|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2005) 1 ΑΑΔ 1293
21 Οκτωβρίου, 2005
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στές]
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11356)
ΙΩΑΝΝΗΣ Μ. ΚΑΛΑΚΟΥΤΑΣ,
Εφεσείων,
v.
ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ,
Εφεσίβλητης.
―――――――――――――-
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11357)
1. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΙΕΡΕΙΔΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ
ΤΟΥ ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
ΤΟΥ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΛΑΚΟΥΤΑ,
2. ΜΑΙΡΗ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ,
Εφεσείοντες,
v.
ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ,
Εφεσίβλητης.
(Πολιτικές Εφέσεις Αρ. 11356, 11357)
Έφεση ― Δύναται να ασκηθεί μόνο από τα μέρη στην πρωτόδικη διαδικασία, δηλαδή, διαδίκους και ενδιαφερόμενα πρόσωπα θεσμικά ενταγμένα στην υπόθεση, όχι από πρόσωπα έξω από αυτήν.
Ο εφεσείων στην έφεση αρ. 11356 ήταν συνεναγόμενος - εναγόμενος αρ. 4 - στην αγωγή αρ. 496/96 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας την οποία κίνησε η εφεσίβλητη αδελφή του. Η αγωγή στρεφόταν και εναντίον του διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος πατέρα τους - εφεσείοντος στην έφεση αρ. 11357 - της μητέρας τους και των δύο άλλων αδελφών τους. Παράλληλα με την έφεση, ο εφεσείων λίγους μήνες αργότερα καταχώρησε αγωγή εναντίον της εφεσίβλητης και του διαχειριστή, ισχυριζόμενος, μεταξύ άλλων, δόλο από μέρους της εφεσίβλητης.
Με την αγωγή της η εφεσίβλητη αξίωνε, μεταξύ άλλων, την πατρική κατοικία, προφανώς στη βάση εξ επαγωγής εμπιστεύματος προς όφελος της. Επίσης αξίωνε τον συνυπολογισμό των διαφόρων ποσών που ο πατέρας της παρείχε στα αδέλφια της για σπουδές στον καθορισμό του αντίστοιχου κληρονομικού μεριδίου τους στην περιουσία του.
Κατά την διάρκεια της δίκης, μετά που κατέθεσε η ενάγουσα, δηλώθηκε στο Δικαστήριο διευθέτηση μεταξύ της εφεσίβλητης και του εφεσείοντος. Η αγωγή αποσύρθηκε ως διευθετηθείσα εξωδίκως αφού ο εφεσείων είχε αποζημιώσει την εφεσίβλητη και δηλώθηκε στο Δικαστήριο ότι ο εφεσείων θα δικαιούται να λάβει εξ ολοκλήρου το κληρονομικό του μερίδιο στην περιουσία του πατέρα του. Η δίκη προχώρησε χωρίς τον εφεσείοντα ως διάδικο, ο οποίος στη συνέχεια κατέθεσε ως μάρτυρας για την εφεσίβλητη. Το Δικαστήριο έκρινε ότι είχε δημιουργηθεί εξ επαγωγής εμπίστευμα.
Στο στάδιο της προδικασίας τέθηκε προς εξέταση το κατά πόσο ο εφεσείων στην έφεση αρ. 11356 είχε δικαίωμα να την ασκήσει δεδομένου ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν ήταν διάδικος στην αγωγή στην οποία εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση. Ο εφεσείων υποστήριξε ότι είχε τέτοιο δικαίωμα εφόσον η απόφαση επηρέασε τα συμφέροντά του.
Αποφασίστηκε ότι:
Έφεση μπορεί να ασκηθεί μόνο από τα μέρη στην πρωτόδικη διαδικασία, δηλαδή, διαδίκους και ενδιαφερόμενα πρόσωπα θεσμικά ενταγμένα στην υπόθεση, όχι από πρόσωπα έξω από αυτήν. Η παρούσα διαφοροποιείται από την απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Πουλλή (2001) 3(Β) Α.Α.Δ. 1060, την οποία επικαλέσθηκε ο εφεσείων. Με το πώς θα μπορούσε ενδεχομένως να προχωρήσει πρόσωπο το οποίο προβάλλει ότι επηρεάστηκαν δικά του συμφέροντα από δικαστική διαδικασία στην οποία δεν του δόθηκε η δυνατότητα να μετάσχει για να ακουστεί, δεν αποτελεί ζήτημα που εξετάζεται στην παρούσα δικαιοδοσία.
Η έφεση 11356 απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Δημοκρατία ν. Πουλλή (2001) 3 (Β) Α.Α.Δ. 1060.
Έφεση.
Έφεση από τον εναγόμενο 4 (Π.Ε. 11356) και έφεση από το διαχειριστή της περιουσίας αποβιώσαντος (Π.Ε. 11357) κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 7/3/02 (Αρ.�Αγωγής 496/96) με την οποία αποδέκτηκε τον ισχυρισμό της εφεσίβλητης-ενάγουσας ότι είχε δημιουργηθεί εξ' επαγωγής εμπίστευμα προς όφελος της κατοικίας του αποβιώσαντος πατέρα της, δηλώθηκε διευθέτηση της αξίωσής της εναντίον του εναγόμενου 4, αδελφού της, και η αγωγή εναντίον του αποσύρθηκε ως εξωδίκως διευθετηθείσα ενώ εκδόθηκε εναντίον του εφεσίβλητου 1, διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος (Π.Ε. 11357) διάταγμα για τη μεταβίβαση και εγγραφή της προαναφερθείσας κατοικίας επ' ονόματι της εφεσίβλητης.
Κ. Χατζηϊωάννου, για τον Εφεσείοντα στην Πολιτική Έφεση Αρ. 11356.
Στ. Κιττής, για τους Εφεσείοντες στην Πολιτική Έφεση Αρ. 11357.
Στ. Χαραλάμπους, για την Εφεσίβλητη και στις δύο Πολιτικές Εφέσεις.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου δίδεται από τον Δικαστή Γ. Νικολάου.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων στην Έφεση Αρ. 11356 ήταν συνεναγόμενος - εναγόμενος αρ. 4 - στην Αγωγή Αρ. 496/96 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, την οποία κίνησε η εφεσίβλητη αδελφή του. Η αγωγή στρεφόταν και εναντίον του διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος πατέρα τους - εφεσείοντος στην Έφεση Αρ. 11357 - της μητέρας τους και των δύο άλλων αδελφιών τους. Παράλληλα με την έφεση, ο εφεσείων λίγους μήνες αργότερα κίνησε αγωγή εναντίον της εφεσίβλητης και του διαχειριστή, ισχυριζόμενος, μεταξύ άλλων, δόλο από μέρους της εφεσίβλητης. Εκδόθηκε δε στο πλαίσιο της αγωγής προσωρινό διάταγμα με το οποίο απαγορεύθηκε η μεταβίβαση της κατοικίας επ' ονόματι της εφεσίβλητης.
Με την αγωγή της η εφεσίβλητη αξίωνε, προφανώς στη βάση της δημιουργίας εξ επαγωγής εμπιστεύματος προς όφελος της, την πατρική κατοικία η οποία μέχρι το 1977 βρισκόταν εγγεγραμμένη επ' ονόματι και των δύο γονέων και εν συνεχεία αποκλειστικά επ' ονόματι του πατέρα. Αξίωνε, εναλλακτικώς, αποζημιώσεις ίσες με την τωρινή αξία της κατοικίας ή, σε περίπτωση που δεν γινόταν δεκτός ο ισχυρισμός της περί εμπιστεύματος, την τωρινή αξία του ποσού των £3.716, που κατέβαλε στον πατέρα της από το 1964 μέχρι το 1971. Τέλος, αξίωνε όπως στον καθορισμό του αντίστοιχου κληρονομικού μεριδίου τους στην περιουσία του πατέρα, εφόσον προέκυπτε ότι απέμεινε περιουσία προς διανομή, συνοπολογιστούν τα διάφορα ποσά που ο πατέρας παρείχε στα αδέλφια της για σπουδές. Συγκεκριμένα, ως προς τον εφεσείοντα, ο ισχυρισμός της ενάγουσας ήταν ότι με σημερινές αξίες το δικό του οικονομικό όφελος ανερχόταν σε £30.000.
Στις 18 Σεπτεμβρίου 2001, διαρκούσης της δίκης, μετά που κατέθεσε η ενάγουσα και προτού καταθέσει άλλος μάρτυρας, δηλώθηκε στο Δικαστήριο διευθέτηση μεταξύ της εφεσίβλητης και του εφεσείοντος. Παραθέτουμε το σχετικό μέρος των πρακτικών:
«κ. Χατζηϊωάννου: Ο εναγόμενος 4 έχει ήδη αποζημιώσει την ενάγουσα και ως εκ τούτου η αγωγή θα αποσυρθεί εναντίον του ως διευθετηθείσα εξωδίκως και ο εναγόμενος 4 θα δικαιούται και θα λάβει εξ ολοκλήρου το κληρονομικό του μερίδιο στην περιουσία του μακαρίτη του πατέρα του. Δεν θα υπάρξει διαταγή σε σχέση με τον εναγόμενο 4. Κάθε πλευρά τα έξοδα του δικηγόρου της.
κ. Χαραλάμπους: Ζητώ την άδεια να αποσύρω την αγωγή ως προς τον εναγόμενο 4 ως εξωδίκως διευθετηθείσα και κάθε πλευρά τα έξοδα της.
Δικαστήριο: Η αγωγή εναντίον του Ιωάννη Καλακούτα, εναγομένου 4, απορρίπτεται. Ουδεμία διαταγή γίνεται σε σχέση με τα έξοδα όσον αφορά τον εναγόμενο 4. Εκάστη πλευρά θα πληρώσει τα έξοδα του δικηγόρου της.»
Διευκρινίστηκε ενώπιον μας ότι η πληρωθείσα αποζημίωση ήταν ύψους £7.000 αλλά αυτή η λεπτομέρεια δεν έχει εδώ σημασία. Η δίκη προχώρησε χωρίς τον εφεσείοντα ως διάδικο. Όμως εν συνεχεία κατέθεσε ως μάρτυρας για την εφεσίβλητη.
Με την εκκαλούμενη απόφαση το Επαρχιακό Δικαστήριο έκρινε ότι είχε δημιουργηθεί εξ επαγωγής εμπίστευμα. Επομένως εξέδωσε εναντίον του διαχειριστή διάταγμα για τη μεταβίβαση και εγγραφή του ακινήτου επ' ονόματι της εφεσίβλητης. Επίσης έκρινε, σε σχέση με τη διανομή του όποιου υπόλοιπου μέρους της περιουσίας του αποβιώσαντος, ότι «τα χρήματα που οι εναγόμενοι 3 και 5 έλαβαν για τις σπουδές τους θα πρέπει να συνυπολογιστούν κατά τη διανομή της περιουσίας του πατέρα με τον τρόπο που προβλέπει το άρθρο 51 του Κεφ. 195». Στον εφεσείοντα, εναντίον του οποίου είχε αποσυρθεί η αγωγή, δεν έγινε οποιαδήποτε αναφορά. Διατυπώθηκαν όμως, για σκοπούς έφεσης, τα εξής ευρήματα: (α) ότι η σημερινή αξία της επίδικης κατοικίας είναι £60.000 και (β) ότι η σημερινή αξία του ποσού που η εφεσίβλητη κατέβαλε στον πατέρα της είναι £20.000. Επιδικάστηκαν δε υπέρ της εφεσίβλητης και εναντίον του διαχειριστή έξοδα και διατάχθηκε όπως αυτά, μαζί με τα έξοδα των άλλων εναγομένων, βαρύνουν την περιουσία του αποβιώσαντος.
Στο στάδιο της προδικασίας τέθηκε προς εξέταση το κατά πόσο ο εφεσείων στην Έφεση Αρ. 11356 είχε δικαίωμα να την ασκήσει δεδομένου ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν ήταν διάδικος στην αγωγή στην οποία εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση. Ο ίδιος λέγει ότι η απόφαση επηρέασε τα συμφέροντα του και ότι ως εκ τούτου θα πρέπει να έχει δικαίωμα να την αμφισβητήσει με έφεση. Προβάλλει ότι με το συμβιβασμό, στη βάση του οποίου αποσύρθηκε η αγωγή εναντίον του, αναγνωρίστηκε δικό του κληρονομικό δικαίωμα επί της κατοικίας, ήτοι, το 1/5 εξ αδιαιρέτου μερίδιο σ' αυτή και ότι «Οι μετέπειτα ενέργειες της εφεσίβλητης να προωθήσει την απαίτηση της και εναντίον του .. διεκδικώντας το μερίδιο του ... στην απουσία του, και του Δικαστηρίου να περιλάβει στην εκκαλούμενη απόφαση και το μερίδιο του ... παραβίαζαν μεταξύ άλλων και το δικαίωμα του ... να ακουστεί και τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης.» Αναφέρθηκε σχετικά στην απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Πουλλή (2001) 3(Β) Α.Α.Δ. 1060 όπου η Ολομέλεια παραμέρισε τελική απόφαση της επειδή δεν είχε δοθεί η ευκαιρία σε ενδιαφερόμενο πρόσωπο να ακουστεί.
Η εφεσίβλητη απορρίπτει τον ισχυρισμό ότι ο υπό αναφορά συμβιβασμός είχε σχέση με την κατοικία. Προβάλλει ότι ποτέ δεν προέβη σε παραχώρηση οποιουδήποτε μέρους των δικαιωμάτων της σ' αυτή. Λέγει ότι ο συμβιβασμός αφορούσε μόνο στην αξίωση της όπως κατά τη διανομή της περιουσίας του πατέρα ληφθεί υπόψη το οικονομικό όφελος, ύψους £30.000, που ο εφεσείων έλαβε για τις σπουδές του. Ο εφεσείων αντέταξε ότι η μόνη περιουσία ήταν ουσιαστικά η κατοικία, χωρίς καμιά άλλη ή άλλη αξιόλογη περιουσία ενώ, όπως υπέδειξε η άλλη πλευρά, παρέμενε ακόμα υπό κρίση η τύχη της κατοικίας η οποία, αν η εφεσίβλητη αποτύγχανε, θα αποτελούσε μέρος της περιουσίας του αποβιώσαντος. Δεν χρειάζεται όμως να εμπλακούμε σ' αυτή τη διελκυστίνδα.
Έφεση μπορεί να ασκηθεί μόνο από τα μέρη στην πρωτόδικη διαδικασία, δηλαδή, διαδίκους και ενδιαφερόμενα πρόσωπα θεσμικά ενταγμένα στην υπόθεση, όχι από πρόσωπα έξω από αυτήν. Η Δημοκρατία ν. Πουλλή (ανωτέρω) ενέπιπτε εντός αυτού του κανόνα. Η απόφαση παραμερίστηκε όταν διαπιστώθηκε πως εκ παραδρομής δεν είχε γίνει επίδοση σε ενδιαφερόμενο πρόσωπο το οποίο βρισκόταν εξαρχής και παρέμεινε μέχρι τέλους εντός της διαδικασίας. Με το πώς θα μπορούσε ενδεχομένως να προχωρήσει πρόσωπο το οποίο προβάλλει ότι επηρεάστηκαν δικά του συμφέροντα από δικαστική διαδικασία στην οποία δεν του δόθηκε η δυνατότητα να μετάσχει για να ακουστεί, δεν αποτελεί ζήτημα που εξετάζεται στην παρούσα δικαιοδοσία.
Κρίνουμε λοιπόν ότι η Έφεση Αρ. 11356 δεν είναι παραδεκτή και απορρίπτεται με έξοδα.
Η έφεση 11356 απορρίπτεται με έξοδα.