|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2012) 1 ΑΑΔ 2553
22 Νοεμβρίου, 2012
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤOY MAJID EAZADI ΑΠΟ ΤΟ ΙΡΑΝ, ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΟΥ BLOCK 10 TΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ HABEAS CORPUS,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2005/85/ΕΚ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 1ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2005 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΧΟΡΗΓΟΥΝ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΛΟΥΝ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΑ, ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ
ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΑΡΘΡΟ 19Α ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
3. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
4. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ,
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΠΕΡΑ ΧΩΡΙΟΥ ΝΗΣΟΥ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟΝ MAJID EAZADI ΑΠΟ ΤΟ ΙΡΑΝ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΟΥ BLOCK 10 TΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2005/85/ΕΚ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 1ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2005 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΧΟΡΗΓΟΥΝ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΛΟΥΝ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΑ, ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΑΡΘΡΟ 19Α ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ.
(Πολιτική Αίτηση Aρ. 137/2012)
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Επιτράπηκε αίτηση για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus με την οποία απελευθερώθηκε ο αιτητής από την κράτηση του με σκοπό την απέλαση ― Υπόμνηση Ανωτάτου Δικαστηρίου περί παραβίασης της αρχής της αναλογικότητας ― Δεν μπορούσε να αγνοηθεί η συνολική διάρκεια της κράτησης του αιτητή που υπερέβαινε τα 4 χρόνια, το ότι δεν υφίστατο λογική προοπτική απομάκρυνσης του και το ότι η κράτηση του ήταν δυσανάλογα μακρά, υπό τις περιστάσεις.
Απαγορευμένοι μετανάστες ― Αρχής της αναλογικότητας ― Η αρχή της αναλογικότητας επιτάσσει να μην παρατείνεται, για δυσανάλογο χρονικό διάστημα, η κράτηση προσώπου εναντίον του οποίου εκκρεμεί διαδικασία απέλασης ή έκδοσης.
Με την αίτηση του ο αιτητής ζήτησε την έκδοση εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο να ελεγχόταν η νομιμότητα της κράτησης του και να διατασσόταν η αποφυλάκιση του.
Την 1.9.2011 το Υπουργείο Εσωτερικών έδωσε οδηγίες προς την Αστυνομία για επανασύλληψη του αιτητή ο οποίος είχε κηρυχθεί απαγορευμένος μετανάστης και είχε αφεθεί ελεύθερος ύστερα από ανεπιτυχείς προσπάθειες που είχαν καταβληθεί για την απέλαση του.
Συνελήφθη λίγες μέρες μετά, επειδή αυτός δεν είχε διευθετήσει την παραμονή του σύμφωνα με τους όρους απόλυσης του και εκδόθηκαν νέα διατάγματα κράτησης και απέλασης του για τα οποία ο αιτητής ενημερώθηκε με επιστολή της ίδιας ημερομηνίας.
Στις 10.4.2012 και στις 28.5.2012 το Υπουργείο Εσωτερικών εξέτασε περιπτώσεις κρατουμένων για διάστημα πέραν των 6 μηνών, περιλαμβανομένης και της υπόθεσης του αιτητή, και αποφάσισε όπως ο αιτητής παραμείνει υπό κράτηση και όπως προωθηθεί άμεσα η απέλαση του.
Στις 25.9.2012 ο αιτητής καταχώρησε την αίτηση για έκδοση Habeas Corpus.
Με την Αίτηση υποστηρίχθηκε ότι:
α) Δεν ήταν νόμιμη η συνεχιζόμενη κράτηση του αιτητή για σκοπούς απέλασης για μεγάλο χρονικό διάστημα, το οποίο συνολικά υπερέβαινε τα 4 χρόνια, ενώ για την τελευταία συνεχή περίοδο, συμπληρώνονταν σχεδόν 12 μήνες.
β) Η σχετική Κοινοτική Οδηγία, 2008/115/ΕΚ, έχει άμεση εφαρμογή στην Κυπριακή Δημοκρατία από 24.12.2010, δηλαδή με τη συμπλήρωση 2 ετών, παρά το ότι ο προαναφερόμενος εναρμονιστικός νόμος θεσπίστηκε στις 25.11.2011.
Αποφασίστηκε ότι:
1 Η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2008/115/ΕΚ έχει ισχύ στην Κύπρο από τις 24.12.2010 έστω και αν ο εναρμονιστικός νόμος δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2011. Εν πάση περιπτώσει κατά την ημερομηνία καταχώρισης της αίτησης στις 25.9.2012 είχε θεσπιστεί και ήταν σε ισχύ και ο εναρμονιστικός Νόμος 153(Ι)/2011.
2 Σύμφωνα με τον προαναφερόμενο νόμο ο αιτητής έχει δικαίωμα να προσβάλει τη νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος και έχει δικαίωμα να προσβάλει τη νομιμότητα της διάρκειας της κράτησης του με αίτηση για ένταλμα Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Επέλεξε να κάμει το δεύτερο.
3 Η νομιμότητα της κράτησης του αιτητή θα έπρεπε να κριθεί στη βάση των προαναφερόμενων γεγονότων και με κριτήριο τις πρόνοιες του Άρθρου 15 της Οδηγίας και του Άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε.
4 Δεν μπορούσε να αγνοηθεί η συνολική διάρκεια της κράτησης του αιτητή που υπερέβαινε τα 4 χρόνια. Έστω όμως και αν λαμβανόταν υπόψη μόνον η τελευταία συνεχής περίοδος κράτησης η κράτηση αυτή δεν μπορούσε να θεωρηθεί, καθ' οιονδήποτε τρόπο, νόμιμη.
5 Η κράτηση υπερέβαινε το εξάμηνο που προνοείται ως ανώτατη περίοδος κράτησης από το Άρθρο 15(5) της Οδηγίας και το Άρθρο 18ΠΣΤ (7) του Νόμου. Στην προκείμενη περίπτωση, δεν φαινόταν να λήφθηκαν αποφάσεις από την Υπουργό των Εσωτερικών, σύμφωνα με το Άρθρο 18ΠΣΤ (8).
6 Φαινόταν επίσης πρόδηλο, ότι δεν υφίστατο λογική προοπτική απομάκρυνσης του αιτητή, ενόψει προφανώς της μη συνεργασίας του με την Ιρανική Πρεσβεία στην Κύπρο αλλά και της απροθυμίας της Ιρανικής Πρεσβείας να εκδώσει ταξιδιωτικά έγγραφα στον αιτητή.
7 Συνακόλουθα η κράτηση του αιτητή για σκοπούς απέλασης δεν δικαιολογείτο και αυτός θα έπρεπε να απολυθεί αμέσως. Η περίοδος κράτησης του ήταν δυσανάλογα μακρά, υπό τις περιστάσεις.
Η αίτηση ήταν δικαιολογημένη. Εκδόθηκε με έξοδα, ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο διατάχθηκε η άμεση αποφυλάκιση του αιτητή.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Eazadi (2010) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1601,
Kane (2011) 1(Β) Α.Α.Δ. 1548,
Bondar (Αρ. 2) (2004) 1 Α.Α.Δ. 2075,
Hussain (2012) 1 Α.Α.Δ. 1093,
Khlaief (Αρ. 1) (2003) 1 Α.Α.Δ. 1402,
Ahmad (2011) 1(Α) Α.Α.Δ. 29,
El Dridi, ημερ. 28.4.2011, C-61/11 PPU,
Asghar v. Δημοκρατίας, Υπόθεση 762/11, ημερ. 30.6.2011.
Αίτηση.
Μ. Παρασκευά, για τον Αιτητή.
Κ. Σταυρινός, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την αίτηση του ο αιτητής ζητά την έκδοση εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο να ελεγχθεί η νομιμότητα της κράτησης του και να διαταχθεί η αποφυλάκιση του.
Τα ουσιώδη γεγονότα δεν αμφισβητούνται. Ο αιτητής, ο οποίος είναι Ιρανός, ήλθε αρχικά στην Κύπρο το 1998 ως επισκέπτης, στη συνέχεια συνέχισε να παραμένει παράνομα στη Δημοκρατία και το 2000 συνελήφθη, τέθηκε υπό κράτηση και απελάθηκε στη χώρα του στις 19.4.2000. Το 2001 επανήλθε στην Κύπρο από μη εγκεκριμένο λιμάνι. Την 21.8.2001 εντοπίστηκε και καταδικάστηκε σε φυλάκιση μέχρι 4.10.2001. Αργότερα υπέβαλε αίτημα για πολιτικό άσυλο και του δόθηκε άδεια παραμονής από τις 9.11.2001 η οποία ανανεωνόταν μέχρι το 2007. Στις 17.9.2007 ο αιτητής καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 4 μηνών για παράνομη κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου, τάξεως Β΄, και στις 20.11.2007 κηρύχθηκε ανεπιθύμητος μετανάστης. Την ίδια μέρα εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης. Στις 28.11.2007, μετά την έκτιση της ποινής του, κρατήθηκε για σκοπούς απέλασης αλλά η απέλαση του δεν κατέστη δυνατή καθότι δεν ήταν κάτοχος διαβατηρίου και η Ιρανική Πρεσβεία αρνήθηκε να του εκδώσει ταξιδιωτικό έγγραφο ισχυριζόμενη ότι αυτός δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα του.
Ο αιτητής συνέχισε να βρίσκεται υπό κράτηση, για σκοπούς απέλασης, από 28.11.2007 μέχρι την 21.3.2011 οπότε, κατόπιν οδηγιών του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, τα διατάγματα κράτησης και απέλασης του ακυρώθηκαν και αυτός αφέθηκε ελεύθερος με όρους απόλυσης τους οποίους αρνήθηκε να υπογράψει. Εν τω μεταξύ στις 11.10.2010 το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε αίτηση του αιτητή για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus στην Αίτηση 100/10 Eazadi (2010) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1601, επειδή η ζητούμενη θεραπεία συνδεόταν με τα διατάγματα κράτησης και απέλασης. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης θα έπρεπε να ελεγχθεί με διαδικασία προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Την 1.9.2011 το Υπουργείο Εσωτερικών έδωσε οδηγίες προς την Αστυνομία για επανασύλληψη του αιτητή επειδή αυτός δεν είχε διευθετήσει την παραμονή του σύμφωνα με τους όρους απόλυσης του. Στις 12.9.2011 ο αιτητής συνελήφθη ξανά και στις 13.9.2011 εκδόθηκαν νέα διατάγματα κράτησης και απέλασης του για τα οποία ο αιτητής ενημερώθηκε με επιστολή της ίδιας ημερομηνίας.
Στις 10.4.2012 και στις 28.5.2012 το Υπουργείο Εσωτερικών εξέτασε περιπτώσεις κρατουμένων για διάστημα πέραν των 6 μηνών, περιλαμβανομένης και της υπόθεσης του αιτητή, και αποφάσισε όπως ο αιτητής παραμείνει υπό κράτηση και όπως προωθηθεί άμεσα η απέλαση του.
Στις 25.9.2012 ο αιτητής καταχώρησε την παρούσα αίτηση. Σύμφωνα με τους καθ' ων η αίτηση η νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης του αιτητή, τα οποία του είχαν κοινοποιηθεί πριν την καταχώριση της παρούσας αίτησης, δεν μπορεί να ελεγχθεί με την παρούσα αίτηση αλλά μόνον με προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Επιπρόσθετα, είναι η θέση των καθ' ων η αίτηση, ότι ούτε η νομιμότητα της παράτασης της κράτησης του αιτητή, που αποφασίστηκε από την Υπουργό Εσωτερικών στις 28.5.2012, μπορεί να εξεταστεί με διάβημα άλλο από προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146. Ακόμα, οι καθ' ων η αίτηση λέγουν ότι η επίδικη αίτηση καλύπτεται από το δεδικασμένο που δημιουργήθηκε από την απόφαση στην Eazadi (2010) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1601. Είναι θέση των καθ' ων η αίτηση ότι η υπόθεση του αιτητή εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ και του εναρμονιστικού Νόμου 153(Ι)/2011.
Ο αιτητής, σε αντίθεση με τα όσα ισχυρίζονται οι καθ' ων η αίτηση, δέχεται μεν την έκδοση και κοινοποίηση σ' αυτόν των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης του, όμως αμφισβητεί τη νομιμότητα της συνεχιζόμενης κράτησης του για σκοπούς απέλασης για μεγάλο χρονικό διάστημα, το οποίο συνολικά υπερβαίνει τα 4 χρόνια, ενώ για την τελευταία συνεχή περίοδο από 12.9.2011 μέχρι την καταχώριση της παρούσας αίτησης συμπληρώνονται σχεδόν 12 μήνες. Σύμφωνα με τον αιτητή η προαναφερόμενη Κοινοτική Οδηγία, η οποία δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 24.12.2008, έχει άμεση εφαρμογή στην Κυπριακή Δημοκρατία από 24.12.2010, δηλαδή με τη συμπλήρωση 2 ετών, παρά το ότι ο προαναφερόμενος εναρμονιστικός νόμος θεσπίστηκε στις 25.11.2011. Σύμφωνα με τις πρόνοιες της προαναφερόμενης Οδηγίας, και ειδικά του Άρθρου 15, η κράτηση υπηκόου τρίτης χώρας, υποκείμενου σε διαδικασίες επιστροφής, μπορεί να διαταχθεί μόνον όταν δεν μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά άλλα επαρκή, αλλά λιγότερο αναγκαστικά, μέτρα για τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης του και ιδίως όταν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή ο συγκεκριμένος υπήκοος τρίτης χώρας αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή τη διαδικασία απομάκρυνσης. Σύμφωνα με το Άρθρο 15(5) κάθε κράτος μέλος καθορίζει περιορισμένη περίοδο κράτησης η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξάμηνο. Η παράγραφος (6) του Άρθρου 15 προνοεί ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να παρατείνουν το χρονικό διάστημα των 6 μηνών παρά μόνον για περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες (σύνολο 18 μήνες) σύμφωνα με το Εθνικό Δίκαιο και τούτο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες, παρόλες τις εύλογες προσπάθειες των κρατών μελών, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανό να διαρκέσει περισσότερο επειδή ο συγκεκριμένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί ή καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες.
Το Άρθρο 18ΠΣΤ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε μεταξύ άλλων από τον εναρμονιστικό Νόμο 153(Ι)/2011, περιλαμβάνει ουσιαστικά τις βασικές πρόνοιες του προαναφερόμενου Άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Σύμφωνα με το εδάφιο 7 του προαναφερόμενου άρθρου η κράτηση υπηκόου τρίτης χώρας δεν υπερβαίνει τους 6 μήνες και σύμφωνα με το εδάφιο 8 μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να παραταθεί το χρονικό διάστημα της κράτησης για περαιτέρω περίοδο μέχρι 12 μήνες. Ουσιαστικά υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις και διασφαλιστικές δικλείδες που αναγράφονται στο Άρθρο 15 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Επιπρόσθετα, το εδάφιο 3(γ) του προαναφερόμενου νόμου, Άρθρου 18ΠΣΤ, προνοεί ότι διάταγμα κράτησης μπορεί να ακυρωθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ή να ανακληθεί από τον Υπουργό Εσωτερικών και το εδάφιο (5) (α) του ιδίου άρθρου προνοεί ότι η διάρκεια κράτησης, βάσει του παρόντος άρθρου, υπόκειται σε αίτηση για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω άρθρου. Το εδάφιο (6) του προαναφερόμενου άρθρου προνοεί, ότι οσάκις καθίσταται πρόδηλο ότι δεν υφίσταται πλέον λογικά προοπτική απομάκρυνσης για νομικούς ή άλλους λόγους ή όταν παύουν να ισχύουν οι όροι του εδαφίου (1), η κράτηση παύει να δικαιολογείται και το συγκεκριμένο πρόσωπο απολύεται αμέσως.
Μελέτησα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία και κατέληξα στις εξής διαπιστώσεις:
(1) Με την παρούσα αίτηση δεν προσβάλλεται η νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης που εκδόθηκαν εναντίον του αιτητή και κοινοποιήθηκαν σ' αυτόν, αλλά προσβάλλεται, ως παράνομη, η συνεχιζόμενη κράτηση του για περίοδο πέραν των 12 μηνών από την τελευταία σύλληψη του στις 12.9.2011 και για περισσότερο από 4 χρόνια, συνολικά.
(2) Η προαναφερόμενη Ευρωπαϊκή Οδηγία έχει ισχύ στην Κύπρο από τις 24.12.2010 έστω και αν ο εναρμονιστικός νόμος δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2011 (Δέστε: Kane (2011) 1(Β) Α.Α.Δ. 1548). Εν πάση περιπτώσει κατά την ημερομηνία καταχώρισης της αίτησης στις 25.9.2012 είχε θεσπιστεί και ήταν σε ισχύ και ο εναρμονιστικός Νόμος 153(Ι)/2011. Επομένως η αίτηση πρέπει να εξεταστεί υπό το φως και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2008/115/ΕΚ και του εναρμονιστικού Νόμου 153(Ι)/2011.
(3) Σύμφωνα με τον προαναφερόμενο νόμο ο αιτητής έχει δικαίωμα να προσβάλει τη νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος και έχει δικαίωμα να προσβάλει τη νομιμότητα της διάρκειας της κράτησης του με αίτηση για ένταλμα Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Επέλεξε να κάμει το δεύτερο.
(4) Δεδομένου ότι στην υπό εξέταση αίτηση δεν τίθεται θέμα προσβολής της νομιμότητας των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, αλλά μόνον της νομιμότητας της κράτησης του αιτητή για σκοπούς απέλασης, τα όσα αναφέρθηκαν στην απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην Bondar (Αρ. 2) (2004) 1 Α.Α.Δ. 2075 και στην Hussain (2012) 1 Α.Α.Δ. 1093, δεν έχουν εφαρμογή.
(5) Η νομιμότητα της κράτησης του αιτητή θα πρέπει να κριθεί στη βάση των προαναφερόμενων γεγονότων και με κριτήριο τις πρόνοιες του Άρθρου 15 της Οδηγίας και του Άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε. Κατά την κρίση μου δεν μπορεί να αγνοηθεί η συνολική διάρκεια της κράτησης του αιτητή που υπερβαίνει τα 4 χρόνια. Έστω όμως και αν ληφθεί υπόψη μόνον η τελευταία συνεχής περίοδος κράτησης από τις 12.9.2011 μέχρι σήμερα, εκτιμώ ότι η κράτηση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί, καθ' οιονδήποτε τρόπο, ως νόμιμη. Καταρχήν η κράτηση υπερβαίνει το εξάμηνο που προνοείται ως ανώτατη περίοδος κράτησης από το Άρθρο 15(5) της Οδηγίας και το Άρθρο 18ΠΣΤ (7) του Νόμου. Δεν μου διαφεύγει ότι, σύμφωνα με το εδάφιο (8) του προαναφερόμενου άρθρου, ο Υπουργός Εσωτερικών έχει εξουσία να παρατείνει το χρονικό διάστημα των 6 μηνών για επιπρόσθετο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες και τούτο σε περιπτώσεις στις οποίες, παρόλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή ο αλλοδαπός αρνείται να συνεργαστεί ή καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες. Όμως στην προκείμενη περίπτωση, από τις επιστολές του Υπουργείου Εσωτερικών προς το Διοικητή της ΥΑΜ, ημερ. 10.4.2012 και 28.5.2012, με τις οποίες δίνονται οδηγίες συγκεκριμένοι αλλοδαποί, μεταξύ των οποίων και ο αιτητής, «να παραμείνουν υπό κράτηση και να προωθηθεί άμεσα η απέλαση τους», δεν φαίνεται να λήφηκαν αποφάσεις από την Υπουργό των Εσωτερικών, σύμφωνα με το Άρθρο 18ΠΣΤ (8). Το παρόν δικαστήριο βέβαια δεν θα ελέγξει τη νομιμότητα των αποφάσεων του Υπουργού των Εσωτερικών με την παρούσα αίτηση, αλλά θεωρώ ότι δικαιούται να εξετάσει το κατά πόσον έχει παραταθεί το χρονικό διάστημα κράτησης του αιτητή σύμφωνα με το προαναφερόμενο άρθρο, και, υπό τις περιστάσεις, δεν θεωρώ ότι κάτι τέτοιο έχει συμβεί (Δέστε: Khlaief (Αρ. 1) (2003) 1 Α.Α.Δ. 1402 και Ahmad (2011) 1(Α) Α.ΑΔ. 29).
(6) Αναφορικά με το δεδικασμένο της Eazadi (2010) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1601,, που κατ' ισχυρισμόν καλύπτει την παρούσα αίτηση, παρατηρώ ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Στην υπόθεση εκείνη, ο αιτητής ήταν ο παρών αιτητής αλλά η επιδιωκόμενη θεραπεία εκεί ήταν η ακύρωση του διατάγματος κράτησης και όχι η ακύρωση της ίδιας της κράτησης. Το ζήτημα της παρανομίας της κράτησης, ως τέτοιο, δεν είχε τεθεί σ' εκείνη την υπόθεση ούτε και κρίθηκε από το δικαστήριο. Υπό τις περιστάσεις θεωρώ ότι δεν υπάρχει δεδικασμένο που καλύπτει την παρούσα αίτηση. Εν πάση περιπτώσει όταν εκδόθηκε εκείνη η απόφαση, στις 11.10.2010, δεν ίσχυε στην Κυπριακή Δημοκρατία η προαναφερόμενη Ευρωπαϊκή Οδηγία αλλά ούτε και ο εναρμονιστικός νόμος (Αναφορικά με το τι συνιστά δεδικασμένο δέστε Πέτρος Αρτέμης, Προνομιακά Εντάλματα, σελ. 100-108).
Έχοντας κατά νουν τα προαναφερόμενα και το ότι, από τα ενώπιον μου στοιχεία, φαίνεται επίσης πρόδηλο, ότι δεν υφίσταται λογική προοπτική απομάκρυνσης του αιτητή, ενόψει προφανώς της μη συνεργασίας του με την Ιρανική Πρεσβεία στην Κύπρο αλλά και της απροθυμίας της Ιρανικής Πρεσβείας να εκδώσει ταξιδιωτικά έγγραφα στον αιτητή, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η κράτηση του αιτητή για σκοπούς απέλασης δεν δικαιολογείται και ότι αυτός θα πρέπει να απολυθεί αμέσως. Στην υπόθεση El Dridi, ημερ. 28.4.2011, C-61/11 PPU, απόφαση του ΔΕΚ, σε προδικαστικό ερώτημα του Corte d' Appello di Trento, το ΔΕΚ έκρινε ότι η στέρηση της ελευθερίας, κατά το Άρθρο 15 της Οδηγίας, πρέπει να έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια, και η μέγιστη διάρκεια που προβλέπεται σ' αυτό, σκοπό έχει να θέσει περιορισμούς στη στέρηση της ελευθερίας των υπηκόων τρίτων χωρών που τελούν υπό αναγκαστική απομάκρυνση. Η αρχή της αναλογικότητας επιτάσσει να μην παρατείνεται, για δυσανάλογο χρονικό διάστημα, η κράτηση προσώπου εναντίον του οποίου εκκρεμεί διαδικασία απέλασης ή έκδοσης (Δέστε: Υπόθεση 762/11, Asghar v. Δημοκρατίας, ημερ. 30.6.2011).
Στην παρούσα υπόθεση η περίοδος κράτησης του αιτητή (συνολικά, αλλά και από τις 12.9.2011) είναι δυσανάλογα μακρά, υπό τις περιστάσεις.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω θεωρώ την αίτηση ως δικαιολογημένη και την εγκρίνω. Ως εκ τούτου εκδίδεται ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο διατάσσεται η άμεση αποφυλάκιση του αιτητή. Έξοδα υπέρ του αιτητή, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει, να υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή και να υποβληθούν για έγκριση από το δικαστήριο.
Η αίτηση επιτυγχάνει με έξοδα. Εκδίδεται ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο διατάσσεται η άμεση αποφυλάκιση του αιτητή.