άρθρου, «τους λόγους γιατί παρέλειψε να συμμορφωθεί με το διάταγμα διατροφής», έπρεπε η κλήση να του είχε προηγουμένως επιδοθεί, ώστε αυτός να λάμβανε γνώση της εναντίον του διαδικασίας.
Δε χωρεί, επίσης, αμφιβολία ότι το πιο πάνω δικαίωμα του αιτητή για λήψη, δεόντως, γνώσης της εναντίον του διαδικασίας διασφαλίζεται από το Δικαστήριο, το οποίο, καθηκόντως, έπρεπε να βεβαιωθεί ότι είχε γίνει επίδοση της κλήσης στον ίδιο. Αν, σε τέτοια περίπτωση, το Δικαστήριο δεν ασκεί το, ως άνω, καθήκον του, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος να διατάσσεται η φυλάκιση του καθ' ου η αίτηση, χωρίς αυτός να λαμβάνει γνώση περί της ύπαρξης της εναντίον του διαδικασίας. Τέτοια κατάληξη συνιστά παραβίαση της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης, ότι ουδείς καταδικάζεται χωρίς να του δοθεί προηγουμένως η ευκαιρία να ακουστεί, όπως η αρχή αυτή κατοχυρώνεται από τα Άρθρα 12.5(α) και (γ) και 30.3(α) και (β) του Συντάγματος. Στην υπόθεση Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού v. Chr. P. Michaelides (Estates) Ltd (2002) 1 Α.Α.Δ. 43, η οποία εξέτασε την επίδοση κλητηρίου εντάλματος σε αγωγή, έγινε αναφορά στην πιο πάνω αρχή, στις σελίδες 48 έως 49, ως εξής:-
«Η καλή επίδοση συνδέεται αναπόφευκτα με τη δυνατότητα του ενδιαφερομένου να γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους εγκαλείται στο δικαστήριο. Τότε μόνο του παρέχεται η δυνατότης να υπερασπισθεί. Πρόκειται για δικαίωμα που έχει αναχθεί σε θεμελιώδες ατομικό δικαίωμα. Το Άρθρ. 30.3(α) και (β) περιλαμβάνεται στο χάρτη των 'θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών' του Συντάγματος.»
Στην προκειμένη περίπτωση, το κατώτερο Δικαστήριο, εμφανέστατα, παρέλειψε να βεβαιωθεί κατά πόσο η κλήση η οποία προβλέπεται στο εδάφιο (2) του υπό αναφορά άρθρου είχε επιδοθεί στον αιτητή. Για την ακρίβεια, ουδεμία αναφορά γίνεται στο πρακτικό ως προς το θέμα αυτό. Η παράλειψή του δε αυτή συνιστά πασίδηλο λάθος, ώστε να δικαιολογείται η ακύρωση της απόφασής του της 18.12.2015, που αφορά στην έκδοση εντάλματος δωδεκάμηνης φυλάκισης του αιτητή.
Η αίτηση επιτυγχάνει και το ένταλμα φυλάκισης του αιτητή, το οποίο εξέδωσε το Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας με την απόφασή του ημερομηνίας 18.12.2015, ακυρώνεται. Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Η αίτηση επιτρέπεται χωρίς έξοδα. Το ένταλμα φυλάκισης του αιτητή ακυρώνεται.