|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2004) 4 ΑΑΔ 827
30 Σεπτεμβρίου, 2004
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
PROPRESS PUBLICATIONS LTD
IΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΣΟΥΠΕΡ ΑΓΓΕΛΙΕΣ»,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ/ 'Η
ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΕΚΛΟΓΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 268/2003)
Συνταγματικό Δίκαιο ― Σύνταγμα ― Άρθρο 28 ― Αρχή της ισότητας ― Κατά πόσο παραβιάζουν την αρχή της ισότητας τα κριτήρια που τίθενται βάσει των περί Εκλογής (Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας) Νόμων του 1959 έως 2002, σε σχέση με τη δημοσίευση των εκλογικών γνωστοποιήσεων.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Πλάνη περί τα πράγματα και έλλειψη δέουσας έρευνας ― Δεν στοιχειοθετήθηκαν στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις.
Ο αιτητές επεδίωξαν την ακύρωση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση να μην περιλάβουν το έντυπο των αιτητών στον κατάλογο των εφημερίδων που εξουσιοδοτήθηκαν όπως δημοσιεύσουν τις εκλογικές γνωστοποιήσεις για τις Προεδρικές Εκλογές του 2003.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Σε σχέση με την κατ' ισχυρισμόν παραβίαση του Άρθρου 28 του Συντάγματος, ο Έφορος έχει, σύμφωνα με τoυς περί Εκλογής (Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας) Νόμους του 1959 έως 2002 διακριτική ευχέρεια να προκαλέσει τη δημοσίευση των επίδικων γνωστοποιήσεων. Το Άρθρο 20(1) του παρέχει τη δυνατότητα να προκαλέσει τη δημοσίευση, όπως εκείνος κρίνει πρέπον.
Η αρχή της ισότητας αξιώνει από τη Διοίκηση ομοιόμορφη μεταχείριση όλων που βρίσκονται κάτω από τις ίδιες συνθήκες, ενώ διαφορετική μεταχείριση δεν συνιστά παράβαση της αρχής της ισότητας, αν είναι δεκτική αντικειμενικής και εύλογης δικαιολογίας.
Στην παρούσα περίπτωση αποφασίστηκε όπως οι εκλογικές γνωστοποιήσεις δοθούν για δημοσίευση σε όλες τις ελληνικές, ημερήσιες και εβδομαδιαίες, πολιτικού και ειδησεογραφικού περιεχομένου εφημερίδες, που κατά το χρόνο της δημοσίευσης των γνωστοποιήσεων θα έχουν ήδη συμπληρώσει τουλάχιστον δωδεκάμηνη ανελλιπή, συνεχή και αδιάκοπη έκδοση και κυκλοφορία.
Ο σκοπός της δημοσίευσης, δηλαδή να φτάσει το περιεχόμενο των γνωστοποιήσεων, αν είναι δυνατόν, σε όλους τους πολίτες, επιτυγχάνεται με την καταχώρηση τους σε εφημερίδες που ασχολούνται με την πολιτική ειδησεογραφία που αναφέρεται στην τοπική και παγκόσμια επικαιρότητα, έχουν δε τακτική και ευρεία κυκλοφορία.
Προκύπτει ότι τα κριτήρια που τέθηκαν, δεν είναι αυθαίρετα και κατ' ουδένα λόγο δεν παραβιάζουν την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Περαιτέρω, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως άσχετα ή παράνομα ή εκτός των σκοπών του σχετικού Νόμου, όπως παραπονούνται οι αιτητές.
2. Οι αιτητές συνάμα προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν πλάνης, γιατί η εφημερίδα τους είναι ειδησεογραφική. Όμως σύμφωνα και με την επιστολή του Διευθυντή Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, ημερ. 8.1.2003, τις απόψεις του οποίου ζήτησε ο Έφορος, η έκδοση των αιτητών είναι έντυπο διαφημιστικής φύσης και δεν περιέχει οποιαδήποτε ειδησεογραφία, αλλά μόνο αγγελίες. Η διαπίστωση αυτή του Εφόρου, ύστερα από έρευνα που είχε διεξαχθεί, δεν μπορεί να ελεγχθεί από το Δικαστήριο, εκτός αν είναι έκδηλα αυθαίρετη και αδικαιολόγητη από τα στοιχεία. Οι αιτητές δεν έδωσαν οποιοδήποτε λόγο που να τεκμηριώνει ισχυρισμούς ότι η διαπίστωση αυτή του Εφόρου ήταν έκδηλα αυθαίρετη ή αδικαιολόγητη, η δε έρευνα που διεξάχθηκε κρίνεται δέουσα.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Εφημερίδα «Επιλογές της Πάφου» κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 325,
Mikrommatis ν. The Republic (Minister of Finance and Another) 2 R.S.C.C. 125,
Harach Publications Ltd ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 552/2001, ημερ. 22.11.2002.
Προσφυγή.
Φ. Βαλιαντής, για τους Αιτητές.
Λ. Λάμπρου-Ουστά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές είναι οι ιδιοκτήτες του εντύπου «ΣΟΥΠΕΡ ΑΓΓΕΛΙΕΣ». Ο Γενικός Έφορος Προεδρικής Εκλογής (στο εξής «ο Έφορος»), καθόρισε ειδικά κριτήρια για τη δημοσίευση των γνωστοποιήσεων των Προεδρικών Εκλογών της 16.2.2003, σε ελληνικές εφημερίδες που κυκλοφορούν στην Κύπρο.
Τα κριτήρια καθορίστηκαν, αφού προηγήθηκε η λήψη των απόψεων του Διευθυντή του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών και του Συνδέσμου Εκδοτών Εφημερίδων και Περιοδικών Κύπρου και κοινοποιήθηκαν με την έκδοση επίσημης ανακοίνωσης από το γραφείο του Εφόρου.
Ειδικά για το έντυπο των αιτητών, ο Έφορος ζήτησε με επιστολή του προς το Διευθυντή του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, ημερ. 8.1.2003, όπως διερευνήσει περαιτέρω το όλο θέμα και υποβάλει συμπληρωματική έκθεση. Το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών με επιστολή του ημερ. 8.1.2003 απάντησε ότι η έκδοση «ΣΟΥΠΕΡ ΑΓΓΕΛΙΕΣ» δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις και δεν μπορούσε να θεωρηθεί ως εφημερίδα μέσα στα πλαίσια του ορισμού που δίδεται στον περί Τύπου Νόμο γιατί δεν περιέχει οποιαδήποτε ειδησεογραφία, αλλά μόνο αγγελίες. Είναι έντυπο διαφημιστικής φύσης και συνεπώς δεν εμπίπτει στην κατηγορία των εφημερίδων στις οποίες θα δημοσιεύονταν οι γνωστοποιήσεις.
Το έντυπο «ΣΟΥΠΕΡ ΑΓΓΕΛΙΕΣ» παρ' όλο που δεν πληρούσε τα ειδικά κριτήρια και δεν εξουσιοδοτήθηκε να δημοσιεύσει τις εκλογικές γνωστοποιήσεις, προχώρησε στη δημοσίευσή τους και με επιστολή του δικηγόρου των αιτητών ημερ. 24.2.2003, απαίτησε την καταβολή αποζημίωσης. Με την παρούσα προσφυγή αξιώνεται ακύρωση της απόφασης των καθ΄ων η αίτηση να μην περιλάβουν το έντυπο των αιτητών στον κατάλογο των εφημερίδων που εξουσιοδοτήθηκαν όπως δημοσιεύσουν τις εκλογικές γνωστοποιήσεις για τις Προεδρικές Εκλογές για το έτος 2003.
Οι αιτητές προβάλλουν τέσσερις λόγους. Υποστηρίζουν ότι τα κριτήρια που τέθηκαν είναι αυθαίρετα επειδή προσκρούουν στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των πολιτών, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση βασίστηκε σε κριτήρια άσχετα ή παράνομα ή έξω από το σκοπό του σχετικού νόμου, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ελήφθη κάτω από πλάνη γιατί η εφημερίδα τους είναι ειδησεογραφική και τέλος, ότι δεν διενεργήθηκε η δέουσα έρευνα.
Θα πρέπει κατ' αρχάς να επισημανθεί ότι, παρ' όλον που οι αιτητές κυρίως υποστηρίζουν ότι τα κριτήρια είναι αυθαίρετα ή παράνομα, στη συνέχεια ισχυρίζονται, σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις, ότι πληρούσαν τα κριτήρια.
Θα αρχίσω με την κατ' ισχυρισμόν παραβίαση του Άρθρου 28 του Συντάγματος. Ο Έφορος έχει, σύμφωνα με τoυς περί Εκλογής (Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας) Νόμους του 1959 έως 2002 διακριτική ευχέρεια να προκαλέσει τη δημοσίευση των γνωστοποιήσεων. Το Άρθρο 20(1) του παρέχει τη δυνατότητα να προκαλέσει τη δημοσίευση όπως εκείνος κρίνει πρέπον.
Στην υπόθεση Εφημερίδα «Επιλογές της Πάφου» κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 325, η Ολομέλεια αφού επισημαίνει ότι ο Νόμος δίδει διακριτική ευχέρεια στον Έφορο να επιλέγει τις εφημερίδες στις οποίες δίδονται οι εκλογικές γνωστοποιήσεις, καταλήγει ότι πολύ ορθά και για να μη λειτουργεί αυθαίρετα η αρμόδια αρχή, τίθενται κριτήρια ώστε να υπάρχει ισοτιμία.
Η αρχή της ισότητας αξιώνει από τη Διοίκηση ομοιόμορφη μεταχείριση όλων που βρίσκονται κάτω από τις ίδιες συνθήκες, ενώ διαφορετική μεταχείριση δεν συνιστά παράβαση της αρχής της ισότητας αν είναι δεκτική αντικειμενικής και εύλογης δικαιολογίας (βλέπε μεταξύ άλλων Mikrommatis and The Republic (Minister of Finance and Another) 2 R.S.C.C. 125, 131).
Στην παρούσα περίπτωση αποφασίστηκε όπως οι εκλογικές γνωστοποιήσεις δοθούν για δημοσίευση σε όλες τις ελληνικές, ημερήσιες και εβδομαδιαίες, πολιτικού και ειδησεογραφικού περιεχομένου εφημερίδες, που κατά το χρόνο της δημοσίευσης των γνωστοποιήσεων θα έχουν ήδη συμπληρώσει τουλάχιστον δωδεκάμηνη ανελλιπή, συνεχή και αδιάκοπη έκδοση και κυκλοφορία. Στην κατηγορία αυτή δεν περιλαμβάνονταν οι εφημερίδες επί ειδικών χρηματοοικονομικών, εμπορικών διαφημίσεων, αθλητικών, διαφημιστικών, συνδικαλιστικών και εργατικών θεμάτων, ούτε τα εβδομαδιαία περιοδικά.
Όπως τονίζεται στην υπόθεση Εφημερίδα «Επιλογές της Πάφου» κ.ά. ν. Δημοκρατίας, ανωτέρω, ο σκοπός της δημοσίευσης, δηλαδή να φτάσει το περιεχόμενο των γνωστοποιήσεων, αν είναι δυνατόν, σε όλους τους πολίτες, επιτυγχάνεται με την καταχώρηση τους σε εφημερίδες που ασχολούνται με την πολιτική ειδησεογραφία που αναφέρεται στην τοπική και παγκόσμια επικαιρότητα, έχουν δε τακτική και ευρεία κυκλοφορία.
Έχοντας εξετάσει τα ενώπιόν μου στοιχεία, βρίσκω ότι τα κριτήρια που τέθηκαν, δεν είναι αυθαίρετα και κατ' ουδένα λόγο δεν παραβιάζουν την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Περαιτέρω, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως άσχετα ή παράνομα ή εκτός των σκοπών του σχετικού Νόμου, όπως παραπονούνται οι αιτητές.
Οι αιτητές συνάμα προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν πλάνης, γιατί η εφημερίδα τους είναι ειδησεογραφική. Όπως είδαμε, σύμφωνα και με την επιστολή του Διευθυντή Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, ημερ. 8.1.2003, τις απόψεις του οποίου ζήτησε ο Έφορος, η έκδοση των αιτητών είναι έντυπο διαφημιστικής φύσης και δεν περιέχει οποιαδήποτε ειδησεογραφία, αλλά μόνο αγγελίες. Ως τέτοια την θεώρησε ο Έφορος και δεν ενέκρινε τη δημοσίευση των γνωστοποιήσεων. Η διαπίστωση αυτή του Εφόρου, ύστερα από έρευνα που είχε διεξαχθεί, δεν μπορεί να ελεγχθεί από το Δικαστήριο, εκτός αν είναι έκδηλα αυθαίρετη και αδικαιολόγητη από τα στοιχεία (Harach Publications Ltd ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 552/2001, ημερ. 22.11.2002). Οι αιτητές δεν έδωσαν οποιοδήποτε λόγο που να τεκμηριώνει ισχυρισμούς ότι η διαπίστωση αυτή του Εφόρου ήταν έκδηλα αυθαίρετη ή αδικαιολόγητη.
Όμως, και ο τελευταίος ισχυρισμός των αιτητών θα πρέπει να απορριφθεί. Υποστηρίζουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι προϊόν δέουσας έρευνας. Όπως είπαμε πιο πάνω, ο Έφορος πριν καταλήξει, ζήτησε, όχι μόνο τις απόψεις του Διευθυντή του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, αλλά και του Συνδέσμου Εκδοτών Εφημερίδων και Περιοδικών Κύπρου. Κάτω από τις περιστάσεις, θεωρώ την έρευνα δέουσα και απορρίπτω το σχετικό ισχυρισμό.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον των αιτητών.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.