|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(Να μη δημοσιευθεί)
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 876/2004)
7 Οκτωβρίου, 2005
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 23, 25, 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
SEA DOVE SHIPPING COMPANY LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Κ. Κακουλλή (κα), εκ μέρους Χρ. Δημητριάδη, για τους Αιτητές.
Ν. Μιχαηλίδης, Νομικός Λειτουργός, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή, οι αιτητές ζητούν από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία:-
«Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του Καθ' ου η Αίτηση που κοινοποιήθηκε στους Αιτητές στις 13/8/04 όπως εκδοθεί διάταγμα για άρση της Κυπριακής Εθνικότητας του αλιευτικού σκάφους ιδιοκτησίας των Αιτητών "Alpha" και τη διαγραφή του από το Κυπριακό νηολόγιο και/ή το διάταγμα του Καθ' ου η Αίτηση με αρ. Κ.Δ.Π. 696/04, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με αρ. 3893 στις 20.8.04 με το οποίο διέταξε την άρση της Κυπριακής Εθνικότητας του πλοίου "Alpha" και τη διαγραφή του από το Κυπριακό Νηολόγιο, είναι άκυρο και στερημένο εννόμου αποτελέσματος».
Πραγματικά γεγονότα της υπόθεσης:
Το αλιευτικό σκάφος "ALPHA", ιδιοκτησία της αιτήτριας εταιρείας Sea Dove Shipping Company Ltd., γράφτηκε στο Κυπριακό Νηολόγιο στις 22/10/1999. Με επιστολή του ημερομηνίας 8/12/2003, ο Διευθυντής του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, ζήτησε από το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας τη διαγραφή του σκάφους από το Κυπριακό Νηολόγιο, γιατί, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην εν λόγω επιστολή του, σύμφωνα με στοιχεία που ευρίσκοντο ενώπιόν του, καθίστατο φανερό ότι το συγκεκριμένο σκάφος παραβίαζε τις διατάξεις των ΄Αρθρων 3(1), 7Β(1) και 7Β(2) του περί Αλιείας Νόμου, ΚΕΦ. 135, όπως έχει τροποποιηθεί, (ο «περί Αλιείας Νόμος»). Ακολούθησε σχετική εισήγηση του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, ο οποίος, ακολουθώντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες, ειδοποίησε σχετικά τόσο την αιτήτρια εταιρεία όσο και τους ενυπόθηκους δανειστές του σκάφους (BUNADARBANKI ISLANDS H/F). Η αιτήτρια, με επιστολή των δικηγόρων της ημερομηνίας 11/2/2004, έφερε ένσταση στη σκοπούμενη διαγραφή, απαριθμώντας διάφορους λόγους προς υποστήριξη της θέσης της. Ενόψει της εξέλιξης αυτής, το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων, προτού προχωρήσει με την όλη διαδικασία, ζήτησε γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, η θέση του οποίου ήταν ότι:-
«... η Διοίκηση οφείλει να εφαρμόζει τους νόμους της Δημοκρατίας που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων. Το θέμα της τυχόν αντισυνταγματικότητάς τους είναι κάτι που θα κρίνει το Δικαστήριο, εάν και όταν τεθεί ενώπιόν του για να αποφανθεί.
Συνεπώς, εάν κρίνετε ότι τα εν λόγω σκάφη πρέπει να διαγραφούν με βάση την κείμενη νομοθεσία, είναι κάτι το οποίο εσείς θα αποφασίσετε αφού διεξάγετε πρώτα τη δέουσα έρευνα και δώσετε αιτιολογημένη απόφαση.»
Στη συνέχεια, αφού μεσολάβησαν άκαρπες προσπάθειες της αιτήτριας εταιρείας για παράλληλη εγγραφή του σκάφους σε αλλοδαπό νηολόγιο και αφού ζητήθηκαν οι απόψεις του Διευθυντή του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, σύμφωνα με τις οποίες το σκάφος εξακολουθούσε να είναι παράνομο, ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων αποφάσισε να εκδώσει διάταγμα για άρση της κυπριακής εθνικότητας και διαγραφή του σκάφους από το Κυπριακό Νηολόγιο, σύμφωνα με τους περί Εμπορικής Ναυτιλίας (΄Αρσις της Εθνικότητος Κυπριακών Πλοίων) Κανονισμούς του 1979, (Κ.Δ.Π. 166/79), πληροφόρησε δε σχετικά την αιτήτρια. Το σχετικό διάταγμα δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, Παράρτημα ΙΙΙ(Ι), Αρ. 3893, ημερομηνίας 20/8/2004 - (Κ.Δ.Π. 696/2004). Ακολούθως, το αλιευτικό σκάφος "ALPHA" διεγράφη από το Κυπριακό Νηολόγιο δυνάμει του ΄Αρθρου 6Α του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις, Πώλησις και Υποθήκευσις Πλοίων) Νόμου του 1963, (Ν. 45/1963), όπως έχει τροποποιηθεί, (ο «Νόμος»).
Με την παρούσα προσφυγή, προσβάλλεται η υπό αναφορά απόφαση του Υπουργού. Επίδικο είναι το ΄Αρθρο 6Α του Νόμου και, ειδικότερα, η μετά την υποπαράγραφο (ii) της παραγράφου (β) αυτού προστεθείσα, με τον Τροποποιητικό Νόμο 138(Ι)/2003, νέα υποπαράγραφος (iii). Παραθέτω τις σχετικές διατάξεις:-
«6Α. Παρά τας διατάξεις του παρόντος Νόμου ή οιουδήποτε ετέρου εν προκειμένω ισχύοντος Νόμου ο Υπουργός κέκτηται επιπρόσθετον εξουσίαν όπως, οσάκις υφίστανται εύλογοι λόγοι ικανοποιούντες αυτόν ότι -
.................................................................................................................
(β) Ο πλοιοκτήτης ή ο πλοίαρχος Κυπριακού πλοίου ή οιονδήποτε υπεύθυνον διά το Κυπριακόν πλοίον πρόσωπον -
..........................................................................................................
(iii) αμέσως ή εμμέσως παραβαίνει ή παραλείπει να συμμορφωθεί με οποιαδήποτε διάταξη νομοθεσίας της Δημοκρατίας που διέπει τις δραστηριότητες συγκεκριμένου τύπου πλοίων ή με πρόνοιες για την έκδοση άδειας για την άσκηση τέτοιων δραστηριοτήτων·
................................................................................................................,
διατάξη, αφού ακολουθηθή η καθοριζομένη διαδικασία, την άρσιν της Κυπριακής εθνικότητος του πλοίου και την εκ του Νηολογίου διαγραφήν αυτού:»
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δημοσιευθέν διάταγμα των καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 20/8/2004, οι λόγοι, για τους οποίους αποφασίστηκε η άρση της εθνικότητας και η διαγραφή του σκάφους από το Κυπριακό Νηολόγιο, ήταν ότι:-
«... ο πλοιοκτήτης ή ο πλοίαρχος του Κυπριακού πλοίου «ALPHA» (ΙΜΟ 8607141), που ανήκει στους Sea Dove Shipping Company Limited από τη Λεμεσό, ή οποιοδήποτε υπεύθυνο για το πλοίο αυτό πρόσωπο, αμέσως ή εμμέσως παραβαίνει ή παραλείπει να συμμορφωθεί με τις διατάξεις του περί Αλιείας Νόμου, Κεφ. 135, όπως έχει τροποποιηθεί, λόγω του ότι το σκάφος δεν έχει εξασφαλίσει άδεια αλιείας δυνάμει των διατάξεων του περί Αλιείας Νόμου και ακόμα αν έχει εξασφαλίσει άδεια αλιείας, δεν προσεγγίζει τα λιμάνια της Δημοκρατίας για επιθεώρηση τουλάχιστο μία φορά κάθε έτος αλλά ούτε και εκφορτώνει τουλάχιστο 50% των συνολικών ετήσιων αλιευμάτων του σε λιμάνια της Δημοκρατίας όπως προβλέπεται από τον πιο πάνω Νόμο.»
Σύμφωνα δε με την επιστολή του Διευθυντή του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, ημερομηνίας 8/12/2003, αλλά και σύμφωνα με την επιστολή του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, ημερομηνίας 13/1/2004, οι διατάξεις του περί Αλιείας Νόμου, όπως έχει τροποποιηθεί, με τις οποίες το αλιευτικό σκάφος «ALPHA» δε συμμορφώνεται, δεν είναι άλλες από τις διατάξεις των ΄Αρθρων 3(1), 7Β(1) και 7Β(2).
Το ΄Αρθρο 3(1) του περί Αλιείας Νόμου έχει ως εξής:-
«(1) Κανένα σκάφος δεν χρησιμοποιείται ως αλιευτικό σκάφος, εκτός εάν έχει εκδοθεί άδεια αλιείας αναφορικά με αυτό δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου.»
Για τους σκοπούς της παρούσας, δεν είναι αναγκαία αναφορά στις προϋποθέσεις που απαιτούνται για έκδοση άδειας αλιείας. Αποτελεί παραδεκτό γεγονός ότι το συγκεκριμένο σκάφος δεν είχε εξασφαλίσει άδεια.
Το ΄Αρθρο 7Β(1)(2) του περί Αλιείας Νόμου προβλέπει:- (Ν. 102(Ι)/2000).
7Β. - (1) ΄Ολα τα σκάφη αναφορικά με τα οποία έχει εκδοθεί άδεια αλιείας πρέπει να προσεγγίζουν τουλάχιστο μία φορά κατ' έτος λιμάνι ή αλιευτικό καταφύγιο της Δημοκρατίας για επιθεώρηση δυνάμει του παρόντος Νόμου και των Κανονισμών δυνάμει του Νόμου αυτού, καθώς και για υγειονομικό έλεγχο.
(2) ΄Ολα τα Κυπριακά σκάφη αναφορικά με τα οποία έχει εκδοθεί άδεια αλιείας υποχρεούνται να εκφορτώνουν τουλάχιστο πενήντα τοις εκατόν (50%) των συνολικών ετήσιων αλιευμάτων τους σε λιμάνια ή/και αλιευτικά καταφύγια της Δημοκρατίας.»
Το εδάφιο (2) του πιο πάνω ΄Αρθρου έχει, με το Ν.106(Ι)/2004, καταργηθεί.
Για ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, οι αιτητές υπέβαλαν ότι αυτή:-
1. Παραβιάζει τα ΄Αρθρα 23, 25 και 28 του Συντάγματος.
2. Συνιστά ή ισοδυναμεί με ανάκληση διοικητικής πράξης, κατά παράβαση των αρχών που διέπουν την ανάκληση ευμενών διοικητικών πράξεων.
3. Εκδόθηκε καθ' υπέρβαση εξουσίας.
4. Παραβιάζει την αρχή της χρηστής διοίκησης και την αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των διοικουμένων.
5. Είναι αποτέλεσμα πλάνης περί τα πραγματικά γεγονότα και/ή λήφθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα.
Οι αιτητές, με τη γραπτή τους αγόρευση, αποδέχονται τη μη συμμόρφωση με τις πρόνοιες των ΄Αρθρων 3(1), 7Β(1) και (2) του περί Αλιείας Νόμου, όπως έχει τροποποιηθεί, επισημαίνουν, όμως, σε σχέση με το ΄Αρθρο 3(1), ότι δεν μπορούν να συμμορφωθούν, αφού δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του ΄Αρθρου 3(2), το οποίο προβλέπει ότι το πενήντα ένα τοις εκατόν (51%) των μετοχών πρέπει να ανήκει σε Κύπριους υπηκόους και το πενήντα τοις εκατόν (50%) των διευθυντών πρέπει να είναι Κύπριοι υπήκοοι. Τόσο οι μέτοχοι όσο και οι διευθυντές των αιτητών είναι αλλοδαποί. Ανάλογα ισχύουν, υποστηρίζουν, και για το ΄Αρθρο 7Β, αφού το σκάφος αλιεύει σε διεθνή ύδατα, μακριά από τη Δημοκρατία.
Σε σχέση με τα πιο πάνω, έχοντας υπόψη την τροποποίηση του περί Αλιείας (Τροποποιητικός) Νόμου του 2004, (Ν. 106/(Ι)/2004), στις 30/4/2004, με την οποία το εδάφιο (2) του ΄Αρθρου 7Β καταργήθηκε, θεωρώ ότι δεν τίθεται θέμα παράβασης από μέρους των αιτητών του συγκεκριμένου εδαφίου, τουλάχιστον από 30/4/2004.
Τα πιο πάνω, παρά το γεγονός ότι δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα, αναφέρονται για την πληρότητα των γεγονότων της υπόθεσης.
Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων, η συνήγορος των αιτητών έφερε σε γνώση μου απόφαση του αδελφού Δικαστή Χατζηχαμπή, στην Kenora Shipping Company Ltd v. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 875/04, 20/12/04, όπου εξετάστηκαν τα ίδια θέματα, προσθέτοντας, όμως, ότι, με την τροποποίηση του περί Αλιείας Νόμου - (΄Αρθρο 3(2)(α)) - τέθηκε ως προϋπόθεση για παραχώρηση άδειας αλιείας το πλοίο να ελέγχεται από Κυπρίους, γεγονός που επηρεάζει τα συνταγματικά δικαιώματα των αιτητών. ΄Ηταν η θέση της συνηγόρου ότι η μόνη αλλαγή που επήλθε ήταν αυτή της νομοθεσίας και όχι της συμπεριφοράς του πλοίου, ώστε να δικαιολογείται η διαγραφή του, ως η απόφαση στην Kenora Shipping Company Ltd v. Δημοκρατίας, (πιο πάνω).
΄Εχω μελετήσει προσεκτικά τις αγορεύσεις των συνηγόρων, οι οποίες, θα πρέπει να πω, καλύπτουν με λεπτομέρεια κάθε λόγο ακύρωσης, ως και την απόφαση του αδελφού Δικαστή Χατζηχαμπή, στην Kenora Shipping Company Ltd v. Δημοκρατίας, η οποία ακολουθήθηκε από τον αδελφό Δικαστή Φωτίου στη Fishing Company Beta Ltd. v. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 877/04, 14/7/05. Αφορούσε και αυτή διαγραφή του πλοίου «ΒΕΤΑ», για τους ίδιους λόγους. Θεωρώ άσκοπο να επαναλάβω την επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε, από τη στιγμή που συμφωνώ απόλυτα με το σκεπτικό της απόφασης του αδελφού Δικαστή Χατζηχαμπή, το οποίο και υιοθετώ για τους σκοπούς της παρούσας.
Η προσφυγή απορρίπτεται. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με βάση το ΄Αρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ