|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2007) 1 ΑΑΔ 1108
25 Σεπτεμβρίου, 2007
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΡΑΜΒΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΒΑΣΟΣ ΑΔΑΜΙΔΗΣ, ΑΝΗΛΙΚΟΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΥΛΛΑΣ
ΑΔΑΜΙΔΟΥ, ΕΧΟΝΤΩΝ ΤΗΝ ΓΟΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΑΥΤΟΥ,
Εφεσείων,
v.
ΚΩΣΤΑ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ,
Εφεσιβλήτου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 139/2005)
Αμέλεια ? Τροχαίο ατύχημα ? Επιμερισμός ευθύνης ? Αυτοκίνητο το οποίο χωρίς προειδοποίηση έστριψε δεξιά για να εισέλθει σε είσοδο πολυκατοικίας ανέκοψε την πορεία μοτοποδηλάτου το οποίο εκινείτο προς την ίδια κατεύθυνση ? Επιμερισμός ευθύνης σε ποσοστό 60% στον οδηγό του μοτοποδηλάτου και σε ποσοστό 40% στον οδηγό του αυτοκινήτου ? Κρίθηκε κατ' έφεση ότι ο οδηγός του αυτοκινήτου ήταν αποκλειστικά υπεύθυνος για την πρόκληση του ατυχήματος.
Αποζημιώσεις ? Γενικές αποζημιώσεις ? Σωματικές βλάβες ? Τραυματισμός στο πρόσωπο (δημιούργησε εκχυμώσεις στον αριστερό οφθαλμό και αιμάτωμα της κάτω ρινικής κόγχης), διάστρεμμα του αυχένα και επώδυνος περιορισμός των κινήσεων του αυχένα, εκδορές και θλάση των μαλακών μορίων του αριστερού ώμου, αγκώνων και αντιβραχίονα ? Μόνιμα κατάλοιπα: Μία μικρή εμφανής ουλή στο μέτωπο και μία πολύ μικρή στο φρύδι ? Επιδικασθέν ποσό γενικών αποζημιώσεων £ 6.000 επί πλήρους ευθύνης ? Χαρακτηρίστηκε ως μάλλον χαμηλό, όχι όμως ως έκδηλα ανεπαρκές και επικυρώθηκε κατ' έφεση.
Δικαστική απόφαση ? Άντληση καθοδήγησης από προηγούμενη δικαστική απόφαση ? Απόφαση που θέτει γενικούς νομικούς κανόνες, και καθίστανται νομολογιακοί, ακολουθείται ? Απόφαση όμως που στηρίζεται και στα ιδιαίτερα περιστατικά της πρέπει να διαφοροποιείται, όταν υπάγεται σε κανόνα που εκδηλώθηκε σε προηγούμενη υπόθεση.
Στις 12.5.99, ο εφεσείων - ενάγων ηλικίας 17 ετών, τραυματίστηκε σε τροχαίο ατύχημα στη οδό Αγίας Φυλάξεως στη Λεμεσό όταν το προπορευόμενο αυτοκίνητο του εφεσίβλητου - εναγόμενου έστριψε απότομα δεξιά χωρίς προειδοποίηση για να μπει σε είσοδο πολυκατοικίας και ανέκοψε την πορεία του μοτοποδηλάτού του.
Ο εφεσείων - ενάγων καταχώρησε αγωγή για αποζημιώσεις για τις σωματικές βλάβες και τις υλικές ζημιές που υπέστη. Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε σε διαπίστωση πως η ενέργεια του εφεσίβλητου - εναγόμενου ήταν απότομη και χωρίς προειδοποίηση. Επιμέρισε όμως την ευθύνη σε 60% στον εφεσείοντα και 40% στον εφεσίβλητο, αφού άντλησε καθοδήγηση από αριθμό αποφάσεων του Ανώτατου Δικαστηρίου και κυρίως την υπόθεση Τασούλα Κρόκου v. Νίκου Συμεού (1995) 1 Α.Α.Δ. 637.
Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση σε σχέση με το θέμα της ευθύνης. Ζήτησε επίσης αύξηση των γενικών και των ειδικών αποζημιώσεων.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η πρωτόδικη δικαστής έπρεπε να διαφοροποιήσει την παρούσα υπόθεση από την Κρόκου (ανωτέρω) και να την αποφασίσει στη βάση και των ιδιαιτέρων περιστατικών της.
2. Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της πρωτόδικης δικαστού, ο εφεσείων - ενάγων δεν είχε καμιά ευθύνη για το ατύχημα και κακώς του αποδόθηκε οποιαδήποτε ευθύνη.
3. Το ποσό των £ 6.000 που επιδικάσθηκε ως γενικές αποζημιώσεις, αν και είναι μάλλον χαμηλό δεν είναι έκδηλα ανεπαρκές ώστε να δικαιολογείται η επέμβαση του Εφετείου για αύξησή του.
4. Οι γενικές αποζημιώσεις οι οποίες καθορίστηκαν πρωτοδίκως στο ποσό των £6.000 και οι ειδικές αποζημιώσεις στο ποσό των £1.471 επί πλήρους ευθύνης, επιδικάζονται κατ' έφεση στον εφεσείοντα - ενάγοντα με νόμιμο τόκο από την ημέρα της έκδοσης της πρωτόδικης απόφασης. Επιδικάζονται επίσης υπέρ του εφεσείοντος - ενάγοντος τα έξοδά του που υπολογίζονται σε £1.270.
Η έφεση επιτράπηκε μερικώς. Η πρωτόδικη απόφαση αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Υπόθεση Αρ. 3924/99), ημερομ. 1.3.05.
Κ. Μελάς, για τον Εφεσείοντα.
Γ. Κορφιώτης, για τον Εφεσίβλητο.
Εx tempore
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Η αξίωση του εφεσείοντος/ενάγοντος προέκυψε από σωματικές βλάβες και υλικές ζημιές που υπέστη σε τροχαίο δυστύχημα στις 12.5.99 στη Λεμεσό. Ο ίδιος, που κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν 17 ετών, οδηγούσε το μοτοποδήλατο του στην οδό Αγίας Φυλάξεως και ακολουθούσε το όχημα του εφεσίβλητου/εναγόμενου, ο οποίος οδηγούσε στην ίδια κατεύθυνση. Ο τελευταίος, χωρίς να δώσει οποιαδήποτε προειδοποίηση έστριψε απότομα δεξιά για να μπει στην είσοδο πολυκατοικίας. Ο εφεσείων, λόγω του πιο πάνω ελιγμού του εφεσίβλητου βρήκε την πορεία του κλειστή, με αποτέλεσμα να κτυπήσει με το μοτοποδήλατο του στο αυτοκίνητο του εφεσίβλητου.
Στη δίκη, η οποία έγινε ενώπιον επαρχιακής δικαστού, επίδικα θέματα ήσαν η αμέλεια, οι γενικές και ειδικές αποζημιώσεις, όλο δηλαδή το φάσμα της υπόθεσης. Δεν θα ασχοληθούμε με την παράθεση των ενόρκων καταθέσεων όλων των μαρτύρων, όπως έκανε η δικαστής στην απόφαση της, μια κατά τη γνώμη μας, που εκφράζουμε με κάθε εκτίμηση, αχρείαστη άσκηση. Η ανάλυση της μαρτυρίας θα μπορούσε να επικεντρωθεί στην ουσιαστική διαφορά, κατά πόσο δηλαδή ο εφεσίβλητος έδωσε, όπως ισχυριζόταν, κατάλληλη προειδοποίηση για την πρόθεση του να στρίψει δεξιά και αν ο εφεσείων είχε τον κατάλληλο χρόνο να αντιδράσει. Η πρωτόδικος δικαστής κατέληξε στη διαπίστωση, όπως είπαμε στην αρχή της απόφασης μας, πως η ενέργεια του εφεσίβλητου ήταν απότομη και χωρίς καμιά προειδοποίηση. Επιμέρισε όμως την ευθύνη σε 60% στον εφεσείοντα και 40% στον εφεσίβλητο, αφού άντλησε καθοδήγηση από αριθμό αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου και κυρίως την υπόθεση Τασούλα Κρόκου ν. Νίκου Συμεού (1995) 1 Α.Α.Δ. 637.
Οι αποφάσεις που θέτουν γενικούς νομικούς κανόνες, και καθίστανται νομολογιακοί, ασφαλώς ακολουθούνται. Αποφάσεις όμως που στηρίζονται και στα ιδιαίτερα περιστατικά τους πρέπει να διαφοροποιούνται, όταν υπάγονται σε κανόνα που εκδηλώθηκε σε προηγούμενη υπόθεση. Η απόφαση Κρόκου, πιο πάνω, δεν εφαρμόστηκε ορθά από την πρωτόδικη δικαστή. Εκεί, εφεσείουσα ήταν η οδηγός του αυτοκινήτου και εφεσίβλητος, ο οδηγός της μοτοσυκλέτας που ακολουθούσε το αυτοκίνητο. Πράγματι η εφεσείουσα έστριψε απότομα δεξιά χωρίς να βεβαιωθεί πως τούτο ήταν ασφαλές, ενώ ο εφεσίβλητος, που βρισκόταν πίσω της συγκρούστηκε με το αυτοκίνητο της. Το Εφετείο εξέτασε την έφεση που καταχώρισε η εφεσείουσα οδηγός, με την εισήγηση πως δεν είχε ευθύνη για το δυστύχημα. Το Δικαστήριο απέρριψε την έφεση. Η σκέψη στην υπόθεση αφορά μόνο στον ισχυρισμό της εφεσείουσας πως δεν ευθυνόταν για το δυστύχημα. Δεν συζητήθηκε οποιαδήποτε εισήγηση εκ μέρους του εφεσίβλητου για τον επιμερισμό του δικού του ποσοστού ευθύνης γιατί δεν είχε καταχωρίσει αντέφεση.
Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της πρωτόδικης δικαστού, που συνοψίσαμε πιο πάνω, κρίνουμε πως ο εφεσείων δεν είχε καμιά ευθύνη για το δυστύχημα. Ακολουθούσε κανονικά τον εφεσίβλητο ο οποίος απότομα και χωρίς οποιοδήποτε σήμα έστριψε δεξιά για να μπει στην είσοδο πολυκατοικίας. Στο δρόμο δεν υπήρχε σταυροδρόμι ή άλλος δρόμος προς τα δεξιά για να κριθεί πως ο εφεσείων λογικά θα έπρεπε να αναμένει την πιθανότητα ο εφεσίβλητος να στρίψει. Όπως είπαμε αμέσως πιο πάνω η στροφή του εφεσίβλητου έγινε προς την είσοδο πολυκατοικίας.
Με την έφεση προτείνεται και η αύξηση των γενικών και ειδικών αποζημιώσεων που επιδικάστηκαν στον εφεσείοντα. Έχουμε μελετήσει το θέμα με αναφορά στη σχετική μαρτυρία. Τα τραύματα του εφεσείοντος στο πρόσωπο δημιούργησαν εκχυμώσεις στον αριστερό οφθαλμό, αιμάτωμα της κάτω ρινικής κόγχης, διάστρεμμα του αυχένα και επώδυνο περιορισμό των κινήσεων του αυχένα, εκδορές και θλάση των μαλακών μορίων του αριστερού ώμου, αγκώνων και αντιβραχίονα. Παρέμεινε στο νοσοκομείο για τέσσερις ημέρες, όταν δε εξήλθε υπέφερε από τα συνήθη συμπτώματα δηλαδή πόνο, ζάλη και πονοκεφάλους. Στην πρόοδο του χρόνου αυτά υποχώρησαν, για να μείνουν όμως δύο μικρές εμφανείς, όχι όμως δύσμορφες ουλές, μία στο μέτωπο και μία πολύ μικρή στο φρύδι. Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε πως ποσό £6,000 επί πλήρους ευθύνης θα αποτελούσε δίκαιη και εύλογη αποζημίωση. Εξέδωσε επομένως απόφαση για £2,400 ως γενικές αποζημιώσεις, δηλαδή 40% του πιο πάνω ποσού, και £590 ειδικές αποζημιώσεις, το 40% των £1,471. Μολονότι κρίνουμε πως το ποσό των £6,000 είναι μάλλον χαμηλό εντούτοις δεν είναι έκδηλα ανεπαρκές ώστε να επέμβουμε.
Με βάση αυτά που αναφέρουμε πιο πάνω η έφεση επιτυγχάνει μερικώς. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται ως προς το μέρος της που αφορά στην ευθύνη, και αντικαθίσταται με απόφαση υπέρ του εφεσείοντος για ποσό £6,000 με τόκο 8% από την ημέρα που δημιουργήθηκε το αγώγιμο δικαίωμα, 12.5.1999 και £1471 ως ειδικές αποζημιώσεις με νόμιμο τόκο από την ημέρα έκδοσης της πρωτόδικης απόφασης. Ο εφεσείων δικαιούται επίσης τα έξοδα του εδώ που υπολογίζονται σε £1,270.
Η έφεση επιτρέπεται μερικώς. Η πρωτόδικη απόφαση αντικαθίσταται ως ανωτέρω.