|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2004) 4 ΑΑΔ 785
22 Σεπτεμβρίου, 2004
[ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
AMALTHIA TRADING LTD,
Αιτήτρια,
ν.
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 132/2003)
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Πλάνη περί τα πράγματα, έλλειψη δέουσας έρευνας και έλλειψη αιτιολογίας ― Περιστάσεις στοιχειοθέτησής τους στην κριθείσα περίπτωση.
Τελωνειακοί Δασμοί και Φόροι Καταναλώσεως ― Άρνηση επιστροφής δασμών προϊόντων, τα οποία κρίθηκαν ακατάλληλα για διάθεση μετά τον εκτελωνισμό τους ― Κρίθηκε παράνομη στην εξετασθείσα υπόθεση ― Περιστάσεις.
Οι αιτητές ζήτησαν με την προσφυγή την ακύρωση της άρνησης των καθ' ων η αίτηση να τους επιστρέψουν δασμούς που κατέβαλαν αναφορικά με εισαχθείσα ποσότητα μήλων, η οποία αμέσως μετά τον εκτελωνισμό της κατέστη ακατάλληλη προς κατανάλωση.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Προβάλλεται, μεταξύ άλλων, ως λόγος ακυρώσεως ότι η επίδικη απόφαση της Διευθύντριας είναι προϊόν πραγματικής πλάνης, οφειλομένης σε μη δέουσα έρευνα των περιστατικών της υπόθεσης ενώ, ταυτόχρονα, είναι αναιτιολόγητη.
Ο προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως ευσταθεί.
Η Διευθύντρια Τελωνείων, χωρίς οποιαδήποτε έρευνα και χωρίς να έχει ενώπιόν της τη "σχετική έκθεση" που η ίδια ζήτησε από τον Κλάδο Αξιών, απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας κατ' εφαρμογή της σαρωτικής πολιτικής, η οποία καθορίζεται στην Εγκύκλιο Ο - "Α.Α."(30) της 7.2.2000. Πολιτικής η οποία, ούτε στο γράμμα ούτε στο πνεύμα του Άρθρου 157 του περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου ανταποκρίνεται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Προσφυγή.
Σ. Μαμαντόπουλος, για την Αιτήτρια.
Στ. Θεοδούλου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Η αιτήτρια εταιρεία ασχολείται με την εισαγωγή και διάθεση στην Κύπρο, καθώς και με την εξαγωγή, φρούτων και λαχανικών.
Την 21.6.2002 η αιτήτρια κατέθεσε, μέσω των εκτελωνιστών της, διασάφηση εισαγωγής ημερομηνίας 20.6.2002 για τον τελωνισμό 1.664 κιβωτίων μήλων, συνολικού βάρους 23.295 κιλών, από την Ιταλία. Μετά τον έλεγχο της διασάφησης και των συνοδευτικών της εγγράφων, επακολούθησε ο φυσικός έλεγχος των μήλων, στα υποστατικά της αιτήτριας, στην παρουσία Λειτουργού του Τμήματος Τελωνείων, του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (Υπουργείο Εμπορίου), του Υπουργείου Γεωργίας και Φυσικών Πόρων (Υπουργείο Γεωργίας) και των Υγειονομικών Υπηρεσιών. Σύμφωνα με τις σημειώσεις των εν λόγω Λειτουργών, όπως αυτές αναγράφονται στο πίσω μέρος της διασάφησης εισαγωγής, τα μήλα, αφού έτυχαν της κατάλληλης φυσικής εξέτασης, κρίθηκαν κατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση και αποδεσμεύτηκαν για την επιτόπια αγορά. Η αιτήτρια κατέβαλε τους νενομισμένους δασμούς και φόρους, ύψους £8.372.
Τέσσερις μέρες μετά την αποδέσμευση των εισαχθέντων μήλων και την απομάκρυνσή τους από τον τελωνειακό έλεγχο, ήτοι στις 25.6.2002, η αιτήτρια πληροφόρησε γραπτώς τη Διευθύντρια Τμήματος Τελωνείων (η Διευθύντρια), με την ένδειξη "ΠΟΛΥ ΕΠΕΙΓΟΝ", ότι τα τελωνισθέντα μήλα, τα οποία βρίσκονταν σε ψυκτικούς θαλάμους στα υποστατικά της, παρουσίασαν μαύρα στίγματα, πράγμα που διαπιστώθηκε και από τις αρμόδιες Yπηρεσίες των Υπουργείων Εμπορίου και Γεωργίας και που τα καθιστούσε, αναμφισβήτητα, ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση. Ταυτόχρονα, με την ίδια επιστολή, η αιτήτρια ζήτησε όπως, στην παρουσία του Τελωνείου, γίνει διαλογή των μήλων και, κατά την κρίση και των υπόλοιπων Υπηρεσιών, όλα τα ακατάλληλα μήλα καταστραφούν και επιστραφούν στην αιτήτρια οι αναλογούντες τελωνειακοί δασμοί και φόροι.
Μόλις παρέλαβε την επιστολή, η Διευθύντρια έθεσε επ' αυτής την ακόλουθη σημείωση:
"Κλ. Αξιών. Υπάρχει πολιτική για το θέμα αυτό και να ακολουθηθεί. Να υποβληθεί σχετική έκθεση σε μένα. 25.6.2002"
(Βλ. κυανούν 23 έως 24 στο Τεκμήριο 1).
Στις 4.7.2002 ακολούθησε δεύτερη επιστολή της αιτήτριας προς τη Διευθύντρια στην οποία, αφού γινόταν αναφορά σε πληροφορίες από τον Τελώνη Μ. Στεφάνου και άλλους Τελώνες της Λεμεσού ότι πάγια θέση του Τελωνείου ήταν να μην αποδέχεται εκ των υστέρων επιστροφή δασμών και φόρων, και αφού υποδεικνυόταν ότι "πάντοτε υπάρχει το περιθώριο εξαίρεσης κανόνων", εζητείτο από τη Διευθύντρια να εξετάσει το θέμα "άμεσα" και εγκρίνει την καταστροφή των ακατάλληλων μήλων και την επιστροφή των αναλογούντων δασμών και φόρων. (Βλ. κυανούν 18 και 18Α στο Τεκμήριο 1).
Εν τω μεταξύ, η αιτήτρια ενημέρωσε τις αρμόδιες Υπηρεσίες των Υπουργείων Εμπορίου και Γεωργίας οι οποίες, αφού έλεγξαν τα προβληματικά μήλα στις αποθήκες της αιτήτριας, διαπίστωσαν ότι 15.400 κιλά παρουσίαζαν σοβαρά ποιοτικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διατεθούν στην αγορά. Το ποιοτικό πρόβλημα οφειλόταν σε δευτερογενή προσβολή από μύκητες. Σχετικό φωτοτηλεμήνυμα αποστάληκε στην αιτήτρια από το Υπουργείο Εμπορίου στις 18.7.2002. (Τεκμήριο 2 στη γραπτή αγόρευση του δικηγόρου της αιτήτριας). Τη διαλογή της προβληματικής ποσότητας μήλων αποδέχθηκαν και οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας με επιστολή τους προς την αιτήτρια ημερομηνίας 23.7.2002. (Τεκμήριο 3 στην αγόρευση του δικηγόρου της αιτήτριας).
Στις 6.11.2002, με νέα (τρίτη) επιστολή της προς τη Διευθύντρια, η αιτήτρια, αφού επισύναψε τα προαναφερθέντα Τεκμήρια 2 και 3, ζήτησε τη διευθέτηση της καταστροφής των 15.400 κιλών μήλων που βρέθηκαν ακατάλληλα και την επιστροφή των αναλογούντων δασμών και φόρων που είχαν πληρωθεί. (Βλ. κυανούν 19 έως 22 στο Τεκμήριο 1).
Εις απάντηση πήρε την ακόλουθη επιστολή ημερομηνίας 4.12.2002 (βλ. κυανούν 35 στο Τεκμήριο 1):
"Αναφέρομαι στην επιστολή σας ημερομηνίας 6 Νοεμβρίου 2002 σχετικά με το αίτημά σας για καταστροφή 1100 κιβωτίων που περιέχουν 15400 κιλά μήλα και την επιστροφή των αναλογούντων δασμών και φόρων που καταβάλετε με τη διασάφηση ΙΜ2 αρ. 19373 ημερομηνίας 1 Ιουνίου 2002 και λυπούμαι να σας πληροφορήσω ότι το αίτημά σας δεν μπορεί να ικανοποιηθεί."
Ακολούθως, η αιτήτρια διευθέτησε την καταστροφή των 15.400 κιλών μήλων ενώπιον Υγειονομικού Επιθεωρητή του Υπουργείου Υγείας. Η καταστροφή έγινε στις 16.12.2002. (Βλ. σχετικά "πιστοποιητικό καταστροφής" του Υπουργείου Υγείας - Τεκμήριο 5 στη γραπτή αγόρευση του δικηγόρου της αιτήτριας). Οι αναλογούντες δασμοί και φόροι που κατέβαλε η αιτήτρια για τις 15.400 κιλά μήλων ανέρχονται στο ποσό των £5.534,76.
Η άρνηση της Διευθύντριας να εγκρίνει την καταστροφή των 15.400 κιλών μήλων και την επιστροφή των αναλογούντων δασμών και φόρων εκ £5.534,76, που κατέβαλε η αιτήτρια με τη διασάφηση εισαγωγής της 21.6.2002, είναι το αντικείμενο της προσφυγής.
Προβάλλεται, μεταξύ άλλων, ως λόγος ακυρώσεως ότι η επίδικη απόφαση της Διευθύντριας είναι προϊόν πραγματικής πλάνης, οφειλομένης σε μη δέουσα έρευνα των περιστατικών της υπόθεσης ενώ, ταυτόχρονα, είναι αναιτιολόγητη.
Ο προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως ευσταθεί. Ευθύς ως η αιτήτρια διαπίστωσε πρόβλημα στην ποιότητα των τελωνισθέντων μήλων, ενημέρωσε γραπτώς τη Διευθύντρια (επιστολή της 25.6.2002) και ζήτησε να της επιτραπεί όπως, στην παρουσία του Τελωνείου, "γίνει διαλογή των εμπορευμάτων και κατά την κρίση και των υπόλοιπων Υπηρεσιών όλα τα ακατάλληλα μήλα καταστραφούν και επιστραφούν στην εταιρεία μας οι ανάλογοι πληρωθέντες φόροι (δασμοί και έκτακτη προσφυγική επιβάρυνση)". Την ίδια μέρα, 25.6.2002, με σημείωσή της προς τον Κλάδο Αξιών, η Διευθύντρια έδωσε την εντολή "Υπάρχει πολιτική για το θέμα αυτό και να ακολουθηθεί". Ταυτόχρονα, ζήτησε "Να υποβληθεί σχετική έκθεση σε μένα". Τέτοια "σχετική έκθεση", όπως προκύπτει από το Τεκμήριο 1, ουδέποτε υποβλήθηκε στη Διευθύντρια. Έστω και μετά τις επιστολές της αιτήτριας της 4.7.2002 και της 6.11.2002. Παρά ταύτα, εις απάντηση της τρίτης επιστολής της αιτήτριας προς τη Διευθύντρια, εκείνης δηλαδή της 6.11.2002, αποστάληκε η επιστολή της 4.12.2002 με την οποία απορρίφθηκε, χωρίς οποιαδήποτε αιτιολογία, το από τις 25.6.2002 αίτημά της για διαλογή των μήλων και, κατά την κρίση του Τμήματος Τελωνείων και των υπόλοιπων Υπηρεσιών, καταστροφή εκείνων τα οποία θα εκρίνοντο ως ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση. Η επίκληση, εκ μέρους του δικηγόρου της Διευθύντριας, του Άρθρου 157 του περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου, το οποίο προβλέπει την επιστροφή των καταβληθέντων δασμών και φόρων σε τελωνισθέντα και καταστραφέντα εμπορεύματα εφόσον η ποιότητά τους δεν ανταποκρίνεται με τους όρους σύμβασης πώλησής τους, δε βοηθά την υπόθεσή της. Ανεξάρτητα του ότι η ερμηνεία η οποία επιδιώκεται να δοθεί στο εν λόγω άρθρο από το δικηγόρο της Διευθύντριας, ότι δηλαδή το πραγματικό ελάττωμα των εμπορευμάτων θα πρέπει να υφίσταται απαραίτητα κατά το χρόνο τελωνισμού τους, δεν ανταποκρίνεται, κατά την άποψή μου, ούτε στο γράμμα ούτε στο πνεύμα του εν λόγω άρθρου, η εισήγηση ότι η απόρριψη του αιτήματος της αιτήτριας έγινε με το αιτιολογικό ότι, μετά τον τελωνισμό των μήλων και την απομάκρυνσή τους από τον έλεγχο του Τμήματος Τελωνείων, δεν υπήρχε δυνατότητα "αναγνώρισης" τους ή "ταυτοποίησής" τους με τα τελωνισθέντα, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, κατά το φυσικό έλεγχο που έγινε κατά τον τελωνισμό των μήλων, δε διαπιστώθηκε οποιοδήποτε πρόβλημα, δεν υποστηρίζεται από τα στοιχεία του σχετικού διοικητικού φακέλου, Τεκμήριο 1. Αποτελεί προσπάθεια προσθήκης αιτιολογίας εκεί που δεν υπάρχει. Το μόνο που προκύπτει από το Τεκμήριο 1 είναι ότι η Διευθύντρια, χωρίς οποιαδήποτε έρευνα και χωρίς να έχει ενώπιόν της τη "σχετική έκθεση" που η ίδια ζήτησε από τον Κλάδο Αξιών, απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας κατ' εφαρμογή της σαρωτικής πολιτικής, η οποία καθορίζεται στην Εγκύκλιο Ο - "Α.Α."(30) της 7.2.2000, και σύμφωνα με την οποία "Ενόψει των πιο πάνω, από λήψεως της παρούσας δεν επιτρέπεται η καταστροφή φρούτων και λαχανικών τα οποία βρίσκονται σε Αποθήκες Αποταμίευσης". Πολιτικής η οποία, ούτε στο γράμμα ούτε στο πνεύμα του Άρθρου 157 ανταποκρίνονται (η εν λόγω Εγκύκλιος αποτελεί μέρος του Τεκμηρίου 1 χωρίς να αριθμείται).
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται ως προϊόν πραγματικής πλάνης οφειλομένης σε μη δέουσα έρευνα των περιστατικών της υπόθεσης, και, ταυτόχρονα, ως αναιτιολόγητη. Με έξοδα υπέρ της αιτήτριας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.